Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8328 przypisów.
konował — lekarz. [przypis edytorski]
konował — lekceważąco o lekarzu. [przypis edytorski]
Konrad — bohater Dziadów Adama Mickiewicza, patriota buntujący się przeciw Bogu w imię cierpień swojego narodu. [przypis edytorski]
Konrad — bohater III części Dziadów Adama Mickiewicza, patriota buntujący się przeciw Bogu w imię cierpień swojego narodu. [przypis edytorski]
Konrad — bohater III części Dziadów Mickiewicza, uwięziony za działalność spiskową. [przypis edytorski]
Konrad — bohater powieści poetyckiej George'a Byrona pt. Korsarz (1814). [przypis edytorski]
Konrad II czerski (1250–1294) — książę mazowiecki 1264–1294; w 1262 r. w wyniku najazdu na Mazowsze wojsk litewskich pod dowództwem Trojnata zginął jego ojciec, a on sam popadł w dwuletnią niewolę. [przypis edytorski]
Konrad I Mazowiecki (ok. 1187–1247) — syn Kazimierza Sprawiedliwego, książę kujawsko-mazowiecki. Walczył z pogańskimi Prusami, sprowadził na ziemie polskie zakon krzyżacki. [przypis edytorski]
Konrad Mazowiecki (ok.1188–1247) — współrządca w Małopolsce, na Mazowszu i Kujawach, następnie władca innych licznych ziem, między innymi ziemi chełmińskiej i kujawsko-mazowieckiej. Znany ze sprowadzenia do Polski zakonu krzyżaków. [przypis edytorski]
Konrad von Jungingen (1355–1407) — wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1393–1407, zręczny polityk, umiejętnie rozgrywający konflikty między książętami litewskimi. [przypis edytorski]
Konrad Wallenrod — powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich, powieść poetycka napisana przez Adama Mickiewicza na zesłaniu w Petersburgu między rokiem 1824 a 1828, wydana w lutym 1828; jeden z najbardziej znanych poematów polskiego romantyzmu. [przypis edytorski]
Konrad Wallenrod — tytułowy bohater powieści poetyckiej Adama Mickiewicza, pozornie służył swoim wrogom, żeby faktycznie im zaszkodzić: wyruszył z armią na wyprawę wojenną i swoimi działaniami spowodował druzgoczącą klęskę. [przypis edytorski]
konrektor (niem.) — zastępca dyrektora szkoły. [przypis edytorski]
konsekracja — poświęcenie. [przypis edytorski]
konsens (z łac.) — zgoda. [przypis edytorski]
konsens (z łac.) — zgoda, zezwolenie. [przypis edytorski]
konsent (z ang.) — powszechna zgoda co do czegoś. [przypis edytorski]
konserwacja (daw., z łac.) — zachowanie, utrzymanie. [przypis edytorski]
„Konserwatysta” — „Le Conservateur”, paryska gazeta ultrarojalistów, wydawana w l. 1818–1820. [przypis edytorski]
konserwatysta — przeciwnik postępu. [przypis edytorski]
konserwów — dziś popr. forma D. lm: konserw. [przypis edytorski]
konserwować (daw.) — tu: zachować. [przypis edytorski]
konserwować (daw., z łac.) — przechowywać w niezmienionym, nienaruszonym stanie. [przypis edytorski]
konserwować (daw., z łac.) — zachowywać. [przypis edytorski]
konserwować (z łac.) — tu: zachować przy życiu, ocalić. [przypis edytorski]
konsjerżka (z fr.) — dozorczyni. [przypis edytorski]
konsjerż (z fr.) — gospodarz kamienicy; dozorca domu. [przypis edytorski]
konskrypcja (daw.) — pobór do wojska. [przypis edytorski]
konskrypcjonista (daw., z łac.) — poborowy, mężczyzna podlegający poborowi do wojska. [przypis edytorski]
konsolacja — pociechy w zn. dzieci, potomstwo. [przypis edytorski]
konsolacja — pocieszenie. [przypis edytorski]
konsolacja (z łac.) — pociecha. [przypis edytorski]
konsolacja (z łac.) — pocieszenie, pociecha. [przypis edytorski]
