ZBIÓRKA KRYZYSOWA
Potrzebujemy 125 tys. zł do końca 2024 roku, żeby móc dalej funkcjonować. Dlaczego?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | zoologia

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5025 przypisów.

gutaperkowy — gumowy; wykonany z gutaperki: substancji pochodzenia naturalnego, pozyskiwanej z soku mlecznego niektórych roślin, m.in. gutaperkowca (Palaquium gutta), drzewa występującego na Płw. Malajskim i w Indonezji. [przypis edytorski]

gute Hausfrau (niem. ) — porządna gospodyni domowa. [przypis edytorski]

Gute Nacht, Frau (niem.) — Dobranoc, pani. [przypis edytorski]

gute Nacht (niem.) — dobrej nocy, dobranoc. [przypis edytorski]

Gutenberg i Wagram — nazwy dwóch głównych central telefonicznych w Paryżu, otwartych w 1892–1893; nazwane na cześć Jana Gutenberga (1398–1468), wynalazcy druku, oraz Alexandre'a Louisa Philippe'a Marie Berthier, ostatniego księcia Wagram (1883–1918). [przypis edytorski]

Gutenberg, Jan właśc. Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg (1398–1468) — niem. drukarz, wynalazca druku. Popularna polska biografia została napisana przez Antoniego Potockiego (1867–1939): O Janie Gutenbergu i o tym, jak ludzie nauczyli się pisać i drukować, 1893. [przypis edytorski]

Guten Morgen (niem.) — Dzień dobry! [przypis edytorski]

guten Tag (niem.) — dzień dobry. [przypis edytorski]

Guten Tag (niem.) — dzień dobry. [przypis edytorski]

Guter Dieb, die Russen sind gute Diebe (niem.) — Dobry złodziej, Rosjanie są dobrymi złodziejami. [przypis edytorski]

gut, extra prima — dobra, super pierwszorzędna (niektórzy więźniowie z południa Europy posługują się specyficzną mieszanką języków romańskich, niekiedy z drobnymi naleciałościami niemieckimi; uwaga ta odnosi się do niemal wszystkich dialogów „greckich”). [przypis edytorski]

gut gemacht (niem.) — dobrze zrobione. [przypis edytorski]

Gut, gut, kannst weiter schlafen (niem.) — Dobrze, dobrze, możesz dalej spać. [przypis edytorski]

Guthe, Hermann (1824–1874) — niemiecki geograf, autor cenionego, obszernego podręcznika do geografii powszechnej (wyd. I 1868, wyd. polskie 1875), nowatorskiego pod względem struktury i prezentacji materiału. [przypis edytorski]

Gut, Herr Leitnant (niem.) — właśc.: Leutnant; Dobrze, panie poruczniku. [przypis edytorski]

Gutkind, Erich (1877–1965) — niemiecki filozof żydowskiego pochodzenia; w 1910 opublikował pod pseudonimem Volker książkę Siderische Geburt: Seraphische Wanderung vom Tode der Welt zur Taufe der Tat (Gwiezdne narodziny: podróż seraficzna od śmierci świata do chrztu czynu). [przypis edytorski]

Gut Mariampol (…) nach Osten (niem.) — majątek ziemski Mariampol; posiadaczka wielmożna pani Tekla Ostrowska; leży około dwóch mil na wschód. [przypis edytorski]

Gut Morgen, Grossmutter (niem.) — dzień dobry, babciu! [przypis redakcyjny]

Gut Morgen, meine Kinder! Der Kaffee ist schon fertig… (niem.) — dzień dobry, moje dzieci, kawa jest już gotowa. [przypis redakcyjny]

Gut Morgen, meine Mutter! (niem.) — dzień dobry, moja matko! [przypis redakcyjny]

Gut, sehr gut (niem.) — Dobrze, bardzo dobrze. [przypis edytorski]

