Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 474 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 10696 przypisów.
Szymanowski, Karol (1882–1937) — wybitny polski kompozytor (stawiany obok Chopina), pianista, pedagog i krytyk muzyczny. [przypis edytorski]
Szymanowski, Karol (1882–1937) — wybitny polski kompozytor (stawiany obok Chopina), pianista, pedagog i krytyk muzyczny. W czasie, gdy Witkacy pisał „Szewców” (1931–1934), Szymanowski żył jeszcze, choć był od wielu lat chory na gruźlicę; zmarł w sanatorium w Lozannie w 1937 r. i został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce w Krakowie, zaś jego serce umieszczono w Kościele św. Krzyża w kaplicy Sióstr Sercanek, gdzie spłonęło w czasie powstania warszawskiego. [przypis edytorski]
Szymborska, Wisława (1923–2012) — poetka, eseistka, felietonistka i krytyczka, laureatka Nagrody Nobla w roku 1996. [przypis edytorski]
Szymborski, Wacław (1866–1932) — aktor. [przypis edytorski]
Szymek, właśc. Szymon Lustgarten — członek żydowskiego ruchu oporu; w jego mieszkaniu przy ul. Józefińskiej 13 był punkt ŻOB w krakowskim getcie. [przypis edytorski]
Szymon bar Giora (zm. 71 n.e.) — przywódca sykariuszy, jednego z głównych żydowskich ugrupowań powstańczych podczas wojny z Rzymianami. [przypis edytorski]
Szymon ben Chalafta — jeden z ostatnich tannaitów, zebrał Miszny w sześć tomów; znał się z Jechudą ha-Nasim. [przypis edytorski]
Szymon ben Gamaliel (ok. 10 r. p.n.e. – 70 r. n.e.) — tannaita drugiej generacji, od roku 50 przewodził Sanchedrynowi; zgodnie z tradycją zaliczany do Dziesięciu Męczenników żydowskich, zabity przez Rzymian w czasie pierwszej wojny żydowskiej (66 – 73 n.e.). [przypis edytorski]
Szymon ben Jochaj (I/II w. n.e) — tannaita trzeciej generacji, uczeń rabina Akiby ben Josefa. Przypisuje się mu autorstwo księgi Zohar, podstawowego tekstu żydowskiej mistyki i kabały. [przypis edytorski]
Szymon ben Szetach (ok.120–40 p.n.e.) — faryzeusz, zwierzchnik Sanchedrynu za panowania Aleksandra Jannaja i królowej Aleksandry Salome w Judei. Zainicjował powstawanie jesziw w każdym większym mieście. [przypis edytorski]
Szymon — biskup płocki, jeden z adresatów listu wstępnego do księgi I Kroniki Galla Anonima. [przypis edytorski]
Szymon i Juda — apostołowie Jezusa, wg tradycji razem ponieśli męczeńską śmierć w Persji; w Kościele katolickim ich święto liturgiczne obchodzone jest 28 października. [przypis edytorski]
Szymon lub Symeon — brat Józefa, syn Jakuba i Racheli. [przypis edytorski]
Szymon Mag (I w.) — współczesny apostołom, usiłował kupić od nich dar udzielania Ducha Świętego (Dz 8, 9–24); późniejsze źródła chrześcijańskie uznawały go za praźródło wszystkich herezji, szczególnie gnostycyzmu. Wg chrześcijańskich Dziejów Piotra (II w.) miał dowodzić swoich nadludzkich mocy przed cesarzem Neronem, pokazując, że potrafi latać, a wówczas Piotr zmusił unoszące go złe duchy do puszczenia gnostyka, który spadł. [przypis edytorski]
Szymon Mag (I w.) — współczesny apostołom, usiłował kupić od nich dar udzielania Ducha Świętego (Dz 8:9–24); późniejsze źródła chrześcijańskie uznawały go za praźródło wszystkich herezji, szczególnie gnostycyzmu; gnostycka grupa szymonian (II w.) uważała Szymona Maga za swojego założyciela i twórcę doktryny. [przypis edytorski]
Szymon (Simon) ben Jochaj — mędrzec Miszny, II w. n.e., mistyk; przypisywano mu autorstwo podstawowej księgi kabalistycznej Zohar. [przypis edytorski]
Szymon Słupnik, Szymon Słupnik Starszy (390–459)— syryjski asceta wczesnochrześcijański, zbudował wysoki kamienny słup z platformą na szczycie, na której spędził resztę życia; święty katolicki i prawosławny; jego styl życia naśladowało wielu innych ascetów. [przypis edytorski]
