Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159264 przypisów.

Tam się załamały saksońskie zastępy, Harold śmierć poniósł tam sławną — w bitwie pod Hastings w 1066 r. wojska Wilhelma Zdobywcy z Normandii pokonały pospolite ruszenie Saksonów, germańskich mieszkańców Anglii, pod wodzą króla Harolda II Godwinsona (1022–1066). Powodem najazdu był spór o tron angielski, obiecany przez poprzedniego króla m.in. Wilhelmowi, a zwycięstwo ułatwił Normanom potężny najazd wikingów, sprzymierzonych z bratem Harolda. [przypis edytorski]

tamstela (reg.) — stamtąd. [przypis edytorski]

tam-tam — tu: odmiana gongu, azjatycki instrument muzyczny w postaci zawieszanej pionowo metalowej tarczy, w którą uderza się pałką o miękkiej główce. [przypis edytorski]

tamta niewiasta — Filokomazjum. [przypis tłumacza]

tamtę (daw.) — dziś: tamtą. [przypis edytorski]

tamtę — dziś popr.: tamtą. [przypis redakcyjny]

Tamtego (…) w tym wina — Sokratesa. [przypis tłumacza]

Tamten — dramat Gabrieli Zapolskiej z 1898 r., ukazująca traktowanie polskich spiskowców przez rosyjskich żandarmów podczas procesu. [przypis edytorski]

Tamten, to szczwana sztuka — Scena ta w dalszym ciągu charakteryzuje Tartufa: zanim się pojawi, będziemy go już znali ze wszystkich stron. Z współczesnego listu o komedii Świętoszek możemy wnioskować, że w pierwszej redakcji sztuki rozmowa ta o dewotach wciskających się w domy była bardziej rozwinięta i że ją polecono Molierowi skreślić. [przypis tłumacza]

tamten ucieka przed skwarem, ucieka przed mrozem — królowie perscy posiadali rezydencje letnią, zimową i wiosenną. Zimę spędzali w mieście Babilonie, nad Eufratem dolnym, wiosnę w Suzie, na wschód od Babilonu, lato w medyjskim mieście Ekbatana, w górach, na północ od Suzy. [przypis tłumacza]

tamtych dwóch — Pliniusza młodszego i Cycerona. [przypis tłumacza]

tamtych — tj. zalotników czekających w zasadzce na Telemacha. [przypis edytorski]

Tamtym zaś na razie wystarczyło zwycięstwo… — w tym ustępie mało ważne różnice między tekstem Niesego i Dindorfa, których zaznaczać nie warto. [przypis tłumacza]

tam (…) umieścić bohaterów mego romansuNowa Heloiza [pierwsze wydanie tego romansu (1761) nosiło tytuł: Listy dwojga kochanków, mieszkańców małego miasteczka u stóp Alp; red. WL]. [przypis tłumacza]

Tam u niej damy się zbierają. I dziś właśnie „O czułym” dyskursować mają — w XVII w. dzieła literackie czytano i omawiano podczas regularnych zebrań towarzyskich w domach arystokratycznych lub mieszczańskich. Tego rodzaju salony literackie, gromadzące twórców, krytyków i odbiorców literatury, prowadziły często kobiety. [przypis edytorski]

Tamuz — czwarty miesiąc żydowskiego kalendarza religijnego i dziesiąty miesiąc żydowskiego kalendarza cywilnego. Wg kalendarza gregoriańskiego przypada na czerwiec–lipiec. [przypis edytorski]

tam vile sanguinis pretium (łac.) — tak błaha cena krwi. [przypis redakcyjny]

Tam wstaje (…) purpurową — Por. poemat Hallera Alpen: Dort ragt das hohe Haupt vom edeln Enziane/ Weit übern niedern Chor der Pöbelkräuter hin,/ Ein ganzes Blumenvolk dient unter seiner Fahne,/ Sein blauer Bruder selbst bückt sich und ehret ihn./ Der Blumen helles Gold, in Strahlen umgebogen,/ Thürmt sich am Stengel auf, und krönt sein grau Gewand,/ Der Blätter glattes Weiss, mit tiefem Grün durchzogen,/ Strahlt von dem bunten Blitz von feuchtem Diamant./ Gerechtestes Gesetz! dass Kraft sich Zier vermähle,/ In einem schönen Leib wohnt eine schöne Seele. Hier kriecht ein niedrig Kraut, gleich einem grauen Nebel,/ Dem die Natur sein Blatt im Kreuze hingelegt;/ Die holde Blume zeigt die zwei vorgöldten Schnäbel,/ Die ein von Amethyst gebildter Vogel trägt./ Dort wirft ein glänzend Blatt, in Finger ausgekerbet,/ Auf einen hellen Bach den grünen Wiedersebein;/ Der Blumen zarten Schnee, den matter Purpur färbet,/ Schliest ein gesstreifter Stern in weisee Stahlen ein./ Smaragd und Rosen blühn auch auf zertretner Heide,/ Und Felsen decken sich mit einem Purpukleide. [przypis redakcyjny]

