Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160198 przypisów.

obserwować (daw.) — zachowywać, kultywować. [przypis edytorski]

obserwować (daw., z łac. observare) — tu: zachowywać, strzec, szanować. [przypis edytorski]

obserwować — tu: zachować, utrzymać. [przypis edytorski]

obserwować — tu: zachowywać, pilnować. [przypis edytorski]

obserwować (z łac.; daw.) — zachowywać; przestrzegać. [przypis edytorski]

obserwować (z łac.) — zachowywać. [przypis redakcyjny]

obserwować (z łac.) — zachowywać, uszanować. [przypis redakcyjny]

Obserwowałem to niebywałe zdarzenie zupełnie z bliska, będąc oficerem Pawłowskiego Pułku Gwardii, który je rozpoczął — do czwartej roty zapasowego batalionu tego pułku, która rewolucję naprawdę zaczęła, miałem zaszczyt być później wybranym przez moich rannych żołnierzy z frontu (byłem tylko w jednej bitwie pod Witonieżem nad Stochodem). Zawdzięczam ten zaszczyt słabym zasługom negatywnym: nie biłem w mordę, nie kląłem „pa matuszkie”, karałem słabo i byłem względnie grzeczny — nic ponadto; trzystu ludzi zamkniętych w ogromnej, okrągłej, pułkowej stajni przez kilka dni walczyło przeciw całej carskiej Rosji. Rota ta miała przywilej, że na paradach szła przed pierwszą, a za nią pierwsza, druga i trzecia. [przypis autorski]

obserwowany (z łac., daw.) — zachowywany, utrzymywany (np. o obyczaju, tradycji). [przypis edytorski]

obserwuje posty — przestrzega postów. [przypis edytorski]

obses a. obces (z łac. obsessus: opętany, szalony) — natarczywie, na oślep. [przypis redakcyjny]

obses — (z łac.) obcesowo, nie bacząc na nic. [przypis redakcyjny]

obsiędzie — dziś popr. forma: obsiądzie. [przypis edytorski]

obsikał ich tak dotkliwie (…) małych dzieci — Aluzja, znowuż wedle zawziętych komentatorów, rzekomo do podatków, jakimi Franciszek I obłożył Francję po wojnach włoskich, a także i do rodowego nazwiska pani d'Estampes: Pisseleu. [przypis tłumacza]

obsita (…) peremti (łac) — cytat z Historii Liwiusza: „odzienie porosłe brudem, wyniszczone, blade i wyschłe ciało, wstrętne z wejrzenia”. [przypis edytorski]

ob. — skrót od: „obacz” (dziś raczej stosuje się: „patrz”), odsyłającego we wspomnianej kwestii do wyjaśniającego ją obszerniej dzieła. [przypis edytorski]

obskurant — człowiek cechujący się ciemnotą umysłową, zacofaniem; nieuk, wstecznik, przeciwnik oświaty i postępu. [przypis edytorski]

obskurant (łac.) — człowiek mający wsteczne poglądy. [przypis edytorski]

obskurant — nieprzyjaciel oświaty, człowiek zacofany, wstecznik. [przypis redakcyjny]

obskurantyzm — ciemnota, zacofanie; tu: zasłanianie twarzy. [przypis edytorski]

obskurantyzm (z łac.) — ciemnota; zacofanie, nieświadomość, nieuctwo. [przypis edytorski]

obskurantyzm (z łac. obscurare: zaciemniać; obscurans: zaciemniający) — ciemnota, wstecznictwo; postawa wroga wobec oświaty, nauki i postępu (szczególnie o doktrynie i praktyce kościoła katolickiego w stosunku do kultury w okresie Oświecenia); rozmyślne działanie mające na celu niedopuszczenie do rozpowszechnienia wiedzy o jakichś faktach, ideach itp.; niejasność, ogólnikowość, mętność stylu. [przypis edytorski]

obskurant (z łac.) — człowiek zacofany, mający wsteczne poglądy. [przypis edytorski]

obsolwować (daw.) — ukończyć studia. [przypis edytorski]

obsrajmurek — pogardliwe określenie; dziś funkcjonuje raczej: obszczymurek. [przypis edytorski]

obstaculum (łac.) — przeszkoda. [przypis redakcyjny]

obstalować — tu: zamówić. [przypis edytorski]

obstalować — zlecić rzemieślnikowi wykonanie czegoś. [przypis edytorski]

obstalować — zlecić wykonanie czegoś; zamówić. [przypis edytorski]

obstalunek — zamówienie, wyznaczona praca. [przypis edytorski]

obstalunek — zamówienie; zlecenie wykonania przedmiotu a. pracy u rzemieślnika. [przypis edytorski]

obstetrix (…) perdidit — Augustinus Aurelius, De civitate Dei, I, 18. [przypis tłumacza]

obstoicie (gw., daw.) — potraficie. [przypis autorski]

obstupuerunt omnes (łac.) — osłupieli wszyscy; wyrażenie używane dawniej w Polsce dla wyrażenia najwyższego zdumienia czymś przerażającym lub niezwykłym, zwykle żartobliwie; inspirowane słowami Eneidy (II 774), wypowiedzianymi przez Eneasza na widok cieni Kreuzy i Polidora: „osłupiałem, włosy stanęły mi na głowie i głos zamarł w ustach”. [przypis edytorski]

