Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156765 przypisów.

ewent — wynik, skutek. [przypis redakcyjny]

Ewer a. Heber — prawnuk Sema. [przypis edytorski]

Ewers, Hanns Heinz (1871–1943) — niemiecki pisarz-mistyk, satanista, okultysta, autor operujący estetyką niesamowitości, grozy i horroru; był krótko członkiem NSDAP w początkowej fazie istnienia partii, jego twórczość była objęta patronatem Goebbelsa, szybko jednak doszło do zerwania powiązań, konfliktu i prześladowania pisarza, który nie podzielał antysemickiej polityki nazistów, a przy tym był tępiony za homoseksualizm (w 1934 r. większość jego dzieł została zakazana); do jego powieści Alraune (tłumaczonej na polski przez Jadwigę Przybyszewską) Stanisław Przybyszewski napisał wstęp-artykuł, wyd. osobno pt. Na marginesie tworu Ewersa (Lwów 1917); wyd. w 1921 r. Wampir. Powieść zdziczenia ze strzępów i barw została zakazana w Niemczech i USA i czekała 5 lat na publikację; do innych znanych utworów Ewersa należą opowiadania: Żydzi z Jêb, Dama tyfusowa, Moja matka, czarownica, Opętani. [przypis edytorski]

Ewers, Hanns Heinz (1871–1943) — niemiecki poeta oraz autor literatury grozy. [przypis edytorski]

Ewiana — tu: jak u Ewy, pierwszej kobiety. [przypis edytorski]

Ewias a. Euhias — bachantka, kobieta z orszaku boga wina Bachusa; określenie pochodzi od okrzyku związanego z kultem Bachusa okrzyku Euoe! [przypis edytorski]

ewicja (z łac.) — wyzucie z dóbr, pozbawienie posiadanego mienia. [przypis edytorski]

Ewigkeit (niem.) — wieczność. [przypis edytorski]

ewig Langweilige, das — wieczna nuda, wieczna nudność; prześmiewczy termin ukuty na wzór „das ewig Wiebliche” (wieczna kobiecość) Goethego. [przypis edytorski]

ewig Weibliche, das (niem.) — wieczna kobiecość (termin związany z refleksją i twórczością Goethego). [przypis edytorski]

Ewig Weiblichen (niem.) — wieczna kobiecość; termin z pism Goethego. [przypis edytorski]

ewikcja — sądowe pozbawienie kogoś prawa własności rzeczy nabytej prawnie na rzecz kogoś innego. [przypis edytorski]

ewikcja — sądowe pozbawienie kogoś prawa własności rzeczy nabytej prawnie na rzecz kogoś innego; tu może raczej: poręczenie na hipotece własności ziemskiej a. innej nieruchomości. [przypis edytorski]

ewikcja — zabezpieczenie nabywcy w trakcie sprzedaży. [przypis edytorski]

ewikcja — zapis na dobrach dla zabezpieczenia wierzytelności. [przypis redakcyjny]

ewikcjonalnie — na podstawie ewikcji, sądowego lub administracyjnego pozbawienia własności. [przypis edytorski]

ewinkować — tu: przywłaszczyć. [przypis edytorski]

Ewiza — Ibiza, jedna z Wysp Balearskich. [przypis redakcyjny]

ewokacja (daw.) — odwołanie się do innej instancji. [przypis edytorski]

ewokacyjny (książk.) — przedstawiający lub wywołujący wspomnienia. [przypis edytorski]

Ewolucja literacka ujmowana całościami, według pokoleń i przemian zbiorowych, spóźnia się wobec rzutowanych przez nas w przeszłość i ze stanowiska późniejszych interpretacji budowanych aktualności — dla wyjaśnienia tej sprawy należy zwrócić uwagę na cenny artykuł K. Błeszyńskiego, W poszukiwaniu „X” współczesności („Skamander” 1936, wrzesień). Według Błeszyńskiego w każdej epoce tkwi nieuchwytny najczęściej dla współczesnych „stożek wzrostu”, to coś, według czego, jak według stożka wzrostu w roślinie, rozwijać się będzie owa współczesność, co dla późniejszych ludzi stanie się aktualne, twórcze, w naszym pojęciu w danym czasie najdonioślejsze. „Pełne troski i biedy londyńskie mieszkanko Marksa lub bezdomne noclegi jak zwierz tropionego przyszłego marszałka były, jak dzisiaj wiemy, o wiele współcześniejsze od komnat najbardziej postępowych wielkich kupców czy przemysłowców” (s. 361). Sądzę, że rozumowanie podobne polega na złudnym rzutowaniu przez nas w przeszłość spraw i rozwojów, które dla nas są ważne, ponieważ wygrały, i przypisywaniu tym sprawom w dobie powstawania ich tej samej wagi, jaką dziś dla nas posiadają, mierzeniem ówczesnej doniosłości według doniosłości dzisiejszej, co jest oczywistą hipostazą. Takie hipostazy w historii literatury popełnia się bardzo często i w pełnej, ze stanowiska danej epoki, a nie późniejszych aktualności pisanej, historii prądów są one bardzo niebezpieczne. [przypis autorski]

