ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 439 przypisów.

źdrzejemy (starop.) — dojrzewamy. [przypis edytorski]

źle (starop.) — niesłusznie. [przypis redakcyjny]

źle (starop.) — [tu:] niesłusznie. [przypis redakcyjny]

źle żywy (starop.) — ledwie żywy. [przypis redakcyjny]

źrały a. źrzały (starop.) — dojrzały. [przypis edytorski]

źródło (starop.) — oboczna forma pisowni występująca u Reja: źrzódło. [przypis edytorski]

źrzenica (starop.) — źrenica. [przypis edytorski]

źrzenice (starop.) — dziś popr. D.lp r.ż.: (ze) źrenicy; tu: z oczu. [przypis edytorski]

źrzódło (starop.) — dziś: źródło. [przypis edytorski]

źwierze (starop.) — dziś M.lm: zwierzęta. [przypis edytorski]

źwierzmi (starop.) — zwierzami, forma skrócona, porównaj pieśń I, zwr. 63. [przypis redakcyjny]

żądny (starop.) — proszący, potrzebujący; wnoszący żarliwą, gorącą prośbę. [przypis edytorski]

żądza (starop.; tu forma B. lp: żądzą) — namiętne pragnienie. [przypis redakcyjny]

żadenby temu (…) nie wierzył (starop.) — nikt nie uwierzyłby temu. [przypis edytorski]

żadna (starop.) — szpetna. [przypis redakcyjny]

żadnem kształtem (starop.) — żadnym sposobem. [przypis edytorski]

żadni (starop.) — żaden. [przypis edytorski]

żadnym kształtem (starop.) — w żaden sposób. [przypis edytorski]

żadnym obyczajem (starop.) — w żaden sposób. [przypis edytorski]

żagawka (starop.) — pokrzywa. [przypis redakcyjny]

żagawki (starop.) — pokrzywy parzące. [przypis redakcyjny]

żałosny (starop.) — przejęty żalem; rozżalony. [przypis edytorski]

żałować (starop.) — cierpieć, boleć, opłakiwać, żalić się. [przypis redakcyjny]

żalić (daw., starop.) — konstrukcja złożona z zaimka pytajnego zali: czy, czyż oraz partykuły -ci (skróconej do ) w funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]

żaliż (daw., starop.) — konstrukcja złożona z zaimka pytajnego zali: czy, czyż oraz partykuły -że (skróconej do ) w funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]

żartki a. żardki (starop.) — żwawy, rączy; ognisty. [przypis edytorski]

żartkość (starop.) — żwawość, żarliwość. [przypis edytorski]

że afrykańskie między krokodyle (starop.) — przestawienie: że między afrykańskie krokodyle. [przypis redakcyjny]

żeby to beło z ujmą twej zwierzchności (starop.) — że byłoby to z ujmą twej zwierzchności; że przyniosłoby to ujmę twojemu stanowisku. [przypis edytorski]

żeby (…) wstawił (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką trybu przypuszczającego czasownika; inaczej: że wstawiłby. [przypis edytorski]

że go pamiątka żadna nie zostanie (starop.) — że nie zostanie po nim wcale pamięć; będzie zapomniany. [przypis edytorski]

że krzywdę cierpiała (starop.) — tu: ponieważ cierpiała krzywdę; ponieważ doznała krzywdy. [przypis edytorski]

żeleśca (starop.) — żelazne ostrza. [przypis edytorski]

żemła (starop.) — bułka. [przypis redakcyjny]

żonie (starop.) — żenie, napada. [przypis redakcyjny]

żufeczki (starop.) — zupki, rosołki. [przypis redakcyjny]

żużelica (starop.) — osad kruszcowy. [przypis redakcyjny]

życzliwość, którą po niem znała (starop.) — życzliwość, z której go znała. [przypis edytorski]

żylisty (starop.) — żylasty. [przypis redakcyjny]

żywegobym go raczej rada miała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: rada [tj. chętnie] miałabym go [dostałabym go] raczej żywego. [przypis edytorski]

żywie (daw., starop.) — dziś popr. forma 3 os. lp: żyje. [przypis edytorski]

żywotem (…) miała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: żywot miałam; życie miałam. [przypis edytorski]

