Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 115559 przypisów.

okręta — dziś popr. firma M.lm: okręty. [przypis edytorski]

okręta — dziś popr. forma M.lm: okręty. [przypis edytorski]

okrętem jechać — dziś raczej: płynąć okrętem. [przypis edytorski]

okręt Mayflower — okręt, na którym w okolice dzisiejszego nadmorskiego Plymouth (Massachusetts) przybyli 20 listopada 1620 r. purytanie, protestanccy uchodźcy na tle religijnym z Anglii, w liczbie 102 osób, którym towarzyszyło 30 członków załogi statku. [przypis edytorski]

okrętny — tu: okrętowy; marynarz. [przypis edytorski]

okręty płynące po morzach księżycowych — dawni astronomowie ciemne obszary na tarczy Księżyca uważali za tereny pokryte wodą, dlatego nazywano je morzami, zatokami, bagnami i jeziorami; współcześnie wiadomo, że są to ciemne, pokryte zastygłym bazaltem równiny, mimo to zachowano dawne łacińskie nazwy tych formacji. [przypis edytorski]

określenie człowieka — autor zapewne ma na myśli swoją definicję człowieka z Topiki: „istota dwunożna”. [przypis edytorski]

określonem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników i imiesłowów przym. r.n.; dziś tożsama z r.m.: określonym. [przypis edytorski]

okres czasu — błąd logiczny i stylistyczny; dziś popr.: czas a. okres; „(…) po tak długim czasie”. [przypis edytorski]

okres czasu — błąd logiczny (pleonazm); prawidłowe jest użycie jednego ze słów: okres a. czas. [przypis edytorski]

okresić (daw.) — opisać, określić. [przypis edytorski]

okresić (daw.) — opisać, okreslić. [przypis edytorski]

okresie czasu — błąd logiczny; jedynie czas odmierzamy okresami, należy więc pisać: „w tym czasie” albo „w tym okresie”. [przypis edytorski]

okresie czasu — dziś błąd stylistyczny (pleonazm); popr.: (o tym) okresie lub: (o tym) czasie. [przypis edytorski]

okres jurajski — drugi okres ery mezozoicznej, od 201 do 145 mln lat temu. [przypis edytorski]

okres (tu daw.) — zwrot, zdanie. [przypis edytorski]

okres — tu: okręg. [przypis edytorski]

okres — tu: zdanie. [przypis edytorski]

okresu triasowy — najstarszy okres ery mezozoicznej, od 252 do 201 mln lat temu. [przypis edytorski]

okrócić a. okrocić (starop.) — poskromić. [przypis edytorski]

okrótny (starop. forma ort.) — okrutny. [przypis edytorski]

okrom a. krom (starop.) — poza; poza tym. [przypis edytorski]

okrom czego (starop.) — poza czym; wyłączając co. [przypis edytorski]

okrom (daw.) — bez, oprócz, z wyjątkiem. [przypis edytorski]

okrom (daw.) — bez. [przypis edytorski]

okrom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]

okrom (daw.) — oprócz, z wyjątkiem. [przypis edytorski]

okrom (daw.) — prócz. [przypis edytorski]

okrom (daw.) — prócz tego, poza tym. [przypis edytorski]

okrom (daw.) — z wyjątkiem. [przypis edytorski]

okrom — oprócz, z wyjątkiem. [przypis edytorski]

okrom (starop.) — bez; okrom wątpienia: bez wątpienia, niewątpliwie. [przypis edytorski]

okrom (starop.) — bez; okrom wątpliwości: bez wątpliwości, niewątpliwie. [przypis edytorski]

okrom (starop.) — oprócz, prócz. [przypis edytorski]

okrom wątpliwości (starop.) — bez wątpliwości, bez wątpienia. [przypis edytorski]

okrom wstrętu (daw.) — bez oporu. [przypis edytorski]

okrom, że (starop.) — poza tym że. [przypis edytorski]

okrop — dziś: ukrop. [przypis edytorski]

okropne przyzwyczajenie — chodzi tu o uzależnienie od narkotyku. [przypis edytorski]

okropnością drżący — drżący z powodu okropności. [przypis edytorski]

okruch — dziś popr. D. lm: okruchów. [przypis edytorski]

okruciciel (starop.) — poskromiciel. [przypis edytorski]

okrucieństwy — dziś popr. forma N. lm: okrucieństwami. [przypis edytorski]

okrutnie (daw.) — bardzo, niezmiernie. [przypis edytorski]

okrutnie (daw.) — wielce, bardzo, ogromnie. [przypis edytorski]

okrutny (daw.) — tu: wielki, ogromny. [przypis edytorski]

okryli mosiądzem — w oryginale: ὀρείχαλκος, oreichalkos, dosł.: górska miedź, słowo występujące w niektórych tekstach greckich i oznaczające nieznany nam metal, być może specyficzny stop miedzi i cynku (tj. mosiądz) z niewielkimi ilościami niklu, ołowiu i żelaza, jaki odnaleziono we wraku statku z VI wieku p.n.e., który zatonął u wybrzeży Sycylii. [przypis edytorski]

okryślić (daw.) — dziś: określić. [przypis edytorski]

okryślić — dziś popr.: określić. [przypis edytorski]

okryślić — tu: opisać. [przypis edytorski]

okryta chorągiew — tu: liczna; w pełnej liczebności. [przypis edytorski]

