Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 473 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7939 przypisów.
na podorędziu — pod ręką, tuż obok. [przypis edytorski]
Na podstawie amerykańskiego przemysłu muzycznego, opisanego w W. M. Blaisdell, The Economic Aspects of the Compulsory License, „Law Revision Studies” no. 5–6, October 1958, http://www.copyright.gov/history/studies/study6.pdf (dostęp 26.04.2014), s. 92-100. Na temat bardziej współczesnego łańcucha produkcji przemysłu muzycznego por. M. Kretschmer, G. M. Klimis, R. Wallis, The Changing Location of Intellectual Property Rights in Music… [przypis autorski]
na podstawie pierwszej lepszej pogłoski — kłamliwość ateńskich biuletynów wojennych zbijał doświadczony generał Fokion ironicznym pytaniem: „Kiedyż przestaniemy zwyciężać?”. [przypis tłumacza]
Na podstawie prawa naturalnego związków społecznych uznano jednomyślność za konieczną dla utworzenia ciała politycznego i praw zasadniczych, związanych z jego istnieniem — Russo w swych pismach uważa jednomyślność za konieczność tylko przy zawarciu „umowy społecznej”, wszystkie inne prawa winny być uchwalane większością głosów. Ta reguła większości wypływa już z samej umowy społecznej, przez którą każdy przyjmuje na siebie obowiązek kierowania się wolą powszechną, stwierdzoną w drodze uchwały większości (Umowa społeczna IV, 2). Inna rzecz, że faktyczną jednomyślność uważał Russo za rzecz pożądaną. Im większa cnota obywateli, tym bardziej pokrywa się u nich ich wola wewnętrzna z wolą powszechną. Jednomyślność powinna być zatem dążeniem politycznym, ale nie może być zasadą prawną uchwał. [przypis redakcyjny]
Na podstawie tłumaczenia angielskiego: Every edition of writings, of musical compositions, of drawings, paintings, or any other production, wholly or in part, printed or engraved, in contempt of the laws and regulations relative to the property of authors, is a counterfeiting; and every counterfeiting is a delict, http://www.napoleon-series.org/research/government/france/penalcode/c_penalcode3b.html (dostęp 16.02.2014), wersja francuska: Toute édition d'écrits, de composition musicale, de dessin, de peinture ou de toute autre production, imprimée ou gravée en entier ou en partie, au mépris des lois et règlements relatifs à la propriété des auteurs, est une contrefaçon; et toute contrefaçon est un délit, http://ledroitcriminel.free.fr/la_legislation_criminelle/anciens_textes/code_penal_1810/code_penal_1810_3.htm (dostęp 16.02.2014). [przypis autorski]
Na podstawie tłumaczenia angielskiego: French Literary and Artistic Property Act, Paris (1793), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, artykuł 1 (dostęp 13.02.2014). [przypis autorski]
Na podstawie tłumaczenia angieslkiego: Every edition of writings, of musical compositions, of drawings, paintings, or any other production, wholly or in part, printed or engraved, in contempt of the laws and regulations relative to the property of authors, is a counterfeiting; and every counterfeiting is a delict, http://www.napoleon-series.org/research/government/france/penalcode/c_penalcode3b.html (dostęp 16.02.2014), wersja francuska: Toute édition d'écrits, de composition musicale, de dessin, de peinture ou de toute autre production, imprimée ou gravée en entier ou en partie, au mépris des lois et règlements relatifs à la propriété des auteurs, est une contrefaçon ; et toute contrefaçon est un délit, http://ledroitcriminel.free.fr/la_legislation_criminelle/anciens_textes/code_penal_1810/code_penal_1810_3.htm (dostęp 16.02.2014). [przypis autorski]