żywot (starop.) — [tu:] żywność, utrzymanie. [przypis redakcyjny]

żżec (starop.) — spalić; żżono: palono. [przypis edytorski]

za a. aza (starop.) — czy, czyż, czyżby; za po polsku nie rozumiesz: czy nie rozumiesz po polsku. [przypis edytorski]

zabawa (starop.) — zajęcie. [przypis edytorski]

zabawiać się (starop.) — zajmować się. [przypis edytorski]

zabawić się (starop.) — zająć, zatrzymać; tu: zahaczyć o coś, zaczepić szatą. [przypis edytorski]

zabawiony (starop.) — zajęty. [przypis edytorski]

zabawny (starop.) — zajęty, zatrudniony; skłopotany. [przypis edytorski]

zabawy (starop.) — zajęcia. [przypis edytorski]

zabiegać (starop.) — tu: zapobiegać. [przypis edytorski]

zabijak niewiast (starop.) — przytyk skierowany przeciw Tankredowi, który (nie wiedząc, z kim się bije) w pojedynku zabił Kloryndę. [przypis redakcyjny]

zableszczyć na strony oczy (starop.) — przewrócić oczyma. [przypis edytorski]

zać (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci, skróconą do -ć; znaczenie: czy, czyż. [przypis edytorski]

zachować się komu (starop.) — przypodobać [się]. [przypis redakcyjny]

zachować się komu (starop.) — przysłużyć [się komu]. [przypis redakcyjny]

zachowanie (starop.) — wziętość, przyjaźń. [przypis redakcyjny]

zachwycić (starop.) — tu: pochwycić. [przypis edytorski]

zachwycony (starop.) — pochwycony. [przypis edytorski]

zaciąg (starop.) — [tu:] trud, staranie. [przypis redakcyjny]

zaczem (starop.) — po czym; następnie. [przypis edytorski]

zaczem (starop.) — po czym. [przypis edytorski]

zaczem (starop.) — po czym; tu: w wyniku czego. [przypis edytorski]

za diabła stoi (starop.) — [jest] nic niewarty. [przypis redakcyjny]

zadzierżeć się (starop.) — wstrzymać się. [przypis redakcyjny]

zafrasować się (starop.) — zmartwić się, zasmucić się. [przypis edytorski]

za gardła wydawali (starop.) — na śmierć [wydawali]. [przypis redakcyjny]

zajegoć (starop.) — zaraz; pojim zajegoć żonę: weź (sobie) niezwłocznie żonę. [przypis edytorski]

za jego dzielnością (starop.) — z powodu jego dzielności; dzięki jego dzielności. [przypis edytorski]

zajrzeć (starop.) — zazdrościć. [przypis autorski]

zajrzysz (starop.) — zazdrościsz. [przypis edytorski]

zajutra (starop.) — nazajutrz. [przypis edytorski]

zajźrzą jako żywo (starop.) — zawsze (przez całe życie) zazdroszczą. [przypis redakcyjny]

zajźrzeć (starop.; tu 2 os. lp: zajźszysz) — zazdrościć. [przypis redakcyjny]

zajźrzeć (starop.) — zazdrościć; zayźrzawszy iey kęs: zazdroszcząc jej trochę, tu w znaczeniu: będąc o nią zazdrosny [wobec swego brata, Goffreda]. [przypis edytorski]

zakażony (starop.) — zepsuty. [przypis redakcyjny]

zakład (starop.) — związek i wspólne działanie. [przypis redakcyjny]

zakładu bierzemy (starop.) — zakład wygrywamy. [przypis redakcyjny]

zakon boży (starop.) — prawa przykazań boskich. [przypis redakcyjny]

zakon (starop.) — prawo. [przypis redakcyjny]

zakon (starop.) — prawo, zbiór praw; także: wyznanie, religia. [przypis edytorski]

zakowany (starop.) — zakuty; wzmocniony (żelaznym) okuciem. [przypis edytorski]

zakręty (starop.) — [tu:] wiry wodne. [przypis redakcyjny]

za krzem (starop.) — [za] krzakiem. [przypis redakcyjny]

zakusić (starop.) — zakąsić; ugryźć; spróbować. [przypis edytorski]

zalegać (starop.) — tu: rozciągać się. [przypis edytorski]