Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 17683 przypisów.
Personne, Antoine, n'a jamais vu mes yeux ou ceux qui les ont vus sont morts. Si je relevais mes paupières roses et gonflées, tout de suite tu mourrais (fr.) — Nikt, Antoine, nigdy nie widział moich oczu, a ci, którzy je widzieli, nie żyją. Gdybym podniósł swoje różowe i obrzmiałe powieki, umarłbyś natychmiast (tłum. Paweł Kozioł). [przypis edytorski]
Persoon, Christiaan Hendrik (1761–1836) — mykolog (badacz grzybów) i botanik, pierwszy z korektorów klasyfikacji systematycznej Linneusza. [przypis edytorski]
Persowie — lud pochodzenia indoeuropejskiego, który stworzył w I tysiącleciu p.n.e. imperium na Bliskim Wschodzie. Przodkowie dzisiejszych mieszkańców Iranu. [przypis edytorski]
Persowie nie byli żeglarzami, i sama ich religia tłumiła w nich wszelką myśl o handlu morskim. — Aby nie kalać żywiołów, nie żeglowali po rzekach. Dziś jeszcze nie mają handlu morskiego i uważają za bezbożników tych, co puszczają się na morze. [przypis autorski]
Persowie — starożytny lud zamieszkujący obszar Iranu (dawnej Persji). [przypis edytorski]
Persowie — starożytny lud zamieszkujący teren obecnego Iranu. [przypis edytorski]
Persowie — tragedia Ajschylosa z 472 r. p.n.e. [przypis edytorski]
Persowie zaślubiali swoje matki (…) ponieważ religia Zoroastra dawała prym tym związkom — Uważane były za zaszczytniejsze. [przypis redakcyjny]
perspektywa — dalszy widok, — tutaj: nadzieję. [przypis autorski]
perspektywa (daw.) — luneta. [przypis edytorski]
perspektywa (daw.) — luneta. [przypis redakcyjny]
perspektywa (daw.) — tu: luneta, lornetka. [przypis edytorski]
perspektywa — luneta. [przypis edytorski]
perspektywa — tu: oś widokowa. [przypis edytorski]
perspicuitas (…) elevatur — Cicero, De natura deorum, III, 4. [przypis tłumacza]
perspikacja (z łac.) — jasnowidztwo, tu raczej: widzenie siebie. [przypis edytorski]
Pers Sophara, Jan, arcykapłan Świętej Ewagii, Synesios, biskup Ptolemaidy, Olimpiodor i Stephanos — wg jednego z manuskryptów na temat alchemii: jedni z najdawniejszych z alchemików. [przypis edytorski]
per Stygia, per manes vehor (łac.) — przez manowce Stygii mnie prowadzą; przen.: jestem w piekle. [przypis edytorski]
persuasiones continuae (łac.) — ciągłe namowy. [przypis redakcyjny]
persuasiones (łac.) — namowy. [przypis redakcyjny]
persuasiones (łac.) — poduszczenia. [przypis redakcyjny]
perswadować coś komuś — przekonać kogoś do czegoś. [przypis edytorski]
perswadować coś komuś — przekonywać kogoś do czegoś. [przypis edytorski]
perswadować — tłumaczyć, przekonywać. [przypis edytorski]
perswadować — tłumaczyć. [przypis edytorski]
perswadować (z łac.) — tłumaczyć, przekonywać. [przypis edytorski]
perswazja (daw., z łac. persuasio) — przekonanie, mniemanie. [przypis edytorski]
perswazja (daw., z łac.) — przekonanie, mniemanie. [przypis edytorski]
perswazja — namawianie lub odradzanie poparte argumentacją. [przypis edytorski]
perswazja — przekonywanie z przytoczeniem odpowiednich argumentów. [przypis edytorski]
Persydes — w oryginale ang.: Persides. [przypis edytorski]
persyflaż — ironiczny utwór literacki, w którym autor naśladuje styl innego autora. [przypis edytorski]
persyflaż — pozornie poważny, a w istocie ironiczny utwór literacki, naśladujący cudzy styl. [przypis edytorski]