konsolacja (z łac.) — pocieszenie. [przypis edytorski]
konsolacja (z łac.) — ulga, pociecha. [przypis edytorski]
konsola (daw.) — tu: ozdobny stolik pod lustro. [przypis edytorski]
konsola — ozdobny stolik umieszczany zwykle pod lustrem jako podstawa pod inne przedmioty. [przypis edytorski]
konsola — ozdobny stolik umieszczany zwykle pod lustrem; także kolumienka służąca jako podstawa, do umieszczania na niej wazonu, zegara itp. [przypis edytorski]
konsola — ozdobny, wąski stolik umieszczany zwykle pod lustrem. [przypis edytorski]
konsolidacja (z łac.) — połączenie, zjednoczenie. [przypis edytorski]
konsolować (z łac.) — pocieszać. [przypis edytorski]
konsonans (muz.) — współbrzmienie, harmonijna zgodność brzmienia dwu lub więcej dźwięków. [przypis edytorski]
konstabl — posterunkowy, policjant w Wielkiej Brytanii lub USA. [przypis edytorski]
Konstancja Bednarzewska, z domu Raykowska (1866–1940) — aktorka. [przypis edytorski]
Konstancja — miasto w płd. Niemczech; w latach 1414–1418 miejsce wielkiego zjazdu biskupów katolickich (soboru) w celu zakończenia tzw. wielkiej schizmy zachodniej: równoczesnej władzy dwóch papieży, z których każdego uznawała część państw europejskich. [przypis edytorski]
Konstancjusz II (317–361) – cesarz rzymski (od 337), zwolennik arianizmu. [przypis edytorski]
Konstantemu, Mikule, Helenie — zmarłe w dzieciństwie, przedmałżeńskie dzieci Szczęsnego Potockiego i Zofii: Konstanty, Mikołaj i Helena. [przypis edytorski]
Konstantyna Iwanowego syna, sławnego hetmana — Konstantyn książę Ostrohski. [przypis edytorski]
Konstantyn I Wielki (272–337) — cesarz rzymski (od 306), po pokonaniu Maksencjusza i Licyniusza został jedynym władcą imperium; wprowadził liczne reformy, jako pierwszy z cesarzy rzymskich przeszedł na chrześcijaństwo; w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii. [przypis edytorski]
Konstantyn I Wielki (272–337) — cesarz rzymski, reformator państwa, pierwszy z cesarzy, który porzucił tradycyjną religię rzymską i przeszedł na chrześcijaństwo; w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii; zwołał sobór nicejski (325), pierwsze zgromadzenie biskupów chrześcijańskich z całego państwa, oczekując rozwiązania sporów doktrynalnych. [przypis edytorski]
Konstantyn I Wielki (272–337) — cesarz rzymski, reformator państwa, pierwszy z cesarzy, który przeszedł na chrześcijaństwo; w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii; zwołał sobór nicejski (325), pierwsze zgromadzenie biskupów chrześcijańskich z całego państwa, oczekując rozwiązania sporów doktrynalnych. [przypis edytorski]
Konstantyn I Wielki (272–337) — pierwszy z cesarzy rzym., który przeszedł na chrześcijaństwo, zakończył politykę prześladowań chrześcijan swojego poprzednika Dioklecjana i w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii; w 330 przeniósł siedzibę cesarską do daw. kolonii gr. Byzantion, nadając jej nazwę Konstantynopol. [przypis edytorski]
Konstantyn I Wielki (272–337) — pierwszy z cesarzy rzymskich, który przeszedł na chrześcijaństwo; w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii. [przypis edytorski]
