Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | francuski | gwara, gwarowe | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 2417 przypisów.
ujeżdżać — tu: uciekać; odjeżdżać uciekając. [przypis edytorski]
ujezdnyj (ros.) — powiatowy. [przypis edytorski]
ujezdżaiąc (starop. forma) — dziś: ujeżdżając; odjeżdżając. [przypis edytorski]
ujma — coś, co obraża a. poniża; być ujmą dla kogoś: przynosić komuś wstyd, hańbić kogoś. [przypis edytorski]
ujma — krzywda. [przypis redakcyjny]
ujmi (starop. forma) — dziś popr. forma 2.os.lp trybu rozkazującego: ujmij. [przypis edytorski]
ujmować — chwytać. [przypis redakcyjny]
ujmuję się za prawami autorów przeciw redaktorom — zdaje się, że redaktorka „Bluszczu” pozwoliła sobie na samowolne zmiany w artykule. [przypis redakcyjny]
ujrzą tę księgę otwartą — Księga, w której Bóg ich grzechy zapisał. Poeta dalej tę myśl rozwija, że sąd historii powszechnej jest na obraz i podobieństwo Sądu Ostatecznego. [przypis redakcyjny]
ujrzałam u siebie (…) pana de *** (…) — komendant korpusu, w którym służył Prévan. [przypis tłumacza]
ujrzał był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: ujrzał uprzednio (wcześniej, zanim miały miejsce zdarzenia i czynności wyrażone czasem przeszłym zwykłym). [przypis edytorski]
Ujrzałem obraz Italii podnoszącej się z błota, w którym grążą ją Niemcy — Bohater mówi te słowa w uniesieniu; przekłada na prozę kilka wierszy sławnego Montiego [Vincento Monti (1754–1828) — włoski poeta, dramaturg i tłumacz; Red. WL]. [przypis autorski]
ujrzałem trzy drogi życia (…) lirowe dziady królują i tłumu pochlebstwem żyją — Próchno, III, s. 124; cytaty z Próchna pochodzą z wyd. Pism, Warszawa 1933, II–III. [przypis autorski]
ujrzał, jako była przyjemna oczom — archaizacja naśladująca styl biblijny z Księgi Rodzaju (Rdz 3, 6): „Ujrzała tedy niewiasta, że dobre było drzewo ku jedzeniu i piękne oczom, i na wejrzeniu rozkoszne: i wzięła z owocu jego, i jadła, i dała mężowi swemu, który jadł” (tłum. Jakuba Wujka). [przypis edytorski]
Ujrzał niebo rozwarte… — Dz 10:11–13. [przypis edytorski]
ujrzano, iż ogania się psu (…) — por. Diogenes Laertios, Pyrrhon z Elidy [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, IX, 66. [przypis edytorski]
ujrzawszy (…) fizjonomią — dziś: ujrzawszy fizjonomię; fizjonomia daw.: twarz. [przypis edytorski]
Ujrzawszy lud wielki, użalił się nad nimi, bo byli strapieni i leżący (…), jako owce nie mające pasterza — Mt 9, 36. [przypis edytorski]
ujrzemy (daw.) — dziś: ujrzymy. [przypis edytorski]
ujrzemy — dziś popr.: ujrzymy. [przypis edytorski]
ujrzy (…) sług — dziś popr. z B.: ujrzy sługi. [przypis edytorski]
Ujrzysz, iż z sakiewką obszedł się równie lekko jak poprzednio z życiem — w wydaniu z 1659 i nast.: „Ujrzysz zasady bardzo wygodne, aby oszczędzić sobie restytucji”. [przypis tłumacza]
ujrzysz wielką część przodków twoich czynu (starop.) — szyk przestawny; inaczej: ujrzysz wielką część czynu twoich przodków. [przypis edytorski]
ujść bez szwanku — dziś popr.: ujść na sucho. [przypis edytorski]
ujść czyjejś uwadze — zostać przez kogoś niezauważonym. [przypis edytorski]
ujść sobie — uciec od siebie. [przypis edytorski]
ujść w rękojeści — przysłowie: zdradzić, nie dotrzymać umowy, słowa. [przypis redakcyjny]
ujść z życiem — przeżyć, uratować się w niebezpiecznej sytuacji. [przypis edytorski]
ujście wielkiej rzeki — mowa o rzece Kongo. [przypis edytorski]
Ujście — w oryg. łac. Uscze; twierdza Pomorzan nad Notecią. [przypis edytorski]
u Juniusa — [zob.] De Pictura vet., lib. II c. IV § 1. [przypis redakcyjny]
ujuszony — zakrwawiony; por. jucha: krew. [przypis edytorski]
ujźrzała z daleka / Idąc (…) człowieka — [daw. forma imiesłowu] zamiast: idącego. [przypis redakcyjny]
ujźrzał (starop. forma) — dziś: ujrzał. [przypis edytorski]
