Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 456 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160406 przypisów.

gramotny — piśmienny. [przypis edytorski]

gramozdas — gremėzdas, didelis, nereikalingas, nepatogus daiktas. [przypis edytorski]

Gramsci, Antonio (1891–1937) — włoski filozof i działacz polityczny, marksista. [przypis edytorski]

grań — stromy, ostry, skalisty grzbiet górski, ostra krawędź szczytu. [przypis edytorski]

granaderski (z fr.) — grenadierski; od grenadier: żołnierz, rzucający dawniej granaty ręczne. [przypis redakcyjny]

Granado, Diego (1571–1632) — hiszpański jezuita zajmujący się teologią moralną. [przypis edytorski]

Granata — miasto i prowincja w Hiszpanii, Grenada. [przypis redakcyjny]

granatina (wł.) a. grenadyna (z fr.) — słodki syrop z owoców granatu, używany w drinkach. [przypis edytorski]

granatnik VB (wojsk.) — granatnik Viven-Bessières, broń francuska z okresu I wojny światowej. [przypis edytorski]

granatowy — tu: tzw. granatowy policjant, czyli funkcjonariusz Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa (niem. Polnische Polizei im Generalgouvernement), od koloru mundurów zwanej policją granatową; była to policja komunalna, finansowana przez polskie samorządy pozostające pod nadzorem niem. administracji cywilnej i podporządkowana odpowiednim komendantom niem. policji porządkowej (Ordnungspolizei); najwyższym stanowiskiem w strukturze Policji Polskiej był komendant miejski a. powiatowy. [przypis edytorski]

gran' bestia (hiszp.) — wielkie bydlę. [przypis edytorski]

gran — ciężarek wagi aptekarskiej; tu: drobnostka, drobniutka moneta. [przypis redakcyjny]

granda (pot.) — oburzająca awantura, niesprawiedliwość. [przypis edytorski]

grand — arystokratyczny tytuł hiszpański. [przypis edytorski]

Grand capitaine. Représailles. Protestants (fr.) — Wielki dowódca. Represje. Protestanci. [przypis edytorski]

Grand Contrôleur (fr.) — Wielki Kontroler; kontroler państwowy, jedna z najwyższych godności w dawnej rosyjskiej hierarchii urzędów. [przypis edytorski]

Grande Bretèche — Opowiadanie to pomieścił Balzac w utworze pt. Drugie studium kobiety. [przypis tłumacza]

grandeca — (z wł.) wspaniałość. [przypis redakcyjny]

grande chose (fr.) — wielka rzecz. [przypis edytorski]

grande espérance (fr.) — wielką nadzieją. [przypis edytorski]

grande mortalis aevi spatium, pauci non modo aliorum, sed nostri etiam superstites sumus, exemptis e medio vitae tot annis, quibus juvenes ad senectutem, senes ad limina mortis per silentium venimus (łac.) — wielki przeciąg wieku ludzkiego, niewielu z nas przeżyło nie tylko innych, ale samych siebie, gdy wyłączymy z okresu życia lat tyle, w których młodzieńcy ku starości, starcy ku progom śmierci w milczeniu zbliżyliśmy się. [przypis redakcyjny]

grandes journées (fr.) — wielkie dni. [przypis edytorski]

Grande spatium mortalis aevi (łac.) — wielka część ludzkiego życia; Tacyt, Żywot Agrykoli (De vita et moribus Iulii Agricolae) III. [przypis edytorski]

gran­de toilette (fr.) — wspaniała toaleta (tj. strój na wyjątkowe okazje). [przypis edytorski]

Grandeur et servitude militaire (1835) — wydane po polsku w 1922 roku jako O niewoli i wielkości służby wojskowej w tłumaczeniu Jadwigi Sienkiewiczówny. [przypis edytorski]

grandeur privée (fr.) — wewnętrzna wielkość. [przypis edytorski]

grandezza (wł.) — duma i zachowanie godne wysokiego urodzenia. [przypis edytorski]

grandezza (wł.) — wielkość, dostojność. [przypis edytorski]

grandezza (wł.) — wielkość; duma i zachowanie godne wysokiego urodzenia. [przypis edytorski]

grandezza (wł.) — wielkość. [przypis edytorski]

grandezza (wł.) — wyniosłość, duma i zachowanie godne wysokiego urodzenia. [przypis edytorski]

grandezza (z wł.) — duma, wyniosłość. [przypis edytorski]