Na podstawie W. M. Blaisdell, The Economic Aspects of the Compulsory License, „Law Revision Studies” no. 5–6, October 1958, http://www.copyright.gov/history/studies/study6.pdf (dostęp 26.04.2014), s. 102. [przypis autorski]
Na podstawie W. M. Blaisdell, The Economic Aspects of the Compulsory License…, s. 102. [przypis autorski]
na podziw (daw.) — zdumiewająco. [przypis edytorski]
na pogany — dziś popr.: na pogan. [przypis edytorski]
Na pohybel Lachom (daw. ukr.) — śmierć Polakom. [przypis redakcyjny]
na pohybel — na nieszczęście, zgubę. [przypis edytorski]
na pohybel — na zgubę; pohybel: szubienica, rusztowanie, na którym wieszano skazańców. [przypis edytorski]
Na pohybel (rus.) — zgiń! [przypis edytorski]
na pohybel (ukr.) — na zgubę, na śmierć. [przypis redakcyjny]
Na pohybel (ukr.) — na zgubę, na śmierć. [przypis redakcyjny]
Na pohybel (ukr.) — śmierć! na zgubę! [przypis redakcyjny]
Na pohybel że wam, czortowy syny! Szczob was Sierpiahowa smert! Jasno wielmożny syny! (ukr.) — Na zgubę wam, czortowe syny! Żeby was Sierpiagowa śmierć! Jaśnie wielmożne syny!; Sierpiaga a. Pidkowa, Iwan (zm. 1578) — watażka kozacki, ogłosił się hospodarem wołoskim, za co Stefan Batory skazał go na ścięcie. [przypis redakcyjny]
na pohybel (z ukr.) — na śmierć, na zgubę. [przypis redakcyjny]
na pohybel (z ukr.) — na zgubę, na śmierć. [przypis edytorski]
na pohybel (z ukr.) — na zgubę, na śmierć. [przypis redakcyjny]
na pohybel (z ukr.) — na zgubę. [przypis edytorski]
napoić teologalnie — Często używane u Rabelais'go wyrażenie „napoić teologalnie”, zostało w późniejszych wydaniach przez autora przez ostrożność skreślone. [przypis tłumacza]
napoić teologalnie — Fakultet teologiczny Sorbony za czasów Rabelais'go słynął ze swej sprawności w wysuszaniu butelek. [przypis tłumacza]
napojami czarodziejskimi — φαρμάκοις, veneficiis. [przypis tłumacza]
napoje wyskokowe — napoje zawierające alkohol. [przypis edytorski]
na pokarm (…) stawa — wystarcza na jedzenie (tzn. jest dość zamożny). [przypis edytorski]
na pokus — na pokusę; skuszony przez. [przypis edytorski]
na poły (daw.) — w połowie. [przypis edytorski]
na poły — na pół. [przypis edytorski]
na poły — niezupełnie. [przypis edytorski]
napoły (starop. forma ort.) — dziś popr.: na poły; na pół, w połowie. [przypis edytorski]
napoły (starop. forma ort.) — dziś popr.: na poły; w połowie, na pół. [przypis edytorski]
na poły — tu: w pół. [przypis edytorski]
na pola beresteckie — bitwa pod Beresteczkiem (1651), zwycięstwo wojsk polskich nad siłami kozacko-tatarskimi; Beresteczko — miasto nad Styrem na Wołyniu, w zach. części Ukrainy. [przypis edytorski]
na polach… Wołkowych (in campis Curculionieis) — nazwa zmyślona, od słowa curculio, „wołek, robak toczący zboże”, zawiera zapewne jakiś ukryty żart, lepiej zrozumiały dla Rzymian ówczesnych, przeważnie rolników, walczących wiele z tą plagą ziarna. [przypis tłumacza]
Napoleon a. Bonaparte Napoléon (1769–1821) — francuski dowódca wojskowy i przywódca polityczny; jako Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego w latach 1804–1814 oraz w 1815 r. [przypis edytorski]
Napoleona bym nie zapomniał, ale wśród tego natłoku świętych… — dzieciom nadawano przeważnie imiona świętych katolickich (np. Adam, Piotr, Zbigniew), których czczono tysiące. W przeciwieństwie do tego imię cesarza Napoleona, forma włoskiego Napoleone, ma nieznane pochodzenie. [przypis edytorski]
Napoleona drugi pogrzeb niedawny. [przypis autorski]
Napoleon a. Napoléon Bonaparte (1769–1821) — francuski dowódca wojskowy i przywódca polityczny, Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego w latach 1804–1814 i w roku 1815. [przypis edytorski]
