Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7509 przypisów.
A chto u poli, a chto u lesie…. (białorus.) — a kto w polu, a kto w lesie, przyjdź do mnie tej nocy nocować. [przypis edytorski]
Ach! tu na niego jak mi czekać długo! — Wolno jest rozumowi troskać się i wątpić. Chociaż rozum przewiduje, że nic się nie ostoi, co według objawienia i wyraźnych przykazań bożych zaginać musi, że walka dobra przeciwko złemu, na koniec triumf odniesie, jednakże długie oczekiwanie upragnionego wypadku zasępia to przewidzenie i na chwilę osłabia nadzieję. [przypis redakcyjny]
Achtung, Achtung! Vor Juden wird gewarnt. Halt! Juden, Läuse, Fleckfieber (niem.) — Uwaga, uwaga! Ostrzega się przed Żydami. Stop! Żydzi, wszy tyfus. [przypis edytorski]
Achtung, Achtung! Vor Juden wird gewarnt. Halt! Warnungsstimme. Juden, Läuse, Fleckfieber (niem.) — Uwaga, uwaga! Ostrzega się przed Żydami. Stop! Ostrzeżenie. Żydzi, wszy tyfus. [przypis edytorski]
Achtung, bereit, Feuer! (niem.) — Uwaga, gotuj broń, ognia! [przypis edytorski]
Achtung (niem.) — uwaga. [przypis edytorski]
Achtung! Weltjudentum. Gefahr (niem.) — Uwaga! Światowe Żydostwo. Niebezpieczeństwo! [przypis edytorski]
Ach wo! (niem.) — ależ gdzie; gdzież tam. [przypis edytorski]
acian — zniekszt.: acan, skrót od: waszmość pan; staropolski potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]
Aciawol — w oryg. lm Acciaiuoli; trzech Florentczyków tego nazwiska, ojciec syn i synowiec, wszyscy trzej poeci łacińscy; przebywali współcześnie z Ariostem na dworze ferarskim. [przypis redakcyjny]
A ci, którzy najbardziej gardzą ludźmi i równają ich z bydlętami (…) — Por. Montaigne, Próby II, 16. [przypis tłumacza]
Acis (mit. gr.) — kochanek nimfy Galatei, zabity przez cyklopa Polifema, a przez nią zmieniony w nieśmiertelnego ducha rzeki. [przypis edytorski]
Ackerman, Michael (1967) — amerykański fotograf. [przypis edytorski]
Ackermann, Ludwika (1813–1890) — poetka fr.; utwory jej przesycone były filozoficzną refleksją o pesymistycznym zabarwieniu. [przypis redakcyjny]
A cóż kiedy wspak padnie obojętna bierka — kiedy niepewna kostka padnie na korzyść strony przeciwnej? [przypis redakcyjny]
a coby drugi (…) miał się o pomoc do swoich obrócić (starop.) — a jak kto inny mógłby się do swoich zwrócić o pomoc. [przypis edytorski]
a co do „Gwiazdy” proszę nie wydawać autora — wiersz francuski Gwiazda, drukowany w „Bibliotece Powszechnej” w Genewie, a przedrukowany w wydaniu lwowskiem z r. 1904 tom VI, str. 264–268. [przypis redakcyjny]
A co mnie po pościech waszych, po ofiarach waszych, po wołoch, po baraniech waszych? — Iz 1, 11. [przypis edytorski]
a comprar tabacco (wł.) — na tytoń. [przypis redakcyjny]
a com prosił (pot.) — tu w znaczeniu: a ile prosiłem. [przypis edytorski]
a co nad nawyższe (starop.) — a co najważniejsze; a przede wszystkim. [przypis edytorski]
Aconcagua — szczyt w Andach, najwyższy w Ameryce. [przypis edytorski]
a consortio (łac.) — od wspólnego pożycia. [przypis redakcyjny]
