Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 12529 przypisów.
Pascal, Blaise (1632–1662) — francuski badacz nauk ścisłych, filozof i mistyk; zajmował się indukcją matematyczną, zjawiskiem ciśnienia atmosferycznego, hydrostatyki, rachunkiem prawdopodobieństwa oraz różniczkowym; bronił rozdziału wiary od rozumu; pogląd ten wyłożył w wydanych pośmiertnie Myślach. [przypis edytorski]
Pascha a. Pesach — Święto Wolności upamiętniające wyjście Żydów z Egiptu; Wielkanoc. [przypis edytorski]
Pascha — (hebr. pesach: pominięty, oszczędzony; jid. pejsech) zw. też Chag ha-Awiw (hebr. Święto Wiosny), najważniejsze i najstarsze święto żydowskie, jedno z trzech świąt pielgrzymich, obchodzone od czasów wędrówki Żydów przez pustynię ku Ziemi Obiecanej, upamiętniające ocalenie rodzin żydowskich przed ósmą plagą egipską (śmiercią pierworodnych). [przypis edytorski]
paschał — w chrześcijaństwie: wielka, ozdobna świeca będąca symbolem Chrystusa zmartwychwstałego, zapalana podczas niektórych uroczystości w okresie wielkanocnym. [przypis edytorski]
Paschalis II — papież w l. 1099–1118. [przypis edytorski]
Pascha — najważniejsze święto w judaizmie, upamiętniające wyzwolenie Izraelitów z niewoli egipskiej; jego główną częścią jest domowa wieczerza w gronie rodziny. [przypis edytorski]
pascha (ukr. паска a. пасха) — w trad. prawosławnej świąteczna potrawa wielkanocna, gotowana z sera lub pieczona na drożdżach, święcona w cerkwi. [przypis edytorski]
Pascoli, Giovanni (1855–1912) — włoski poeta i filolog klasyczny. [przypis edytorski]
pascyjate ogni speramus (zniekszt. wł. lasciate ogni speranza) — porzućcie wszelką nadzieję; fragm. sentencji umieszczonej nad bramą piekła w Boskiej Komedii (I 3,9) Dantego Alighieri: Lasciate ogni speranza, voi ch'entrate (porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy wchodzicie). [przypis edytorski]
Pas d'Armes du roi Jean, Fiancée du Timbalier, Sarah la baigneuse — wczesne utwory poetyckie Wiktora Hugo z lat 1823–1829, do których następnie napisali muzykę wielcy kompozytorzy XIX w., Camille Saint Saëns i Hector Berlioz. [przypis edytorski]
Pas de Calais (fr.) — Cieśnina Kaletańska, najwęższa część kanału La Manche, pomiędzy miastem Calais we Francji a Dover w Anglii. [przypis edytorski]
pas des deux (fr.) — duet w balecie klasycznym, taniec wykonywany przez pierwszego solistę i pierwszą solistkę, którego celem jest ukazanie ich kunsztu tanecznego. [przypis edytorski]
pas de Zephyr (fr.: krok Zefira) — dawna figura tańca towarzyskiego, nauczana w ramach podstaw tańca, przypominająca figurę baletową. [przypis edytorski]
paseizm — przywiązanie do tradycji i przeszłości. [przypis edytorski]
Pasek, Jan Chryzostom (ok. 1636–1701) — polski pamiętnikarz epoki baroku, autor popularnych Pamiętników, utrzymanych w konwencji gawędziarskiej. [przypis edytorski]
pasek — tu: nieuczciwe pośrednictwo w handlu, spekulacja. [przypis edytorski]
pasek — tu: nieuczciwe wykorzystywanie koniunktury handlowej w sytuacjach kryzysowych; por. paskarz: handlarz zajmujący się nieuczciwym, nielegalnym handlem przynoszącym zyski ze sprzedaży po zawyżonych cenach towarów, których brakuje na rynku, a także towarów pochodzących z kradzieży. [przypis edytorski]
pasek z ogórkami — pas z rodzajem frędzli splecionych z ozdobnych, grubych sznurów. [przypis edytorski]
paser — osoba biorąca udział w handlu kradzionymi rzeczami. [przypis edytorski]
paser — osoba handlująca skradzionymi przedmiotami. [przypis edytorski]
paserstwo — handel rzeczami skradzionymi. [przypis edytorski]
pas (fr.) — krok. [przypis edytorski]
pas (fr.) — krok, tu: krok taneczny. [przypis edytorski]
pas (fr.) — krok (w tańcu). [przypis edytorski]
pas (fr.) — krok w tańcu. [przypis edytorski]
