Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski


Znaleziono 10286 przypisów.

wartoż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy warto. [przypis edytorski]

wartoż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy warto. [przypis edytorski]

wartujący (daw.) — mający wartość. [przypis edytorski]

wartujący (daw.) — warty, mający wartość. [przypis edytorski]

wartujący — tu: kosztujący, wart. [przypis edytorski]

w artykule ogłoszonym przez p. Leona Faucher we wrześniu 1845 — chodzi o artykuł pt. Les coalitions condamnés par les ouvriers anglais (Angielscy robotnicy odrzucają koalicje), opublikowany w czasopiśmie „Journal des Economistes”. [przypis edytorski]

w artykule swoim p. Bouteron (…)Apologie pour Madame Hańska, (Revue des deux mondes, 15 XII, 1924). [przypis autorski]

w artykuliku moim W odlewarni brązuBrązownicy. [przypis autorski]

waruga — dwugodzinny dyżur okrętowy (przyp. tłum.). [przypis redakcyjny]

warujże (…) stracić (daw.) — pilnuj, żeby nie stracić. [przypis edytorski]

waruj (…) zabłądzić (daw.) — pilnuj, żebyś nie zabłądził. [przypis edytorski]

warum hast du denn das getan? (niem.) — więc dlaczego to zrobiłeś? [przypis redakcyjny]

Warum lachen Sie? (niem.) — Dlaczego Pan się śmieje? [przypis edytorski]

Warum sind «Juno» rund (niem.) — dlaczego «Juno» są okrągłe? (slogan reklamowy ówczesnej marki niemieckich papierosów). [przypis edytorski]

Warum sind Juno rund (niem.) — dlaczego Juno są okrągłe? (slogan reklamowy ówczesnej marki niemieckich papierosów). [przypis edytorski]

Waruna — w religii hind. bóg deszczu i nieba. [przypis edytorski]

Warunkiem intercyzy, wyrzec się kontusza — Moda przebierania się w suknie francuskie grasowała na prowincjach od roku 1800 do 1812. Najwięcej młodzieży przebrało się przed ożenieniem na żądanie narzeczonych. [przypis autorski]

warunkiem możliwości poznania przedmiotów — „Mianowicie jestestw myślących; to jest naszą właściwość, że możemy poznawać jedynie na mocy tej formy apercepcji, przenosimy na inne myślące jestestwa i tym sposobem tworzymy sobie o nich pojęcie na podstawie owej właściwości, o której nie możemy przecież zgoła wiedzieć, czy im w ogóle przynależy”; objaśnienie E. Adickesa. [przypis tłumacza]

warunków, którymi istnieje — dziś popr.: warunków, dzięki którym istnieje. [przypis edytorski]

Warus — namiestnik Syrii, patrz wyżej uwagę do I, XXXI, 5. [przypis tłumacza]

Warus, Publiusz Kwinktyliusz (ok. 46 p.n.e.–9 n.e.) — rzym. polityk i dowódca legionów pokonanych w Lesie Teutoburskim przez Germanów pod wodzą Arminiusza. [przypis edytorski]

Warus, Publiusz Kwinktyliusz (ok. 46 p.n.e.–9 n.e.) — [rzymski polityk i dowódca], ten, który r. 9 n.e. trzy legie w Germanii stracił („Quinctili Vare, legiones redde!” [Kwinktyliuszu Warusie, oddaj legiony; okrzyk Augusta na wiadomość o klęsce poniesionej w bitwie w Lesie Teutoburskim, gdzie spośród ok. 20 tysięcy legionistów ocalało tylko kilkunastu żołnierzy], Swetoniusz, Żywot Augusta XXIII; Tacyt, Roczniki I, LX, Germania XXXVIII). [przypis tłumacza]

Warweca — hrabstwo Warwik w Anglii. [przypis redakcyjny]

Warwik — w oryg. Warwick; ojciec lady Anny. [przypis edytorski]

war — wrzątek, tu: wywar. [przypis edytorski]

w arystokracji naszej podpisywanie się samemu hrabiowskim tytułem uchodziło na ogół za rzecz w nieszczególnym guście; tym bardziej uderzyć musi ten religijny niemal kult kupnego hrabstwa w domu poety — Dziwnie w tym oświetleniu wygląda pochwalny passus Grzymały-Siedleckiego (Przedmowa do Trzy po trzy) o Fredrze; „Prosty, otwarty, nie wiedzący jakby o swoim tytule i poziomie rodowym”… [przypis autorski]

