Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 112632 przypisów.

widny (daw.) — dziś: widoczny. [przypis edytorski]

widny (daw.) — tu: widoczny. [przypis edytorski]

widny (daw.) — widoczny, dostrzegalny. [przypis edytorski]

widny (daw.) — widoczny, znany. [przypis edytorski]

widny — dziś: widoczny. [przypis edytorski]

widny — dziś w tym znaczeniu: widoczny. [przypis edytorski]

widny (tu daw.) — dziś w tym znaczeniu: widoczny. [przypis edytorski]

widny — wyraźny, widoczny. [przypis edytorski]

widoczna (daw.) — widoczne jest. [przypis edytorski]

widokiem tego pięknego jeziora — Lozanna leży na stoku opadającym ku Jezioru Genewskiemu. [przypis edytorski]

Widok jednak czarującej Elwiry (…) i całą duszą oddałem się nowemu dla mnie szczęściu. — w innym oprac. tegoż tłumaczenia akapit ten brzmi:

W nocy było inaczej. Bożek małżeństwa, zapaliwszy swoje pochodnie, osłonił nas welonem pierwszych rozkoszy. Wszystkie miłostki uleciały Elwirze z pamięci, a nieznane dotychczas uniesienie wypełniło jej serce miłością i wdzięcznością. Cała należała do swego małżonka.

[przypis edytorski]

Widok mój miły być musi oczom smutkiem omroczonym — w oryg. „the sight of me is good for sore eyes”, cytat zapisany w nieco innej wersji („the sight of you (…)”, tj. twój widok) przez znanego ze skłonności do sarkazmu Irlandczyka, Jonathana Swifta (1667–1745), w książce A complete collection of genteel and ingenious conversation (publ. 1738), będącej zbiorem przykładów i satyrycznych komentarzy uwydatniających banalność konwersacji wyższych klas Wielkiej Brytanii w XVIII w., w sposób ironiczny rekomendującej się jako swoisty podręcznik czy przewodnik dla tych, którym brak ogłady. [przypis edytorski]

widokres — widnokrąg; rzadko używana forma, odnotowana w słowniku Lindego. [przypis edytorski]

Widok świata jest dla mnie ową księgą, którą duch rozwinął przed prorokiem… — J. H. Newman, Apologia pro Vita Sua (1865), rozdział 5. [przypis edytorski]

widomie (daw.) — dziś popr.: widocznie; w sposób dostrzegalny. [przypis edytorski]

widomie (daw.) — dziś popr.: widocznie; w widoczny sposób. [przypis edytorski]

widomie (daw.) — widocznie; w sposób zauważalny. [przypis edytorski]

widomie (daw.) — widocznie; w widoczny sposób. [przypis edytorski]

widomie — w sposób oczywisty; widocznie, widzialnie. [przypis edytorski]

widomszy — lepiej widoczny; por. daw. widomy: widoczny, oczywisty. [przypis edytorski]

widomy — dziś: widoczny. [przypis edytorski]

Widor, Charles-Marie (1844–1937) — francuski organista, kompozytor i nauczyciel akademicki. [przypis edytorski]

widun (reg.) — człowiek przewidujący przyszłość. [przypis edytorski]

widun — szaman, jasnowidz, opowiadacz baśni. [przypis edytorski]

widywamy — popr.: widzimy, widujemy. [przypis edytorski]

widząc (…) inszego leżąc (starop. forma) — dziś popr.: widząc innego leżącego. [przypis edytorski]

widząc się sam — widząc, że jest sam. [przypis edytorski]

Widząc się szpetnym (daw. składnia) — widząc, że jest szpetny. [przypis edytorski]

widząc się wzgardzoną (starop. konstrukcja) — widząc (postrzegając), że jest wzgardzona (że nią wzgardzono). [przypis edytorski]

widzą go bydź krwią srodze popluskanem (starop. forma) — dziś: widzą, że jest spryskany krwią. [przypis edytorski]

widzęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

widzęcy (starop. forma) — dziś imiesłów przysłówkowy: widząc. [przypis edytorski]

Widzę, iż go k'domu teszno (daw.) — widzę, że mu tęskno do domu. [przypis edytorski]

Widzę już ludzi z cytrynami w rękach — w niemieckiej kulturze cytryna może symbolizować krytykę. [przypis edytorski]

widzęś nie przy szabli — widzę, że nie masz przy sobie szabli. [przypis edytorski]

widze — dziś M. lm. brzmi: widzowie. [przypis edytorski]

widziadła — w innym tłum.: sukuby. [przypis edytorski]

widziadło — tu: widowisko. [przypis edytorski]

widziadły — dziś popr. forma (N.lm): widziadłami. [przypis edytorski]

widziała trup jakiś na pół zgniły — dziś popr. z B.: (…) trupa jakiegoś na pół zgniłego. [przypis edytorski]

widziałbyś tam był (starop. forma gram.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: widziałbyś tam wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]

Widziałem potwarzy, które się pod słońcem dzieją, i płacz niewinnych, których żaden nie cieszy, którzy się gwałtom odjąć nie mogą, od pomocy wszytkich odbieżani — Koh 4, 1. [przypis edytorski]