persyflaż — utwór o charakterze ironicznym, pozornie będący wyrazem wyszukanej uprzejmości; w drugim znaczeniu: naśladownictwo stylu innego autora. [przypis edytorski]
persyflaż (z fr., lit.) — utwór korespondujący z innym dziełem, autorem czy stylem, którego jest ironiczną krytyką. [przypis edytorski]
persyflaż (z fr. persiflage) — kpina, szyderstwo. [przypis edytorski]
Perszerończycy i Mancejanowie — Mieszkańcy okolic Perche, Maine i Normandii zdawna osławieni byli z przedajności świadectwa. [przypis tłumacza]
perszeron — ciężki koń pociągowy. [przypis edytorski]
perszeron — ciężko koń pociągowy. [przypis edytorski]
Pert em heru, czyli „wyjście poza dzień” — chodzi o zbiór staroegipskich tekstów religijnych znany powszechnie pod nadaną mu w XIX w. nazwą Księgi umarłych; faktycznie jego egipska nazwa oznacza: wyjście podczas dnia. [przypis edytorski]
Perthuis, Emilie de — hrabina de Perthuis, uczennica Chopina, u której gościł w 1834 r. [przypis edytorski]
Per todos los santos — Na wszystkich świętych! [przypis autorski]
pertraktować się — tu: odbywać się; mieć miejsce. [przypis edytorski]
perturbacje — komplikacje (dosł.: zawirowania). [przypis edytorski]
perturbacyjny (z łac. perturbatio: zaburzenie) — zaburzający, zakłócający normalny przebieg spraw a. ustalony porządek. [przypis edytorski]
perturbacyjny (z łac. perturbatio: zaburzenie) — zaburzający, zakłócający normalny przebieg spraw. [przypis edytorski]
Perudżino a. Perugino, właśc. Pietro di Cristoforo Vannucci (ok. 1450–1523) — wł. malarz i rysownik okresu renesansu, przedstawiciel szkoły umbryjskiej, oryginalny artysta tworzący w stylu typowym dla XV wieku (quattrocenta). [przypis edytorski]
Perugia — starożytne miasto w środkowych Włoszech. [przypis edytorski]
perukarza, strojnisia, (…) jakim jest syn Ksenofanta— tym synem Ksenofantesa był Hieronym, poeta liryczny, z którego drwi Arystofanes w Chamach Acharnejskich [ob. tłum. jako: Acharnejczycy; red. WL] 389, że ma tak olbrzymie włosy, iż staje się niewidoczny, jak pod czapką Plutona „Niewidką”. [przypis tłumacza]
Perun — jeden z najważniejszych bogów słowiańskich, przedstawiany jako gromowładny. [przypis edytorski]
Perun — słowiański bóg piorunów. [przypis edytorski]
perusz — odludek, wiecznie ślęczący w bóżnicy nad księgami, sprawy świata go nie interesują. [przypis tłumacza]
perversa capita (łac.) — przewrotne głowy. [przypis redakcyjny]
pervers a. perverti (fr.) — zbereźny, zboczony, perwersyjny. [przypis edytorski]
pervers (fr.) — perwersyjny, zdeprawowany, zepsuty. [przypis edytorski]
perversionem status Reipublicae, fabricationem malitiosam indiciorum (łac.) — odmiany ustroju Rzeczypospolitej, złośliwej kuźni oskarżeń. [przypis redakcyjny]
perversis delatorum consiliis (łac.) — przewrotnymi radami donosicieli. [przypis redakcyjny]
perversité (fr.) — perwersyjność; przewrotność. [przypis edytorski]
Per (…) viam — Manilius, Astronomica, I, 59. [przypis tłumacza]
per viam rectam (łac.) — prostą drogą. [przypis edytorski]
per vim (łac.) — gwałtem. [przypis redakcyjny]
Pervincit (łac.) — zwycięża. [przypis redakcyjny]
per voi, bambino mio (wł.) — dla ciebie, moje dziecko. [przypis edytorski]
perwersja — szokujące, naruszające normy zachowanie. [przypis edytorski]
perwersja (z łac. perversio: przekręcenie) — wynaturzenie. [przypis edytorski]
Peryander (…) — por. Diogenes Laertios, Życie Peryandra [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów I, 96. [przypis tłumacza]