ewolucjonizm — (z łac. evolutio: rozwinięcie) kierunek w filozofii i naukach społecznych zainicjowany przez biologiczną teorię ewolucji Karola Darwina i system filozoficzny Herberta Spencera, ukształtowany w 2. połowie XIX w. Jako główne założenie przyjął koncepcję zmienności i postępowego rozwoju całej rzeczywistości. Przedstawicielami ewolucjonizmu byli: L.H. Morgan, L. Hobhouse, Th. Huxley, E. Haeckel. [przypis edytorski]

ex abundantia corolis (łac.) — z nadmiaru serca. [przypis autorski]

ex abundantia malitiae (łac.) — z nadmiaru złości. [przypis redakcyjny]

exactly (ang.) — właśnie, dokładnie. [przypis edytorski]

exaktor — poborca. [przypis redakcyjny]

ex albo — z księgi. [przypis redakcyjny]

exaltacya (z łac.) — wywyższenie, wyniesienie; pochwała, wzniosłość; por. dzisiejsze: egzaltacja, egzaltowany. [przypis edytorski]

exaltados (hiszp.) — radykałowie, fanatycy. [przypis edytorski]

exaltowany (z łac.) — wywyższony, wyniesiony, wzniesiony; por. dzisiejsze: egzaltowany. [przypis edytorski]

examen (fr.) — badanie; kontrola; egzamin. [przypis edytorski]

Examina, o mortal, tu corazon, ahi veras los motivos de tus acciones! (hiszp.) — Zbadaj, o śmiertelniku, swoje serce, tam zobaczysz powody swoich działań. [przypis edytorski]

exarsit — uniósł się. [przypis redakcyjny]

ex asse (łac.) — gotówką. [przypis redakcyjny]

Exaudiat te Dominus in die tribulationis (łac.) — Niech Pan cię wysłucha w dniu utrapienia; Psalm 20. [przypis edytorski]

ex avibus (łac.) — z ptaków. [przypis edytorski]

ex bene placito (łac.) — samowolnie. [przypis redakcyjny]

Excaeca (łac.) — Iz 6, 10: „Zatwardź”. [przypis tłumacza]

ex carceribus (łac.) — z więzienia. [przypis redakcyjny]

ex cathedra (łac.) — dosł. z katedry (tu mowa o stanowisku uniwersyteckim). [przypis edytorski]

ex cathedra (łac.) — dosł. z katedry (uniwersyteckiej); po profesorsku, apodyktycznie. [przypis edytorski]

ex cathedra (łac.: z katedry) — z pozycji autorytetu, poważnie. [przypis edytorski]

excellentissimo señor (hiszp.) — dosł.: najświetniejszy pan; Jego Ekscelencja; tytuł używany w jęz. hiszp. wobec głów państwa i innych wysokich rangą osobistości. [przypis edytorski]

excellit (łac.) — przewyższa, góruje. [przypis edytorski]

excelsi animi (łac.) — wzniosłego umysłu. [przypis redakcyjny]

excelsior (łac.) — dosł. wyższy; przen. (nakaz dążenia): w górę, wyżej. [przypis edytorski]

excelsior (łac.) — wyższy. Tu: krój czcionki, ale również hasło postępu. [przypis edytorski]

excelsior (łac.) — wzwyż, wciąż wyżej. [przypis edytorski]

excelsum vitium (łac.) — górującą wadę. [przypis redakcyjny]

excentricity (ang.) — ekscentryczność, tj. przesadna oryginalność, celowe udziwnianie, odbieganie od konwenansów. [przypis edytorski]

excepto casu urgentis necessitatis (łac.) — wyjąwszy w nagłej potrzebie. [przypis redakcyjny]

excerptem (łac. forma B.lp) — wyjątek. [przypis edytorski]

excessivos (łac.) — wykraczających. [przypis redakcyjny]

excipio filios a moniali susceptos ex monacho (łac.) — wyłączam synów mniszek spłodzonych z mnichami. [przypis tłumacza]

