Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6556 przypisów.
Tam gdzie (…) wszelkie się „Ubi'' i „Quando'' zaczyna — W tekście oryginału: Ove s'appunta ogni Ubi e ogni Quando, to znaczy: wszelka idea miejsca i czasu, jako w Bogu, jako w idei bezwarunkowego dobra, piękna prawdy [ubi, quando — gdzie, kiedy; red. WL]. [przypis redakcyjny]
tam gdzie Zola piętrzy potworne masy kamieni(…) białe lilie kołyszące się wokół lśniących ołtarzy — S. Przybyszewski, Aufden Wegen der Seele, Berlin 1896, s. 58–59. [przypis autorski]
tam gnuśni udarnicy… — zestawienie radzieckich przodowników pracy z oddziałami nazistowskiej Służby Pracy. [przypis edytorski]
Tam gród nasz, na tym Dardan urodził się łanie (…) — Dardanus miał opuścić swe miasto rodzinne Korytus w Etrurii i otrzymać od Teukra, jako wiano córki oddanej Dardanusowi za żonę, krainę w pobliżu późniejszej Troi, zwaną najpierw Dardanią, a następnie od imienia wnuka Dardanusa, Trosa: Troją. [przypis edytorski]
ta miłość, czyli błogość, w Piśmie Św. nazywa się chwałą — Jes. 6, 3; Ps. 8, 6 i 113, 4 (chawod). Joh. 11, 40; Rom. 3, 23, Eph. 1, 17, 18 (doksa). [przypis redakcyjny]
Tamilowie — naród z grupy ludów drawidyjskich, zamieszkujący płd. kraniec Płw. Indyjskiego oraz płn.-wsch. część Cejlonu. [przypis edytorski]
tamilski — język z rodziny drawidyjskiej, używany gł. w południowych Indiach oraz na wyspie Cejlon; jako język literacki wykształcił się w I w. n.e. [przypis edytorski]
Tami-n-hor a. Demi en Hor, gr. Hermopolis Mikra — dziś Damanhur, miasto w zachodniej części Delty Nilu, położone ok. 150 km na północny zachód od Memfis, nad kanałem łączącym kanopskie ramię Nilu z jeziorem Mareotis (dziś Buhajrat Marjut). Stolica 7. nomu Dolnego Egiptu. [przypis edytorski]
Tamino i Pamina — postaci z opery Mozarta Czarodziejski Flet (1791). [przypis edytorski]
tam in prosperis (łac.) — tak w pomyślnych. [przypis redakcyjny]
tam i sam (daw., gw.) — tu i tam. [przypis edytorski]
tam i sam (daw.) — tu i tam. [przypis edytorski]
tam i sam (dw., gw.) — tu i tam. [przypis edytorski]
tam i sam (starop.) — tu i tam. [przypis edytorski]
tam i sam (starop.) — tu i tam; tu i ówdzie. [przypis edytorski]
tam i sam — tu i ówdzie; bez celu. [przypis edytorski]
Tamis — rzeka Tamiza w Anglii. [przypis redakcyjny]
Tamiza — rzeka w płd. Anglii, przepływająca przez Londyn. [przypis edytorski]
Tamiza — rzeka w płd. Anglii. [przypis edytorski]
Tam jest metempsychoza — mowa tu o prelekcjach Mickiewicza w Collège de France. [przypis redakcyjny]
Tam kwitnie Róża — Najświętsza Panna zwana Różą mistyczną (Rosa mystica). [przypis redakcyjny]
Ta młoda osoba — Panna des Hayes de Courcelles, której małżeństwo z panem de Guibert zostało postanowione. Pewnego dnia, kiedy młoda panna i jej matka miały być u pana de Guibert, panna de Lespinasse, ku wielkiemu przerażeniu tego ostatniego, wtargnęła do mieszkania, pragnąc ujrzeć i poznać tę, która jej zabiera przedmiot ukochania. Poznanie odbyło się spokojnie i, na pozór przynajmniej, ku ogólnemu zadowoleniu. [przypis tłumacza]
tam mądrość (…) gdzie taka pokora i mierność przemieszkiwa — luźne nawiązanie do Jk 3, 13. [przypis edytorski]
Tammuz — mniej więcej druga połowa czerwca i pierwsza połowa lipca według kalendarza juliańskiego. [przypis tłumacza]