Gutt, Ferdynand (1790–1871) — syn wileńskiego aptekarza, szwagier Andrzeja Towiańskiego, aktywny działacz Koła Sprawy Bożej. [przypis edytorski]

gut (z niem.) — dobrze. [przypis edytorski]

guvus — gudrus, apsukrus. [przypis edytorski]

guwernantka — prywatna, domowa nauczycielka. [przypis edytorski]

guwernantka — prywatna nauczycielka domowa. [przypis edytorski]

guwerner — domowy nauczyciel i wychowawca; tu: παιδαγωγός (pajdagogos), niewolnik domowy w starożytnych Atenach, który odprowadzał i przyprowadzał chłopca do szkoły, pilnował go i opiekował się nim. [przypis edytorski]

guwerner — nauczyciel i wychowawca domowy. [przypis edytorski]

guwerner — prywatny nauczyciel. [przypis edytorski]

guwerner (z fr. gouverner: zarządzać, kierować) — nauczyciel, wychowawca. [przypis edytorski]

guwerner (z fr. gouverner: zarządzać, kierować) — prywatny nauczyciel, wychowawca. [przypis edytorski]

guwerner (z fr. gouverneur) — nauczyciel. [przypis edytorski]

Guyau, Jean-Marie (1854–1888) — filozof i poeta fr.; inspirował się myślą Epikura, Epikteta, Platona, Kanta, a także Spencera, zaś w zakresie literatury twórczością Pierre'a Corneille, Victora Hugo i Alfreda de Musset. [przypis edytorski]

Guyau, Jean-Marie (1854–1888) — francuski filozof, etyk i pisarz. [przypis edytorski]

Guy Barozai (pseud.), właśc. Bernard de La Monnoye (1641–1728) — francuski prawnik, filolog i poeta, znany ze zbioru popularnych kolęd Noei Borguignon (Burgundzkie Boże Narodzenie, 1700). [przypis edytorski]

Guy de Maupassant (1850–1893) — fr. pisarz, naturalista. [przypis edytorski]

Guyon, Claude-Marie (1699–1771) — francuski zakonnik, autor pamfletów przeciw Encyklopedystom. [przypis edytorski]

Guyot — znieksz. nazwisko fr. filozofa Jeana Marie Guyau (1854–1888). [przypis edytorski]

guźutis (lit.) — bocian. [przypis autorski]

guzami — guz w dawnym użyciu może to być ozdobny guzik ze złota lub srebra. [przypis edytorski]

guzdrać się — robić coś powoli, niezgrabnie. [przypis edytorski]

Guzmàn, Dominik (1170–1221) — święty Kościoła katolickiego, założyciel zakonu dominikanów, który odegrał znaczną rolę w walkach z heretykami i w działalności Inkwizycji. [przypis edytorski]

guz — tu: guzik, ozdoba czepca. [przypis edytorski]

guzy albo francuzy (starop.) — rany lub utrata zdrowia. [przypis redakcyjny]

guzy — być może: gruzły, czyli nieforemne zgrubienia. [przypis edytorski]

guzy (daw.) — kusy, krótki. [przypis redakcyjny]

gwajak — drewno pochodzącego z Ameryki Środkowej gwajakowca, ciężkie i bardzo twarde. [przypis edytorski]

gwajakol — organiczny związek chemiczny z grupy fenoli. [przypis edytorski]

gwałtach przerządzających nad ludem gorliwców — τῶν ζηλωτῶν ἐπίθεσις (Pape: Angriff). [przypis tłumacza]

gwałt (daw.) — w wyrażeniu: robić coś gwałtem, czyli siłą, przemocą. [przypis redakcyjny]

gwałtem (starop.) — gwałtownie. [przypis edytorski]

gwałtem (starop.) — gwałtownie, siłą; nagle. [przypis edytorski]

gwałtem (starop.) — nagle, gwałtownie, na siłę. [przypis edytorski]

gwałtem (starop.) — nagle, gwałtownie. [przypis edytorski]

gwałtem (starop.) — tu: na siłę, siłą. [przypis edytorski]

