Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | dziecięcy | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7300 przypisów.
buduar — pokój pani domu przeznaczony do odpoczynku. [przypis edytorski]
buduar — pokój pani domu służący do odpoczynku. [przypis edytorski]
buduar (przestarz.) — pokój pani domu służący do odpoczynku. [przypis edytorski]
buduar — wytwornie umeblowany pokój pani domu. [przypis edytorski]
buduar (z fr.) — pokój kobiety, służący głównie do odpoczynku. [przypis edytorski]
buduar (z fr.) — pokój kobiety, służący głównie do odpoczynku. [przypis edytorski]
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Bracia Dalcz i S-ka, Bracia Dalcz i S-ka, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
buduar (z fr.) — pokój pani domu służący odpoczynkowi. [przypis edytorski]
buduj się — podnoś się na duchu (por. opowieść budująca). [przypis redakcyjny]
budu (ukr.) — będę. [przypis edytorski]
budynek inwentarski — budynek do trzymania zwierząt gospodarskich, np. obora, chlewnia, owczarnia, kurnik. [przypis edytorski]
Budy — podobóz Auschwitz, utworzony w okolicy miejscowości Brzeszcze. [przypis edytorski]
budżet — tu: plan wydatków finansowych, pieniądze przeznaczone na wydatki; pozycja w budżecie — zakup zaplanowany i wykonany w ramach budżetu; tu mowa o tym, że w budżecie Maciusiowego królestwa była zarezerwowana pewna suma pieniędzy na zakup cukierków dla sierot w każde święta. [przypis edytorski]
budżet zmienił siedzibę, przechodząc z dzielnicy Saint-Germain na Chaussée d'Antin — Saint-Germain, dzielnica arystokratyczna; Chaussée d'Antin, mieszczańsko-plutokratyczna (Przyp. tłum.). [przypis tłumacza]
budzą się poszepty, poruszenia, pragnienie podziwu i równocześnie zwątpienia (…) Ze zdumieniem dostrzegają, że jest ich o wiele więcej, aniżeli się spodziewal — F. Kummer, Deutsche Literaturgeschichte des neunzehnten Jahrhunderts dargestellt nach Generationen, s. 7 (I. Aufl. [1909]). Między wydaniem, z którego zasadniczo cytuję Kummera (wyd. III, 1922), a wydaniem pierwszym zachodzą pewne różnice; niektóre opisy w wydaniu trzecim zostały pominięte, co sprawia, że niekiedy muszę sięgać do pierwszej edycji. [przypis autorski]
Budza — miasta nadbrzeżne w Algierze (fr. Bougie). [przypis redakcyjny]
Budzany — mieszkańcy miasta Bugia w Algierze (po fr. Bougie). [przypis redakcyjny]
Budziak — Besarabia, równina między Dniestrem i Morzem Czarnym. [przypis redakcyjny]
Budziak — kraina historyczna, część Besarabii, obecnie w granicach obwodu odeskiego Ukrainy oraz płd. Mołdawii; dawniej zamieszkiwany przez członków tatarskiej ordy. [przypis edytorski]
budzić myśl czegoś — nasuwać na myśl coś, pozwalać przypuszczać coś. [przypis edytorski]
budzień (gw.) — dzień powszedni. [przypis edytorski]
Budziwiszki (właśc. Bujwidiszki, pod Wilnem) — należały do wojewody wileńskiego, Mikołaja Radziwiłła (zm. 1565). Dedykowany mu utwór powstać musiał przed tą datą. [przypis redakcyjny]
Büchner, Friedrich Karl (1824–1899) — niem. lekarz, fizjolog i filozof; jako jeden z czołowych przedstawicieli materializmu naukowego XIX w., w swoich pracach rozwijał m.in. teorię Darwina; twierdził, że materia i energia (siła) są wieczne i nieskończone, że natura jest całkowicie fizyczna, niepodporządkowana żadnemu celowi, woli czy prawom narzuconym przez jakąkolwiek ponadnaturalną władzę (istotę boską) i nie posiada żadnej zewnętrznej wobec siebie sankcji etycznej; był bratem sławnego dramatopisarza Georga Büchnera. [przypis edytorski]
Büchner, Ludwig (1824–1899) — lekarz i filozof niem., poprzez swe główne dzieło Kraft und Stoff (Siła i materia, 1855) stał się popularyzatorem filozoficznego materializmu w okresie pozytywizmu. [przypis edytorski]
Büchner, Ludwig (1824–1899) — niemiecki filozof i lekarz; jeden z najważniejszych przedstawicieli mechanistycznego materializmu; syn Karla Georga Büchnera (1813–1837), rewolucjonisty i pisarza. [przypis edytorski]
Bülow, Bernhard von (1849–1929) — polityk niem., kanclerz II Rzeszy, premier Prus w l. 1900–1909; w 1887 r. wyraził nadzieję, iż przyszły konflikt zbrojny pozwoli na wypędzenie Polaków z polskich ziem zagarniętych przez Niemcy; prowadził politykę mocarstwową, imperialną, po ustąpieniu z urzędu kanclerza był ambasadorem we Włoszech w latach 1914–1915. [przypis edytorski]
