Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156649 przypisów.
te walki bogów, które Homer opiewał — zob. Iliada XX 1–74, XXI 385–513. [przypis edytorski]
Tewel Kain a. Tubal-Kain — syn Lameka, descendenta Kaina, brat Naamy (Rdz 4,22). [przypis edytorski]
Tewel — taka nazwa nie pojawia się w Biblii, nie jest też nazwą geograficzną. [przypis edytorski]
Tewet — dziesiąty miesiąc żydowskiego kalendarza religijnego i czwarty miesiąc żydowskiego kalendarza cywilnego. Wg kalendarza gregoriańskiego przypada na grudzień–styczeń. [przypis edytorski]
tewet (z jid. tejwes) — dziesiąty miesiąc kalendarza żydowskiego; wg kalendarza gregoriańskiego: grudzień/styczeń. [przypis edytorski]
te wioski — Olszówka i Brzeście. [przypis redakcyjny]
Tewkrowie a. Teukrowie — Trojanie (od mitycznego założyciela miasta). [przypis edytorski]
te władce — dziś popr.: tych władców. [przypis edytorski]
tews (litewskie) — ojciec. [przypis autorski]
Tew’s — Ojcze. [przypis autorski]
Te wszystkie listy z wyspy Ś-go Ludwika Nr 2 — Stronnictwo Czartoryskich. [przypis redakcyjny]
Texas — Teksas, stan w południowo-środkowej części Stanów Zjednoczonych; do 1836 prowincja Meksyku, w jęz. hiszpańskim nazwę Texas wymawia się: tehas. [przypis edytorski]
textus est Sluciae (łac.) — tkany w Słucku. [przypis redakcyjny]
tey myśli (…) postrzegł (starop.) — spostrzegł tę myśl. [przypis edytorski]
też chce lepszy nad przyrodzenie Bóg — Mt 24, 31. — 1. Tes 4, 16. [przypis edytorski]
też do wsi obroki dawaj — Kiedy zjazd był wielki, stawiano gości na wsi w kmiecych domach porządnie przystrojonych, dla ludzi i koni pamiętając o wszelkiej wygodzie. Taka była gościnność u Polaków. [przypis redakcyjny]
Też (…) obrazem. — Celimena, podniecona powodzeniem, rozwija coraz to przedniejszą werwę. [przypis tłumacza]
też same — dokładnie te same (konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż). [przypis edytorski]
też — tu: konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: te same. [przypis edytorski]
też — tu: te same (konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż). [przypis edytorski]
też — tu: te; te same; te właśnie. [przypis edytorski]
też — tu zaimek wskazujący te z partykułą ż: czy te, te same. [przypis edytorski]
też — tu: zaimek wskazujący z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: te właśnie. [przypis edytorski]
Te zasady nie są zasadami Grotiusa, nie gruntują się one na autorytecie poetów… — Grotius popiera chętnie swoje wywody cytatami z Biblii, ze starożytnych historyków i poetów. [przypis tłumacza]
teza — tu: praca doktorska. [przypis edytorski]
Tezejowa ziemia — Ateny, których jednym z mitycznych władców był heros Tezeusz. [przypis redakcyjny]
Tezeus — król ateński Tezeus, syn Ajgeusa, obiecał poślubić córkę króla Minosa, Ariadnę, za to, że mu dopomogła do zabicia Minotaura, wiary jednak nie dotrzymał. [przypis redakcyjny]
Tezeusz (mit. gr.) — bohater ateński, zabójca Minotaura, który uprowadził dziesięcioletnią Helenę do Afidy pod Atenami. [przypis edytorski]
Tezeusz (mit. gr.) — bohater ateński, zabójca Minotaura. [przypis edytorski]
