Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7564 przypisów.

descunoseidas — z hiszp. desconocido: nieznany. [przypis edytorski]

Desdemona — postać z dramatu Szekspira Otello, córka weneckiego senatora, uduszona przez swojego chorobliwie zazdrosnego męża. [przypis edytorski]

des droits de l'homme (fr.) — (ogłoszeniem) praw człowieka. [przypis edytorski]

Deserta Arabia (łac.) — Pustynia Arabska. [przypis edytorski]

desertor castrorum (łac.) — zbiegiem z obozu. [przypis redakcyjny]

Deserto — wzgórze w okolicy Sant'Agata w pobliżu Sorrento, na którego szczycie znajduje się klasztor. [przypis edytorski]

desert wind (ang.) — wiatr pustynny. [przypis edytorski]

deses (łac.) — bezczynnie. [przypis redakcyjny]

desetininkas — kas turi vieną ar kelias dešimtines žemės, dešimtininkas. [przypis edytorski]

desetka (sl.) — dešimtis. [przypis edytorski]

de Sevigné, Marie (1626–1696) — francuska arystokratka, w historii literatury znana jako autorka listów do córki. [przypis edytorski]

Desfontaines [Pierre] (1685–1745), krytyk francuski, głośny przez swoje spory z Wolterem. [przypis tłumacza]

des fruits, du lait (fr.) — owoce i mleko. [przypis edytorski]

Des goûts et des couleurs il ne faut pas disputer (fr.) — O gustach i kolorach się nie dyskutuje. [przypis edytorski]

Des Goya (fr.) — Goi (autorstwa malarza o nazwisku Goya). [przypis edytorski]

desgraçado estrangeiro (port.) — przeklęty obcokrajowcu. [przypis edytorski]

desgraçado (port.) — nieszczęsny, przeklęty. [przypis edytorski]

Desgrais — erwähnt in den „Causes célèbres et intéressantes” („Berühmte und interessante Rechtsfälle”) von François Gayot de Pitaval (1673–1743), eine von Hoffmanns wichtigsten Quellen. [przypis edytorski]

Deshoulières a. Des Houlières, Antoinette du Ligier de la Garde (1638–1694) — poetka francuska, autorka listów, znana jako pani Deshoulières (Madame Deshoulières), dla odróżnienia od swojej córki Antoinette-Thérèse Deshoulières (1659–1718), także poetki, określanej jako panna Deshoulières (Mademoiselle Deshoulières). [przypis edytorski]

des idées générales (fr.) — idee ogólne. [przypis edytorski]

desiderabilem praesentiam (łac.) — pożądanej obecności. [przypis redakcyjny]

desiderata — dezyderata: żądanie, życzenie. [przypis edytorski]

desiderata (łac.) — żądania. [przypis edytorski]

desiderat aquas (łac.) — pragnie wody. [przypis redakcyjny]

desiderat (łac. forma 3. os. lp. cz. ter.) — pożąda, pragnie, oczekuje. [przypis edytorski]

desideriis (łac.) — do życzeń. [przypis redakcyjny]

desideriis nostris (łac.) — dla naszych żądań. [przypis redakcyjny]

desiderium (łac.) — tęsknota, pragnienie; życzenie. [przypis edytorski]

desiderium (łac.) — żądanie. [przypis redakcyjny]

design (ang.) — wzór, wzornictwo. [przypis edytorski]

desinit in piscem (łac.) — zakończona rybim ogonem. [przypis tłumacza]

Desinit (…) superne (łac.) — „W górnej części kobieta śliczna, dołem ryba” (Horatius, Ars poetica, 4; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

desinwoltura, właśc. dezynwoltura (wł. disinvoltura) — swobodny sposób bycia. [przypis edytorski]

desipere est juris gentium (łac.) — ludzie mają prawo być głupi. [przypis edytorski]

deskrypcyjny — opisowy. [przypis edytorski]