Szymon Stylites (łac. Simeon Stylites, 390–459) — eremita, asceta, święty kościoła katolickiego i prawosławnego; pochodził z Sis (dziś Kozan w Turcji), na pograniczu Cylicji i Syrii; praktykował ascezę w Antiochii Syryjskiej, gdzie zbudował kamienny słup (o wys. ok. 3 m, stopniowo podwyższany aż do 60 stóp, tj. ok. 18 m), na słupie Symeon umieścił platformę o powierzchni ok. 4 m²; przez niemal 40 lat tam modlił się, wygłaszał kazania oraz rozmawiał z odwiedzającymi go ludźmi; także: Szymon Stylita, Szymon Słupnik. [przypis edytorski]
Szymon z Lipnicy (ok. 1440–1482) — kaznodzieja bernardyński, święty Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]
Szymon z Lipnicy (ok. 1440–1482) — kaznodzieja bernardyński, zaraził się cholerą od chorych, którymi opiekował się podczas zarazy. [przypis edytorski]
Szymon z Montfort, właśc. Simon de Montfort (1208–1265) — przywódca buntu możnowładców przeciwko królowi Anglii Henrykowi III Plantagenetowi, pokonał i uwięził króla, a następnie przejął władzę; w 1265 roku zwołał pierwszy parlament z udziałem przedstawicieli miast. [przypis edytorski]
Szymon z rodu Bilgi (II w. p.n.e.) — przełożony Świątyni Jerozolimskiej, zdrajca, który nakłaniał wodza syryjskiego króla Seleukosa IV Filopatora do zagarnięcia skarbów Świątyni (2 Mch 3; 2 Mch 4, 1–3). [przypis edytorski]
szymoza — rodzaj masy wybuchowej. [przypis edytorski]
szynczek (daw.) — zdrobnienie od szynk, karczma. [przypis edytorski]
szyneczek — zdrobn. od: szynk, podrzędny lokal sprzedający alkohol. [przypis edytorski]
szynel — daw. męski płaszcz. [przypis edytorski]
szynel — mundurowy płaszcz, noszony przez policjantów, wojskowych oraz urzędników w Rosji. [przypis edytorski]
szynel — mundurowy płaszcz wełniany, noszony przez wojskowych, policjantów oraz urzędników w Rosji w XIX i na pocz. XX w. [przypis edytorski]
szynelnia — szatnia; od słowa szynel (rosyjski wełniany płaszcz mundurowy). [przypis edytorski]
szynel — płaszcz mundurowy. [przypis edytorski]
szynel — płaszcz o charakterystycznym kroju noszony w XIX w. i na początku XX przez ros. żołnierzy, urzędników i uczniów. [przypis edytorski]
szynel — płaszcz wojskowego kroju. [przypis edytorski]
szynel — rodzaj męskiego płaszcza, noszony przez rosyjskich i radzieckich żołnierzy oraz urzędników. [przypis edytorski]
szynel — rodzaj męskiego płaszcza, popularnego w Rosji na przełomie XIX i XX w. [przypis edytorski]
szynel — rodzaj płaszcza męskiego z przełomu XIX i XX w. [przypis edytorski]
szynel — rodzaj wełnianego płaszcza, charakterystycznego dla rosyjskich żołnierzy a. urzędników. [przypis edytorski]
szynel (z ros.) — męski płaszcz zimowy. [przypis edytorski]
szynel (z ros.) — płaszcz o wojskowym kroju. [przypis edytorski]
szynel (z ros. шинель) — wełniany płaszcz o wojskowym kroju. [przypis edytorski]
szyngiels (z ang. shingle) — gont, kij. [przypis edytorski]
szynion — rodzaj damskiego nakrycia głowy. [przypis edytorski]
szynkarz (daw.) — właściciel karczmy lub podrzędnej restauracji sprzedającej alkohol. [przypis edytorski]
szynk a. szynkownia — gospoda, zajazd, oberża. [przypis edytorski]
szynk (daw.) — karczma. [przypis edytorski]
szynk (daw.) — podrzędna restauracja lub bar z alkoholem. [przypis edytorski]
szynk (daw.) — podrzędny lokal sprzedający alkohol. [przypis edytorski]
szynkiel (daw., z niem.) — koniec osi koła wystający poza piastę. [przypis edytorski]
szynk — lokal, raczej podrzędny, w którym sprzedawano alkohol. [przypis edytorski]
szynkować (daw.) — sprzedawać trunki w szynku; kupczyć; tu przen.: traktować. [przypis edytorski]
szynkowa gościna — gościna w szynku. [przypis edytorski]