peryferia (z łac., lm) — zewnętrzna część czegoś, krańce; odległe od centrum, dzielnice na krańcach miasta. [przypis edytorski]
peryferium (z łac.) — obrót koła. [przypis edytorski]
peryfraza — omówienie; figura stylistyczna zastępująca pojedyncze słowo dłuższym wyrażeniem. [przypis edytorski]
peryjod, właśc. period (z łac.) — okres. [przypis edytorski]
Perykles (495–429 p.n.e.) — ateński polityk, mąż stanu, reformator demokracji ateńskiej. [przypis edytorski]
Perykles — naczelnik państwa attyckiego w wojnie peloponeskiej, umysł genialny, natura arystokratyczna o głęboko demokratycznym poczuciu; zmarł na zarazę w drugim roku wojny. [przypis tłumacza]
Perykles (ok. 495–429 p.n.e.) — polityk i mówca ateński. [przypis edytorski]
Perykles (ok. 495–429 p.n.e.) — polityk i mówca ateński w okresie politycznej hegemonii Aten, ich rozkwitu gospodarczego i kulturalnego; przyczynił się do budowy środkowego z tzw. długich murów, łączącego Ateny z Pireusem, biegnącego pomiędzy murem północnym a murem falerońskim, powstałymi w czasach Temistoklesa. [przypis edytorski]
Perykles (ok. 495–429 p.n.e.) — polityk i mówca ateński w okresie politycznej hegemonii Aten, ich rozkwitu gospodarczego i kulturalnego. [przypis edytorski]
Perykles — syn wielkiego Peryklesa (zm. 429), zrodzony z Aspazji z Miletu. Po śmierci prawowitych synów za zgodą ludu wpisany do fratrii i demu ojca, dziedziczy majątek ojca i imię. W r. 410/09 hellenotamias, tj. skarbnik Związku Morskiego (morskiego państwa ateńskiego). [przypis tłumacza]
Perykles (…) wprowadził pensje za wszystko — Perykles wprowadził diety dla sędziów heliai (sądu ludowego) w skromnej wysokości dwóch oboli dziennie, będące rekompensatą za brak możliwości zarobkowania podczas pełnienia funkcji; miało to umożliwić najbiedniejszym uczestnictwo w życiu politycznym Aten i zapoczątkowało rozwinięty po czasach Peryklesa system wynagradzania obywateli za pełnienie funkcji i udział w posiedzeniach Zgromadzenia Ludowego. [przypis edytorski]
perykulum (łac. periculum, r.n.) — próba, niebezpieczne działanie, ryzyko. [przypis edytorski]
Perylus stworzył mię na woła (…) — Perylus a. Perilaos miał być twórcą byka z brązu (również: spiżowego smoka a. woła), w którego wnętrzu jak w piecu palono ludzi na rozkaz tyrana sysylijskiego miasta Akragas, Falarisa. [przypis edytorski]
perypatetyczne teorie — teorie Arystotelesa, jego uczniów i zwolenników. [przypis edytorski]
perypatetyk — członek grupy uczniów Arystotelesa, pot. człowiek lubiący spacerować podczas rozmyślań lub rozmów. [przypis edytorski]
perypatetyk (gr. peripatetikos: przechadzający się) — uczeń lub zwolennik filozofii Arystotelesa; określenie wywodzone od zwyczaju przechadzania się podczas wykładów i dyskusji panującego w szkole Arystotelesa; pot.: osoba lubiąca przechadzać się podczas rozmyślań lub rozmów. [przypis edytorski]
perypatetyk — przechadzający się; tu: filozof; uczniowie Arystotelesa, którzy rozprawiając zwykli przechadzać się, tworzyli staroż. szkołę perypatetyków. [przypis edytorski]
perypatetyk — słowo pochodzące od nazwy Perypat, określającej akademię założoną przez Arystotelesa; w potocznym znaczeniu określa ono jednak osobę, która filozofuje bądź dyskutuje przechadzając się, co pochodzi od sposobu prowadzenia dyskusji we wzmiankowanej akademii. [przypis edytorski]
