Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 10763 przypisów.
Koniecznym jest to, co wynika z danej wystarczającej podstawy (…) — objaśnienie pojęcia konieczności znajduje się w mojej rozprawie o zasadzie podstawy § 49. [Chcąc czytelnikowi ułatwić uzupełnienie powyższych uwag autora, dotyczących konieczności, podaję bardzo dokładne streszczenie, prawie przekład tego 49. rozdziału Schopenhauerowskiej rozprawy o zasadzie podstawy: § 49. O konieczności: Zasada wystarczającej podstawy: jest we wszyst nieczności, gdyż konieczność w swoim właściwym i wyraźnym znaczeniu oznacza nieochybność następstwa, gdy podstawa jest dana. „Jest konieczne” nie znaczy nic innego, niż: „wynika z danej podstawy”. Dlatego więc każda konieczność jest uwarunkowana, zaś konieczność bezwzględna, tzn. nieuwarunkowana byłaby contradictio in adjecto, gdyż takie pojęcie wykluczałoby zależność, bez której o konieczności nie można pomyśleć. Określenie konieczności jako czegoś, „co nie może nie być”, jest tylko słowne, a nie rzeczowe, jest pojęciem wysoce abstrakcyjnym. Bo czyż można sobie pomyśleć, by coś nie mogło nie być? Wszak wszystko, co istnieje, jest dane tylko empirycznie. Jest więc tylko o tyle możliwe, o ile wynika z istniejącej podstawy. „Być koniecznym” a „wynikać z danej podstawy” są zatem zawsze pojęciami zamiennymi. Następnie występuje Schopenhauer przeciw nadużywaniu abstrakcyjnych pojęć w ogóle, np. takich jak: „istoty bezwzględnie konieczne”, „niematerialna substancja, „podstawa jako taka”, „przyczyny w ogóle” itp., gdyż dopiero wyobrażenie sprawdza wszystkie takie pojęcia. W dalszym ciągu rozróżnia cztery rodzaje konieczności (zob. Struve: Wstęp krytyczny do filozofii, s. 417 i 418), stosownie do czterech form zasady wystarczającej podstawy. Mianowicie: 1) logiczną, zgodną z zasadą racji (podstawy poznania), 2) fizyczną, zgodną z prawem przyczynowości, 3) matematyczną, zgodną; porównaj: Świat jako wola i przedstawienie, rozdz. 4. (II, 53). kich swoich postaciach jedyną wszelkiej ko; z zasadą podstawy bytu, i 4) moralną (zgodną z prawem motywacji), dzięki której tak człowiek, jak zwierzę musi wykonać czynność zgodną z jego charakterem wrodzonym i niezmiennym, gdy zaistniała pobudka (motyw). Lecz tutaj jest już rzeczą o wiele trudniejszą przewidzenie wyniku, gdyż trudno nieraz zbadać i poznać indywidualny i empiryczny charakter człowieka i złączony z nim zakres poznania; przyp. tłum.]. [przypis autorski]
konie dyszlowe — zaprzężone do dyszla. [przypis redakcyjny]
konie ekstrapocztowe — specjalna bryczka pocztowa jadąca szybciej niż zwykła. Poczta przewoziła w XIX w. nie tylko przesyłki, ale i pasażerów. [przypis edytorski]
koniektura (z łac. coniectura: domysł, przepowiednia) — przest.: przypuszczenie, wniosek oparty na domysłach. [przypis edytorski]
konie lejcowe — chodzące w lejcach, przed końmi dyszlowymi albo obok nich. [przypis redakcyjny]
konie petyhorskie — średniozbrojna jazda w wojsku litewskim. [przypis edytorski]
konie z Apokalipsy — cztery konie przerażających jeźdźców z biblijnej księgi Objawienia św. Jana (Apokalipsy św. Jana), interpretowanych jako symbole katastrof, jakie poprzedzą koniec świata. [przypis edytorski]
