Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5930 przypisów.

zdanie się — poddanie się. [przypis edytorski]

zdarła była — daw. forma czasu zaprzeszłego; dziś: zdarła (wcześniej). [przypis edytorski]

z dary — dziś popr. forma N. lm: z darami. [przypis edytorski]

zdarzenia, których widownią stała się Rosja w marcu 1917 roku — 8 marca 1917 (23 lutego wg kalendarza juliańskiego, obowiązującego wówczas w Rosji) w Piotrogrodzie, ówczesnej stolicy Imperium Rosyjskiego, wybuchła tzw. rewolucja lutowa, skierowana przeciwko carowi Mikołajowi II i carskiej monarchii absolutnej; 15 marca Mikołaj II uznał, że utrzymanie władzy jest niemożliwe i abdykował na rzecz młodszego brata, który jednak nie przyjął korony, przekazując całą władzę Tymczasowemu Komitetowi Dumy; carat został obalony, w Rosji wprowadzono ustrój demokratyczny. [przypis edytorski]

zdarzony — dziś: nadarzający się. [przypis edytorski]

Zdarzyło się zaś ze skrytego Bożego zrządzenia, iż tamże przybyło dwóch obcych przychodniów — w późniejszej tradycji przyjęło się uznawać tych dwóch tajemniczych przybyszów za anioły, sam Gall nigdzie jednak nie wspomina o ich pochodzeniu, celu wędrówki ani misji. Inne powstałe hipotezy domyślają się w tych dwóch gościach na postrzyżynach syna Piasta wysłańców Świętopełka morawskiego (Ossoliński) lub uczniów św. Ansgara (Szajnocha). Dziś raczej wskazuje się tropy literackie, narracyjne: podobne typy postaci pojawiają się u Jakuba de Voraigne w Złotej legendzie czy wcześniej w Przemianach Owidiusza. [przypis edytorski]

zdarzyli Bóg (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli Bóg zdarzy (tj. jeśli da, jeśli pozwoli). [przypis edytorski]

zdarzyli się iem (starop.) — zdarzyli się im; konstrukcja z partykułą -li, w znaczeniu: jeśli im się zdarzy. [przypis edytorski]

zda się komuś — zdaje się komuś. [przypis edytorski]

zdatny (daw.) — przydatny. [przypis edytorski]

zdawać się (daw.) — tu: mieć ochotę. [przypis edytorski]

zdawa (daw.) — dziś popr. forma: zdaje. [przypis edytorski]

zdawa — dziś popr. forma 3 os. lp cz.ter.: zdaje. [przypis edytorski]

Zdawało (…) — w tłumaczeniu brak poprzedniego zdania, w oryg. niem. Er könnte sehr gefährlich werden (Mógłby stać się bardzo niebezpieczny); red. WL. [przypis edytorski]

zdawał sobie z tego pełną sprawę — dziś popr.: zdawał sobie z tego w pełni sprawę. [przypis edytorski]

zdawam się — dziś: zdaję się. [przypis edytorski]

zdawa się (daw. forma) — dziś: zdaje się. [przypis edytorski]

zdawa się (daw. forma) — zdaje się. [przypis edytorski]

zdawić (starop.) — zdławić, zdusić. [przypis edytorski]

zdawić (starop.) — zdusić. [przypis edytorski]

zdawna (starop. forma ort.) — z dawna; od dawna. [przypis edytorski]

zdębić się (neol.) — zapewne: stanąć dęba. [przypis edytorski]

zdębi się (…) włos — włosy staną dęba. [przypis edytorski]

zdeb — ostronos; ssak z rodziny szopów. [przypis edytorski]

zdeb (przestarz.) — żbik. [przypis edytorski]

zdechła skóra, co ją na pargamin wyprawują — w starożytności i średniowieczu używano jako materiału piśmiennego pergaminu, który produkowano z odpowiednio wyprawionej skóry baraniej lub oślej. [przypis edytorski]

Zdechły pies nie kąsa!… — słów: „Canis mortuus non mordet” (łac. Martwy pies nie kąsa) użył król Stefan Batory w rozmowie z kanclerzem Janem Zamoyskim w 1584, wyrażając tym samym swoją zgodę na zgładzenie schwytanego banity Samuela Zborowskiego. [przypis edytorski]

zdechliną ich karm wszystkich, lecz nie świnią — Tatarom, jak i innym muzułmanom, religia zabrania spożywania wieprzowiny. [przypis edytorski]

zdecyd. — tu: zdecydowanie a. zdecydowana. [przypis edytorski]

zdefigurowany (z łac.) — zniekształcony. [przypis edytorski]

zdejmcie — zdejmijcie. [przypis edytorski]