Grand Hotel — jeden z największych i najwytworniejszych hoteli paryskich, przy bulwarze Kapucyńskim, koło Opery. Posiadał ok. 70 wspaniale umeblowanych salonów i 700 pokoi. [przypis redakcyjny]

Grand Hotel — prawdopodobnie chodzi o XIX-wieczny Grand Hotel w Oslo, znany jako miejsce, w którym co roku odbywa się uroczystość przyznania Pokojowej Nagrody Nobla. [przypis edytorski]

Grandison, Klarysa, Pamela — tytułowe postacie romansów epistolarnych angielskiego pisarza Samuela Richardsona, prekursora powieści: Dzieje sir Charlesa Grandisona (1753), Klarysa czyli historia młodej damy (1748), Pamela czyli cnota nagrodzona (1740). [przypis edytorski]

Grandison — tytułowy bohater romansu Richardsona Dzieje sir Charlesa Grandisona (1753), uosobienie cnót. [przypis edytorski]

grand monde (fr.) — wielki świat, lepsze towarzystwo. [przypis edytorski]

Grandmougin, Charles (1850–1930) — francuski poeta, dramatopisarz i librecista. [przypis edytorski]

grand — najwyższy tytuł szlachty hiszpańskiej; tu w znaczeniu: znacząca osoba. [przypis edytorski]

gran donna (wł.) — właściwie: grande donna, wielka pani. [przypis edytorski]

grand raisin — dawny francuski format papieru, mierzący 500×700 mm. [przypis edytorski]

Grand rue (fr.) — główna ulica (dosł.: wielka). [przypis edytorski]

grand seigneur (z fr.) — wielki pan. [przypis edytorski]

grand siècle (fr.) — wielkie stulecie, chodzi o XVII wiek. [przypis edytorski]

Grand Teton, Mount MoranGrand Teton: najwyższa góra (4199 m n.p.m.) w paśmie Teton Gór Skalistych, w stanie Wyoming, położona na terenie parku narodowego noszącego jej nazwę; Mount Moran: góra dominująca (3840 m n.p.m.) nad zach. częścią pasma Teton, w tym samym parku. [przypis edytorski]

Grandville — pseudonim francuskiego rysownika Jeana Ignace'a Isidore'a Gérarda (1803–1847). [przypis redakcyjny]

grandziarz (daw.) — łobuz, chuligan. [przypis edytorski]

grandziarz (daw., pot.) — awanturnik, oszust. [przypis edytorski]

graniaty (gw.) — prostokątny. [przypis edytorski]

Grania, właśc. Gráinne — postać z mitologii irlandzkiej, córka irlandzkiego króla Cormaca. [przypis edytorski]

Granica — ostatnia stacja kolei warszawsko-wiedeńskiej leżąca na terenie Królestwa Polskiego, przed wjazdem na terytorium monarchii austro-węgierskiej. Obecnie dworzec kolejowy Sosnowiec Maczki. [przypis edytorski]

granica węgierska — obecnie słowacka (wszędzie, gdzie autor wspomina o pograniczu z Węgrami). [przypis edytorski]

granicę Brazylii i Argentyny (Missiones) — dziś popr.: Misiones, prowincja Argentyny, położona w płn.-wsch. części kraju, granicząca z Paragwajem i Brazylią. [przypis edytorski]

granicęśmy minęli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: granicę minęliśmy. [przypis edytorski]

granice całkowania (mat.) — początkowa oraz końcowa wartość zmiennej, wyznaczające zakres, dla którego oblicza się wartość całki. [przypis edytorski]

granice jurysdykcji kościelnej a świeckiej były w owych czasach bardzo mało znane; byli ludzie, którzy prawowali się bez różnicy w obu sądach — Wdowy, krzyżowcy i ci, którzy dzierżawili dobra kościelne, w sprawach tych dóbr. [przypis redakcyjny]

granice (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: (do) granicy. [przypis edytorski]

granice (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: granicy. [przypis edytorski]

graniczna linia między Galicją a Węgrami — rozstrzygający dowód, że Goszczyński nie był na Ornaku, bowiem granica ta nie przebiegała nigdy przez ten grzbiet. [przypis edytorski]

graniczne kopce — dawny sposób na oznaczenie granic dóbr ziemskich. [przypis edytorski]

graniczne towarzystwa — społeczeństwa państw ościennych. [przypis edytorski]

granie ogarów — odgłos szczekania psów myśliwskich. [przypis edytorski]