Konie zatrzymały się — powyżej jest mowa o tym, że Andrzej z Helenką jechali jednokonnym powozem. Określenie konie należy tu rozumieć jako utarty zwrot na oznaczenie pojazdu, powozu. [przypis edytorski]
konifery (daw.) — drzewa iglaste. [przypis edytorski]
konifery — drzewa iglaste. [przypis edytorski]
Konigsberg — niem. nazwa Królewca (obecnie Kaliningrad). [przypis edytorski]
„Konika” Apolloniusza — Konika (gr.: Stożkowe) to cenione dzieło o krzywych stożkowych, autorstwa Apolloniusza z Pergi (ok. 260 – ok. 190 p.n.e.), wybitnego gr. matematyka i astronoma, działającego w Aleksandrii. [przypis edytorski]
koniki wrone — koń maści karej (jednolicie czarne zabarwienie sierści, grzywy i ogona) i odcieniu wronim (odcień popielaty bez połysku). [przypis edytorski]
koników grono — mowa o konikach polnych. [przypis edytorski]
konik — uczeń złodziejski. [przypis edytorski]
Koniński, Karol Ludwik (1891–1943) — prozaik, publicysta, krytyk oraz badacz kultury ludowej. [przypis edytorski]
Koniński, Karol Ludwik (1891–1943) — publicysta, krytyk literacki, prozaik, badacz kultury ludowej; publikował m.in. w czasopismach „Głos Narodu”, „Przegląd Warszawski”, „Myśl Narodowa”, „Przegląd Współczesny”, „Teatr Ludowy”, „Prosto z Mostu”, „Przegląd Powszechny”, „Zet”, „Ateneum”; jakkolwiek jego myślenie było politycznie zbliżone do obozu narodowego, jednak był przeciwnikiem antysemityzmu i przestrzegał przed faszyzmem; kładł nacisk na wymiar etyczny kultury i sztuki; autor opowiadań (m.in. Straszny czwartek w domu pastora, Dalsze losy pastora Hubiny) oraz pamiętnika intymnego o charakterze religijnym, opracował i wydał antologię Pisarze ludowi (1938). [przypis edytorski]
koni nie brak przy wojsku: kilka ja sam mam — Ksenofont musiał być majętny bardzo, jeśli go stać na kilka koni. [przypis tłumacza]
koniowi do ogona przywiązali — włóczenie końmi, średniowieczna forma egzekucji. [przypis edytorski]
koniowi wypuszczał — wypuszczał wodze, ruszał biegiem. [przypis redakcyjny]
Konisal sprośny — Konisalos, krewny Priaposa, demon rozpusty. [przypis tłumacza]
koniucha — koniuch; pasterz koni. [przypis edytorski]
koniugacja — odmiana czasownika przez osoby, liczby, czasy, tryby itd. [przypis edytorski]
koniugacja — odmiana czasownika przez osoby, liczby i rodzaje. [przypis edytorski]
koniugacja (z łac.) — odmiana czasownika. [przypis edytorski]
koniugacyjka, własc. koniugacja — odmiana czasownika. [przypis edytorski]
koniugować — odmieniać przez osoby, czasy, tryby itp. [przypis edytorski]
koniuktura — właśc.: koniunkcja, pozorne zbliżenie się do siebie dwóch planet widocznych na niebie. [przypis edytorski]
koniunkcja — połączenie. [przypis redakcyjny]
koniunkcja (z łac.) — położenie planet, w którym sprawiają one wrażenie, jakby znajdowały się w jednym punkcie na niebie. [przypis edytorski]
koniunktura (łac.: coniunctura) — splot okoliczności, szczególnie tych istotnych, mających wpływ na jakość życia, ekonomię itp. [przypis edytorski]
koniunktura — splot okoliczności, szczególnie tych istotnych, mających wpływ na jakość życia, ekonomię itp. [przypis edytorski]
koniunktura — splot okoliczności, szczególnie tych istotnych. [przypis edytorski]
