Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 473 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 12529 przypisów.

Publius Volumnius — filozof z I w. p.n.e., przyjaciel Brutusa. [przypis edytorski]

Publiusz i Kwintus, którzy nam (…) wodociągami wodę sprowadzili — informacja o członkach rodu wzięta z Plutarcha, ale ci byli potomkami, a nie przodkami Koriolana. Kwintus Marcjusz Rex był pretorem w 144 p.n.e. i na polecenie senatu wyremontował dwa istniejące akwedukty oraz zbudował nowy, większy: Aqua Marcia. [przypis edytorski]

Puccini, Giacomo (1858–1924) — włoski kompozytor muzyki operowej, jeden z wielkich mistrzów tradycyjnej opery. [przypis edytorski]

puc (daw., pot.) — blaga, kłamstwo. [przypis edytorski]

pucer (z niem. putzen: szorować, czyścić) — ordynans na służbie u oficera (w tym wypadku w randze lejtnanta, czyli porucznika). [przypis edytorski]

Puchaczew, dziś popr.: Pugaczow, Jemieljan (1742–1775), doński Kozak, który podając się za cudownie uratowanego cara Piotra III, wszczął powstanie chłopskie (1773–75), które ogarnęło całą południowo-zachodnią część cesarstwa rosyjskiego. [przypis edytorski]

puchar bliźniak — właśc. czara dwuuszna. [przypis edytorski]

puchar (daw.) — dziś popr.: puchar. [przypis edytorski]

puchar letejski (mit.) — Leta była jedną z rzek krainy zmarłych, a jej woda miała przynosić zapomnienie. [przypis edytorski]

puchar zyskać żaden nie ma chęci — dziś popr.: żaden nie ma chęci zyskać pucharu. [przypis edytorski]

puchlina — gromadzenie się zbyt dużej ilości płynu w jamach ciała. [przypis edytorski]

puchlina — nadmierne gromadzenie się wody w jamach ciała. [przypis edytorski]

puchlina — właśc. puchlina wodna, daw. określenie schorzenia polegającego na gromadzeniu się płynów w otrzewnej i ogólnym obrzęku; uważano niegdyś (co znajduje wyraz w tej bajce Krasickiego), że przyczyną choroby jest nadmierne spożywanie wody. [przypis edytorski]

puchlina wodna (med.) — historyczne sformułowanie medyczne odnoszące się do gromadzenia nadmiernej ilości płynu w tkankach. [przypis edytorski]

Puchną nogi i ciało — jest to tzw.obrzęk głodowy, którego przyczyną jest niedożywienie. Spowodowany jest procesem rozkładania białek w organizmie przy braku tłuszczów i węglowodanów. [przypis edytorski]

pucówka (daw., pot.) — awantura. [przypis edytorski]

pucówka (daw., pot.) — ostre napomnienie, nagana; rzadziej: cięgi, chłosta. [przypis edytorski]

pucołowaty — tu: gruby, wypchany. [przypis edytorski]

pucolana — drobny popiół lub pył wulkaniczny, składający się głównie z krzemionki; wykorzystywany w budownictwie z powodu zdolności do wiązania wapna. [przypis edytorski]

pucować się — obciążać kogoś winą w zeznaniach. [przypis edytorski]

pud — dawna rosyjska jednostka wagowa. [przypis edytorski]

pud — daw. rosyjska jednostka masy. [przypis edytorski]

pud — daw. rosyjska jednostka masy. Użycie przez autorkę rosyjskich jednostek wskazuje na to, że akcja noweli rozgrywa się w zaborze rosyjskim. W tekście pojawiają się także inne znaki, które wskazują na to, że miejscem zdarzeń jest Warszawa. [przypis edytorski]

pud — daw. rosyjska jednostka wagi. [przypis edytorski]

pudding — angielska potrawa o konsystencji gęstego budyniu lub miękkiego ciasta, powstała przez zmieszanie różnych składników z produktem zbożowym lub innym środkiem wiążącym oraz upieczenie lub ugotowanie całości; dawniej nazwa ta oznaczała słoną lub pikantną potrawę z mieszanki mięsa lub podrobów z dodatkami tłuszczu, pieczywa i łoju, zawiniętej w jelito lub żołądek i poddanej gotowaniu; obecnie puddingiem nazywa się głównie dania deserowe, sporządzane na słodko z ryżu, kaszy, mąki, mleka, jaj, suszonych owoców itp. [przypis edytorski]

pudding — tradycyjna potrawa angielska o konsystencji budyniu sporządzana z owoców lub warzyw, nie zawsze na słodko. [przypis edytorski]