Granier, Jeanne (1853–1939) — francuska piosenkarka i aktorka, jedna z największych gwiazd muzyki w Paryżu. [przypis edytorski]

granie — w terminologii łowieckiej: szczekanie psa. [przypis edytorski]

granita — lody włoskie z mrożonego soku owocowego. [przypis edytorski]

granita — mrożony deser na bazie kawy lub soków owocowych. [przypis edytorski]

Granith et Hymen — farsa Rogera Dicksona. [przypis edytorski]

Granit — Süd-Rußland ruht zum größten Teil auf der mächtigen Granitplatte, welche das schwarze Meer umgürtet. Dieselbe zwingt den Dniepr und Bug (Boh), sich eine Strecke weit an ihrem Rande zu halten und drängt ihnen immer neue Riffe entgegen. Auf diese Weise entstehen die berühmten Wasserfälle (Porogen), deren der Dniepr sieben zählt. — Naturschilderung (V. 39 u. 41) und Erzählung (V. 40 u. 42) laufen parallel neben einander fort ohne gegenseitige Beziehung. [przypis tłumacza]

Graniusz Sylwanus i Stacjusz Proksimus (…) — Tacitus, Roczniki, XV, 71. [przypis tłumacza]

grankulki — drobne kulki, większe od najgrubszego śrutu. [przypis edytorski]

gran ladro di Plauto (wł.) — wielki złodziej Plauta. [przypis edytorski]

Gran Maresciallo — Marszałek W. lit., Krzysztof Zawisza. [przypis autorski]

gran Maresciallo — tu już mowa o następcy Jerzego Lubomirskiego na marszałkowstwie, Janie Sobieskim. [przypis autorski]

gran — niewielka jednostka wagi, por. ang. grain, tj, ziarno. [przypis edytorski]

granowity — graniasty, kanciasty. [przypis edytorski]

Granowscy — bohaterowie trylogii Walka z szatanem Stefana Żeromskiego. [przypis edytorski]

Granowski, Timofiej (1813–1855) — historyk rosyjski, profesor Uniwersytetu w Moskwie; wzoru dla Rosji szukał w państwach Europy Zachodniej. [przypis edytorski]

Granowski, Timofiej (1813 –1855) — historyk rosyjski, profesor Uniwersytetu w Moskwie; wzoru dla Rosji szukał w państwach Europy Zachodniej. [przypis edytorski]

Gran-Pará (portug. Grão-Pará) — region w płn. części Brazylii. [przypis edytorski]

Grant Allen (1848–1899) — kanadyjsko-brytyjski pisarz naukowy i powieściopisarz, promotor teorii ewolucji. [przypis edytorski]

Grant, Ulysses (1822–1885) — amerykański generał, główny dowódca wojsk Unii podczas wojny secesyjnej (od 1863); prezydent USA (1869–1877). [przypis edytorski]

Grant, Ulysses (1822–1885) — amerykański generał i polityk, główny dowódca wojsk Unii podczas wojny secesyjnej (od 1863); osiemnasty prezydent USA (1869–1877). [przypis edytorski]

Grant, Ulysses (1822—1885) — amerykański generał i polityk, główny dowódca wojsk Unii podczas wojny secesyjnej (od 1863); osiemnasty prezydent USA (1869–1877). [przypis edytorski]

gran (z ang. grain: ziarno) — niewielka jednostka masy używana w krajach anglosaskich; 200 granów to ok. 13 gramów. [przypis edytorski]

gran (z ang. grain: ziarno) — niewielka jednostka masy używana w krajach anglosaskich, równa 1/7000 funta, tj. ok. 1/15 grama. [przypis edytorski]

grapa (z niem. Grapen) — metalowe naczynie na trzech nogach, służące do gotowania; beczka do przyrządzania ługu. [przypis edytorski]