koniunktura — warunki wywierające wpływ na sytuację. [przypis edytorski]
koniunktura (z łac.) — tu: sytuacja, splot okoliczności. [przypis edytorski]
koniunktury (z łac. coniunctura: mające się połączyć) — powiązania. [przypis edytorski]
koniuszczek (daw.) — zdrobnienie od koniuszek; dziś raczej: koniuszeczek. [przypis edytorski]
koniuszy koronny — Matczyński, Marek, przyjaciel króla, od marca 1676 koniuszy koronny. [przypis redakcyjny]
koniuszyna (gw.) — koniczyna. [przypis edytorski]
koniuszy — urzędnik zarządzający królewskimi stadninami i stajniami; później dworski tytuł honorowy. [przypis edytorski]
koniuszy — urzędnik zarządzający królewskimi stadninami i stajniami. [przypis edytorski]
konkierant — prawdopodobnie zniekszt.: konkurent. [przypis edytorski]
konkieta (daw., z fr. conquête: zdobycie, zdobycz) — podbój miłosny. [przypis edytorski]
konkieta (z fr. conquête: zdobycie, zdobycz) — sukces w zalotach, podbój miłosny. [przypis edytorski]
konkiety — podboje. [przypis redakcyjny]
konklawe — zamknięte spotkanie kardynałów, podczas którego wybierany jest papież. [przypis edytorski]
konkludować — podsumowywać wypowiedź. [przypis edytorski]
konkludować — wnioskować. [przypis edytorski]
konkludować — wnosić. [przypis redakcyjny]
konkludować — wyciągać wnioski. [przypis edytorski]
konkludować (z łac.) — kończyć, dochodzić do wniosku końcowego; tu przen.: kończyć walkę. [przypis redakcyjny]
konkludować (z łac.) — wnioskować. [przypis edytorski]
konkluzja — tu: ostateczna uchwała izby poselskiej, zawierająca podsumowanie postanowień uzyskanych w toku obrad. [przypis edytorski]
konkluzja — tu: zakończenie. [przypis edytorski]
konkluzja — wniosek. [przypis edytorski]
konkokcji — trawienia, strawności. [przypis redakcyjny]
konkordia (z łac.) — zgoda, jednomyślność. [przypis redakcyjny]
konkordia (z łac.) — zgoda. [przypis edytorski]
konkordować (z łac. concordo: zgadzam się, od con: z, wspólnie, cors, cordis: serce) — tu: zgadzać się, być jednej myśli. [przypis edytorski]
konkredować (z łac.) — zawierzyć. [przypis redakcyjny]
konkreskować (z łac.) — przybierać kształt. [przypis edytorski]
konkurencja (daw.) — kontury, zaloty. [przypis edytorski]
konkurencja — tu: współzawodnictwo, rywalizacja. [przypis edytorski]
konkurent — mężczyzna starający się o rękę kobiety. [przypis edytorski]
konkurent — tu: adorator, kandydat na męża. [przypis edytorski]
konkurent — tu: jeden z kawalerów, starających się o rękę panny. [przypis edytorski]
konkurent — tu: mężczyzna starający się o rękę. [przypis edytorski]
konkurować — zabiegać. [przypis redakcyjny]
konkurs odebrało — odebrało wzięcie, pierwszeństwo. [przypis redakcyjny]
konkury (daw.) — starania się o rękę kobiety. [przypis edytorski]
konkury — staranie się o rękę. [przypis edytorski]
konkwistador (z hiszp.) — zaborca, najeźdźca; najczęściej odnoszone do hiszpańskich zdobywców Ameryki. [przypis edytorski]
konkwistador (z hiszp.) — zdobywca, zaborca; najczęściej odnoszone do hiszpańskich zdobywców Ameryki Południowej i Środkowej. [przypis edytorski]
konnica dacka — oddziały wojskowe, w których z początku służyli głównie żołnierze pochodzący z rzymskiej prowincji Dacji (dziś Rumunia). [przypis edytorski]