W arystokracji tedy dziedzicznej mnogość szlachty uczyni rząd mniej ciężkim; że jednak brak jej cnoty (…) państwo postrada siłę i sprężystość — Wenecja jest republiką, która najlepiej wyrównała, za pomocą praw, ujemne strony dziedzicznej arystokracji. [przypis autorski]

warżka, labellum (biol.) — wyróżniający się odmiennym kształtem, a czasem barwą, listek wewnętrznego okółka okwiatu roślin storczykowatych. [przypis edytorski]

warząchew (daw.) — duża, drewniana łyżka kuchenna służąca do przygotowywania i nakładania potraw. [przypis redakcyjny]

warząchew — dawna duża, drewniana łyżka kuchenna służąca do przygotowywania i nakładania potraw. [przypis edytorski]

warząchew — dawna duża łyżka kuchenna, zwykle drewniana. [przypis edytorski]

warząchew — duża łyżka kuchenna, wykonana z drewna. [przypis edytorski]

warza (daw.) — gotowane jedzenie. [przypis edytorski]

warza — gorący, gotowany posiłek. [przypis edytorski]

warza — gotowany posiłek; por. warzyć: gotować. [przypis edytorski]

warza — gotowany posiłek. [przypis edytorski]

warzecha a. warząchew — łyżka wazowa. [przypis edytorski]

warzecha — rodzaj drewnianej łyżki. [przypis edytorski]

waść — daw. forma grzecznościowa: pan, szanowny pan. [przypis edytorski]

waść (daw.) — skrócona forma grzecznościowego „wasza miłość”. [przypis edytorski]

waść (daw.) — skrót od: waszmość; starop. pot. zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

waść — skrócone „wasza miłość”, zwrot o odcieniu lekceważącym, używany w stosunku do szlachty szaraczkowej i mieszczan. [przypis redakcyjny]

waść — skrót od daw. formy grzecznościowej: wasza miłość. [przypis edytorski]

waść — skrót od daw. formy grzecznościowej: wasza miłość; używany popularnie między szlachtą i mający wydźwięk poufałości. [przypis edytorski]

waść — skrót od daw. formy grzecznościowej: wasza miłość; używany w stosunku do szlachty szaraczkowej i mieszczan a. poufale pomiędzy szlachtą. [przypis edytorski]

waścin a. waściny — dziś: pana, pański. [przypis edytorski]

Waścin — pański; por. Waść, tj. Wasza Miłość, daw. zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

Waśkiewicz, Andrzej (1941–2012) — poeta, krytyk, redaktor czasopisma „Autograf”. [przypis edytorski]

waśń — spór, kłótnia. [przypis edytorski]

Waśnie domowe, triumwiraty, proskrypcje bardziej osłabiły Rzym, niż jakakolwiek wojna: zostało niewielu obywateli, większość nie była żonata — kiedy po wojnie domowej Cezar zarządził spis, znalazło się tylko sto pięćdziesiąt tysięcy ojców rodziny. [przypis autorski]

waśniwy (starop.) — skłonny do walki. [przypis redakcyjny]

wasąg — czterokołowy odkryty powóz z bokami z plecionki wiklinowej. [przypis edytorski]

wasąg (daw.) — dawny pojazd konny z nadwoziem wiklinowym lub drabinkowym. [przypis edytorski]

wasąg — powóz z bokami wyplatanymi z wikliny. [przypis redakcyjny]

wasąg — prosty, czterokołowy powóz odkryty używany przez chłopów, bez resorów lub na półresorach poprzecznych, z nadwoziem drabinkowym opartym bezpośrednio na osiach. [przypis edytorski]

wasąg — prosty, czterokołowy powóz odkryty używany przez chłopów; bez resorów lub na półresorach poprzecznych, z nadwoziem drabinkowym opartym bezpośrednio na osiach. [przypis edytorski]