A constructive expedient to achieve a symmetrical stability is exemplified by the Mailu system of canoe-building, where a platform bndges two parallel, hollowed-out logs. Cf. Author's article in the „Transactions of the Royal Society of S. Australia”, Vol. XXXIX, 1915, pp. 494–706. Chapter IV, 612–599. Plates XXXV-XXXVII. [przypis autorski]
a conto (wł.: na rachunek) — zaliczkowo. [przypis edytorski]
„A contrario nie stanowią wspomnianego naruszenia wymogi proceduralne, które nie uwarunkowują istnienia praw autorskich do utworu, lecz dotyczą ogólnych reguł dochodzenia roszczeń na drodze sądowej. Jeżeli więc ustawodawstwo państwa pochodzenia dzieła nakłada na autorów wymogi formalne związane z dochodzeniem praw — takie jak np. złożenie kopii dzieła do depozytu lub uiszczenie opłaty rejestracyjnej — to wymóg taki ma znaczenie prawne tylko na terenie tego państwa”, M. Barczewski, Traktatowa ochrona praw autorskich i praw pokrewnych, Warszawa 2007, rozdział I, punkt 2.6.2. [przypis autorski]
A co prędzej gubi królestwa, jedno jako (…) niezgoda sąsiedzka w nim? — zob. Łk 11, 17. [przypis edytorski]
a co się go nasadzają — [w domyśle:] w tiurmie [tj. w więzieniu]. [przypis redakcyjny]
A co się więcej nad to wszystko i za rzecz główną w pokucie ceni, powagą daną z niebios po takim zadośćuczynieniu bratu swemu spełnionym, rozgrzeszenie zupełne otrzymuje. — w innym tłum.: „A co ważniejsze nad to wszystko i co za główną rzecz w pokucie się uważa, to to, że wedle nakazu Pańskiego uczynił zadość bratu swemu i otrzymawszy przebaczenie, pogodził się z nim”. Z tekstu Kroniki wynika, że Zbigniew ostatecznie zmarł po egzekucji, żył jednak przez pewien czas jeszcze, tak że w obliczu śmierci doszło do pojednania między braćmi. [przypis edytorski]
a co słucha — a ten, co słucha, słuchający. [przypis redakcyjny]
acquetta — trucizna z arszenikiem używana w XVII w. [przypis redakcyjny]
Acri — miasto portowe, obecnie w Izraelu; także: wł. San Giovanni d'Acri, arab. Akka. [przypis edytorski]
acta heroica sequuntur (łac.) — zaszczyty idą za czynami bohaterskimi. [przypis redakcyjny]
Acta Tomiciana, III, 445. [przypis autorski]
acte de présence (fr.) — akt obecności; obecność dla formalności. [przypis edytorski]
Acte de resignation (fr.) — akt poddania się woli bożej. [przypis redakcyjny]
action directe (fr.) — bezpośrednie, natychmiastowe działanie. [przypis edytorski]
actiones (łac.) — czyny. [przypis redakcyjny]
Action Française (fr.: Akcja Francuska) — francuskie czasopismo, wyd. 1899–1944 w Paryżu i skupiony wokół niego skrajnie prawicowy (nacjonalistyczny, monarchistyczny i antysemicki) ruch polityczny; podczas II wojny światowej Action Française współpracowała z rządem Vichy, niekiedy kolaborowała z Niemcami; w 1944 ruch rozpadł się, pismo zostało zamknięte przez rząd Charlesa de Gaulle'a. [przypis edytorski]
Action Française (fr.: Akcja francuska) — francuski skrajnie prawicowy (nacjonalistyczno-katolicki i monarchistyczny) ruch ideowo-polityczny w I poł. XX wieku; również tytuł gazety tego ruchu, zał. w 1899; po wyzwoleniu Francji przez wojska alianckie i ustanowieniu nowych władz wielu działaczy Akcji Francuskiej, na czele z Charles'em Maurrasem, zostało oskarżonych o kolaborację z Niemcami i skazanych. [przypis edytorski]