napoleon a. napoleonodor — złota moneta francuska o wartości 20 franków, bita za panowania Napoleona I i Napoleona III. [przypis edytorski]
napoleon a. napoleonodor — złota moneta francuska o wartości 20 franków bita za panowania Napoleona I (od 1803) i Napoleona III. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — cesarz Francji w latach 1804–1814, 1815, wybitny dowódca i prawodawca. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — cesarz Francuzów w latach 1804–1814, król Włoch 1805–1814, twórca Księstwa Warszawskiego, wybitny wódz i polityk; po wielu zwycięstwach poniósł klęskę w trakcie wyprawy na Moskwę, pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł samotnie, wygnany na wyspę św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleon, Bonaparte (1769–1821) — cesarz Francuzów w latach 1804–1814, król Włoch 1805–1814, twórca Księstwa Warszawskiego, wybitny wódz i polityk europejski; poniósł klęskę w trakcie wyprawy na Moskwę, pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł samotnie, wygnany na wyspę św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — cesarz Francuzów w latach 1804–1814, król Włoch 1805–1814, twórca Księstwa Warszawskiego, wybitny wódz i polityk europejski; poniósł klęskę w trakcie wyprawy na Moskwę, pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł samotnie, wygnany na wyspę św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — francuski wódz i mąż stanu, pierwszy konsul Republiki Francuskiej, cesarz Francuzów; jako generał republiki zaproponował i poprowadził wyprawę egipską (1798–1801), w której oprócz żołnierzy wzięła udział również duża grupa uczonych i artystów; ich odkrycia, rysunki i publikacje wzbudziły w Europie wielkie zainteresowanie kulturą i historią Egiptu. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769-1821) — francuski wódz i mąż stanu, Pierwszy Konsul Republiki Francuskiej, jako Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego; jeden z największych dowódców wojskowych w dziejach; Napoleon I wobec parlamentu: 18–19 brumaire'a VIII roku Republiki (tj. 9–10 listopada 1799) Napoleon dokonał wojskowego zamachu stanu, obalił dyrektoriat i objął władzę, przyjmując tytuł pierwszego konsula; pierwszego dnia zamachu fałszywymi informacjami skłoniono do ustąpienia trzech członków rządu, co sparaliżowało i praktycznie zlikwidowało pięcioosobowy dyrektoriat, w drugim dniu Napoleon na czele grupy żołnierzy wkroczył na posiedzenie parlamentu i doprowadził do likwidacji zgromadzenia. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte (1769–1821) — wybitny francuski wódz i polityk, pierwszy konsul Republiki Francuskiej, następnie cesarz Francuzów (1804–1814; 1815) jako Napoleon I; twórca Księstwa Warszawskiego; poniósł klęskę w trakcie wyprawy na Moskwę, pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł na zesłaniu, na wyspie św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte a. Napoleon I (1769–1821) — pierwszy konsul Republiki Francuskiej, następnie cesarz fr.oraz prezydent, a potem król Włoch. [przypis edytorski]
Napoleon Bonaparte — zmarł 5 maja 1821 r. na wyspie św. Heleny, gdzie został pochowany. W 1840 r. prochy Cesarza Francuzów zostały przewiezione do Paryża i złożone w kościele Les Invalides; następnie jeszcze w 1861 roku przeniesiono je do wspaniałego sarkofagu w tejże świątyni. [przypis edytorski]
Napoleonek IV — Eugeniusz Ludwik (1856–1879), syn Napoleona III, od roku 1870 przebywał w Anglii. Po śmierci ojca, w r. 1874 przybrał imię Napoleona IV jako pretendent do tronu cesarskiego. [przypis redakcyjny]