konnicę (…) bez domieszanych pieszych — piesi walczący między konnicą nazywają się po grecku hamippoi. [przypis tłumacza]
konnicę posłał do Mantinei — około 15 km; tę drogę mieli odbyć, zrobiwszy do Sparty i z powrotem 100 km, i to po stoczonej walce. [przypis tłumacza]
konno i rzędno — z pięknymi rzędami na koniach. [przypis redakcyjny]
konno i zbrojno w różnych terminach — nawiązanie do stylu narracyjnego trylogii Sienkiewicza; terminy (daw.): kłopoty, wyzwania, przeciwności losu. [przypis edytorski]
Konno pojeżdża, dobiera (…) nawet śpiąc frymarczy końmi — wyścigi i sport koński kwitnęły w Atenach bujniej, aniżeli u nas. [przypis tłumacza]
Konon — syn Tymoteosa z Anaflystos, w r. 414/13 wybrany po raz pierwszy strategiem (wodzem), później najsławniejszy wódz ateński. Podczas klęski Aten pod Ajgospotamoj on jeden nie zaniedbał swych obowiązków, uratował się z pogromu i pracował nad podniesieniem zdruzgotanej ojczyzny. Uciekł do Euagorasa, króla Cypru; później stał się wodzem floty perskiej i jako taki bił Spartan. W 393 r. wrócił do Aten, odbudował zburzone długie mury i obwarowania Pireusu. Wkrótce potem (392) umarł na Cyprze. [przypis tłumacza]
konopacić (daw.) — zatykać szczeliny kłakami z konopi. [przypis edytorski]
Konopczyński, [w:] Materiały komisji kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] S. Gołąb, Ustawa o prawie autorskim z dnia 29 marca 1926 r. z materiałami, Warszawa 1928, s. 286. [przypis autorski]
konopielka — w wierzeniach ludowych demon opiekuńczy konopi; konopielka to także nazwa pieśni ludowej śpiewanej przez grupy młodzieży podczas wielkanocnego kolędowania (tzw. włóczebnego a. chodzenia z konopielką). [przypis edytorski]
Konopiszt a. Konopiszcze — czeski zamek, położony około 50 km od Pragi, własność Franciszka Ferdynanda (1863–1914). [przypis edytorski]
Konopnicka, Maria (1842–1910) — polska poetka i pisarka, autorka wielu utworów dla dzieci, m.in. O krasnoludkach i sierotce Marysi czy Na jagody. [przypis edytorski]
Konopnicka, Maria (1842–1910) — polska poetka i pisarka, autorka wielu utworów dla dzieci. [przypis edytorski]
konopnym kropidłem — [N.lp] batogiem, powrozem. [przypis redakcyjny]
Ko nori? — Czego chcesz? [przypis autorski]
konotatka (z łac.) — wpis; tu: blizna po ranie zadanej przez pana Wołodyjowskiego. [przypis edytorski]
Ko notet, Tew’s Kunige — Czego chcecie, ojcze-kapłanie. [przypis autorski]
Konotop — miasto w płn.-wsch. Ukrainie; znane z bitwy pod Konotopem (1659). [przypis edytorski]
konował — kiepski lekarz. [przypis edytorski]
konował — lekarz. [przypis edytorski]
konował — lekarz zwierząt, weterynarz. [przypis redakcyjny]
konował — lekceważąco o lekarzu. [przypis edytorski]
konpunkcja (z łac.) — przekłucie. [przypis redakcyjny]
Konrad — bohater Dziadów Adama Mickiewicza, patriota buntujący się przeciw Bogu w imię cierpień swojego narodu. [przypis edytorski]
Konrad — bohater III części Dziadów Adama Mickiewicza, patriota buntujący się przeciw Bogu w imię cierpień swojego narodu. [przypis edytorski]
Konrad — bohater III części Dziadów Mickiewicza, uwięziony za działalność spiskową. [przypis edytorski]
Konrad — bohater powieści poetyckiej George'a Byrona pt. Korsarz (1814). [przypis edytorski]