perypatetyk — uczeń Arystotelesa lub zwolennik jego filozofii; określenie wywodzone od zwyczaju przechadzania się podczas wykładów i dyskusji (gr. peripatetikos: przechadzający się), panującego w szkole Arystotelesa. [przypis edytorski]
perypatetyk (z gr. περιπατητικός, peripatetikos: związany z chodzeniem, przechadzaniem się) — tu: osoba, która lubi spacerować w czasie rozmowy (w innym znaczeniu: zwolennik filozofii Arystotelesa). [przypis edytorski]
Perypat — mowa tu o filozoficznej szkole perypatetycznej czyli o szkole Arystotelesa. [przypis redakcyjny]
perypetyj — dziś D. lm: perypetii. [przypis edytorski]
peryskop — przyrząd optyczny służący do obserwacji przedmiotów poza polem widzenia obserwatora; stosowany jest m.in. w wojsku. [przypis edytorski]
perystyl — dziedziniec otoczony kolumnami. [przypis edytorski]
perystyl — Perystyl był to salon starożytnych. Domy ich po większej części składały się z ciągu komnat idących jedna za drugimi tak, że stanąwszy w vestibulum, tj. u wejścia, najczęściej ciasnego, można było od razu przejrzeć aż do viridarium, czyli ogrodu zwykle kończącego dom z drugiej strony. Zaraz po vesibulum następowało atrium, czyli sień, w której niewolnicy siedzieli i goście podrzędni przyjmowani byli. To vestibulum, pośrodku którego było impluvium, czyli sadzaweczka okrągła lub kwadratowa na zbieranie się wody deszczowej, otoczone było małymi izdebkami sypialnymi; przez otwór nad impluvium wchodziło światło dzienne. Dalej było tablinum, czyli podłużna sala, wystrojona w kosztowności domu; za nią dopiero perystyl, kwadratowa przestrzeń otoczona zwykle kolumnami, zwykle bez dachu, przeznaczona przechadzce i rozmowom; potem następował triclinium, czyli pokój jadalny, połączony z viridarium lub często w samym viridarium, gdzie stały posągi, kwiaty, krzewy. Ten cały ciąg komnat był na oko jako jeden korytarz długi, urozmaicony tylko występującymi się ściany, posagami, freskami, ołtarzami bogów domowych w vestibulum, bogów innych w perystylu i w viriadarium. Izdebki, w których mieszkali niewolnicy, w których spali panowie, kuchnia, spiżarnia itd. były tylko przydatkowymi ciupkami do tego korytarza głównego, z obu stron ciągnącymi się przy nim. Rozumie się, że w Rzymie i że w Pałacu Cezarów wszystkie części domu nabyły większych proporcji — ale w ruinach Pompei ten tylko korytarz główny przeznaczony na publiczność domowego życia, to jest na przyjmowanie gości, na biesiadę itd. jest obszernym i pięknym, reszta złożona z pokojów ciasnych, niskich, słowem z ciupek. [przypis autorski]
Perystyl — poza tablinum, podwórzec, otoczony portykami (podcieniami). [przypis redakcyjny]
perystyl — wewnętrzny dziedziniec domu. [przypis edytorski]
perystyl — wewnętrzny dziedziniec otoczony kolumnami. [przypis edytorski]
perystyl (z gr.) — termin architektoniczny: przedsionek wsparty na kolumnadzie. [przypis edytorski]
Perzyński, Włodzimierz (1877–1930) — pisarz, poliglota; współpracował z „Głosem” i „Tygodnikiem Ilustrowanym”; autor m.in. komedii Aszantka (1906). [przypis edytorski]
Perzyński, Włodzimierz (1877–1930) — pisarz, poliglota; współpracował z „Głosem” i „Tygodnikiem Ilustrowanym”; autor m. in. komedii Aszantka (1906). [przypis edytorski]
perzyna — daw. iskra, zgliszcza, żarzący się popiół; pójść w perzynę: zostać doszczętnie zniszczonym. [przypis edytorski]
perzyna — daw. iskra, zgliszcza, żarzący się popiół. [przypis edytorski]
perzyna (daw.) — zgliszcza, pogorzelisko. [przypis edytorski]
