Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159187 przypisów.
Stary Zakon (daw.) — Stary Testament, judaistyczna część Biblii. [przypis edytorski]
starzec doznanej wiary — w oryg. łac. senex fidelis; epitet stale nadawany przez kronikarza Marcinowi, arcybiskupowi gnieźnieńskiemu. [przypis edytorski]
starzec jeden — Katon, rodem z Utyki, który z natchnienia wolnej woli przebił sam siebie, widząc zagrożoną przez Cezara swobodę rzeczypospolitej rzymskiej. Niejednemu z czytelników może wyda się dziwactwem, że Dante poganina i jeszcze samobójcę robi strażnikiem czyśćca. Dante ze szczególną był czcią dla starożytnych i obywatelskich cnót Katona. Któż w końcu godniejszym był trzymać straż nad tą świętą Górą, jak szlachetny Katon, którego życie bez skazy najwydatniej odbijało w sobie cztery cnoty kardynalne, o jakich nadmieniliśmy wyżej. [przypis redakcyjny]
Starzec Morski — postać z piątej podróży Sindbada Żeglarza, jednej z opowieści z Księgi tysiąca i jednej nocy: starzec, który poprosił Sindbada o przeniesienie na drugi brzeg rzeki, ale nie chciał później zejść z jego grzbietu i nie sposób go było zrzucić. [przypis edytorski]
Starzec — rzeka na Ukrainie, nad którą rozegrała się bitwa pomiędzy zbuntowanymi Kozakami a wojskami Mikołaja Potockiego i Jeremiego Wiśniowieckiego, którzy dzięki temu zwycięstwu stłumili powstanie Ostranicy (1638). [przypis redakcyjny]
starzec z Askry — Hezjod. [przypis edytorski]
Starzec (…) Zastygły pod wspomnień bryłą — chodzi tu o Juliana Ursyna Niemcewicza (1758–1841), cieszącego się sporym autorytetem pisarza, poetę i dramaturga (autora m.in. Powrotu posła i Śpiewów historycznych) oraz pamiętnikarza. Był posłem w czasie Sejmu Wielkiego i współtwórcą projektu Konstytucji 3 Maja, a w czasie insurekcji kościuszkowskiej sekretarzem Tadeusza Kościuszki. Po upadku insurekcji przebywał w więzieniu w Petersburgu, a uwolniony wyjechał wraz z Kościuszką do Ameryki, gdzie mieszkał kilka lat. Do Polski powrócił w 1807, by osiąść w podwarszawskim majątku i poświęcić się literaturze. Sprawował jednak również różne urzędy i funkcje publiczne. Od 1826 r. był prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Po wybuchu powstania listopadowego udał się z misją dyplomatyczną do Londynu, a następnie z upoważnienia rządu powstańczego zajmował się badaniem dokumentów tajnej policji. Po upadku powstania znalazł się na emigracji w Paryżu, gdzie pozostał do śmierci. Był związany z Hotelem Lambert i Adamem Jerzym Czartoryskim. [przypis edytorski]
Starzec z katarynką — w tekście sztuki: Stary Człowiek. [przypis edytorski]
starzec z Tarentu — postać z poematu rzymskiego poety Wergiliusza pt. Georgiki (IV 125–148), poświęconego pracom rolniczym: mieszkający w Tarencie starzec, który na kawałku opuszczonej, mało urodzajnej ziemi urządził ogród. [przypis edytorski]
Starzeński, Michał Franciszek (1715–1779) — ur. jako Łukasz herbu Lis; benedyktyn, opat lubiński, autor pism teologicznych. [przypis edytorski]
Starzewski, Rudolf (1870–1920) — dziennikarz, od 1905 redaktor konserwatywnego „Czasu”; zginął śmiercią samobójczą, czego jednym z powodów mogła być miłość do żony Tadeusza Boya-Żeleńskiego. [przypis redakcyjny]