ujźrzawszy (starop.) — dziś: ujrzawszy. [przypis edytorski]
ujźrzawszy (starop. forma) — dziś: ujrzawszy. [przypis edytorski]
ujźrzę (forma starop.) — ujrzę. [przypis redakcyjny]
ujźrzę (starop. forma) — dziś: ujrzę. [przypis edytorski]
ujźrzeć (starop. forma) — dziś popr.: ujrzeć. [przypis edytorski]
ujźrzeć (starop. forma) — dziś: ujrzeć. [przypis edytorski]
ujźrzeć (starop. forma) — ujrzeć. [przypis edytorski]
ujźrzeć (starop.) — ujrzał. [przypis edytorski]
ujzoł (gw.) — ujrzał. [przypis edytorski]
ukajać — dziś popr.: koić. [przypis edytorski]
ukajać — dziś: ukoić; może też gra znaczeń z czasownikiem: pokajać się (tu: kogoś), czyli ukorzyć. [przypis edytorski]
ukaja — dziś popr. tylko forma niedokonana: koi. [przypis edytorski]
ukajający — dziś popr.: kojący a. dający ukojenie. [przypis edytorski]
Ukalegon — czcigodny starzec trojański. [przypis edytorski]
Ukalegon Ukalegontom mówił — uczona gra słów, ukalegon bowiem po grecku znaczy: niedbający. [przypis redakcyjny]
u kalenice (daw., gw.) — na szczycie dachu, strzechy. [przypis autorski]
«Ukamienować młodzieńca!» wołali — Ukamienowanie św. Szczepana. [przypis redakcyjny]
ukamienowali zaś Kyrsilosa — Demostenes dla spotęgowania wrażenia przenosi projekt Kyrsilosa przed bitwę, gdy wedle notatki u Herodota nastąpił on z natchnienia Mardoniosa po przegranej Persów. [przypis tłumacza]
Ukarana niewdzięczność, Numancja — autorem pierwszej z przytoczonych sztuk jest słynny Lopez de Vega, drugiej sam Cervantes, następnych mniej znani autorzy. [przypis redakcyjny]
ukarina — okaryna, ludowy instrument dęty wykonany z gliny. [przypis edytorski]
ukarzem — czasownik z końcówką skróconą, inaczej: ukarzemy. [przypis edytorski]
ukasany (starop.) — podkasany; podciągnięty do góry (o długiej szacie). [przypis edytorski]
ukasany (starop.) — podkasany. [przypis edytorski]
ukaźny (z ros.) — wykonany według rozkazu; tu: służący do wykonania kary (chłosty). [przypis edytorski]
ukażęć (starop. forma) — skrót od: ukażę ci, pokażę ci. [przypis edytorski]
Ukazała się niedawno (1934) książka — por. T. Żeleński (Boy), Nowe oblicze Prousta, „Wiadomości literackie”, nr. 624. [przypis tłumacza]
Ukazała się niedawno (1934) książka prof. „Feuillerat Comment Marcel Proust a composé son roman”… — por. T. Żeleński (Boy), Nowe oblicze Prousta, „Wiadomości Literackie” 1935, nr 624. [w niniejszym zborze w Uzupełnieniach; red. WL] [przypis autorski]
Ukazała się w Saint-Malo broszura… — Compte rendu de la Dèlivrance de Sa Sainteté Léon XIII emprisonné dans les cachots du Vatican (Raport o wyzwoleniu Jego Świątobliwości Leona XIII, uwięzionego w lochach Watykanu), Saint-Malo imprimerie Y. Billois, rue de l'Orme 4, 1893. [przypis autorski]
ukazał się tom [dzieł Spinozy] przy poparciu kogoś ze sfery rządu z zachowaniem przezornej ostrożności — Tak opowiadał syn owego drukarza, zob. J. Freudenthal, Lebensgeschichte Spinozas, 1899, 224 i 232. [przypis tłumacza]
ukazały (starop.) — ukazywany, wskazywany; chodziłabyś, palcem ukazała, zamiast: chodziłabyś, ukazywana palcem; rzadkie użycie imiesłowu czynnego w znaczeniu biernym. [przypis redakcyjny]
ukazować się (starop.) — [tu:] stawić się na przegląd. [przypis redakcyjny]
ukazować (starop. forma) — dziś popr.: ukazywać. [przypis edytorski]
ukazować (starop. forma) — ukazywać, pokazywać. [przypis edytorski]
ukazować (starop. forma) — ukazywać. [przypis edytorski]
ukazowała (starop. forma) — dziś popr.: ukazywała. [przypis edytorski]
ukazował (starop. forma) — dziś popr. 3.os.lm r.m.: ukazywał. [przypis edytorski]
ukazował (starop. forma) — ukazywał. [przypis edytorski]
ukazowały (starop. forma) — dziś popr. 3.os.lm r.ż.: ukazywały. [przypis edytorski]
ukaz (ros.) — rozporządzenie; tu: dotyczące reformy uwłaszczeniowej z r. 1864. [przypis edytorski]