pasiaki — charakterystyczny strój więźniów przypominający piżamę w (zwykle pionowe) pasy. Został wprowadzony do obozów koncentracyjnych już w 1938 r. Strój utrudniał ucieczkę, wyróżniając się na tle zwykłych ubrań okolicznych mieszkańców. Męski strój obozowy składał się z koszuli, kalesonów, marynarki, spodni oraz okrągłej czapki bez daszka, a kobiecy z sukienki z długimi rękawami i białej chustki na głowę. Od 1940 r. pasiaki produkowane były w obozie KL Ravensbrück, a następnie także w KL Sachsenhausen. [przypis edytorski]
pasiaty — dziś popr.: pasiasty. [przypis edytorski]
pasibrzuchostwo — lenistwo, myślenie o tym, żeby się najeść. [przypis edytorski]
pasieka — ule wraz z pszczołami. [przypis edytorski]
pasierbica — Anna Maria Radziwiłłówna (1640–1667), córka Janusza Radziwiłła i Katarzyny Potockiej, od 1665 r. żona Bogusława Radziwiłła. [przypis edytorski]
pasierbica — córka małżonka z poprzedniego małżeństwa. [przypis edytorski]
pasierbica — córka męża bądź żony z poprzedniego małżeństwa. [przypis edytorski]
pasierbica — córka męża lub żony z poprzedniego małżeństwa. [przypis edytorski]
pasierbica — córka współmałżonka. [przypis edytorski]
pasierzbie (gw.) — pasierby. [przypis edytorski]
pasierzb — właść. pasierb, tu: obcy, nietutejszy. [przypis edytorski]
pasionka (pot.) — pilnowanie pasącego się stada krów, owiec lub innych zwierząt. [przypis edytorski]
Pasiphae (gr., łac.), pol. Pazyfae (mit. gr.) — królowa Krety; córka boga Heliosa, żona Minosa. Za sprawą klątwy rzuconej przez Posejdona, Pazyfae zakochała się w świętym byku podarowanym Minosowi przez boga mórz i oceanów. W wyniku zbliżenia królowej i byka urodził się Minotaur. [przypis edytorski]
pasja (daw.) — namiętność; gniew; gwałtowne, silne uczucie. [przypis edytorski]
pasja — tu: złość. [przypis edytorski]
pasjonat — człowiek w gniewie. [przypis edytorski]
pasjonat — tu: człowiek łatwo wpadający w pasję, wybuchający gniewem. [przypis edytorski]
paskarski — tu: bezwzględnie skupiający się na dochodach, wymiernych korzyściach. [przypis edytorski]
paskarstwo (przestarz.) — nieuczciwa działalność handlowa, polegająca na sprzedaży deficytowych towarów po zawyżonych cenach lub skupowaniu towarów po niskich cenach i dalszej ich odsprzedaży po cenach zwiększonych. [przypis edytorski]
paskarz — handlarz, który zawyża ceny produktów pożądanych i trudno dostępnych; naciągacz. [przypis edytorski]
paskarz — kombinator, spekulant. [przypis edytorski]
paskarz (pot.) — osoba czerpiąca zysk ze sprzedaży towarów, brakujących na rynku, po zawyżonych cenach. [przypis edytorski]
Paskiewicz, Iwan Fiodorowicz (1782–1856) — feldmarszałek rosyjski, głównodowodzący wojsk rosyjskich na Kaukazie w czasie wojen z Persją i Turcją; członek Sądu Najwyższego sądzącego dekabrystów; w 1831 stał na czele wojsk rosyjskich tłumiących powstanie listopadowe, zdobył Warszawę i został dożywotnim namiestnikiem Królestwa Polskiego. [przypis edytorski]
Paskiewicz, Iwan Fiodorowicz (1782–1856) — rosyjski generał pochodzenia ukraińskiego, naczelny wódz wojsk Imperium Rosyjskiego stłumił powstanie listopadowe, zdobył Warszawę i został dożywotnim namiestnikiem Królestwa Polskiego. [przypis edytorski]
paskwil — dziś popr.: paszkwil; utwór literacki mający na celu zniesławienie kogoś. [przypis edytorski]
pas maintenant (fr.) — nie teraz. [przypis edytorski]
pas mal, moi non (fr.) — zupełnie nieźle, ja nie. [przypis edytorski]
Pas mal, pas mal (fr.) — Niezła, niezła. [przypis edytorski]
pas même un projet (fr.) — planu [na przyszłość] również nie. [przypis edytorski]
Pas moyen, mon garçon… (fr.) — Nie da rady, mój chłopcze. Ale szkoda! Nie będę okradała ludzi. Nie jestem ministrem, do licha! Niech pan zabierze swoją sakiewkę. [przypis edytorski]