Starzewski, Rudolf (1870–1920) — dziennikarz, od 1905 redaktor konserwatywnego „Czasu”; zginął śmiercią samobójczą, czego jednym z powodów mogła być miłość do żony Tadeusza Boya-Żeleńskiego. [przypis edytorski]
Starzy analizowali, rozrywali wrażenia (…) dwa różne wrażenia mogą mieć ten sam uczuciowy rdzeń — [S. Przybyszewski] O nową sztuką, „Życie” 1899, nr 6. Ustęp ten nie został przedrukowany w tomie Na drogach duszy. Por. ponadto: S. Przybyszewski, Zur Psychologie des Individuums, t. I Chopin und Nietzsche, Lack B, s. 20. Na drogach duszy, s. 132, Szlakiem duszy polskiej, s. 76–77. [przypis autorski]
Staś — dr Stanisław Markiewicz, wówczas młody lekarz, później zasłużony obywatel, twórca kanalizacji Warszawy i kolonii wakacyjnych dla dzieci. [przypis redakcyjny]
Staśko, Paweł (1892–1943) — pisarz, dramaturg i poeta pochodzenia chłopskiego, związany z Borzęcinem; popularny w okresie międzywojnia, zestawiany z Heleną Mniszkówną i okrzyknięty autorem literatury „dla kucharek”; autor powieści Szalona sielanka, Sabath życia, nowel (zbiór Odaliska) i in.; publikował m.in. w czasopiśmie „Nowa Reforma”. [przypis edytorski]
Staśko, Paweł (1892–1943) — popularny w Dwudziestoleciu autor powieści romansowych. [przypis edytorski]
Staś — Król Stanisław August. [przypis redakcyjny]
Staś W puszczy i na pustyni — powinno być „(…) jak Staś we W pustyni i w puszczy”. [przypis edytorski]
sta — setki. [przypis edytorski]
Stasinek (Sierosławski) siadał posłusznie do fortepianu — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Stasinek. [przypis edytorski]
„Stasinek” stanął na estradzie i ujął chwiejną czasem dłonią kaduceus conférenciera, na wpół bezwiednie wchodząc w uroczysty styl krakowskich mistrzów ceremonii — Oto krakowiak Tadeusza Zakrzewskiego, przeprowadzający paralelę między Tarnowskim a Sierosławskim: „Dwie postacie historyczne miasto Kraków sławi, wielkiego Stasia ze Szlaku i Stasinka z Pawiej./ Obaj dzielni publicyści, zasłynęli w prasie, pisując czasem dla »Czasu« artykuł na czasie./ Każdy inną miał zasadę, głosił ją z godnością;/ jeden wołał: „bądźmy trzeźwi”, drugi: „precz z trzeźwością”/ Zgodność życia z swą zasadą podziwiano w świecie;/ jeden tron miał w Akademii, drugi w kabarecie./ W małych ciałach wielkie dusze i gest wielkopański:/ o tym pisał Przybyszewski, o tamtym Wyspiański./ A pod świętym Stanisławem, w zasłużonych grobie,/ złożymy kiedyś na Skałce te wielkości obie./ I zapłaczem nad mogiłą tych, co Kraków sławi,/ wielkiego Stasia ze Szlaku i Stasinka z Pawiej… [przypis autorski]
Staszic, Stanisław (1755–1826) — duchowny katolicki, działacz oświeceniowy, pisarz, publicysta, uczony; jeden z inicjatorów reform Sejmu Wielkiego, prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk, zasłużony dla rozwoju gospodarki; autor m.in. Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego, Przestróg dla Polski, O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski. [przypis edytorski]
Staszic, Stanisław (1755–1826) — ksiądz katolicki, działacz oświeceniowy w zakresie polityki i gospodarki, pisarz, publicysta, uczony. Jeden z inicjatorów reform Sejmu Wielkiego, prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk, zasłużony dla rozwoju gospodarki. Dzieła: Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego, Przestrogi dla Polski, O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski. [przypis edytorski]