Napoleon I — cesarz Francuzów (1804–1814; 1815), twórca Księstwa Warszawskiego, wybitny wódz i polityk europejski; w 1812 wyruszył z Wielką Armią przeciwko Imperium Rosyjskiemu, zajął opuszczoną i spaloną przez Rosjan Moskwę, wskutek wielkich mrozów i stosowanej przez nieprzyjaciół taktyki spalonej ziemi poniósł wielkie straty i został zmuszony do odwrotu; poniósł klęskę w bitwach przeciwko koalicjom antyfrancuskim pod Lipskiem i pod Waterloo, zmarł na zesłaniu, na wyspie św. Heleny. [przypis edytorski]
Napoleonidzi — byli żołnierze walczący po stronie Napoleona. [przypis edytorski]
Napoleonidzi — krewni Napoleona i ich potomkowie. [przypis redakcyjny]
Napoleon III a. Karol Ludwik Napoleon Bonaparte (1808–1873) — prezydent Francji i cesarz Francuzów. [przypis edytorski]
Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — bratanek Napoleona I, od 1848 prezydent Francji, w 1851 dokonał przewrotu, w 1852 ogłosił się cesarzem; w lipcu 1870 wypowiedział wojnę Prusom, w bitwie pod Sedanem (1 września 1870) skapitulował i oddał się wraz ze swą stutysięczną armią do niewoli, co stało się bezpośrednią przyczyną jego detronizacji oraz proklamowania III Republiki i utworzenia Rządu Obrony Narodowej. [przypis edytorski]
Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — bratanek Napoleona I, od 1848 prezydent Francji, w 1851 dokonał przewrotu, w 1852 ogłosił się cesarzem; w 1870 zdetronizowany. [przypis edytorski]
Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — bratanek Napoleona I, od 1848 prezydent Francji, w 1851 dokonał przewrotu, w 1852 ogłosił się cesarzem; w lipcu 1870 wypowiedział wojnę Prusom, w bitwie pod Sedanem (1 września 1870) skapitulował i oddał się wraz ze swą stutysięczną armią do niewoli, co stało się bezpośrednią przyczyną jego detronizacji oraz proklamowania III Republiki. [przypis edytorski]
Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — bratanek Napoleona I, od 1848 prezydent Francji, w 1851 dokonał przewrotu, w 1852 ogłosił się cesarzem; w 1870 zdetronizowany. [przypis edytorski]
Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — bratanek Napoleona I, od 1848 prezydent Francji, w 1851 dokonał przewrotu, w 1852 ogłosił się cesarzem; w lipcu 1870 wypowiedział wojnę Prusom, w bitwie pod Sedanem (1 września 1870) skapitulował i oddał się wraz ze swą stutysięczną armią do niewoli, co stało się bezpośrednią przyczyną jego detronizacji oraz proklamowania III Republiki. [przypis edytorski]
Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — bratanek Napoleona I, od 1848 prezydent Francji, w 1851 dokonał zamachu stanu, w 1852 ogłosił się cesarzem; w 1870 zdetronizowany. [przypis edytorski]
Napoleon III Bonaparte (1808–1873) — cesarz Francuzów w latach 1852-1870. [przypis edytorski]
Napoleon III — Ludwik Napoleon Bonaparte, ur. w 1808 r., bratanek Napoleona I; w grudniu 1848 r. obrany został, głównie głosami chłopstwa, prezydentem republiki; 2 grudnia 1851 r., mając poparcie wojska i wykorzystując osłabienie burżuazji i proletariatu wzajemną walką, dokonał zamachu stanu; rozwiązał Zgromadzenie Ustawodawcze, przedłużył swoje pełnomocnictwo na lat 10 i rozszerzył zakres władzy prezydenta. W rok później, 2 grudnia 1852 r., po przeprowadzeniu plebiscytu ogłosił się cesarzem. Lawirując między klasami społecznymi Napoleon III w rzeczywistości służył interesom wielkiej burżuazji. Swą zaborczą politykę zagraniczną pozorował obroną narodów walczących o wyzwolenie i zjednoczenie polityczne (Włochy, Polska). Zdetronizowany, po klęsce w wojnie francusko-niemieckiej w r. 1870, zmarł na wygnaniu w Anglii w r. 1873. [przypis redakcyjny]