zdejm — dziś popr. forma 2 os. lp. tr. rozkaz.: zdejmij. [przypis edytorski]

zdejm — dziś popr. forma 2os. lp trybu rozkazującego: zdejmij. [przypis edytorski]

zdejm — dziś popr.: zdejmij. [przypis edytorski]

zdekoncertować (daw.) — zbić z tropu, zmieszać. [przypis edytorski]

zdematerializować się — zniknąć. [przypis edytorski]

zdenuncjować — dziś popr.: zadenuncjować. [przypis edytorski]

zdenuncjował — dziś popr. forma: zadenuncjować; złożyć na kogoś donos, oskarżyć kogoś. [przypis edytorski]

zdeptaj — dziś popr. forma 2.os.lp trybu rozkazującego: zdepcz. [przypis edytorski]

zderanżowany (z fr.) — tu: zdezorganizowany. [przypis edytorski]

zderanżowany (z fr.) — w nieładzie. [przypis edytorski]

zdetonować się (daw.) — stracić pewność siebie. [przypis edytorski]

zdetonować się — speszyć się, zmieszać się. [przypis edytorski]

zdetonować się — speszyć się, zmieszać się, stracić pewność siebie. [przypis edytorski]

zdetonowany (daw.) — onieśmielony. [przypis edytorski]

zdetonowany (daw.) — pozbawiony pewności siebie. [przypis edytorski]

zdetonowany — wybity z tonu, zbity z pantałyku; zdezorientowany. [przypis edytorski]

zdetronizować — pozbawić kogoś lub coś dotychczasowego dużego znaczenia lub wysokiej pozycji. [przypis edytorski]

zdezarmować (daw.) — rozbroić. [przypis edytorski]

zdezelowany — zniszczony. [przypis edytorski]

zdjąć obraz (daw.) — zrobić zdjęcie, sfotografować. [przypis edytorski]

zdjąć — tu: trafić strzałem. [przypis edytorski]

zdjąć — tu: zrobić zdjęcie, sfotografować. [przypis edytorski]

Zdjęcie z krzyża — tytuł wielu dzieł sztuki ukazujących moment zdjęcia Chrystusa z krzyża; tu zapewne: późnogotyckiego obrazu Rogiera van der Weydena, znajdującego się w muzeum Prado w Madrycie. [przypis edytorski]

zdjętą — tu: zrobioną; por.: zdjęcie. [przypis edytorski]

zdjęty mrowiem — przejęty tak, że aż przeszedł go dreszcz (mrowienie). [przypis edytorski]

zdjimę (starop. forma) — zdejmę. [przypis edytorski]

zdławion — zdławiony, uduszony. [przypis edytorski]

zdłużyć — wydłużyć. [przypis edytorski]

zdmuchnijże — konstrukcja z partykułą -że o funkcji wzmacniającej. [przypis edytorski]

zdobędziem (daw. forma) — dziś: zdobędziemy. [przypis edytorski]

zdobycz nemejska — skóra lwa nemejskiego, zabitego przez Heraklesa w ramach jego pierwszej pracy. [przypis edytorski]

Zdobyłeś sobie ostrogi — częścią ceremoniału pasowania na rycerza było przypięcie ostróg, dokonywane przez stojącego wyżej w hierarchii społecznej. [przypis edytorski]

zdołać — dać radę coś zrobić; osiągnąć coś. [przypis edytorski]

zdołał się jej dobudzić — dziś popr.: zdołał ją dobudzić. [przypis edytorski]

zdołał ustrzec miasto, i to w dodatku nieobwarowane — w czasach swojej największej potęgi Sparta nie posiadała obwarowań miejskich; pierwsze umocnienia zbudowano dopiero wobec zagrożenia inwazją macedońską. [przypis edytorski]

zdołaszli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy zdołasz. [przypis edytorski]

zdołaż — konstrukcja z partykułą -że (skróconą do -ż); znaczenie: czy zdoła. [przypis edytorski]

z dołuśmy zabezpieczeni — skrócone: z dołu jesteśmy zabezpieczeni. [przypis edytorski]

zdolę — dziś popr.: zdołam. [przypis edytorski]

zdoleć (daw.) — podołać; dać radę. [przypis edytorski]

zdole — dziś popr. forma 3.os.lp: zdoła. [przypis edytorski]

zdolen (daw.) — dziś: zdolny. [przypis edytorski]

zdolen — daw. forma imiesłowu przym.; dziś: zdolny. [przypis edytorski]

zdolen (daw.) — zdolny; jestem zdolen: mogę, jestem w stanie. [przypis edytorski]

zdolić (daw.) — zdołać, potrafić. [przypis edytorski]

zdolności ideoplastyczne — w parapsychologii: zdolności medium do wytwarzania fantomów. [przypis edytorski]