Des Lebens ungemischte Freude War doch einem Irdischen zutheil (niem.) — Niezmącona radość życia nie może być udziałem śmiertelnych ludzi (fragment ballady F. Schillera Pierścień Polikratesa). [przypis edytorski]

Desmahis, [właśc. Joseph-François-Édouard de Corsembleu] (1722–1761) — znany głównie przez swą komedię Bilet perdu ou l'Impertinent. [przypis tłumacza]

Desmoulins, Camille (1760–1794) — adwokat, publicysta i polityk, w czasie rewolucji francuskiej 1789 r. stronnik Dantona i adwersarz Robespierre'a. [przypis edytorski]

Desmoulins, Camille (1760–1794) — polityk i publicysta rewolucyjny, szkolny kolega Robespierre'a, jego odezwy zmobilizowały lud Paryża do szturmu na Bastylię w 1789 r., przypisuje mu się też pomysł oznaczania rewolucjonistów rozetami, z których wyewoluowała z czasem dzisiejsza niebiesko-biało-czerwona flaga Francji; od grudnia 1793 r. wydawał pismo „Le Vieux Cordelier” (fr. Stary Kordelier), w którym występował przeciwko rządom terroru i samemu Robespierre'owi. [przypis edytorski]

Desmoulins, Lucile (1770–1794) — żona francuskiego publicysty i rewolucjonisty Camille'a Desmoulins, aresztowana w 1794 pod zarzutem spisku w celu uwolnienia swego męża (aresztowanego razem z Dantonem) i obalenia republiki, stracona tydzień po nim na gilotynie; jest jedną z bohaterek dramatu Karla Georga Büchnera Śmierć Dantona (1835). [przypis edytorski]

Desmunda — hrabstwo Desmond w Anglii. [przypis redakcyjny]

Desna — rzeka płynąca przez Rosję i Ukrainę, najdłuższy lewy dopływ Dniepru; nad Desną położony jest Czernihów. [przypis redakcyjny]

des Oeuvres et Institutions Féminines (fr.) — Prac i Organizacji Kobiecych. [przypis edytorski]

d'Espagnac, Marc René (1752–1794) — nieuczciwy dostawca wojskowy związany z Dantonem. [przypis edytorski]

des partem leonis (łac.) — oddaj lwią część. [przypis edytorski]

despekt (daw.) — urażenie czyjegoś honoru bądź ambicji. [przypis edytorski]

despekt sprawić a. uczynić (daw.) — urazić kogoś, obrazić kogoś. [przypis edytorski]

despekt (z łac.) — obraza. [przypis redakcyjny]

despekt (z łac.) — uchybienie, obelga. [przypis redakcyjny]

desperacja — rozpacz. [przypis edytorski]

desperacja — rozpacz, utrata nadziei. [przypis edytorski]

desperatos in quieta Republica honores in turbido posse assequi arbitrantur (łac.) — mniemają, że w zamęcie mogą osiągnąć zaszczyty, o których czasu spokoju rzeczypospolitej zwątpili. [przypis redakcyjny]

desperować (przestarz., z łac.) — rozpaczać. [przypis edytorski]

desperować (przestarz., z łac.)— rozpaczać. [przypis edytorski]

desperować (z łac., przestarz.) — rozpaczać. [przypis edytorski]

de Spinoza pojmował uduchowienie materii nie w sensie witalistycznym, (…) lecz mechanistycznym (…) — W Streszczeniu systematów de la Mettriego czytamy, że „zdaniem Spinozy, człowiek jest prawdziwym automatem, maszyną, ulegającą najniewątpliwszej konieczności” (s. VII). W Człowieku-maszynie zaś powiada autor po stwierdzeniu zasadniczego przebiegu rozkładowego u wszystkich bez wyjątku jestestw organicznych, że „w całym wszechświecie istnieje jedna tylko wszechistota, podlegająca jednakowoż rozmaitym zmianom” (§ 77). Jest to oczywisty wpływ de Spinozy. [przypis tłumacza]

Desplein — w Komedii ludzkiej Balzaca: wybitny chirurg, nauczyciel Bianchona; patrz: Msza ateusza. [przypis edytorski]