Bürger, Gottfried August (1747–1794) — niem. pisarz i poeta, przedstawiciel okresu „burzy i naporu” (Sturm und Drang); autor ballad, spośród których najsłynniejsza to Lenora. [przypis edytorski]
bürgerski (z niem.) — mieszczański. [przypis edytorski]
Bürger — tu: choroba Bürgera (zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń); występująca w niej postępująca niedrożność żył i tętnic kończyn może powodować martwicę, wymagającą amputacji. [przypis edytorski]
Buena noche, caballero! Hasta luego! (hiszp.) — Dobranoc panu! Do rychłego zobaczenia! [przypis autorski]
Buenas tardes, senor (hiszp.) — Dobry wieczór panu. [przypis edytorski]
bueno (hiszp.) — dobrze. [przypis edytorski]
Buenos dias (hiszp.) — Dzień dobry. [przypis edytorski]
bufanada — pozowanie, przechwałki. [przypis edytorski]
bufet — tu: stół sklepowy, oprócz blatu wyposażony w szuflady i półki. [przypis edytorski]
Buffalo Bill, właśc. William Frederick Cody (1846–1917) — myśliwy, zwiadowca armii amerykańskiej, organizator i aktor widowisk rozrywkowych przedstawiających wydarzenia z historii amerykańskiego Dzikiego Zachodu. [przypis edytorski]
Buffalo — miasto w Stanach Zjednoczonych, w zachodniej części stanu Nowy Jork. [przypis edytorski]
buffle noir, avec une tête de pourceau tombant jusqu'à terre et rattachée a ses épaules par un cou mince, long et flasque comme un boyau vide (fr.) — czarny byk z głową świni opadającą do ziemi, którą łączy z tułowiem wąska, długa i płaska szyja, jak opróżnione jelito (tłum. Paweł Kozioł). [przypis edytorski]
buffone (wł.) — błazen, żartowniś. [przypis edytorski]
Buffon, Georges Louis Leclerc de (1707–1788) — francuski przyrodnik i filozof, autor liczącego 36 tomów dzieła Histoire naturelle, générale et particulière (Historia naturalna, ogólna i szczegółowa, 1749–1789), członek Akademii Francuskiej i Towarzystwa Królewskiego w Londynie; wywarł wielki wpływ na rozwój przyrodoznawstwa w XVIII w. [przypis edytorski]
Buffon, Georges Louis Leclerc de (1707–1788) — francuski przyrodnik i filozof; wywarł wielki wpływ na rozwój przyrodoznawstwa w XVIII w. [przypis edytorski]
Buffon, Georges Louis Leclerc de (1707–1788) — przyrodnik i matematyk francuski, autor liczącego 36 tomów dzieła Histoire naturelle, générale et particulière (Historia naturalna, ogólna i szczegółowa, 1749–1789), członek Akademii Francuskiej i Towarzystwa Królewskiego w Londynie; wywarł wielki wpływ na rozwój przyrodoznawstwa w XVIII w. [przypis edytorski]
Buffon, [Georges-Louis Leclerc de] (1707–1788) — słynny naturalista i jeden z najświetniejszych pisarzy francuskich. [przypis tłumacza]
Buffon, właśc. Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon (1707–1788) — francuski przyrodnik, autor (wraz z dwoma innymi badaczami, Daubentonem i Lacépède'em) liczącego 44 tomy dzieła Historia naturalna, generalna i szczegółowa (oryg. Histoire naturelle, générale et particulière) wydawanej przez wiele lat (1749–1788) i omawiającego fizyczne i psychiczne właściwości zwierząt. [przypis edytorski]
buffo (wł.) — żartobliwie; groteskowo. [przypis edytorski]
bufiasty — przymiotnik od rzeczownika „bufa” oznaczającego kuliste, dekoracyjne zgrubienie na rękawie. [przypis edytorski]
bufoński — nadęty, zarozumiały. [przypis edytorski]
bufonada — przechwalanie się, błazenada. [przypis edytorski]
bufonada — przechwalanie się. [przypis edytorski]
bufon (franc.) — błazen; bufonada, błazeństwo, pyszałkowatość. [przypis redakcyjny]
bufon — osoba próżna, pewna siebie i dumna; nadęty. [przypis edytorski]
bufor — zderzak pociągu. [przypis edytorski]
bugaj (daw.) — kępa młodych pędów drzew lub krzewów; tu: włosy. [przypis edytorski]
bugaj — kępa krzewów. [przypis edytorski]
bugaj — tu: gaj. [przypis edytorski]
buganwilia — roślinka pnąca się. [przypis autorski]
buggy (ang.) — mały powóz. [przypis edytorski]
buggy (ang.) — powozik; wagonik; niewielki pojazd. [przypis edytorski]
bugier (od Bugre) — szczep indiański południowej Brazylii. [przypis edytorski]
buhaj — byk. [przypis edytorski]
buhaj — byk rozpłodowy. [przypis edytorski]