Pudełek Dżek miał dużo, bo papierosy wszyscy prawie palą — dawniej papierosy sprzedawano w blaszanych pudełeczkach. [przypis edytorski]

pudełka od papierosów — dawniej pudełka od papierosów były blaszane i dzieci zbierały je, by przechowywać w nich różne drobiazgi. [przypis edytorski]

pudenda origo (łac.) — wstydliwe pochodzenie; haniebne źródła itp. [przypis edytorski]

pudermanik (zdrobn.) — puderman: płaszcz wierzchni okrywający przed kurzem a. nakładany podczas toalety dla ochrony stroju wyjściowego. [przypis edytorski]

puderman — płaszcz osłaniający przed kurzem; krótka peleryna zakładana na ubranie podczas czesania i pudrowania. [przypis edytorski]

pudermantel — letni płaszcz noszony w podróży chroniący przed kurzem. [przypis edytorski]

pudermantel (z niem.) — płaszcz chroniący przed kurzem. [przypis edytorski]

pudermantel (z niem.) — płaszcz zakładany przy strzyżeniu włosów a. pudrowaniu peruki. [przypis edytorski]

pudermantel (z niem.) — tu: podwłośnik, pelerynka z białej, lekkiej tkaniny, chroniąca ubiór podczas czesania lub pudrowania włosów i peruki. [przypis edytorski]

pudeur (fr.) — skromność, delikatność; poczucie skromności, delikatności, przyzwoitości, dobrych obyczajów; tu: w formie lm (pudeurs). [przypis edytorski]

pudeur (fr.) — wstyd, wstydliwość, pudeurs: lm; tu: również aluzja do wyrażenia pudeur féminine, oznaczającego przen. kobiecość. [przypis edytorski]

pud — jednostka masy, używana dawniej w Rosji, ok. 16,38 kg. [przypis edytorski]

pud — jednostka masy w dawnej Rosji, przen. wielki ciężar. [przypis edytorski]

pud — jednostka wagi równa 40 funtom, czyli nieco mniej niż 16,5 kg. [przypis edytorski]

pudlarz (żart.) — myśliwy, który często pudłuje, nie trafia do celu. [przypis edytorski]

pudor (łac.) — wstyd. [przypis edytorski]

pudowy — ważący pud; pud: daw. ros. jednostka wagi, równa 16,38 kg. [przypis edytorski]

pudreta — nawóz wyrabiany ze sproszkowanych odchodów ludzkich, znany w krajach arabskich od starożytności. [przypis edytorski]

pud — ros. jednostka wagi. [przypis edytorski]

pud — ros. jednostka wagi równa 40 funtom, czyli 16,38 kg. [przypis edytorski]

pud (ros.) — jednostka wagi, wynosząca nieco mniej niż 16,5 kg. [przypis edytorski]

pud — rosyjska jednostka wagi, ok. 16 kg. [przypis edytorski]

Pudyk — Bolesław Wstydliwy (1226–1279), książę krakowski, ost. przedstawiciel małopolskiej linii Piastów (z łac. Pudicus). [przypis edytorski]

pudziesz (gw.) — właśc.: pójdziesz; w znaczeniu: odejdź. [przypis edytorski]