tam w ten czas trafił Orland — Orland przybył z dalekiego wschodu, gdzie walczył w obronie oblężonej (w jej zamku Albraka) Angeliki. [przypis redakcyjny]

Tam wyżej wkrótce twoja Beatryce ukoi żądzę tę i wszystkie inne — Tu potrzeba przypomnieć, że Wirgiliusz symbolicznie rozum, a Beatrycze mądrość bożą przedstawia, do której dojść możemy tylko przez wiarę: sam rozum nie ma takiej siły światła, ażeby nim mógł wszystkie tajemnice pozaświatowe objaśnić. [przypis redakcyjny]

Tamyras a. Tamyris (mit. gr.) — tracki śpiewak, który przechwalał się, że wygrałby konkurs nawet z samymi Muzami; rozgniewane Muzy odebrały mu wzrok oraz umiejętności śpiewania i grania; zob. Iliada II 594 i nast. [przypis edytorski]

tam y sam (starop.) — tu i tam; tu i ówdzie. [przypis edytorski]

Tamże, s. 344–345. Pozagrobowa dyskusja poetycka [przypis autorski]

Tamże, s. 92. Problematyka folklorystyczno-filozoficzna Klechd polskich została przedstawiona w rozprawie Lidii Ligęzy „Klechdy polskie” B. Leśmiana na tle folklorystycznym, „Pamiętnik Literacki” 1968, z. 1. [przypis autorski]

Tamże, str. 14. [przypis tłumacza]

Tamże, str. 15. [przypis tłumacza]

Tamże, t. II: Warszawa 1954, s. 588. [przypis autorski]

Tam z brzegu góry płomień słupem buchał — W tym siódmym kręgu, jak poznamy z następującej pieśni, w płomieniu, który z otchłani bucha nad kręgi tej góry, czyszczą się dusze zmysłowych rozkoszników, szczególnie tych, którzy się zbrukali grzechem nienaturalnej zmysłowości. [przypis redakcyjny]

Tam złudzonego i obietnicą, i groźbą do podpisu konfederacji przymusza. Po takowych kilku wymuszonych podpisach na koniec przed jednym z nich wykonał na marszałkostwo powtórne krzywoprzysięstwo, z tą jednak różnicą, że nie publicznie, ale skrycie. — 15 kwietnia 1773 r.; do konfederacji przystąpiło 81 posłów. [przypis redakcyjny]

Tam znajdzie pełne ziarno… — może to przeciwstawienie robactwa, rozległego w epoce dopiero co minionej, pełnemu ziarnu w rodzajnym popiele epok dawniejszych należy rozumieć symbolicznie. W takim zaś razie powierzchnia pól, po której błądzi Rozpacz, oznaczałaby teraźniejszość. [przypis redakcyjny]

tańcerzóm — dziś popr. forma C. lm: tancerzom. [przypis edytorski]

tańcu — dziś popr. forma D. lp: tańca. [przypis edytorski]

tańczący końMarocco (ok. 1586–ok. 1606), zwany też „myślącym koniem”, słynny z zadziwiających sztuczek, prezentowany w Londynie, a potem w innych miastach Anglii i Europy. [przypis edytorski]

taństwo — tytuł i godność tana. [przypis edytorski]

Tanach — nazwa Biblii, skrót utworzony od słów: Tora, Newiim (Prorocy) i Ketuwim (Pisma). [przypis edytorski]

Tanach — nazwa Biblii, skrót utworzony od słów: Tora, Newiim (Prorocy) i Ketuwim (Pisma). [przypis tłumacza]

Tanach — nazwa całego Starego Testamentu; skrót utworzony ze słów Tora, Newiim (Prorocy) i Chtuwim (Pisma). [przypis tłumacza]