Napoleon I — Napoleon Bonaparte (1769–1821), francuski wódz i mąż stanu, cesarz Francuzów 1804–1814 i 1815 oraz król Włoch 1805–1814; tu: genialny strateg i przywódca. [przypis edytorski]
Napoleon I umarł w niewoli — angielskiej w r. 1821 na wyspie Św. Heleny (na Oceanie Atlantyckim). [przypis redakcyjny]
Napoleon I — wówczas gen. Bonaparte, po raz pierwszy ożenił się w 1796 r. z wicehrabiną Józefiną de Beauharnais (1763–1814), której wpływy ułatwiły mu karierę. [przypis redakcyjny]
napoleonka — tu: bródka modna w czasach Napoleona III. [przypis edytorski]
Napoleon — Napoleon III podczas wojny krymskiej. [przypis redakcyjny]
Napoleon rósł w wielkość w miarę ciężarów, które brał na siebie (…) inaczej by zginął zaraz na początku swej kariery — kto wie, czy nie największym był właśnie w dniach ostatecznej klęski, kiedy poświęcił swoją osobistą ambicję dla dobra Francji. [przypis autorski]
Napoli di Romania — dawna włoska nazwa miasta Nauplion (gr. Nafplion) w Grecji, na Peloponezie. [przypis edytorski]
Napolion — Napoleon (Bonaparte). [przypis edytorski]
Napoljon — (gwarowo zniekształcone:) Napoleon; chodzi o Napoleona Bonaparte, cesarza Francji w latach 1804-1814, 1815; wybitnego wodza i prawodawcy; pod jego rozkazami walczyły m.in. polskie legiony Dąbrowskiego, przyczynił się do utworzenia po kilkunastu latach zaborów kadłubowego państwa polskiego, Księstwa Warszawskiego; Nopoleon cenił wysoko odwagę i umiejętności żołnierskie, nagradzając je często wysokimi awansami. [przypis edytorski]
na pomiecie (daw.) — pokosem. [przypis edytorski]
napominacz (daw.) — ten, co ostrzega a. krytykuje. [przypis edytorski]
Napomina Paweł apostoł Rzymiany i Koryntiany — Rz 15, 1; Kor 16. [przypis edytorski]
— Napomknąwszy słów parę wyżej o Naruszewiczu, z wzmiaki o nim przez innego badacza uczynionej, w tem miejscu raz jeszcze dać mu głos bezpośrednio potrzebujemy. Wszakże różnicę tę z góry położyć miedzy nim a Gallem należy, iż gdy ostatni milczy uparcie o obrządku słowiańskim w Polsce; jeszcze się wahamy, azaliż czynił to systematycznie? Może z ciągu rzeczy mówić mu o tym nie wypadło? może nareszcie, przy tej supremacyi duchowieństwa rzymskokatolickiego, do jakiej przyszło już wtenczas, pod Krzywoustym, tępicielcm pomorskiej słowiańszczyzny, pod królem-pokutnikiem, który dziełami słabości ducha, uwieńcza żywot bohaterski, Gallowi o tym przebąknąć słowa nie wolno było? — Naruszewicz, na przeciwległym, rzec można, krańcu naszych szranków dziejopisarskich, pierwotny krytyk dziejowy, tak jak tamten pierwotny kronikarz, z całą świadomością zmian w losach dwóch obrządków, co do zdania o chrzcie Mieszka, nic dwuznacznego nam nie przedstawia. — Ale nie zapomina i o najważniejszym motiwum, o którym podobnież słowianiści zapominaćby nie powinni, a mianowicie, iż „przykłady krwią spólną a sąsiedztwem i potrzebą złączonych współrodaków (Czechów i Morawców), może nie były tak dzielne na umyśle Mieczysława, jako przyczyny, dla których się oni nawracali. — Nieuśmierzona w Niemcach chciwość wyplenienia słowackiego rodu, wieczne z nimi zatargi i boje, pod pozorem gorliwości, wkraczania dalsze Saksonów w ich dzierżawy, ustanowienia margrabstw na ruinach słowiańskich, zdawały się niejako strzymywać z zapalczywością broni teutońskich na widok sławionych po krajach barbarzyńskich krzyżów i świątnic (ks. I. §. 12).” To, co mówi następnie historyk o względach niepłodności dotychczasowej mimo wielożeństwa, mniej przekonywającym jest może już dowodem, o konieczności poddania się Mieczysława, dyktowanym sobie warunkom przez łacińską propagandę.