buhaj — byk, samiec rozpłodowy w stadzie. [przypis edytorski]
buhaj — samiec rozpłodowy, byk. [przypis edytorski]
buicki, royce'y, hispany — marki luksusowych, drogich samochodów. [przypis edytorski]
buick — marka amerykańskich samochodów osobowych. [przypis edytorski]
Buitenzorg — ob. Bogor, miasto w Indonezji, na wyspie Jawie; w latach 1914–1924 stolica Holenderskich Indii Wschodnich. [przypis edytorski]
bujać (daw.) — rosnąć; por. wybujały. [przypis edytorski]
bujać (pot.) — kłamać, oszukiwać; fantazjować. [przypis edytorski]
bujać (pot.) — kłamać. [przypis edytorski]
bujać — tu: oszukiwać, kłamać. [przypis edytorski]
Bujański, Jerzy Ronard (1904–1986) — krakowski aktor i reżyser teatralny; pierwszy dyrektor i reżyser reaktywowanego w 1945 Starego Teatru, jednocześnie pracował jako dyrektor i redaktor naczelny Polskiego Radia w Krakowie. [przypis edytorski]
bujawy — kołyszący się. [przypis edytorski]
buje (daw.) — skrzydła, przenośnie: loty. [przypis redakcyjny]
buje (daw.) — skrzydła. [przypis redakcyjny]
buje (daw.) — skrzydła, tu: żagle. [przypis redakcyjny]
buje (daw.) — żagle a. skrzydła. [przypis redakcyjny]
bujniska — bujne trawy. [przypis autorski]
bujno (gw.) — dokazując, hucznie. [przypis edytorski]
bujnokędziorny — długowłosy. [przypis edytorski]
bujność — obfitość plonu, wybujałość. [przypis redakcyjny]
bujności — z[amiast:] nadzwyczajnej żyzności zagonów. [przypis redakcyjny]
bujny — tu: duży, rozrośnięty. [przypis edytorski]
bujowisko — sfalowane morze. [przypis edytorski]
buj (z hol.; żegl.) — boja, pława. [przypis edytorski]
bukanierzy — zajmujący się piractwem i myślistwem zbiegowie i przestępcy pochodzenia angielskiego, francuskiego i holenderskiego, zamieszkujący XVI–XVII w. wyspy Wielkich Antyli. [przypis edytorski]
bukaszka (daw.) — chrząszcz. [przypis edytorski]
bukat — młody byczek rzeźny; w ogóle sztuka młodego bydła rzeźnego o wadze do 200 kg (a. skóra z takiego zwierzęcia). [przypis edytorski]
Bukaty, Antoni (1808–1876) — filozof, historyk, matematyk; uczestnik powstania listopadowego, od 1832 roku przebywał na emigracji we Francji, gdzie ukończył szkołę budowy dróg i mostów, uzyskując tytuł inżyniera; pracował w budownictwie w Kanadzie; jako filozof rozwijał wątki mesjanistyczne zapoczątkowane przez Józefa Hoene-Wrońskiego; był autorem m.in. następujących prac: Sprawa Polski wywołana przed sąd miecza i polityki w roku 1830 (1833), Polska w apostazji, czyli w tak zwanym russo-sławianizmie, i apoteozie, czyli w tak zwanym gallo-kosmopolityzmie (…) (1842), Hoene-Wroński i jego udział w rozwinięciu ostatecznym wiedzy ludzkiej (1844) Trzy grzechy śmiertelne Polski (wyd. pośmiertne 1887). [przypis edytorski]
bukiew — owoce buka. [przypis edytorski]
bukłaczek (starop.) — naczynie do wody. [przypis redakcyjny]
bukłak — pojemnik na napoje. [przypis redakcyjny]
bukłak — skórzany worek do przewożenia płynów. [przypis edytorski]
bukłak (starop.) — [tu:] naczynie do noszenia trunku. [przypis redakcyjny]
bukoliczny — sielankowy, idylliczny, pogodny. [przypis edytorski]
bukoliczny — sielski. [przypis edytorski]
bukolika — sielanka, idylla. Bukoliki to dzieło rzymskiego poety Wergiliusza (70–19 p.n.e.). [przypis edytorski]
bukolika (z gr.) — sielanka; tu: obraz pełen spokoju i harmonii. [przypis edytorski]
Bukowina — historyczna kraina w Europie Wschodniej pomiędzy Karpatami Wschodnimi a środkowym Dniestrem. [przypis edytorski]
Bukowina Łopuszańska — polana na południowy zachód od Turbacza. [przypis edytorski]
Bukowina — właśc. Bukowina Tatrzańska, wieś podhalańska w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim. [przypis edytorski]
Bukowski, Henryk (1839–1900) — polski antykwariusz zamieszkały w Szwecji, bardzo zasłużony dla Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu, od 1891 r. członek wieczysty towarzystwa tegoż muzeum; pochodził z Kowieńszczyzny, był uczestnikiem powstania styczniowego, a następnie emigrantem politycznym. W Sztokholmie założył w 1870 r. polski antykwariat (dziś: Dom Aukcyjny Bukowskis), pełniący przez lata rolę polskiej stacji naukowej w Szwecji; był współzałożycielem muzeum historii kultury Nordiska Museet; członek Ligi Polskiej. [przypis edytorski]