Tammuz, Tamuz a. Dumuzi (mit.) — starożytny mezopotamski bóg umierającej i odradzającej się przyrody, którego kult rozpowszechnił się na Bliskim Wschodzie; małżonek bogini Isztar (sumeryjskiej Inanny). [przypis edytorski]
Ta mnie nie odtrąci, Ale wtrąci w ten swój domek — quae me non excludet ab se, sed apud se occludet domi. [przypis tłumacza]
Tam nieszczęśliwy, znikły we złym wichrze czerwony upiór… — są to wszystko wyobrażenia ukraińskiego ludu. Według mniemań jego, wiatr kręcący się po polu, który wreszcie po tutejszych nieobejrzanych płaszczyznach nierzadko widzieć, jest coś niezmiernie złego. Opowiadają przykłady ludzi, których wicher ten spotkał na swojej drodze i którzy odtąd nie wiedzieć gdzie zniknęli. Inną razą nóż poświęcony, rzucony w słup kręcącego się wichru, upadł na ziemię w tym miejscu krwią obryzgany. Do tego wyobrażenia stosuje się wiersz w Marii Malczewskiego: „Ale bo też na stepie czart harce wyprawiał.” Spadająca gwiazda jest, podług ich mniemania, latawiec (rodzaj powietrznego złego ducha). O jego miłostkach z kobietami często posłyszeć można. Myślą także, iż zmarłe bez chrztu dzieci błąkają się w powietrzu, jęcząc i narzekając, póki kto nie ośmieli się ich przywołać i chrztu udzielić. [przypis autorski]
tamój (daw.) — tam. [przypis edytorski]
Tam, o jutrzni we mgłach, odpływają małe statki rybackie (…) lśniący topór u gondoli dziobu przytwierdzony profilem zębatym się określa… — cytaty z noweli Cypriana Kamila Norwida Menego. [przypis edytorski]
Tamos — Tamos z Memfis w Egipcie, admirał Cyrusa; gdy Tissafernes dzierżył tę władzę, którą później Cyrus otrzymał, był Tamos z ramienia Tissafernesa zarządcą Lidii. [przypis tłumacza]
tamować — powstrzymywać. [przypis edytorski]
t'amo! (wł.) — Kocham Cię! [przypis edytorski]
T'amo (wł.) — kocham cię. [przypis edytorski]
tam palą żywcem regentów — Aluzje do palenia protestantów za Franciszka I. [przypis tłumacza]
Tam przecież Turczyn włada — Jerozolima znajdowała się pod panowaniem Imperium Otomańskiego w latach 1517–1917. [przypis edytorski]
tamquam Moisem, servatorem, salvatorem, liberatorem populi de servitute lechica et bono omine (łac.) — jakby Mojżesza, opiekuna, wybawcę, wyzwoliciela ludu z niewoli polskiej i na dobrą wróżbę. [przypis redakcyjny]
tamquam re bene gesta (łac.) — jakby sprawę dobrze załatwił. [przypis edytorski]
tamquam rem bene gestam (łac.) — jako rzecz dobrze zrobioną. [przypis edytorski]
tamquam sponsus (łac.) — niby oblubieniec. [przypis tłumacza]
Tam śniły mi się sny zachwycające — Tu następują w obrazach przykłady cnót łagodności, przeciwne występkowi gniewu. Że te obrazy przedstawiają się we śnie poety, myśl ta oznacza stan ciemny, jakby marzący, w jaki nas gniew wtrąca. [przypis redakcyjny]
tam się oglądało potworny stwór — dziś popr.: tam się oglądało potwornego stwora. [przypis edytorski]
Tam się załamały saksońskie zastępy, Harold śmierć poniósł tam sławną — w bitwie pod Hastings w 1066 r. wojska Wilhelma Zdobywcy z Normandii pokonały pospolite ruszenie Saksonów, germańskich mieszkańców Anglii, pod wodzą króla Harolda II Godwinsona (1022–1066). Powodem najazdu był spór o tron angielski, obiecany przez poprzedniego króla m.in. Wilhelmowi, a zwycięstwo ułatwił Normanom potężny najazd wikingów, sprzymierzonych z bratem Harolda. [przypis edytorski]