Action française (fr.: Akcja francuska) — francuski skrajnie prawicowy (nacjonalistyczno-katolicki i monarchistyczny) ruch ideowo-polityczny w I poł. XX wieku; również tytuł gazety tego ruchu, zał. w 1899; po wyzwoleniu Francji przez wojska alianckie i ustanowieniu nowych władz wielu działaczy Akcji Francuskiej, na czele z Charles'em Maurrasem, zostało oskarżonych o kolaborację z Niemcami i skazanych. [przypis edytorski]
Actium — Akcjum, miejsce bitwy morskiej z 2 września 31 p.n.e, w której flota Oktawiana Augusta pokonała siły Antoniusza i Kleopatry. [przypis edytorski]
active (łac.) — czynnie. [przypis redakcyjny]
activitas (łac.) — dzielność. [przypis redakcyjny]
activitatem (łac.) — czynności. [przypis redakcyjny]
activitatem (łac.) — dzielność. [przypis redakcyjny]
Actualités (fr.) — Aktualności. [przypis edytorski]
actum est (łac.) — tu: to samo stanie się. [przypis edytorski]
Actum in praetorio Biecensi feria 3 post festum S. Laurentii martyris proxima, A. D. 1624, 13 Augusti (łac.) — stało się w ratuszu bieckim, 3 dnia po święcie św. Wawrzyńca Męczennika, 1624 r., 13 sierpnia. [przypis edytorski]
actus meritorius (łac.) — czyn chwalebny, zasługa. [przypis redakcyjny]
a cunabulis (łac.) — od kołyski. [przypis redakcyjny]
acutissimus Florentinus (łac.) — najprzenikliwszy Florentczyk. [przypis edytorski]
Acuto, Giovanni, właśc. John Hawkwood (ok. 1320–1394) — ang. żołnierz i najemny dowódca, w latach 1363–1393 w służbie Florencji. [przypis edytorski]
Ac veluti (…) secum — Vergilius, Aeneida, XII, 684. [przypis tłumacza]
Acydalia — Wenus Acydalijska; przydomek pochodzi od źródła Acidalia w Beocji, w którym bogini miłości miała się kąpać wraz z Gracjami. [przypis edytorski]
aczby (daw.) — chociaż by. [przypis edytorski]
aczbymci (starop.) — chociaż bym. [przypis edytorski]
aczciby (daw.) — chociaż by. [przypis edytorski]
aczciem (starop.) — chociaż jestem. [przypis redakcyjny]
acz ci i owo zły (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci; znaczenie: jednak ci i tamten (jest) zły; jednakże i tamten (jest) zły. [przypis edytorski]
acz (daw.) — aczkolwiek, jednakże. [przypis edytorski]
acz (daw.) — choć, chociaż. [przypis edytorski]
acz (daw.) — choć. [przypis edytorski]
acz (daw.) — chociaż; aczkolwiek. [przypis edytorski]
acz (daw.) — chociaż. [przypis edytorski]
aczej — a może, a nuż. [przypis redakcyjny]
aczej — a nuż, może. [przypis edytorski]
a czej (gw.) — przecież, może. [przypis redakcyjny]
aczem (daw.) — chociażem. [przypis edytorski]
acześ — acz jesteś; chociaż jesteś. [przypis edytorski]
acześ — chociaż żeś (godzien). [przypis edytorski]
acześ nie rycerz (starop.) — choć nie jesteś rycerzem; chociaż nie rycerz z ciebie (ale mistrz ciesielski itd.). [przypis edytorski]
Acz jej (zbroi) była na drodze w on czas odbieżała, / Kiedy (…) z siebie ją skwapliwie zrzuciła / I Brunella złodzieja (…) goniła — Brunel, skradłszy Angelice pierścień, wyrwał także Marfizie mimojazdem szablę; ta goniła go przez całe dni czternaście, przeważnie piechotą, gdyż w szóstym dniu padł jej koń, ażeby zaś sobie ulżyć ciężaru, zrzuciła ze siebie ulubioną zbroję. Brunel zdołał jednak umknąć. [przypis redakcyjny]