Pueblo de Nuestra Señora la Reina de Los Angeles de Porciuncula (hiszp.) — Wioska Matki Boskiej Królowej Anielskiej z Porcjunkuli (Porcjunkula, z łac.: skrawek gruntu, to nazwa położonej pod Asyżem kaplicy pod wezwaniem Matki Bożej Anielskiej, którą w XIII w. św. Franciszek wskutek wizji odbudował własnymi rękami i przy której zapoczątkowany został ruch franciszkański). [przypis edytorski]

pueblo (hiszp.) — niewielka miejscowość, miasteczko, wioska. [przypis edytorski]

pueblo (hiszp.) — osiedle. [przypis edytorski]

pueblo (hiszp.) — wioska, osada. [przypis edytorski]

pueritia (łac.) — dzieciństwo; dziecinność. [przypis edytorski]

Puerta del Puente (hiszp.) — brama mostu. [przypis edytorski]

Puerta del Sol (hiszp.) — brama słońca. [przypis edytorski]

Puerto Nuevo — najważniejszy port morski Argentyny, położony nad zatoką Rio de la Plata, w miejscu gdzie rzeki Parana i Urugwaj wspólnie uchodzą do Oceanu Atlantyckiego. [przypis edytorski]

Puffinuria berardi (daw. biol.) — nurzec falklandzki, podgatunek średniego ptaka z rodziny burzykowatych (petrelowatych), w ob. systematyce Pelecanoides urinatrix berardi. [przypis edytorski]

puff — w gwarze obozowej: dom publiczny. [przypis edytorski]

puff — w gwarze obozowej dom publiczny. [przypis edytorski]

Puget, Ludwik (1877–1942) — rzeźbiarz, malarz, współtwórca kabaretu „Zielony Balonik”. [przypis edytorski]

Puget, Pierre (1620–1694) — fr. rzeźbiarz, malarz i architekt barokowy; twórca rzeźb religijnych, mitologicznych i historycznych, portrecista; jego styl cechował naturalizm i dynamika formy. [przypis edytorski]

pugilares (daw.) — portfel. [przypis edytorski]

puginał — krótka broń sieczna, podobna do małego miecza. [przypis edytorski]

puginał — miniaturowy miecz; sztylet. [przypis edytorski]

puginał — sztylet o mocno zwężającej się, ostro zakończonej klindze, często obosieczny, używany w wojsku do dobijania rannych. [przypis edytorski]

puginał (z łac. pugio) — także starop.: tylec; daw. broń sieczna, miniaturowy miecz; sztylet. [przypis edytorski]

puginał (z wł.) — krótki, wąski sztylet. [przypis edytorski]

puhacz (daw., por. ros. pugat': straszyć) — dziś popr. pisownia: puchacz. [przypis edytorski]

puha — rodzaj bicza. [przypis edytorski]

puisque Vous voulez plus avoir aucun commerce avec moi secret — skoro nie chcesz już mieć ze mną żadnych stosunków intymnych. [przypis edytorski]

Pu-Ji, właśc. Aisin Gioro Puyi (1906–1967) — ostatni cesarz Chin, pochodził z mandżurskiej dynastii Qing, z rodu Aisin Gioro, intronizowany jako cesarz Xuantong w 1908 r., zmuszony do abdykacji w 1912 r. po rewolucji ludowej w Nankinie (1911–1912); w latach 1920–1932 używał imienia Henry Pu Yi; od 1934 r. był cesarzem marionetkowego państwa Mandżukuo; aresztowany w 1945 r. był więźniem najpierw radzieckim, a potem chińskim; został uwolniony w 1959 roku i jako zwykły obywatel Chińskiej Republiki Ludowej pracował jako ogrodnik, a potem archiwista. [przypis edytorski]

pukać się (daw.) — tu: pękać z hukiem. [przypis edytorski]

pukać się — pęknąć. [przypis edytorski]

pukawka (żart.) — pistolet a. strzelba; tu: o zabawce. [przypis edytorski]

Puk — chochlik, wesoły duszek domowy w opowieściach anglosaskich, znany z dowcipów i oszustw; jeden z elfów w Śnie nocy letniej Shakespeare'a. [przypis edytorski]

Puk — czarodziejski skrzat z angielskich legend i baśni, psotny, ale życzliwy ludziom, nazywany też Robinem Poczciwcem (Robin Goodfellow). [przypis edytorski]

pukiel — wijący się lok. [przypis edytorski]