tamstela (reg.) — stamtąd. [przypis edytorski]
tam-tam — odmiana gongu, azjatycki instrument muzyczny w postaci zawieszanej pionowo metalowej tarczy, w którą uderza się pałką o miękkiej główce. [przypis edytorski]
tam-tam — tu: odmiana gongu, azjatycki instrument muzyczny w postaci zawieszanej pionowo metalowej tarczy, w którą uderza się pałką o miękkiej główce. [przypis edytorski]
tamta niewiasta — Filokomazjum. [przypis tłumacza]
tamtę (daw.) — dziś: tamtą. [przypis edytorski]
tamtę — dziś popr.: tamtą. [przypis redakcyjny]
tamtę — dziś: tamtą. [przypis edytorski]
tamtę (starop. forma) — dziś popr.: tamtą. [przypis edytorski]
tamtego opryszka — Cezara. [przypis tłumacza]
Tamtego (…) w tym wina — Sokratesa. [przypis tłumacza]
Tamten — dramat Gabrieli Zapolskiej z 1898 r., ukazująca traktowanie polskich spiskowców przez rosyjskich żandarmów podczas procesu. [przypis edytorski]
Tamten, to szczwana sztuka — Scena ta w dalszym ciągu charakteryzuje Tartufa: zanim się pojawi, będziemy go już znali ze wszystkich stron. Z współczesnego listu o komedii Świętoszek możemy wnioskować, że w pierwszej redakcji sztuki rozmowa ta o dewotach wciskających się w domy była bardziej rozwinięta i że ją polecono Molierowi skreślić. [przypis tłumacza]
tamten ucieka przed skwarem, ucieka przed mrozem — królowie perscy posiadali rezydencje letnią, zimową i wiosenną. Zimę spędzali w mieście Babilonie, nad Eufratem dolnym, wiosnę w Suzie, na wschód od Babilonu, lato w medyjskim mieście Ekbatana, w górach, na północ od Suzy. [przypis tłumacza]
tam — tu: na cudzym. [przypis edytorski]
tam — tu: wtedy. [przypis redakcyjny]
tamtych dwóch — Pliniusza młodszego i Cycerona. [przypis tłumacza]
tamtych — tj. zalotników czekających w zasadzce na Telemacha. [przypis edytorski]
Tamtym zaś na razie wystarczyło zwycięstwo… — w tym ustępie mało ważne różnice między tekstem Niesego i Dindorfa, których zaznaczać nie warto. [przypis tłumacza]
tamuj (reg.) — tam. [przypis edytorski]
tam (…) umieścić bohaterów mego romansu — Nowa Heloiza [pierwsze wydanie tego romansu (1761) nosiło tytuł: Listy dwojga kochanków, mieszkańców małego miasteczka u stóp Alp; red. WL]. [przypis tłumacza]
Tam u niej damy się zbierają. I dziś właśnie „O czułym” dyskursować mają — w XVII w. dzieła literackie czytano i omawiano podczas regularnych zebrań towarzyskich w domach arystokratycznych lub mieszczańskich. Tego rodzaju salony literackie, gromadzące twórców, krytyków i odbiorców literatury, prowadziły często kobiety. [przypis edytorski]
Tamuz — czwarty miesiąc żydowskiego kalendarza religijnego i dziesiąty miesiąc żydowskiego kalendarza cywilnego. Wg kalendarza gregoriańskiego przypada na czerwiec–lipiec. [przypis edytorski]
tam vile sanguinis pretium (łac.) — tak błaha cena krwi. [przypis redakcyjny]
tam — w obozie polskim. [przypis redakcyjny]