szynkownia a. szynk (daw.) — karczma, zajazd, oberża. [przypis edytorski]
szynkownia a. szynk (daw.) — podrzędna restauracja lub bar z alkoholem. [przypis edytorski]
szynkownia — daw. podrzędna restauracja. [przypis edytorski]
szynkownia (daw.) — szynk, podrzędna restauracja. [przypis edytorski]
szynkownia (daw.) — szynk, podrzędny lokal sprzedający alkohol. [przypis edytorski]
szynkownia — gospoda, zajazd, oberża. [przypis edytorski]
szynk — podrzędna restauracja serwująca alkohol. [przypis edytorski]
szynk — podrzędny lokal sprzedający alkohol. [przypis edytorski]
szynkwas — bufet, lada w szynku, w karczmie, przy której kupowało się trunki. [przypis edytorski]
szynkwas — bufet, lada w szynku, w karczmie, przy których kupowało się trunki. [przypis edytorski]
szynkwas (daw.) — bufet w karczmie. [przypis edytorski]
szynkwas — lada w szynku, w karczmie, przy której kupowało się trunki. [przypis edytorski]
szyper — dowódca małego statku. [przypis edytorski]
szyper — dowódca mniejszego statku lub dużej łodzi. [przypis edytorski]
szyper — dowódca statku, kapitan. [przypis edytorski]
szyper — dozorca okrętowy. [przypis edytorski]
szyper — kapitan małego statku. [przypis edytorski]
szyper — pot. kapitan, dowódca niewielkiego statku handlowego; szyper w razie potrzeby włącza się w wykonywanie niezbędnych prac wraz z resztą załogi. [przypis edytorski]
Szypowszczyzna, Polanka, Piotropol, Zakątek — daw. grupka sąsiadujących ze sobą, otoczonych lasem zaścianków, ok. 100 km na wsch. od Wilna, 2 km na płd.-wsch. od jez. Wielka Szwakszta, przed II wojną światową w pow. postawskim woj. wileńskiego, ob. płn.-zach. Białoruś; w Polance i pobliskim Zalesiu funkcjonowały pensjonaty letniskowe; Baranówka: zaścianek ok. 3,5 km na płd. od powyższych. [przypis edytorski]
szyp (starop.) — grot strzały; strzała; pocisk. [przypis edytorski]
szypszyna — dzika róża. [przypis edytorski]
Szyraz — miasto w południowym Iranie, dawna stolica Persji. [przypis edytorski]
Szyrlejkę odwala (pot.) — bawi się w wielką damę. [przypis edytorski]
szyroce — dziś popr.: szeroko. [przypis edytorski]
szyroki (daw.) — dziś: szeroki. [przypis edytorski]
szyrzyć — dziś popr.: szerzyć. [przypis edytorski]
szyszak — daw.: hełm bojowy w kształcie stożka. [przypis edytorski]
szyszak (daw. szłom; z węg. sisak, z niem. Zischägge) — typ hełmu otwartego. [przypis edytorski]
szyszak — hełm bojowy w kształcie stożka. [przypis edytorski]
szyszak — hełm husarski. [przypis edytorski]
szyszak (hist.) — stożkowaty hełm bojowy. [przypis edytorski]
szyszak — rodzaj hełmu; osłona głowy rycerza. [przypis edytorski]
szyszak — rodzaj hełmu. [przypis edytorski]
szyszak — rodzaj hełmu rycerskiego. [przypis edytorski]
szyszak — rodzaj stożkowatego hełmu bez przyłbicy. [przypis edytorski]
Honoré de Balzac, Stracone złudzenia, Wielki człowiek z prowincji w Paryżu
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
szyszak — rodzja hełmu. [przypis edytorski]
szyszak — typ hełmu otwartego. [przypis edytorski]
szyszak (wojsk.) — stożkowaty hełm bojowy. [przypis edytorski]
szysze — szisza, fajka wodna. [przypis edytorski]
Szyszkow, Aleksander Siemionowicz (1754–1841) — ros. pisarz i myśliciel; prezes Akademii Rosyjskiej (od 1813), znany ze swojej awersji do zapożyczeń z języków obcych. [przypis edytorski]
szyty — tu: wyszywany, haftowany. [przypis edytorski]
szyzma — schizma, odstępstwo. [przypis edytorski]
szyzmatycki (daw.) — schizmatycki, heretycki, innowierczy. [przypis edytorski]
szyzmatycki (daw.) — schizmatycki; tu: prawosławny. [przypis edytorski]
szyzmatyk (daw.) — dziś: schizmatyk; odstępca od wiary. [przypis edytorski]
szyzmatyk — dziś: schizmatyk; odstępca od wiary. [przypis edytorski]