pasorzyt — dawna pisownia, pochodząca od słowa „rzyć”, oznaczającego tyłek. [przypis edytorski]
pasorzytny — dziś popr.: pasożytniczy. [przypis edytorski]
pasotrote (hiszp.) — kłus. [przypis edytorski]
pasować się (daw.) — walczyć, zmagać się (por. zapasy). [przypis edytorski]
pasować się — mocować się z kimś, bić się. [przypis edytorski]
pasować się (przestarz.) — walczyć. [przypis edytorski]
pasować się — siłować się. [przypis edytorski]
pasować się — tu: zmagać się. [przypis edytorski]
pasować się — walczyć. [przypis edytorski]
pasować się — walczyć, szarpać się (por. zapasy jako konkurencja sportowa). [przypis edytorski]
pasować się — walczyć z kimś. [przypis edytorski]
pasować się — walczyć, zmagać się; pojedynkować się. [przypis edytorski]
pasować się — walczyć, zmagać się (por.: zapasy). [przypis edytorski]
pasować się — walczyć, zmagać się. [przypis edytorski]
pasować się — walczyć, zmierzyć się z kimś a. czymś. [przypis edytorski]
pasować — ustępować. [przypis edytorski]
Pasowałeś do niej jak francuski dukat do dłoni ulicznicy — cytat z dzieła Williama Szekspira (1564–1616) pt. Wszystko dobre, co się kończy dobrze (akt II, scena 2). W tłum. Leona Ulricha tekst brzmi następująco: Przystanie (…) jak francuski talar do nierządnicy w jedwabiach (…). [przypis edytorski]
pasowany — na rycerza. [przypis edytorski]
pasowany — rycerz. [przypis edytorski]
pasożytne ziele — chwast. [przypis edytorski]
pasport (daw.) — paszport. [przypis edytorski]
pasport — dziś: paszport. [przypis edytorski]
pas pour moi (fr.) — nie dla mnie. [przypis edytorski]
Pasquier, Etienne Denis (1767–1862) — francuski polityk, umiarkowany rojalista; w l. 1819–1821 minister spraw zagranicznych. [przypis edytorski]
pasquiluss — paszkwil. [przypis edytorski]
passado — w szermierce: pchnięcie z wypadem. [przypis edytorski]
pass auf (niem.) — uważaj, uważajcie. [przypis edytorski]
passées (fr.) — tu: używane, stare. [przypis edytorski]
passés contraires (fr.) — pociągnięcia przeciwne, ruchy rąk wykonywane nad ciałem osoby zahipnotyzowanej mające na celu jej obudzenie. [przypis edytorski]
passe (fr.) — w grze: podwojenie stawki. [przypis edytorski]
passe-partout (fr.) — klucz do wszystkiego, wytrych; tu zapewne jakiś rodzaj „dojścia”. [przypis edytorski]
passe-partout (fr.) — tu: klucz uniwersalny, służący do otwierania wielu zamków. [przypis edytorski]
passe partout (fr.) — tu: klucz uniwersalny; stałą wejściówkę. [przypis edytorski]
passe-port (fr.) — tu daw.: zezwolenie na przejście przez bramy miejskie, przepustka. [przypis edytorski]
Passer a. Passirio — rzeka, przepływająca przez Merano. [przypis edytorski]
passerelle (fr.) — najwyższa nadbudówka na statku; mostek kapitański. [przypis edytorski]
Passery — piękna lodowcowa rzeka znana z zawodów slalomowych odbywających się w Merano. [przypis edytorski]
passez (fr.) — przejście od jednej figury tanecznej do drugiej. [przypis edytorski]
Passez l'hiver à Pau, l'été à Aix-les-Bains (fr.) — spędź zimę w Pau, lato w Aix-les-Bains. [przypis edytorski]
passez moi l'expression (fr.) — podajcie mi (właściwe) wyrażenie. [przypis edytorski]
passez moi l'expression grotesque (fr.) — pozwólcie mi na groteskowe wyrażenie. [przypis edytorski]
passiflora — gatunek rośliny ozdobnej o niezwykłych, kolorowych kwiatach; męczennica. [przypis edytorski]
passiflora — in. męczennica, kwiat popularny w ikonografii chrześcijańskiej. W wieku XVII budowa rośliny była interpretowana w nawiązaniu do Męki Pańskiej, stąd jej nazwa utworzona z łacińskiego passio: męka i flos: kwiat. [przypis edytorski]
passim (łac.) — w różnych miejscach; używane gł. przy odesłaniach do książki, w której o danej rzeczy mowa w wielu miejscach. [przypis edytorski]
pass mal auf (niem.) — tylko uważaj. [przypis edytorski]