Tezeusz (mit. gr.) — bohater ateński, zabójca zamkniętego w labiryncie potwora Minotaura. [przypis edytorski]
Tezeusz (mit. gr.) — heros ateński. Ateny były zmuszone posyłać co 9 lat 7 dziewcząt i 7 młodzieńców na Kretę jako żer dla zamkniętego w labiryncie potwora Minotaura. Kiedy po raz kolejny wypadł termin złożenia haraczu, Tezeusz zaofiarował się, że popłynie jako jedna z ofiar. Zabił Minotaura i dzięki pomocy księżniczki kreteńskiej Ariadny, która podarowała mu kłębek nici, odnalazł drogę powrotną z labiryntu. [przypis edytorski]
Tezeusz (mit. gr.) — heros ateński, zabójca Minotaura. [przypis edytorski]
Tezeusz (mit. gr.) — heros ateński, zabójca Minotaura. Tezeusz i jego przyjaciel Pejritoos przysięgli, że zdobędą córki Zeusa za żony. Tezeusz towarzyszył Pejritoosowi w drodze przez Podziemia, by pomóc mu uprowadzić Persefonę, córkę Zeusa i żonę Hadesa. Kiedy zmęczeni wędrówką po krainie zmarłych usiedli na głazach, nie mogli powstać ani się ruszyć. Tezeusz został po dłuższym czasie uwolniony przez Heraklesa, kiedy ten przybył, by porwać psa Cerbera. Próba uwolnienia Pejritoosa się nie udała. [przypis edytorski]
Tezeusz (mit. gr.) — heros, dziecko Posejdona i Ajtry, traktowany jednak jak syn Egeusza, króla Aten. [przypis edytorski]
Tezeusz (mit. gr.) — heros i król Aten uważany za założyciela państwa: miał zjednoczyć pod przewodnictwem Aten miejscowości leżące w Attyce, tworząc miasto-państwo Ateńczyków. [przypis edytorski]
Tezeusz (mit. gr.) — syn Ajgeusa, najsłynniejszy mityczny król Aten. [przypis redakcyjny]
Tezeusz (mot. gr.) — heros ateński, syn żony króla Egeusza Ajtry i Posejdona. [przypis edytorski]
tfiłem (tefilin, filakterie) — pasy zawierające wewnątrz cytaty z Biblii. Od trzynastego roku życia Żyd podczas modlitw wkłada je na ramię powyżej łokcia i na głowę. [przypis edytorski]
Θεῖόν (gr.) — Theon (Thejon); bóstwo. [przypis edytorski]
θεών έν γούνασι (gr.) — Teon en gounasi: na kolanach bogów. [starożytne wyrażenie greckie, że coś „spoczywa na kolanach bogów”, oznacza: zależy od woli bogów (por. Homer, Iliada XVII 514, XX 435; Odyseja I 267, XVI 129; Diogenes Laertios Żywoty i poglądy słynnych filozofów. Diogenes VI 67; red. WL] [przypis autorski]
Θεὸς ἐν τῇ ἐπὶ Ναβουχοδόνοσορ αἰχγμαλωίᾳ τοῦ λαοῦ (…) — „Bóg podczas pobytu ludu w niewoli Nabuchodonozora, gdy pisma zostały zniszczone, natchnął Ezdrazsa, kapłana z pokolenia Lewi, aby ułożył wszystkie mowy dawniejszych proroków i przywrócił ludowi prawodawstwo Mojżeszowe”. [przypis tłumacza]
θεουργός (gr.) — osoba praktykująca w celach religijnych rytuały o charakterze magicznym; osoba prowadzona duchowo przez bóstwo. [przypis edytorski]
Thabita — postać z biblijnych Dziejów Apostolskich, którą wskrzesił z martwych św. Piotr. [przypis edytorski]
Thackeray, William Makepeace (1811–1863) — angielski pisarz, dziennikarz tworzący w duchu realizmu, autor powieści ukazujących XIX-wieczne społeczeństwo angielskie: Targowisko próżności; autor baśni dla dzieci Pierścień i róża. [przypis edytorski]
Thackeray, William Makepeace (1811–1863) — brytyjski pisarz, dziennikarz i satyryk. [przypis edytorski]