Konstantyn I Wielki — pierwszy z cesarzy rzym., który przeszedł na chrześcijaństwo, w 313 wydał edykt mediolański, proklamując swobodę wyznawania tej religii; w 330 przeniósł siedzibę cesarską do daw. kolonii gr. Byzantion, nadając jej nazwę Konstantynopol; niedzielę, ustanowioną przez Konstantyna — w roku 321 Konstantyn ogłosił „czcigodny dzień Słońca” (dies Solis, tj. niedzielę) dniem wolnym od pracy w miastach i urzędach. Jednak nie miało to wyraźnego wydźwięku chrześcijańskiego, gdyż tak jak wcześniejsi cesarze na swoich monetach używał symboliki i tytulatury oficjalnego rzym. boga solarnego: Słońca Niezwyciężonego, patronującego żołnierzom; wizerunki tego bóstwa widnieją także na łuku triumfalnym zbudowanym przez cesarza dla uczczenia jego zwycięstwa nad Maksencjuszem. [przypis edytorski]
Konstantynów (dziś ukr.: Starokonstantyniw) — miasto w śr.-zach. części Ukrainy, na Wołyniu, założone przez księcia Konstantego Ostrogskiego; wiódł przez nie Czarny Szlak. [przypis edytorski]
Konstantynopol a. Bizancjum — obecnie Stambuł, miasto w Turcji; dawna stolica Cesartswa Bizantyjskiego. [przypis edytorski]
Konstantynopol — dziś: Stambuł; w XIX w. stolica Imperium Osmańskiego. [przypis edytorski]
Konstantyn XI Paleolog (1405–1453) — ostatni cesarz Bizancjum. [przypis edytorski]
Konstanty Pawłowicz Romanow (1779–1831) — wielki książę rosyjski, brat cesarza Aleksandra I, naczelny dowódca armii Królestwa Polskiego, faktyczny namiestnik cara w Królestwie; zwalczał polskie ruchy wolnościowe, rozbudował siatkę tajnej policji rosyjskiej w Polsce, surowy i nieobliczalny, doprowadził do wielu dymisji i samobójstw wśród polskich oficerów. [przypis edytorski]
konstatować — orzekać, stwierdzać. [przypis edytorski]
konstatować — stwierdzać jakiś fakt. [przypis edytorski]
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
konstatować — stwierdzać. [przypis edytorski]
konstelacja — gwiazdozbiór. [przypis edytorski]
konstelacja krzyża — Krzyż Południa, najmniejszy gwiazdozbiór nieba, widzialny tylko z południowych kontynentów. [przypis edytorski]
konstelacja Ryby (astr.) — właśc. konstelacja Ryby Południowej, różna od zodiakalnego gwiazdozbioru Ryb; wyróżnia się swoją najjaśniejszą gwiazdą Fomalhaut, będącą jednocześnie jedną z najjaśniejszych gwiazd półkuli południowej. [przypis edytorski]
konstelacje — układ gwiazd. [przypis edytorski]
konsternacja — zakłopotanie. [przypis edytorski]
konsternacja — zmieszanie, zakłopotanie, zagubienie. [przypis edytorski]
Konstytuanta — francuskie Zgromadzenie Narodowe, obradujące w latach 1789–1791, którego dziełem było uchwalenie „Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela” oraz konstytucji z 1791 r. [przypis edytorski]
Konstytuanta — organ powołany przez suwerena (naród), złożony z wybranych przez niego reprezentantów, którego zadaniem jest opracowanie i uchwalenie konstytucji. We Francji mianem „Konstytuanta” określano Zgromadzenie Narodowe, w które przekształciło się zebranie stanu trzeciego Stanów Generalnych w 1789 r. Konstytuanta została rozwiązana w 1791 r., po przedłożeniu królowi konstytucji. [przypis edytorski]
Konstytuanta — właśc. Zgromadzenie Narodowe Konstytucyjne, nazwa przyjęta przez Stany Generalne we Francji w 1789 w związku z podjęciem prac ustawodawczych nad ustrojem państwa. [przypis edytorski]
konstytuanta — zgromadzenie ustawodawcze powołane w celu uchwalenia konstytucji państwa. [przypis edytorski]
Konstytucja 3 maja — ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów, uchwalona 3 maja 1791 r.; pierwsza w Europie i druga na świecie spisana konstytucja. [przypis edytorski]
