Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 160406 przypisów.
mandatariusz — człowiek mający mandat, upoważnienie do pełnienia jakiegoś urzędu. [przypis edytorski]
mandatariusz — osoba posiadająca mandat (tj. pełnomocnictwo) do sprawowania jakiejś funkcji publicznej. [przypis edytorski]
mandat (daw.) — pisemne polecenie najwyższej władzy; tu: nakaz. [przypis edytorski]
mandat (daw.) — tu: dekret. [przypis edytorski]
mandat (daw.) — tu: prawo. [przypis edytorski]
Mandat jest świeca i prawo jest światłość, a droga żywota gromienie karności — Prz 6, 23. [przypis edytorski]
mandat — pozew do sądu. [przypis redakcyjny]
mandat — pozew sądowy. [przypis redakcyjny]
mandat (starop.) — [tu:] rozkaz. [przypis redakcyjny]
Mandes — miasto przy ujściu Nilu, gdzie czczono Pana w postaci kozła, z którym tamtejsze kobiety oddawały się wyuzdanej rozpuście. [przypis tłumacza]
mandioka — potrawa z bulw manioku. [przypis edytorski]
mandjoka — właśc. maniok jadalny, rodzaj rośliny uprawnej pochodzący z Brazylii. [przypis edytorski]
mandorlin — dziś: mandolina. [przypis edytorski]
mandragora-android — mandragora to roślina o korzeniu, który przypomina sylwetkę człowieka. [przypis edytorski]
mandragora — Mandragora officinalis L., po polsku: pokrzyk lub dziwostręt, z rodziny psiankowatych. Autorowie greccy często wspominają o usypiającej i odurzającej mocy tej rośliny. Korzenia używano jako środka czarodziejskiego i noszono go jako amulet. Wyglądem przypomina człowieka, dlatego Columella, pisarz z czasów Seneki (I wiek po Chrystusie, autor dzieła o wiejskim gospodarstwie, De re rustica), nazywa mandragorę: planta semihominis. W wiekach średnich i nawet w czasach nowożytnych Germanowie łączyli rozmaite zabobony z tą rośliną, zwaną po niemiecku Alraune. [przypis tłumacza]
mandragora — pokrzyw, roślina, o której cudowne rozpowiadano rzeczy. W opinii ludu, między tysiącami własności, przypisywano jej także własność opium. [przypis tłumacza]
mandragora — roślina o korzeniu, który ma właściwości narkotyczne. [przypis edytorski]
mandragora — roślina o korzeniu przypominającym sylwetkę człowieka; używana jako lek i amulet, była obiektem legend o jej nadzwyczajnych własnościach, m.in. krzyku, jaki wydaje podczas wyciągania z ziemi. [przypis edytorski]
mandragora — roślina o korzeniu przypominającym sylwetkę człowieka; używana jako lek i amulet, była obiektem legend o jej nadzwyczajnych własnościach, m.in. krzyku, jaki wydaje podczas wyciągania z ziemi. [przypis edytorski]
mandragora — roślina śródziemnomorska, której korzeń, przypominający postać ludzką, uznawano za cudowny talizman. [przypis edytorski]
mandragora — środek nasenny i znieczulający, którego już za czasów Szekspira używano przy operacjach. [przypis tłumacza]
mandriai — puošniai, prabangiai. [przypis edytorski]
Mandrin — głośny kontrabandzista w XVIII w. we Francji, którego romantyczne przygody stworzyły legendę w typie naszego Janosika. [przypis tłumacza]
Mandrykard — syn Agrykana, król tatarski, jeden z główniejszych bohaterów saraceńskich. [przypis redakcyjny]
mandryl — gatunek dużej małpy z rodziny koczkodanów, o wydłużonym pysku ubarwionym na niebiesko, czerwono i fioletowo. [przypis edytorski]
mandryl — gatunek dużej małpy z rodziny koczkodanów. [przypis edytorski]
mandryl — gatunek małpy. [przypis edytorski]
mandryl — gatunek małpy; tu: złośliwie o człowieku. [przypis edytorski]
mandryl — gatunek małpy z rodziny koczkodanów; tu: pogardliwe przezwisko. [przypis edytorski]
Mandżuria — kraina historyczna w płn.-wsch. części dzisiejszych Chin. [przypis edytorski]
Mandżurowie — lud zamieszkujący południową Mandżurię w dzisiejszych płn.-wsch. Chinach; w XVII w. podbili Chiny, którymi rządzili do 1911, jednak w tym czasie niemal zupełnie zasymilowali się z Chińczykami. [przypis edytorski]
Mandziana — zapewne południowe Chiny z stolicą Kwinsaj (Nanking). [przypis redakcyjny]
maneant posteritati pro testimoniis vitae meae (łac.) — pozostały dla potomstwa jako świadectwa życia mego. [przypis redakcyjny]