ukaz (ros.) — w daw. Rosji: dekret, akt prawny wydany przez najwyższą władzę; chodzi o ukaz uwłaszczeniowy cara Aleksandra II z 1864 r. [przypis edytorski]
ukaz (ros.) — zarządzenie. [przypis edytorski]
ukaz (ros.) — zarządzenie władz. [przypis edytorski]
ukaz — tu: rozkaz. [przypis edytorski]
Ukazują im sposoby do pozorniejszych formalności — rządy ościenne potrzebowały pomocy Polaków, biegłych w prawie polskim, którzy by wskazywali im sposób możliwie formalnie poprawnego urzeczywistnienia zamierzeń zaborczych i przygotowywali społeczeństwo polskie z wewnątrz; takimi doradcami i agentami szczególnie dla zaborców użytecznymi byli Podoski (następnie prymas) i Adam Poniński. [przypis redakcyjny]
ukazują — tu: przedstawiają sobą, wydają się. [przypis edytorski]
ukazuje Francuza jednego — Jan III, hrabia z Armaniaku, przybył (1391 r.) z wojskiem do Włoch, ażeby pomagać Florentczykom przeciw księciu mediolańskiemu, Galeazzo Wiskonti [Visconti]. Obiegł on Alessandrię, lecz napadnięty z przodu przez osadę fortecy, z tyłu przez Wiskontego, poniósł sromotną klęskę i nawet sam dostał się, ranny, do niewoli, w której umarł. Niezrozumiałe zupełnie są dwa wiersze (3 i 4) stancy 21, boć „grof z Armeniaku” nie przywiódł do Włoch swego ludu „na zmowie z Wiszkontem”, lecz z Florentczykiem, i nie „grof mści się swoich krzywd surowie”, lecz Galeazzo. [przypis redakcyjny]
ukazuje się nam krajobraz jak widzialny kształt duszy (…) całe bezmiary cierpień, krzywdy i poniżenia — S. Brzozowski, O Stefanie Żeromskim, Warszawa 1905, s. 50–51. [przypis autorski]
ukazuje się wiersz — przekład filologiczny jednej zwrotki tego wiersza przytacza Tomasz Szarota: „Pięć palców ma moja ręka / Pięć palców ma wasza wierna dłoń / Dwaj sprawiedliwi są w naszym domu / Chrystus i Hitler na ścianie”. [przypis edytorski]
ukazuje się wśród burz (…) na podobieństwo braci Heleny — Kastorem i Polluksem czyli Braćmi Heleny nazywali starożytni osobliwe wyładowanie elektryczności, właściwe wysokim, śpiczastym przedmiotom podczas nagromadzenia chmur piorunowych. [przypis tłumacza]
ukaz — w daw. Rosji zarządzenie wydane przez cara. [przypis edytorski]
ukaz — zarządzenie wydane przez cara. [przypis edytorski]
ukaz (z ros.) — rozkaz. [przypis edytorski]
ukaz (z ros.) — rozporządzenie. [przypis edytorski]
Ukcin — traktat o czystościach i nieczystościach. [przypis tłumacza]
UK Copyright ACT 1911, http://www.legislation.gov.uk/ukpga/Geo5/1-2/46/enacted, (dostęp 10.11.2013), art. 19. [przypis autorski]
UK Copyright ACT 1911, http://www.legislation.gov.uk/ukpga/Geo5/1-2/46/enacted, (dostęp 10.11.2013); UK Copyright ACT 1911, http://www.legislation.gov.uk/ukpga/Geo5/1-2/46/enacted, (dostęp 10.11.2013), art. 19 (3) (b); E. J. Macgillivray, The copyright act, 1911, annotated, London 1912, s. 132. Na temat podobnych rozwiązań obowiązujących ówcześnie w prawodawstwach autorskich por. H. G. Henn, The Compulsory License Provisions of the U.S. Copyright Law Copyright, „Law Revision Studies” no. 5–6 July 1956, http://www.copyright.gov/history/studies/study5.pdf s. 36 i n. [przypis autorski]
ukęś (daw.) — ukąś, ugryź. [przypis edytorski]
U kilkuset podróżników porównał siłę i bogactwo kolorystyczne (…) i więcej z własnym jestestwem zespolić — W. Feldman, Najmłodsze, „Dziennik Krakowski” 13 III 1897. [przypis autorski]
układać się — tu: pakować się (do drogi). [przypis redakcyjny]
układ (daw.) — ułożenie, sposób zachowania się. [przypis edytorski]
układ hydrograficzny — tu: system wodny; od: hydrografia, dział geografii zajmujący się opisywaniem stosunków wodnych. [przypis edytorski]
układła — dziś popr. forma: ułożyła. [przypis edytorski]
układła się — dziś: ułożyła się. [przypis edytorski]
układła się (starop. forma) — ułożyła się, położyła się. [przypis edytorski]
układł się — dziś popr.: ułożył się. [przypis edytorski]
układł się — dziś: ułożył się. [przypis edytorski]