Desplein — w Komedii ludzkiej Balzaca: wybitny chirurg, nauczyciel Bianchona. [przypis edytorski]

despota — bezwzględny jedynowładca; człowiek wymagający absolutnego posłuszeństwa. [przypis edytorski]

Despota (…) epiphenete — po grecku. [przypis tłumacza]

despotyczną władzą — dla Staszica cechą despotyczną w ustroju ang. są prawa króla w stosunku do Parlamentu (prawo odmowy zatwierdzenia uchwał, prawo zwoływania i rozwiązywania Izby); por. Monteskiusza, Duch Praw XI 6, który właśnie w tym upatruje rękojmię praworządności trwałej. [przypis redakcyjny]

despoty — dziś popr. forma N. lm: despotami. [przypis edytorski]

despotyzm — chodzi o wszelkie jedynowładztwo nieograniczone, zarówno oświecone, ożywione poczuciem prawa i ceniące godność poddanych („monarchia” Monteskiusza), jak to, w którym samowola władcy starczy za prawo („despotyzm” Monteskiusza). [przypis redakcyjny]

Despotyzm wystarcza sam sobie; wszystko dokoła niego jest próżnią. Toteż kiedy podróżnicy opisują te kraje, rzadko mówią nam o prawach cywilnych — W Mazuliapatanie nie zdołano odkryć śladów prawa pisanego. Hindusi powodują się w sądach jedynie pewnymi zwyczajami. Wedam i inne podobne księgi nie zawierają praw cywilnych, ale przepisy religijne. [przypis autorski]

des Princes (fr.) — książęta. [przypis edytorski]

des puissances aeriennes (fr.) — siły powietrzne. [przypis edytorski]

des romans à thèse (fr.) — powieści z tezą. [przypis edytorski]

dessous (fr.: pod spodem) — bielizna. [przypis edytorski]

dessous (fr.) — spodnia bielizna. [przypis redakcyjny]

de Sta Theresa — popr. port.: de Santa Teresa. [przypis edytorski]

de statu rerum (łac.) — o stan rzeczy. [przypis redakcyjny]

Desterro — dziś: Florianópolis, drugie największe miasto stanu Santa Catarina w Brazylii. Nazwa Florianópolis nawiązuje do nazwiska drugiego prezydenta Brazylii, Floriano Peixoto. Do 1893 r. miasto było znane pod nazwą Nossa Senhora do Desterro lub Desterro. [przypis edytorski]

des Teufels Durchfahrt (niem.) — diabelskie przejście, diabelski bród. [przypis edytorski]

d'Estrées, Gabrielle (1570/1573–1599) — księżna Beaufort i Verneuil, markiza Monceaux, kochanka króla fr. Henryka IV (1553–1610). [przypis redakcyjny]

destricto ense (łac.) — z obnażonym mieczem. [przypis edytorski]

destructio destructionis (łac.) — rozstrój rozstroju. [przypis autorski]

destynowany — wyznaczony. [przypis redakcyjny]

desudavit (łac.) — napociło się. [przypis redakcyjny]

desuper (łac.) — z góry. [przypis redakcyjny]

desygnat — to, do czego odnosi się nazwa lub pojęcie. [przypis edytorski]

desynować się (z łac. desino, desinere: zaniechać, zostawić) — wstrzymać się. [przypis edytorski]

Deszcz — ang. Rain, przedstawienie teatralne z premierą w 1921 na Broadwayu, oparte na opowiadaniu brytyjskiego autora Williama Somerseta Maughama (1874–1965). [przypis edytorski]

deszczka (starop.) — deseczka; tu: trumna. [przypis edytorski]

Deszcz letni — wiersz jest fragmentem poematu Pieśń Ewy, składającego się z 5 części: Preludium, Najpierwsze słowa (w tej części znajduje się niniejszy wiersz Deszcz letni), Kuszenie, Grzech i Jutrzenka. [przypis edytorski]

Deszendenz — Nachkommenschaft. [przypis edytorski]