Obstupui (…) haesit (łac.) — „Zdrętwiałem, włos się zjeżył, głos zamarł w gardzieli” (Vergilius, Aeneida, II, 774; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

obstupui (łac.; 2 os. perfecti od obstupēsco) — oniemiałem. [przypis edytorski]

obstupui (łac.) — oniemiałem. [przypis edytorski]

obstupuit (łac.) — zdziwiła się, osłupiała. [przypis edytorski]

obstupuit (łac.) — zdziwił się, osłupiał. [przypis redakcyjny]

Obstupuit (…) tollit — Ovidius, Metamorphoses, X, 666. [przypis tłumacza]

obsunął się był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: obsunął się wcześniej (w stosunku do innego przeszłego zdarzenia). [przypis edytorski]

obsydian — skała wulkaniczna złożona niemal wyłącznie ze szkliwa wulkanicznego, powstająca w wyniku natychmiastowego stygnięcia lawy. [przypis edytorski]

obszarnik — określenie właściciela ziemskiego, zazwyczaj pejoratywne. [przypis edytorski]

obszar przybrzeżny (…) pokrywa gęsty las — jeszcze dziś ma ten półwysep nazwę Aghacz Denis, Morze Leśne. [przypis tłumacza]

obszerna suknia (…) utkana przez (…) dla uciechy Ateny — peplos, wspaniała szata, jaką ofiarowywano bogini Atenie na Akropolu podczas Panatenajów, najważniejszego święta starożytnych Aten. [przypis edytorski]

obszerne studium Adriana Burggraeve'aÉtudes sur André Vésale, précédées d'une notice historique sur sa vie et ses écrits (1841) Adolphe'a Burggraeve'a. [przypis edytorski]

obszlag (z niem.) — obłoga, wyłoga, obłożenie u munduru. [przypis redakcyjny]

obtaczający (daw.) — dziś: otaczający. [przypis edytorski]

obu Baptystów — Nicolas Anselme Baptiste, zw. Baptystą Starszym (1761–1835) oraz jego brat Paul Eustache Anselme Baptiste (1765–1839), zw. Baptystą Młodszym, francuscy aktorzy komiczni, występujący w Comédie-Française. [przypis edytorski]

obuć się — założyć buty. [przypis edytorski]

obuch — broń ręczna podobna do czekana. [przypis edytorski]

obuch — broń w kształcie zaostrzonego młotka, z wygiętym dziobem, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]

obuch (daw.) — broń przypominająca siekierę, zazwyczaj reprezentacyjna. [przypis edytorski]

obuch — dziś popr.: obu. [przypis edytorski]

obuch — gatunek dawnej broni do uderzania, czekan, nadziak. [przypis redakcyjny]

obuch — laska z osadzonym młotem służąca do podpierania się i do obrony. [przypis redakcyjny]

obuch — rodzaj broni, siekiera osadzona na długim drzewcu. [przypis edytorski]

obuch — rodzaj broni, tu zdrob.: obuszek. [przypis edytorski]

obuch — tępa część siekiery a. topora, przeciwległa do ostrza. [przypis edytorski]

obuch — tępo zakończona część niektórych narzędzi (np. siekiery) położona po przeciwnej stronie niż ostrze. [przypis edytorski]

obuch — tępo zakończona część niektórych narzędzi, np. siekiery, znajdująca się po drugiej stronie ostrza. [przypis edytorski]

obudwóch — dziś popr. forma: obydwu. [przypis edytorski]

obudwoma (daw.) — dziś popr. forma: (nad) obydwoma (pawilonami). [przypis edytorski]

obudwom (daw.) — dziś popr. forma: obydwóm. [przypis edytorski]

obudwom (daw.) — dziś popr. forma: obydwóm (Rzeczpospolitej i szlachcie sanockiej). [przypis edytorski]

obudwom (daw.) — dziś popr.: obydwóm. [przypis edytorski]

obudwu (daw.) — dziś popr. forma: (po) obydwu (stronach). [przypis edytorski]

obudwu (daw.) — dziś popr.: obydwu. [przypis edytorski]

obudwu — dziś: obydwu. [przypis edytorski]

obudwu — dziś popr. forma: obydwu. [przypis edytorski]

obudwu — dziś popr.: obydwu lub obydwóch. [przypis edytorski]

obudwu Neronów — cesarzy Tyberiusza i Nerona. [przypis redakcyjny]

obudzać — dziś popr.: budzić. [przypis edytorski]

obudzać — dziś raczej: budzić. [przypis edytorski]

obu Frygii — Frygia Hellesponcka, czyli Mała (nad Propontydą), i Frygia Wielka (w głębi Azji Mniejszej, po lewej stronie rzeki Halys) od Alyattesa należą do Lidii, więc nie przyjmują zagranicznych posłów. [przypis tłumacza]

obuma — dziś popr. forma N. r.ż.: obu a. obiema. [przypis edytorski]

obu MillówJames Mill (1773–1836), szkocki filozof, historyk, polityk i ekonomista, oraz jego syn, John Stuart Mill (1806–1873), filozof, politolog i ekonomista, jeden z najbardziej wpływowych myślicieli w historii klasycznego liberalizmu. [przypis edytorski]