Tanach — skrót od słów: ToraPięcioksiąg, newiimProrocy, chtuwimPisma, czyli cała Tora. [przypis tłumacza]

TanachStary Testament zawierający: Pięcioksiąg, Księgi Proroków i Pisma. [przypis tłumacza]

Tanagra — miasto beockie na północnej granicy Attyki, sławne dziś z odgrzebanych tam figurynek. [przypis tłumacza]

tanagryjskie figurki — określenie niewielkich figurek z terakoty przedstawiających dziewczęta i kobiety, wytwarzanych w okresie hellenistycznym, początkowo w Tanagrze w Grecji, później również w innych regionach; odznaczały się starannym modelunkiem i wdziękiem. [przypis edytorski]

tanagryjskie kształty — kształty piękne, harmonijne; nazwa od odnalezionych w Tanagrze posążków tancerek. [przypis edytorski]

tanaici (z hebr.) — tytuł nauczycieli wykładowców w okresie między 10 a 220 r. n.e. (głównie w Jerozolimie), zajmujących się studiowaniem i komentowaniem Tory, z ich komentarzy powstała Miszna (część Talmudu); tanaici byli następcami zugot, tj. pary uczonych i żydowskich przywódców duchowych między I w. p.n.e. a I w. n.e., z których jeden, noszący tytuł nasi czyli książę, był przewodniczącym Sanhedrynu, a drugi jego zastępcą (aw bet din). [przypis edytorski]

Tanais — Don, od Dan: woda (Boettger). [przypis tłumacza]

tanaita a. tannaita (z hebr. tannaim: nauczać) — określenie stosowane dla pięciu (lub sześciu) generacji uczonych i nauczycieli Tory, którzy działali od ok. 20 do ok. 200 r. n.e. [przypis edytorski]

tanaita — tytuł nauczyciela wykładowcy w pierwszym okresie tworzenia Talmudu. [przypis tłumacza]

tanaita — wykładacz religijnych ksiąg żydowskich [dosł.: nauczyciel; tytuł żydowskich uczonych i komentatorów Biblii działających do roku 70 do 220, których wypowiedzi złożyły się na najstarszą część Talmudu zw. Miszną; red. WL]. [przypis autorski]

Ta namiętność, która (…) sprowadza cię z powrotem ku przedmiotowi odpowiadającemu jej tak mało — mowa o pani de Montsauge. [przypis tłumacza]

Tanatos (mit. gr.) — geniusz śmierci. [przypis redakcyjny]

tanatos (mit. gr.) — syn Nocy i Erebu, brat bliźniak Hypnosa, uosobienie śmierci. [przypis redakcyjny]

tancbuda (pot.) — podrzędny lokal z salą do tańca. [przypis edytorski]

tancerką, z takich, co to różne dziwne sztuki pokazują — karkołomne sztuki kuglarskie pokazywały w Grecji kobiety. Sycylia była u Greków-rodaków na Wschodzie więcej znana ze zręczności kuglarzy aniżeli ze swej literackiej twórczości (komedia: farsa) i naukowej (filozofia, medycyna). [przypis tłumacza]

tancius (sl.) — šokis. [przypis edytorski]

Tancredi — opera Gioachina Rossiniego (1792–1868), która miała premierę w 1813 r. [przypis edytorski]

Tandalidzi — mit. grec. dzieci Tantala: Niobe (matka dzieci zabitych za jaj pychę przez Apolla i Artemidę, zamieniła się w kamień), Pelopsa (zabity przez ojca i podany bogom na uczcie, wskrzeszony na życzenie Zeusa) i Broteasa (doprowadzonego do szaleństwa przez Artemidę, której nie chciał okazać czci), często przedstawiani w sztuce klasycznej i nowożytnej. [przypis edytorski]

tandeciarka (daw.) — sprzedawczyni towarów z drugiej ręki; w oryginale fr. marchande à la toilette: osoba handlująca używanymi ubraniami i ozdobami. [przypis edytorski]

tandecierz (daw.) — handlarz starzyzną. [przypis edytorski]

tandem aliquando (łac.) — raz wreszcie. [przypis redakcyjny]

tandem effecerunt (łac.) — na koniec dokazali. [przypis redakcyjny]

tandem (łac.) — wreszcie. [przypis redakcyjny]

Tandem (…) scientiae — Horatius, Epodes, 17, 1. [przypis tłumacza]

tandem succubuimus (łac.) — w końcu ulegliśmy. [przypis redakcyjny]