Staszic, Stanisław (1755–1826) — polski pisarz polityczny i publicysta. [przypis edytorski]
Statecznąć przyjaźń (…) niesiemy (starop.) — inaczej: niesiemy ci stateczną przyjaźń; stateczny (starop.): stały, niewzruszony. [przypis edytorski]
stateczną — stałą, niezmienną. [przypis edytorski]
stateczna myśl (starop.) — tu: pewność siebie. [przypis edytorski]
stateczna (przestarz.) — porządna, przyzwoita. [przypis edytorski]
statecznie (daw.) — pewnie. [przypis edytorski]
statecznie (daw.) — stale, niezmiennie. [przypis edytorski]
statecznie — stale, niezmiennie. [przypis edytorski]
statecznie (starop.) — poważnie; tu: (wiedzieć) solidnie, na pewno. [przypis edytorski]
statecznie (starop.) — tu: stanowczo, nieugięcie. [przypis edytorski]
statecznie — trwale i pewnie. [przypis edytorski]
stateczność (a. statek*) — wierność, stałość. [przypis redakcyjny]
stateczność — rozwaga, stałość, rozsądek. [przypis redakcyjny]
stateczność (starop.) — tu: postanowienie. [przypis edytorski]
stateczność (starop.) — wierność, stałość. [przypis redakcyjny]
stateczny (daw.) — niezmienny, stały. [przypis edytorski]
stateczny (daw.) — pokaźny, duży. [przypis edytorski]
stateczny (daw.) — stały, niezmienny. [przypis edytorski]
stateczny (starop.) — stały, zrównoważony. [przypis redakcyjny]
statek a. statki (daw.) — naczynia. [przypis edytorski]
statek a. statki — sprzęt domowy, naczynia, narzędzia. [przypis edytorski]
statek (daw.) — majątek, zwł. ruchomy. [przypis edytorski]
statek (daw.) — mienie, dostatek. [przypis edytorski]
statek (daw.) — mienie ruchome; sprzęt domowy, naczynia, narzędzia. [przypis edytorski]
statek (daw.) — rozum, rozsądek. [przypis edytorski]
statek (daw.) — stateczność. [przypis edytorski]
statek (daw.) — stateczność, rozsądek. [przypis edytorski]
statek (daw.) — stateczność, rozwaga. [przypis edytorski]
statek (daw.) — stateczność, stałość, niezmienność (uczuć itp.). [przypis edytorski]
statek (daw.) — stateczność; stałość w sposobie postępowania i wierność zasadom. [przypis edytorski]
statek (daw.) — stateczność, stanowczość. [przypis edytorski]
statek (daw.) — stateczność, umiarkowanie, stałość w uczuciach. [przypis edytorski]
statek (daw.) — tu: rozum. [przypis edytorski]
statek (daw.) — tu: stateczność. [przypis edytorski]
Statek Pijany — tytuł jednego z najbardziej znanych utworów poetyckich Arthura Rimbaude'a (1854–1891), poety fr. zaliczanego do grona tzw. poètes maudits („poetów przeklętych”); poemat Statek pijany (oryg. Le Bateau ivre, 1871) jest pisany aleksandrynem, strofami czterowersowymi i liczy dokładnie sto wersów. [przypis edytorski]
statek pocztowy — niewielki statek kursujący regularnie na stałej trasie i przewożący przesyłki pocztowe, pasażerów oraz niewielkie ilości towarów. [przypis edytorski]
statek spacerowy „Bajka” — Osiadł na dnie 12 sierpnia 1944 r. w wyniku uszkodzeń od ostrzału niemieckiego. Powstańcy urządzili na jego wystającym ponad wodę pokładzie punkt opatrunkowy. [przypis edytorski]
statek — stałość. [przypis redakcyjny]
statek (starop.) — powaga, stateczność. [przypis redakcyjny]