wasąg — tu: wierzch powozu. [przypis redakcyjny]

wasąg — wóz czterokołowy, odkryty, używany do przewozu osób i bagaży. [przypis edytorski]

wasąg — wóz gospodarski, dość prymitywny powóz czterokołowy bez resorów, z nadwoziem drabinkowym lub w kształcie wiklinowego kosza, opartym bezpośrednio na osiach. [przypis edytorski]

wasąg — wóz gospodarski, dość prymitywny powóz czterokołowy bez resorów, z nadwoziem drabinkowym lub w kształcie wiklinowego kosza, opartym bezpośrednio na osiach; używany w Polsce do pocz. XX wieku. [przypis edytorski]

wasąg — wóz używany na wsi zarówno do przewozu osób, jak towarów. [przypis edytorski]

wasąg — wóz z burtami plecionymi z wikliny. [przypis edytorski]

wasąg (z niem. Fassung) — czterokołowy powóz bez resorów (w Polsce używany do początków XX w.) lub wóz gospodarski. [przypis edytorski]

wasąg (z niem. Fassung) — wóz gospodarski, dość prymitywny powóz czterokołowy bez resorów, z nadwoziem drabinkowym lub w kształcie wiklinowego kosza, opartym bezpośrednio na osiach; używany w Polsce do pocz. XX wieku. [przypis edytorski]

wasążek — mały wasąg, prosty wóz konny o burtach wyplatanych z wikliny. [przypis edytorski]

wasążek — zdrobn. od: wasąg; daw. pojazd konny z nadwoziem drabinkowym lub w kształcie wiklinowego kosza. [przypis edytorski]

wasal — ktoś zobowiązany do służby wojskowej u feudała w zamian za ziemię i opiekę. [przypis edytorski]

wasal (łac. vassus: sługa; z celt. gwas) — w średniowieczu człowiek wolny oddający się w opiekę seniorowi, otrzymujący od niego lenno i zobowiązany wobec seniora do posłuszeństwa i świadczenia służby zbrojnej; tu przen.: poddany. [przypis edytorski]

wasal — lennik, poddany, który w zamian za otrzymane dobra zobowiązany byl służyć władcy. [przypis edytorski]

wasal — rycerz bądź szlachcic, który złożył komuś hołd i przysięgę na wierność, obiecując mu pomoc i wsparcie, a w zamian otrzymując lenno (posiadłość ziemską). [przypis edytorski]

wasal — rycerz, który złożył przysięgę wierności księciu lub królowi i zobowiązał się do służby wojskowej u niego w zamian za ziemię i opiekę. [przypis edytorski]

wasal — w średniowieczu: człowiek wolny oddający się w opiekę seniorowi, otrzymujący od niego lenno i zobowiązany wobec seniora do posłuszeństwa i świadczenia służby zbrojnej. [przypis edytorski]

wasal — w średniowieczu człowiek wolny oddający się w opiekę seniorowi, otrzymujący od niego lenno i zobowiązany wobec seniora do posłuszeństwa i świadczenia służby zbrojnej. [przypis edytorski]

wasan a. asan (daw.) — skrót od: waszmość pan; starop. pot. zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

wasan (daw.) — asan, waćpan. [przypis edytorski]

wasa, wasę (gw.) — wasza, waszę (dziś popr. B. lp: waszą); wymowa s zamiast š („sz”), c zamiast č („cz”) i z tam, gdzie piszemy ż (ale nie rz), nazywa się mazurzeniem i jest charakterystyczna dla gwar Małopolski i Mazowsza. [przypis edytorski]

Was befehlen Sie, mein Schatz (niem.) — Co pani rozkaże, mój skarbie. [przypis edytorski]

was brennt. (niem.) — co się pali. [przypis edytorski]

Was denn? (niem.) — No co? [przypis edytorski]

Was fur ein Uniform ist das? (niem.) — Jaki to jest mundur? [przypis edytorski]

was gefällig für den letzten der Schwarzen Schlangen (niem.) — co łaska dla ostatniego z Czarnych Wężów. [przypis edytorski]

was gibt's (niem.) — co nowego, co słychać. [przypis edytorski]