Widziałem przed laty Betleem polskie w stodole w Toniach — w 1906 i 1907 r. sztuka została wystawiona w stodole dworu w Toniach, gdzie mieszkał w tym czasie Lucjan Rydel z żoną. [przypis edytorski]

widziałem się zmuszony — rozumiałem, że muszę. [przypis edytorski]

widziałeśli — daw. konstrukcja z partykułą pytajną -li; znaczenie: czy widziałeś. [przypis edytorski]

widziałże — konstrukcja z partykułą -że, pełniącą funkcję wzmacniającą i pytajną; inaczej: czy widział. [przypis edytorski]

widziałżeś — czy widziałeś. [przypis edytorski]

widziałżeś (daw.) — konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czyś widział, czy widziałeś. [przypis edytorski]

widzialnie — w źródle: widzialne; zmieniono po porównaniu z innymi wydaniami i opracowaniami. [przypis edytorski]

Widzicie tę postać bladą — chodzi tu o Joachima Lelewela (1786–1861) wybitnego polskiego historyka, ideologa i działacza polit., profesora w liceum krzemienieckim i na Uniwersytecie Wileńskim (był duchowym ojcem filomatów). W dziedzinie badań hist. był twórcą tzw. szkoły lelewelowskiej, stawiającej sobie za cel całościową analizę procesów historycznych (w związku z tym np. w dorobku Lelewela znajdują się ciekawe materiały i opracowania z zakresu geografii czy religio- i kulturoznawstwa). W czasie powstania listopadowego Lelewel był członkiem Rządu Narodowego i zwolennikiem przeprowadzenia głębokich, demokratycznych reform społecznych. Po upadku powstania przebywał na emigracji w Paryżu, a następnie w Brukseli, działał m.in. na rzecz zjednoczenia skłóconych polskich emigrantów. Był przywódcą współpracującego z lewicą fr. Komitetu Narodowego Polskiego, a następnie Młodej Polski, republikańskiej organizacji związanej z Młodą Europą Mazziniego. W 1846 wstąpił do Towarzystwa Demokratycznego Polskiego. Po klęsce Wiosny Ludów wycofał się z życia politycznego. [przypis edytorski]

widzieć było — w domyśle: można było widzieć. [przypis edytorski]

widzieć cię płonę — tu: widzieć cię pragnę. [przypis edytorski]

widzieć co do chwały (starop.) — dostrzegać coś wartego pochwały, godnego pochwalenia, komplementowania. [przypis edytorski]

widzieć się (gw.) — wydawać się. [przypis edytorski]

widzieć — tu: widać; można widzieć, można spostrzec. [przypis edytorski]

Widzieć wojsko w egipskim pogrzebane pyle, króla synem Jowisza — Aleksander Wielki po wkroczeniu do Egiptu udał się do sławnej wyroczni boga Amona, utożsamianego z greckim Zeusem (którego odpowiednikiem był rzymski Jowisz), w oazie Siwa na zachodniej pustyni. Trwająca trzy tygodnie wyprawa oddziału Aleksandra przez 300 km pustyni omal nie skończyła się tragicznie: zmagano się z brakiem wody, burzą piaskową, zgubieniem drogi. Wyrocznia uznała Aleksandra za syna Amona-Re i prawowitego władcę. [przypis edytorski]

widzielim (daw. forma) — widzieliśmy. [przypis edytorski]

Widzieliście, com uczynił Egipcyanom, a jakom was nosił na skrzydłach orlich… — Wj 19, 4–6. [przypis edytorski]

widziemy (starop. forma) — widzimy. [przypis edytorski]

widziewa (gw.) — widzimy. [przypis edytorski]

widzimy być — składnia naśladująca łaciński accusativus cum infinitivo; dziś: widzimy, że są. [przypis edytorski]

Widzimy (…) wzniosłego egoizmu — w oryginalnej wersji językowej: But we can see him, an obscure conqueror of fame, tearing himself out of the arms of a jealous love at the sign, at the call of his exalted egoism.; tłum. red. W.L. [przypis edytorski]

widzioł (gw.) — widział. [przypis edytorski]

widzi się (daw.) — wydaje się. [przypis edytorski]

widzisz bijąc się samego hetmana (starop. forma) — widzisz bijącego się samego hetmana. [przypis edytorski]

Widzisz to? Czyż gdy gromy miotają twe ręce (…) — por. powiedzenie „Widzisz i nie grzmisz”. [przypis edytorski]

Widzisz to wielkie zwierciadło? Chodźmy stroić w nim miny, jak to niegdyś czyniłam w zamku Sombre Roche — w innym oprac. odmiana tekstu. [przypis edytorski]

widzita (gw.) — widzicie. [przypis edytorski]

widzi — tu w znaczeniu: spodziewa się. [przypis edytorski]

widzóm — dziś popr. forma C. lm: widzom. [przypis edytorski]

więcéj — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak y. [przypis edytorski]

więcéj (daw.; wym.: więcy) — obecność é tzw. pochylonego zmienia brzmienie wyrazu, przez co rymuje się on z wcześniej użytym słowem „tysięcy”. [przypis edytorski]

więcej ci (…) jest — konstrukcja z partykułą „ci”, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]

więcej daje połowa niż całość — Hezjod, Prace i dnie 40. [przypis edytorski]

więcej górzystych — dziś popr.: bardziej górzystych. [przypis edytorski]

więcej (…) jak — dziś popr. w tego typu porównaniach: więcej niż. [przypis edytorski]

więcej jak innym — dziś popr.: więcej niż. [przypis edytorski]