statek — stateczność, powaga, umiar. [przypis edytorski]
statek — tu: dobytek. [przypis edytorski]
statek — tu: dostatek, dobytek, tj. zwierzęta hodowlane. [przypis edytorski]
statek — tu: spokój ducha. [przypis edytorski]
statek — tu: sprzęt domowy, naczynie. [przypis edytorski]
statek — tu: stabilność. [przypis edytorski]
statek — tu: stateczność, powaga. [przypis edytorski]
statek — tu: stateczność. [przypis edytorski]
Statek tych czasów nie płaci — stateczność jest w tych czasach nieopłacalna. [przypis edytorski]
stater — moneta srebrna, równa czterem, albo złota, równa dwudziestu drachmom, czyli koronom. [przypis tłumacza]
statery, sykle, darejki, ariandiki — złote i srebrne monety greckie, palestyńskie i perskie z różnych okresów. [przypis edytorski]
stathouder — namiestnik, w Niderlandach tytuł osoby sprawującej władzę nad prowincją w imieniu króla, później tytuł książąt Oranii, którzy sprawowali zwierzchnią władzę w niepodległej Holandii (Republice Zjednoczonych Prowincji). [przypis edytorski]
Statius i Flaccus żyli w czasie, w którym poezja rzymska była już w upadku (…) — [patrz:] Polymetis Dial., VII p. 74. [przypis redakcyjny]
statkami — naczyniami. [przypis redakcyjny]
statki (daw.) — brudne naczynia, które zostały po jedzeniu. [przypis edytorski]
statki (daw.) — brudne naczynia pozostałe po zjedzeniu posiłku. [przypis edytorski]
statki (daw., gw.) — naczynia. [przypis edytorski]
statki (daw., gw.) — tu: brudne naczynia. [przypis edytorski]
statki — (daw.) naczynia kuchenne. [przypis edytorski]
statki (daw.) — naczynia pozostałe po posiłku, wymagające pozmywania. [przypis edytorski]
statki (daw.) — naczynia. [przypis edytorski]
statki (daw.) — naczynia służące do przygotowania i podawania jedzenia. [przypis edytorski]
statki (daw.) — sprzęt domowy, naczynia, narzędzia. [przypis edytorski]
statki (daw.) — sprzęty, narzędzia potrzebne do wykonywania pewnej czynności, dziś zwł. naczynia kuchenne. [przypis edytorski]
statki (daw.) — sprzęty, narzędzia potrzebne do wykonywania pewnej czynności, zwł. naczynia kuchenne. [przypis edytorski]
statki (daw.) — tu: brudne naczynia. [przypis edytorski]
statkiem (daw., gw.) — dobytkiem. [przypis autorski]
statki — naczynia, garnki. [przypis edytorski]
statki śrubowe — poruszane przez obrót śruby zanurzonej w wodzie, a wprawianej w ruch przez maszynę parową. [przypis redakcyjny]
statki (starop.) — naczynia. [przypis edytorski]
statki (tu daw.) — naczynia kuchenne. [przypis edytorski]
statki — tu: naczynia. [przypis edytorski]
statki — wytrychy, narzędzia złodziejskie. [przypis edytorski]
Statorius w swej gramatyce zauważał, wymieniając zdrobniałe polskie wyrazy: in hac parte vehementer polonica lingua luxuriat. [przypis autorski]
Stator — jeden z przydomków Jowisza, oznaczający „ten, który zatrzymuje (utwierdza) chwiejące się szeregi” wojsk rzymskich. [przypis edytorski]
Stator — jeden z przydomków rzymskiego boga Jowisza, znaczenie: stojący nieruchomo, zatrzymujący chwiejące się szeregi rzymskie. [przypis edytorski]
stat pro ratione voluntas — zamiast rozsądku znaczy wola (samowola). [przypis tłumacza]
stat sua cuique dies et ineluctabile fatum (łac.) — każdego czeka jego dzień i nieuniknione przeznaczenie. [przypis redakcyjny]