okryta na głowę w zapaskę — dziś popr.: z głową okryta zapaską. [przypis edytorski]

okryte chorągwie — chorągwie w pełnej liczebności. [przypis edytorski]

okryty (daw.) — wyposażony. [przypis edytorski]

okryty laurem kaznodziejskiej pracy — „zakonem kaznodziejskim” określano dominikanów. [przypis edytorski]

okryty — tu odnosi się do liczby rycerzy w chorągwi. [przypis edytorski]

okryty — tu: umundurowany, uzbrojony. [przypis edytorski]

okrywać (…) śpiewać — słowa te w ustach autora mogły uchodzić za rym ze względu na ówczesną reg. wymowę śpiéwać, z é zbliżonym do i, co nie zostało oznaczone w druku (por. formę wyśpiéwa we wstępie). [przypis edytorski]

okrywka — wierzchnie okrycie, narzutka. [przypis edytorski]

Okrzeja, Stefan Aleksander (1886–1905) — robotnik, członek PPS, działacz niepodległościowy i socjalistyczny; działał również pod pseudonimami: „Witold” i „Ernest”; podczas ataku Organizacji Bojowej PPS na cyrkuł policyjny na warszawskiej Pradze (część akcji zamachowej na oberpolicmajstra Karla Nolkena) Okrzeja został aresztowany, następnie skazany na śmierć i powieszony na stokach Cytadeli Warszawskiej. [przypis edytorski]

Okrzeja, Stefan Aleksander (1886–1905) — robotnik, członek PPS, działacz niepodległościowy i socjalistyczny, powieszony na stokach Cytadeli Warszawskiej. [przypis edytorski]

Okrzeja, Stefan Aleksander (1886–1905) — robotnik, rewolucjonista, członek PPS i Organizacji Bojowej PPS, skazany na śmierć i stracony na stokach Cytadeli Warszawskiej 21 lipca 1905 r. za zamach bombowy na komisariat (cyrkuł) policji w Warszawie. [przypis edytorski]

okrzesywać — przycinać gałązki, żeby lepiej rosły. [przypis edytorski]

okrzyczaną — sławną. [przypis edytorski]

okrzyczeli go jako współczesnego Cotina — ksiądz Cotin, poeta o wątpliwym talencie; często drwił z niego wcześniej wspomniany Boileau. [przypis edytorski]

okrzyknie się — dziś: wyda okrzyk, wykrzyknie. [przypis edytorski]

okrzyknion (daw. forma) — okrzyknięty. [przypis edytorski]

okseft — daw. miara objętości cieczy, „wielka beczka”, licząca od 200 do 400 litrów; okseft pruski wynosił 206 l. [przypis edytorski]

okseft (daw.) — miara pojemności cieczy a. rodzaj naczynia. [przypis edytorski]

okseft — wielka beczka; miara objętości gł. wina, wynosząca 210–250 litrów. [przypis edytorski]

O książęciu Popielu, zwanym Koszysko — w oryg. De duce Popelone dicto Chościsco; przydomek odczytywany w innym tłumaczeniu jako: Chościsko, imię utworzone od chost a. chwost, tj. ogon; prawdopodobnie dopisek (w przekładzie po przecinku) późniejszy, niepochodzący od Galla, źle łączący się z tytułem także gramatycznie. [przypis edytorski]

O książęciu Siemowicie, synu Piasta — w innym tłum.: O księciu Samowitaj, zwanym Siemowitem, synu Piasta. Odmianka imienia Siemowit o brzmieniu Samowitaj miałaby być oparta na etymologii odwołującej się do nowego początku i stanowić nawiązanie do zakończenia poprzedniego rozdziału, w którym imię to, nadane synowi Piasta przy postrzyżynach przez tajemniczych pielgrzymów, było „przepowiednią przyszłych losów”, a znaczyło tyle co: „witaj zaraz”, „witaj tu!”; możliwe, że nie pochodzi ona od kronikarza, ale została dodana później. [przypis edytorski]

Oksus (łac. Oxus, z gr. Oksos) — starożytna nazwa Amu-darii, głównej rzeki Azji Środkowej. [przypis edytorski]

Oksus — starożytna nazwa Amu-Darii, rzeki w Azji Środkowej. [przypis edytorski]

oksyd (chem.) — tlenek; por. ang. oxide, fr. oxyde. [przypis edytorski]

oksymoroniczny (z gr.) — oparty na wypowiadaniu sprzeczności; od słowa oksymoron, oznaczającego figurę literacką, w której rzeczownik i jego określenie są ze sobą sprzeczne. [przypis edytorski]

Oksyrynchos — starożytne miasto w środkowym Egipcie, od 1896 stanowisko archeologiczne, miejsce odkrycia ogromnej liczby tekstów na papirusach z epoki hellenistycznej i rzymskiej, zawierających m.in. utwory literatury antycznej, zarówno znane wcześniej, jak i zaginione: fragmenty dzieł Platona, Arystotelesa, sztuk Menandra, Sofoklesa, Eurypidesa, wierszy Pindara, Safony, Korynny, Alkajosa. [przypis edytorski]

oksza (daw.) — rodzaj topora bojowego. [przypis edytorski]

oktawa — oktawa kolubryna, działo średniej wielkości, kalibru do 70 mm. [przypis edytorski]

oktawa — poetycka strofa ośmiowersowa. [przypis edytorski]

oktawa — strofa ośmiowersowa, którą pisany jest Beniowski. [przypis edytorski]