Tam wstaje (…) purpurową — Por. poemat Hallera Alpen: Dort ragt das hohe Haupt vom edeln Enziane/ Weit übern niedern Chor der Pöbelkräuter hin,/ Ein ganzes Blumenvolk dient unter seiner Fahne,/ Sein blauer Bruder selbst bückt sich und ehret ihn./ Der Blumen helles Gold, in Strahlen umgebogen,/ Thürmt sich am Stengel auf, und krönt sein grau Gewand,/ Der Blätter glattes Weiss, mit tiefem Grün durchzogen,/ Strahlt von dem bunten Blitz von feuchtem Diamant./ Gerechtestes Gesetz! dass Kraft sich Zier vermähle,/ In einem schönen Leib wohnt eine schöne Seele. Hier kriecht ein niedrig Kraut, gleich einem grauen Nebel,/ Dem die Natur sein Blatt im Kreuze hingelegt;/ Die holde Blume zeigt die zwei vorgöldten Schnäbel,/ Die ein von Amethyst gebildter Vogel trägt./ Dort wirft ein glänzend Blatt, in Finger ausgekerbet,/ Auf einen hellen Bach den grünen Wiedersebein;/ Der Blumen zarten Schnee, den matter Purpur färbet,/ Schliest ein gesstreifter Stern in weisee Stahlen ein./ Smaragd und Rosen blühn auch auf zertretner Heide,/ Und Felsen decken sich mit einem Purpukleide. [przypis redakcyjny]
tam w ten czas trafił Orland — Orland przybył z dalekiego wschodu, gdzie walczył w obronie oblężonej (w jej zamku Albraka) Angeliki. [przypis redakcyjny]
Tam wyżej wkrótce twoja Beatryce ukoi żądzę tę i wszystkie inne — Tu potrzeba przypomnieć, że Wirgiliusz symbolicznie rozum, a Beatrycze mądrość bożą przedstawia, do której dojść możemy tylko przez wiarę: sam rozum nie ma takiej siły światła, ażeby nim mógł wszystkie tajemnice pozaświatowe objaśnić. [przypis redakcyjny]
Tamyras a. Tamyris (mit. gr.) — tracki śpiewak, który przechwalał się, że wygrałby konkurs nawet z samymi Muzami; rozgniewane Muzy odebrały mu wzrok oraz umiejętności śpiewania i grania; zob. Iliada II 594 i nast. [przypis edytorski]
tam y sam (starop.) — tu i tam; tu i ówdzie. [przypis edytorski]
Tamże, §22. [przypis autorski]
Tamże, §26. [przypis autorski]
tamże. [przypis autorski]
tamże, s. 103. [przypis autorski]
Tamże, s. 104, §14 ust. 2. [przypis autorski]
tamże, s. 110. [przypis autorski]
tamże, s. 119. [przypis autorski]
tamże, s. 138. [przypis autorski]
tamże, s. 191. [przypis autorski]
tamże, s. 198. [przypis autorski]
tamże, s. 207. [przypis autorski]
tamże, s. 281. [przypis autorski]
tamże, s. 304. [przypis autorski]
Tamże, s. 344–345. Pozagrobowa dyskusja poetycka [przypis autorski]
tamże, s. 367. [przypis autorski]
tamże, s. 49. [przypis autorski]
tamże, s. 69. [przypis autorski]
tamże, s. 72. [przypis autorski]
tamże, s. 73. [przypis autorski]
tamże, s. 74. [przypis autorski]
Tamże, s. 74. [przypis autorski]
Tamże, s. 90. [przypis autorski]
Tamże, s. 92. Problematyka folklorystyczno-filozoficzna Klechd polskich została przedstawiona w rozprawie Lidii Ligęzy „Klechdy polskie” B. Leśmiana na tle folklorystycznym, „Pamiętnik Literacki” 1968, z. 1. [przypis autorski]
Tamże, s. 92. [przypis autorski]
Tamże, str. 14. [przypis tłumacza]
Tamże, str. 15. [przypis tłumacza]
Tamże, t. II: Warszawa 1954, s. 588. [przypis autorski]
Tam z brzegu góry płomień słupem buchał — W tym siódmym kręgu, jak poznamy z następującej pieśni, w płomieniu, który z otchłani bucha nad kręgi tej góry, czyszczą się dusze zmysłowych rozkoszników, szczególnie tych, którzy się zbrukali grzechem nienaturalnej zmysłowości. [przypis redakcyjny]
Tam złudzonego i obietnicą, i groźbą do podpisu konfederacji przymusza. Po takowych kilku wymuszonych podpisach na koniec przed jednym z nich wykonał na marszałkostwo powtórne krzywoprzysięstwo, z tą jednak różnicą, że nie publicznie, ale skrycie. — 15 kwietnia 1773 r.; do konfederacji przystąpiło 81 posłów. [przypis redakcyjny]