manebimus adhuc (łac.) — zostaniemy jeszcze. [przypis redakcyjny]
manela (daw.) — metalowa bransoleta. [przypis edytorski]
manela (daw.) — metalowa bransoletka. [przypis edytorski]
manela (daw.) — naramiennik, bransoleta. [przypis autorski]
manela (daw.) — złota bransoleta. [przypis edytorski]
manela — metalowa ozdoba: naramiennik lub bransoleta. [przypis redakcyjny]
manela — obrączka. [przypis redakcyjny]
manela (wł.) — bransoletka. [przypis edytorski]
manela (z wł.) — bransoleta. [przypis edytorski]
manele (daw.) — naramiennice. [przypis redakcyjny]
manele (daw.) — [tu:] naramiennice. [przypis redakcyjny]
manele — tu: ozdoby na rękę, bransolety. [przypis redakcyjny]
manele (z łac.) — bransolety. [przypis edytorski]
manele (z wł.) — bransoletka; tu: kajdany. [przypis redakcyjny]
manelka (daw.) — bransoletka. [przypis edytorski]
manelki (gw.) — kajdanki. [przypis edytorski]
manente (…) iuris — Livius Titus, Ab Urbe condita 25, 13. [przypis tłumacza]
Manent (…) ingentes (łac.) — „Porzucają robotę i potężne mury/ Groźnie sterczące…” (Vergilius, Aeneida, IV, 88; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Manes a. Mani (216–276) — perski reformator religijny, prorok i założyciel manicheizmu, uniwersalistycznej religii dualistycznej, silnie zwalczanej przez chrześcijan i kapłanów zoroastryjskich; zginął śmiercią męczeńską z rozkazu króla Persji. [przypis edytorski]
Manes a. Mani (216–276) — twórca manicheizmu, systemu religijnego powstałego w III w. n.e. [przypis edytorski]
Manes, Mani (216–276) — perski reformator religijny, prorok i założyciel manicheizmu, uniwersalistycznej religii dualistycznej, silnie zwalczanej przez chrześcijan i kapłanów zoroastryjskich; zginął śmiercią męczeńską z rozkazu króla Persji. [przypis edytorski]
Manet, Édouard — malarz francuski, prekursor impresjonizmu; autor m.in. obrazu Olimpia (1863), przedstawiającego nagą kobietę, prostytutkę. [przypis edytorski]
Manet, Edouard (1832–1883) — malarz francuski, jeden z twórców impresjonizmu. [przypis edytorski]
Manet, Edouard (1832–1883) — malarz francuski, powiązany z ruchem impresjonistów. [przypis edytorski]
mane, tekel Baltazara — właśc.: mane, tekel, fares; słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5:25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu; tu przen.: zapowiedź klęski. [przypis edytorski]
mane, tekel, fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5:25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
Mane, Tekel, Fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
Mane, tekel, fares! — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
Mane Tekel Fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
mane, tekel, fares (z aramejskiego) — policzono, zważono, rozdzielono; takie słowa miały się pojawić na ścianie w czasie świętokradczej uczty króla babilońskiego Baltazara, było to proroctwo śmierci Baltazara i upadku Babilonu (Dn 5, 1-31). [przypis redakcyjny]
mane-tekel, właśc. mane, tekel, fares — słowa, które według opowieści biblijnej z Księgi Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara; znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aram. a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]
Manethon (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor napisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której zachowały się fragmenty w pracach późniejszych autorów, w tym lista wszystkich królów i dynastii egipskich. [przypis edytorski]
Manethon (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor napisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której zachowały się fragmenty w pracach późniejszych autorów. [przypis edytorski]
manet (łac.) — pozostaje. [przypis edytorski]
Maneton (III w. p.n.e.) — zhellenizowany kapłan egipski, autor spisanej po grecku historii Egiptu (Aegyptiaca), z której fragmenty zachowały się w odpisach, m.in. lista faraonów i dynastii egipskich. [przypis edytorski]