aczkolwiek — choć, chociaż. [przypis edytorski]
Aczkolwiek więc rząd może normować swój wewnętrzny porządek jak mu się podoba, nigdy nie może przemawiać do narodu jak tylko w imieniu zwierzchnika, tzn. w imieniu samego narodu — w stosunku do narodu może być jedynie wykonawcą praw. [przypis tłumacza]
acz — lecz, jednak. [przypis edytorski]
acz (starop.) — aczkolwiek; jednakże. [przypis edytorski]
acz (starop.) — a jednak; chociaż. [przypis edytorski]
acz (starop.) — chociaż. [przypis edytorski]
A czym wielki Aleksander posiadł świat? Jedno miłością u poddanych swoich — Waleriusz Maksymus, Czyny i powiedzenia godne pamięci V 1.11 ext.1. [przypis edytorski]
A czymże jesteśmy my… oświeceni… — te myśli przypominają poglądy J. J. Rousseau. [przypis redakcyjny]
A czy ona jest tu jeszcze? — mowa o Filokomazjum. [przypis tłumacza]
A czy ona myślisz — też do rzeczy — ecquid fortis visast? [przypis tłumacza]
A czy… — Werter nie mógł się przemóc, by skrystalizować myśl, która go dręczyła. Pytanie niedokończone brzmieć mogło: „A czy wkrótce odbędzie się ślub Pani?” Por. list z 20 lutego. [przypis redakcyjny]
A czyż i ta okoliczność nie stanowi wyraźnego dowodu jego bezinteresowności… — Agesilaos mógł każdej chwili liczyć na wdzięczność tych, którym oddał jakieś usługi, i nieraz w potrzebie korzystał z ich gotowości. Dowód to, że usługi jego były bezinteresowne, a dług wdzięczności uważali owi przyjaciele za niespłacony. [przypis tłumacza]
A. D. 1884, Dec. m. 12-mo d… — Roku Pańskiego 1884, dnia 12 grudnia Polacy Stefan Rogoziński jako też Leopold Janikowski oraz Niemiec Hugo Zöller przybyli na tę najwyższą górę, która zwie się Mongo-ma-Lobah lub Górą Boga. [przypis edytorski]
ad abs. (łac.) — skrócone: ad absurdum: do absurdu (doprowadzenie wniosków z założonej tezy, świadczące o jej fałszywości). [przypis edytorski]
ad absurdum (łac.) — do absurdu. [przypis edytorski]
ad absurdum (z łac.) — do absurdu. [przypis edytorski]
ad acta (łac.) — do działania. [przypis edytorski]
ad actum (łac.) — czynności, do sprawy; praw.: z uprawnieniami nadanymi do załatwienia określonej sprawy (nieprzysługującymi na stałe). [przypis edytorski]
adagio — utwór muzyczny w powolnym tempie. [przypis edytorski]
adagio (wł. wolno) — wolne tempo w muzyce. [przypis edytorski]
Ada Kosmowska (1871–1944) — aktorka. [przypis edytorski]
Adalberg, Samuel (1868–1939) — historyk, paremiolog, tj. badacz przysłów. [przypis edytorski]
Adalberg, Samuel (1868–1939) — historyk żydowskiego pochodzenia, znany jako wydawca zbiorów przysłów. [przypis edytorski]
Adalbert z Magdeburga (ok. 910–981) — niemiecki mnich i opat benedyktyński, pierwszy arcybiskup Magdeburga, misjonarz, pracownik dworu cesarza Ottona I; święty Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]
ad altiora (łac.) — do wyższych rzeczy. [przypis redakcyjny]
ada (mal.) — tutaj; tu jestem. [przypis edytorski]
adamantina corda (łac.) — serca twarde jak diament. [przypis redakcyjny]