Excita Domine potentiam tuam, et veni ut salvos facias nos (łac.) — Wzbudź, Panie, potęgę swoją i przybądź, ażeby nas zbawić. [przypis edytorski]

excitare (łac.) — podżegać, podniecać. [przypis edytorski]

excito, excitare — podburzać, napuszczać; tu 3 os. lm cz.ter. excitant: podburzają. [przypis edytorski]

exclamavit: O devotionem supra devotiones! alter orat, alter furatur (łac.) — zawołał: O, co za dziwne nabożeństwo: jeden się modli, drugi kradnie. [przypis redakcyjny]

Excludat (…) acervi — Horatius, Epistulae II, 1, 38, 45. [przypis tłumacza]

excluded classes (ang.) — klasy (tu: kategorie, grupy) wykluczone. [przypis edytorski]

excludit (łac.) — rozłącza. [przypis redakcyjny]

exclusis nonnullis (łac.) — z niektórymi wyjątkami. [przypis redakcyjny]

exclusi tertii [principium] (łac.) — zasada wyłączonego środka; prawo logiczne, zgodnie z którym każde zdanie logiczne albo jest prawdziwe, albo prawdziwe jest jego zaprzeczenie. [przypis edytorski]

exclusive (łac.) — wyłączając; z wyłączeniem. [przypis edytorski]

exclusive (łac.) — z wyłączeniem; wyłącznie. [przypis edytorski]

ex commiseratione (łac.) — z użalenia się. [przypis redakcyjny]

ex concessis (łac.) — z przyzwolenia, ze zgody; argument ex concessis: argument oparty na mocy tego, na co zgadza się oponent, choćby było obiektywnie fałszywe. [przypis edytorski]

ex concessis (łac.) — z przyzwolenia, ze zgody. [przypis edytorski]

ex consilio generali (łac.) — na wspólnej (generalnej) naradzie. [przypis redakcyjny]

ex contentione (łac.) — w bójce. [przypis edytorski]

Excursusqne breves tentat — Vergilius, Georgica, IV, 194. [przypis tłumacza]

excusat (łac.) — uniewinnia. [przypis redakcyjny]

excuses, mesdemoiselles (fr.) — wybaczcie, panienki. [przypis edytorski]

excusez du peu (fr.) — tu: co najmniej; ni mniej ni więcej. [przypis edytorski]

excusez (fr.) — przepraszam. [przypis edytorski]

Excusez! (fr.) — Przepraszam! [przypis edytorski]

excusez le mot (fr.) — proszę wybaczyć, że użyję słowa; przepraszam za słowo. [przypis edytorski]

excusez le mot (fr.) — przepraszam za słowo. [przypis edytorski]

excusez le mot — przepraszam za słowo. [przypis edytorski]

Excusez monsieur! (fr.) — przepraszam pana. [przypis edytorski]

Excutienda damus praecordia — Persius, Satirae, V, 22. [przypis tłumacza]

ex delatione cuiusvis (łac.) — z czyjegokolwiek oskarżenia. [przypis edytorski]

Exeat (…) pius — Lucanus, Pharsalia, VIII, 493. [przypis tłumacza]

Exeat (…) sufficit — Iuvenalis, Satirae III, 153. [przypis tłumacza]

Executive Office — Urząd Wykonawczy; tu: Urząd Wykonawczy Prezydenta Stanów Zjednoczonych, odpowiednik Kancelarii Prezydenta w innych państwach. [przypis edytorski]

Exedry — wielkie sale z ławkami do rozmowy, deklamacji, odczytów i t. p. [przypis redakcyjny]

exegi monumentum (łac.) — wybudowałem pomnik; początek Pieśni III, 30 Horacego. [przypis edytorski]

exegisti monumentum aere perennius (łac.) — wzniosłeś pomnik trwalszy niż ze spiżu. [przypis edytorski]