konstytucja Burbonów — ogłoszona przez Ludwika XVIII w 1814, gwarantowała szereg swobód obywatelskich, ale udział społeczeństwa w życiu politycznym był w niej iluzoryczny, sprowadzony do minimum, gdyż wysoki cenzus majątkowy i wieku sprawiał, że z 28 milionów Francuzów zaledwie sto tysięcy miało czynne prawo wyborcze, a piętnaście tysięcy bierne. Dekrety Karola X z 25 lipca 1830 likwidowały większość praw konstytucyjnych, co doprowadziło do wybuchu rewolucji lipcowej. [przypis edytorski]
konstytucja jej miała w sobie niezmierną trudność: wymagała po obywatelach nieustannych i niesłychanych wysileń moralnych… — Literatura słowiańska wykładana w Kolegium francuzkiem, Poznań 1865, t. 3, s. 297. [przypis edytorski]
konstytucja — tu: budowa, organizm. [przypis edytorski]
konstytucja (tu daw., z łac.) — uchwała, ustawa, rozporządzenie. [przypis edytorski]
konstytucja — tu: indywidualne cechy budowy ciała. [przypis edytorski]
konstytucja — tu: ustrój państwa określony pewnymi prawami. [przypis edytorski]
konstytucja — tu: ustrój państwa, regulowany prawami. [przypis edytorski]
konstytucja — tu: zespół indywidualnych cech budowy ciała, jego konstrukcja. [przypis edytorski]
konstytucja — tu: zespół indywidualnych cech budowy duszy, jej konstrukcja. [przypis edytorski]
konsulat — roczna kadencja konsula, najwyższego urzędnika rzymskiego, służyła do określania daty. [przypis edytorski]
konsul cezar — tu: doradca cezara; zastępca cezara. [przypis edytorski]
konsul (łac. consul; od consulere: radzić, konsultować) — urząd w staroż. Rzymie utworzony wraz z ustanowieniem republiki (509 p.n.e.); w tym początkowym okresie wybierano dwóch konsulów na roczną kadencję i sprawowali oni razem najwyższy urząd w państwie. W okresie cesarstwa (od 27 p.n.e.) znaczenie i zasięg uprawnień konsulatu zostały znacznie ograniczona, większość najistotniejszych funkcji przejął cesarz, przyznano za to konsulom prawo wydawania wyroków w cywilnych w sprawach niespornych oraz przewodniczenia obradom senatu. Z czasem tytuł konsula stał się właściwie honorowy. [przypis edytorski]
konsul — najwyższy rangą urzędnik w staroż. Rzymie w czasach republiki (509–27 p.n.e.); wybierano dwóch konsulów na roczną kadencję, początkowo tylko spośród patrycjuszy (najwyższej warstwy społecznej), od 367 p.n.e. także spośród plebejuszy (pozostałej ludności, ludu). [przypis edytorski]
konsulostwo (daw.) — urząd konsula, konsulat. [przypis edytorski]
konsul — tu: w absolutystycznej Francji, w niektórych gminach na południu kraju, sędzia miejski, wybierany w drodze głosowania wszystkich mieszkańców. [przypis edytorski]
konsumcja a. konsumpcja (daw. med.) — choroba stopniowo trawiąca, wyniszczająca organizm; suchoty, gruźlica płuc. [przypis edytorski]
konsumpcją — dziś popr. forma B. lp: konsumpcję. [przypis edytorski]
konsyderacja (daw.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
konsyderacja (daw.) — szacunek, poważanie wśród ludzi. [przypis edytorski]
konsyderacja (daw., z łac.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
konsyderacja (z łac.) — rozważanie, rozmyślanie, refleksja. [przypis edytorski]
konsyderacje (z łac.; przestarz.) — rozważania, roztrząsania. [przypis edytorski]
konsyderacje (z łac.) — rozważania. [przypis edytorski]
konsyderować (daw.) — poważać, szanować. [przypis edytorski]
konsyliarz — członek rady (por. konsylium). [przypis edytorski]
konsyliarz (daw.) — członek rady, doradca (por. konsylium); lekarz, doktor. [przypis edytorski]
konsyliarz (daw.) — lekarz, doktor; ogólnie: radca, doradca. [przypis edytorski]