Dozwolimy tu jeszcze głosu niemieckiemu krytykowi naszej daty, któregośmy monografię o Mieszku I. wyżej nieco, z tytułu przywiedli. Oto są jego słowa, w przedmiocie siedmiu nałożnic Mieszka, według podania Galla: przepolszczamy je tu, ile możności, z wiernością żądaną. Mówi na str. 54: „Opowieść Marcina Galla o siedmiu żonach Mieszka, bez względu na ich liczbę brzmiącą (sagenhaft) podaniowo, jest wiarogodną. Wielożeńswo ma także miejsce u Wendów pogańskich; u nich także żony pogańskie przez chrześcijańskich missyonarzy za nałożnice są uważane, ponieważ wedle wyobrażeń wieku, nie było małżeństwa u pogan. Nie podzielałbym więc krytycznych wątpliwości nowego badacza (Stasińskiego), który zalicza opowieść, o skłonieniu Mieszka przez żonę do przyjęcia chrześcijaństwa, w poczet owych baśni, które wszystko znaczące w historyi pod cud podciągają. Nic „cudownego nie widzę ja w obecnym ustroju powieści. Pobudka do nawrócenia się, dana przez żonę, ponawia się dość często; przypomnę tylko małżonkę Klodoweusza Chrotechildę, małżonkę Gejzy i Gizelę, młodszą współcześniczkę Dąbrówki, która męża swego Waica, późniejszego króla Stefana, skłoniła, przed zaślubieniem nawet jeszcze do zostania chrześcijaninem i przyrzeczenia, aż naród swój do przyjęcia wiary prawdziwej przywiedzie. Niehistorycznym jest tylko u Marcina Galla, iż Dąbrówka przyjęcie chrześcijaństwa za warunek mężowi położyła. Że mniemanie takie jest mylnym, naucza rozważanie drugiej gromady źródeł. Na czele tych stoją Annales Cracovienses vetusli, najdawniejsze i najprostsze z pojawionych dotąd w druku roczników Polski, prawie współcześnie z kroniką Marcina Galla (r. 1122), w teraźniejszym swym kształcie spisane, skądinąd wszakże treścią i brzmieniem od tego źródła zupełnie różne.” — Następują u Zeissberga przytoczenia miejsc znaczących z tych roczników, dowodzących, iż chrzest polskiego książęcia, dział się skutkiem zawartego małżeństwa a nie położonego uprzednio warunku. Ma się rozumieć, iż wzmianki w tych rocznikach podobnież żadnej, o słowiańskim obrządku się nie spotyka.
[przypis tłumacza]
Na pomstę Urynowa i mojej Soroki — spustoszonych doszczętnie przez Kozaków, por. III 926–8. [przypis redakcyjny]
Na poparcie swego stanowiska o „prymacie wzrostu nad doświadczeniem” wprowadza Pinder Arystotelesowskie pojęcie entelechii (…) entelechie pokoleń są faktami o wiele „bliższymi natury, związanymi z życiem, niezwalczonymi” — W. Pinder, Das Problem der Generation in der Kunstgeschichte Europas, wyd. I, 1926, s. XXXI. [przypis autorski]
na popierze, którym klejnot był owinięty — w oryginale niem.: auf den Zettel zu schreiben, in welchen er den Stein einwickelte, tj. na kartce, w którą zawinął kamień. [przypis edytorski]
na poprzek — dziś: w poprzek. [przypis edytorski]
na porządek (daw.) — porządnie. [przypis edytorski]
naposiąść się na kogoś (daw.) — dokuczać komuś. [przypis edytorski]
na posielenie (ros. на поселение: na osiedlenie) — tu domyślnie: zesłanie na osiedlenie, przymusowe osiedlenie na Syberii lub w innym odległym rejonie cesarstwa rosyjskiego. [przypis edytorski]
na posielenie (ros. на поселение: na osiedlenie) — zesłanie na przymusowe osiedlenie na Syberii lub w innym odległym rejonie cesarstwa rosyjskiego. [przypis edytorski]
na postie — [na] stanowisku [przypis autorski]
napotężniejszy (starop. forma) — dziś: najpotężniejszy. [przypis edytorski]
napotkał w tym na jakieś poważne przeszkody — dziś konstrukcja „napotkać na (coś)” uważana jest za błędną. Poprawnie: napotkać (coś) lub natrafić (na coś). [przypis edytorski]
na potratę — na zatracenie. [przypis autorski]
napotykał dalej na momenty pałubiczne — całość ich wyczerpana będzie dopiero przy końcu rozdz. XVII i z początkiem XVIII. [przypis autorski]
napotykamy u niego [Pauzaniasza] nazwisko Pothydora — Bocotic., cap. XXXIV p. 778 Edit. Kuhn. [przypis redakcyjny]
na pował (daw.) — w ruinę. [przypis edytorski]
na pował — dziś powiedziano by: pokotem. [przypis edytorski]
na pował (starop.) — pokotem. [przypis edytorski]
na pował (starop.) — pokotem; stosami, stertami. [przypis edytorski]
na pował — tak, że będą leżeć pokotem. [przypis edytorski]
na powierzch — na wierzch. [przypis edytorski]
na powinność — na służbę, paradę. [przypis redakcyjny]
na powodzie (daw.) — na lejcu. [przypis redakcyjny]