gwałtem (starop.) — tu: wbrew woli. [przypis edytorski]

gwałtem wbiła — powaliła, ugodziła, gwałtownie doprowadziła do czegoś. [przypis redakcyjny]

gwałtować (daw., gw.) — robić gwałt o coś, krzyczeć, awanturować się; podnosić alarm. [przypis edytorski]

gwałtować (daw.) — robić gwałt, podnosić alarm. [przypis edytorski]

gwałtowne wzruszenie dało synowi Krezusa głos, którego natura mu odmówiła — [por.] Herodot, Dzieje, I, 85. [przypis tłumacza]

gwałtownie (starop.) — gwałtem, przemocą. [przypis edytorski]

gwałtowny — tu: oparty na przemocy. [przypis edytorski]

gwałtowny zapęd Niedźwiedzicy na niebie zachodzącej — starożytni tłumaczyli zmiany pogody wpływem gwiazd. [przypis edytorski]

gwałt — przemoc, bezprawne użycie siły. [przypis edytorski]

gwałt — tu: mnóstwo. [przypis edytorski]

gwałt — tu: pośpiech, zamieszanie. [przypis edytorski]

gwałtu — wyraz używany przez osobę przestraszoną bądź zaskoczoną. [przypis edytorski]

gwałtu zażyć — [użyć przemocy. Red. WL] planowany jesienią 1789 zamach wojskowy dworu na Zgromadzeniu Narodowym, ujawniony w manifestacjach z 1 i 3 października (uczty gwardzistów przybocznych, udział osobisty królowej Marii Antoniny w częstowaniu żołnierzy); reszta podanych tu wiadomości to echa pogłosek nieuzasadnionych. [przypis redakcyjny]

gwałty — dziś popr. forma N. lm: gwałtami. [przypis edytorski]

Gwalbert — zromanizowane imię męskie pochodzenia germańskiego; nosiło je dwóch świętych z VII w. (Walbert z Hainaut i Walbert z Luxeuil), Jan Gwalbert (Giovanni Gualberto) z Florencji (ok. 995–1073), założyciel zakonu wallombrozjanów, święty katolicki, a także święty Gwalbert, postać z dramatu Lilla Weneda Słowackiego. [przypis edytorski]

Gwalpor — być może bł. druku i chodzi o Gwalior (ang.), czyli miasto Gwalijar w środkowych Indiach, w stanie Madhja Pradeś; daw. stolica niezależnego księstwa, od poł. XIX pod brytyjską dominacją, w 1948 włączonego w skład niepodległych Indii. [przypis edytorski]

Gwalrada — szlachetna florentynka, córka Belinciona Berti, którego prostotę obyczajów wychwala poeta w Raju pieśni XV. Wnuk jej Gwidogwera odznaczył się jako waleczny żołnierz pod chorągwią Karola Walezego. [przypis redakcyjny]

gwara dago — obraźliwe określenie na język osób pochodzenia hiszpańskiego, portugalskiego a. włoskiego. [przypis edytorski]

gwardią konną koronną — daw. forma B.lp r.ż.; dziś: gwardię (…). [przypis edytorski]

Gwardia Narodowa — francuska ochotnicza formacja militarna, rodzaj milicji obywatelskiej, utworzonej w okresie Rewolucji Francuskiej w 1789. [przypis edytorski]

gwardian — przełożony klasztoru franciszkanów. [przypis edytorski]

gwardian — przełożony klasztoru w niektórych zakonach. [przypis edytorski]

gwardian — przełożony klasztoru w zakonie franciszkanów. [przypis edytorski]

gwardia — wojskowe oddziały straży. [przypis edytorski]

gwardiejskij ekipaż (ros. гвардейский экипаж) — jednostka piechoty morskiej elitarnej Gwardii Imperium Rosyjskiego. [przypis edytorski]

gwardjan — dziś popr. pisownia: gwardian, przełożony klasztoru franciszkanów. [przypis edytorski]