manet sine nulla exceptione (łac.) — pozostaje bez żadnego wyjątku. [przypis edytorski]
manewra — dziś popr. forma B. lm: manewry. [przypis edytorski]
maneżowy — przym. od maneż: pomieszczenie do nauki konnej jazdy, ujeżdżalnia koni. [przypis edytorski]
maneż — pomieszczenie do nauki konnej jazdy, ujeżdżalnia koni. [przypis edytorski]
maneż — tu: okrągły plac. [przypis edytorski]
maneż — ujeżdżalnia koni a. ogrodzony teren do nauki jazdy konnej. [przypis edytorski]
maneż — ujeżdżalnia. [przypis redakcyjny]
maneż — ujeżdżalnia; teren przeznaczony do ujeżdżania koni oraz do nauki jazdy konnej. [przypis edytorski]
Manfred (1232–1266) — król Sycylii w latach 1258–1266, książę Benewentu i Neapolu, syn (z pozamałżeńskiego związku z Bianką Lancią) cesarza Fryderyka II, króla Sycylii. [przypis edytorski]
Manfred Kridl (…) wspomniał mimochodem, że „»Piśmiennictwo polskie« Feldmana było w opinii publicznej dość zdyskredytowane” — M. Kridl, Krytyka i krytycy, Warszawa 1923, s. 223. [przypis autorski]
Manfredów… tłum — nawiązanie do bohatera dramatu Byrona Manfred; druga scena utworu dzieje się w Alpach, na skale Jungfrau Manfred pragnie popełnić samobójstwo, co zostaje w ostatniej chwili udaremnione. „Tłum Manfredów” oznacza licznych naśladowców bohatera byronicznego, samotnika i indywidualisty, tragicznie przeżywającego swą egzystencję. [przypis edytorski]
Manfred — syn naturalny cesarza Fryderyka II, król Neapolu. [przypis redakcyjny]
Manfred — tytułowa postać dramatu filozoficznego Byrona. [przypis edytorski]
Manfred — tytułowa postać dramatu filozoficznego Byrona; w Alpach, na skale Jungfrau Manfred pragnie popełnić samobójstwo, co zostaje w ostatniej chwili udaremnione. [przypis edytorski]
Manfred — tytułowa postać dramatu filozoficznego George'a Gordona Byrona (1788–1824); Manfred odbywa m.in. wędrówkę po Alpach szwajcarskich. [przypis edytorski]
Manfred — tytułowa postać powieści poetyckiej G. Byrona, w oryg. pada tu imię Fausta, bohatera dramatu J. W. Goethego. [przypis redakcyjny]
Manfred — wiersz Mereditha. [przypis edytorski]
Mangada, Julio (1877–1946) — wybitny oficer hiszpańskiej armii republikańskiej; na początku wojny domowej dowodził grupą wojskową znaną jako „Kolumna Mangada”, która wygrała kilka ważnych bitew pod Madrytem. [przypis edytorski]
mangeria — z wł. mangiare: jedzenie. [przypis edytorski]
Mangin, Charles (1866–1925) — generał francuski. [przypis edytorski]
mangowiec a. drzewo mangowe — tropikalne drzewo o aromatycznych, soczystych owocach (mango) z dużą pestką w środku. [przypis edytorski]
mango — (wyraz tamilski) owocowe drzewo rosnące w Indiach, a rodzące jadalne owoce, bardzo soczyste, o żywicznym zapachu. [przypis tłumacza]
mangrowce — namorzyny, roślinność przybrzeżna. [przypis edytorski]
mangrowe zarośla — tropikalne krzewy i drzewa rosnące na przybrzeżnych płyciznach morskich, zwykle mające charakterystyczne, szczudlaste korzenie podporowe, które stabilizują rośliny w grząskim podłożu. [przypis edytorski]
mangrowia — lasy namorzynowe, występujące w strefie międzyzwrotnikowej formacje roślinne rosnące wzdłuż brzegów morskich, często w strefie przypływu. [przypis edytorski]
mangrowia — namorzyny, przybrzeżne zarośla słonowodne. [przypis edytorski]
Mangro — Wincenty Lutosławski. [przypis edytorski]
mangrowiowe — dziś popr.: mangrowe; bagna mangrowe (namorzynowe) to tropikalne przybrzeżne płycizny morskie porośnięte krzewami i drzewami, zwykle mającymi charakterystyczne, szczudlaste korzenie podporowe, które stabilizują rośliny w grząskim podłożu. [przypis edytorski]
mangrowiowe — dziś popr.: mangrowe. [przypis edytorski]
— — Man hat auch hier die Namen einiger vaterländischen Autoren ausgelassen. Wer teil an Lottens Beifall hat, wird es gewiß an seinem Herzen fühlen, wenn er diese Stelle lesen sollte, und sonst braucht es ja niemand zu wissen. [przypis autorski]
mania grandiosa — mania wielkości. [przypis edytorski]
mania grandiosa (zniekszt. łac.) — mania wielkości. [przypis edytorski]