Thackeray, William Makepeace (1811–1863) – brytyjski pisarz, dziennikarz i satyryk. [przypis edytorski]
Thakor — Thacor po hebr.: kiszka stolcowa. [przypis tłumacza]
thalatta (gr. θάλαττα: morze) — Thalatta! Thalatta!, okrzyk radości najemników greckich, którzy zobaczyli Morze Czarne z gór Anatolii, w Trapezuncie, po wyprawie do Persji w ramach udziału w wojnie domowej pomiędzy satrapą Cyrusem i jego bratem w roku 401 p.n.e. Historię tę opowiedział Ksenofont w Anabazie, opisującej powrót greckiego wojska z Babilonii do Grecji. [przypis edytorski]
thalatta, thalatta (gr.) — morze, morze. [przypis edytorski]
Thalatta! Thalatta! (gr.) — Morze! Morze! [przypis tłumacza]
Thalia (mit. gr.) — a. Talia, jedna z trzech Charyt: bogiń wdzięku, piękności i radości. [przypis edytorski]
Thamous — syryjskie imię Adonisa, którego śmierć opłakiwali co rok jego czciciele, wymawiając po trzykroć jego imię i dodając: „wielki bóg umarł”. To słynne opowiadanie, powtórzone przez Pantagruela, znajduje się w Plutarchu. [przypis tłumacza]
Thanatos (mit. gr.) — bóg śmierci. [przypis edytorski]
Thanksgiving Day (ang.) — Święto Dziękczynienia, amerykańskie święto narodowe obchodzone pod koniec listopada; wiązane ze obchodami dziękczynnymi za pierwsze żniwa zebrane przez angielskich osadników purytańskich, którzy w grudniu 1620 na statku „Mayflower” przybyli do Ameryki i założyli osadę w Plymouth, w ob. stanie Massachusetts; w 1621 świętowali oni dobre zbiory mijającego roku wspólnie z Indianami z plemienia Wampanoagów, którzy wsparli ich żywnością i pomogli im przetrwać poprzednią zimę. [przypis edytorski]
Thanksgiving Day (ang.) — Święto Dziękczynienia, obchodzone w Kanadzie w drugi poniedziałek października, zaś w Stanach Zjednoczonych w czwarty czwartek listopada jako pamiątka pierwszych dożynek mieszkańców kolonii Plymouth w 1621 r. [przypis edytorski]
thank you (ang.) — dziękuję; dziękujemy. [przypis edytorski]
thank you (ang.) — dziękuję. [przypis edytorski]
thank you, my darling (ang.) — dziękuję, kochanie. [przypis edytorski]
thank you very much (ang.) — Dziękuję panu bardzo. [przypis redakcyjny]
Thaten — czyny. [przypis redakcyjny]
that is the question (ang.) — oto jest pytanie (fragment szekspirowskiego monologu Hamleta). [przypis edytorski]
That is the question (ang.) — oto jest pytanie (fraza z początku monologu Hamleta w tragedii Szekspira Hamlet, akt III, scena 1). [przypis edytorski]
that is the question (ang.) — to jest pytanie (Hamlet). [przypis redakcyjny]
That ist the question (ang.) — właśc. That is the question: oto jest pytanie; słowa z monologu Hamleta w tragedii Shakespeare'a. [przypis edytorski]
That orbed maiden with fine laden itd. — jest to IV. strofa sławnego wiersza P. B. Shelleya (1792–1822) pt.: Obłok. W przekładzie Wł. Nawrockiego brzmi ta strofa tak: Ta srebrzystolica/ Błękitów dziewica,/ Zwana „księżycem” na ziemi,/ Połyskując, sunie/ Po mem wiotkiem runie,/ Wzdętem powiewy nocnemi./ A gdzie w mym namiocie/ W cichym stóp swych locie,/ Co słyszą tylko anioły,/ Przerwie tkankę cienką —/ Zaraz przez okienko/ Tłum gwiazd przegląda wesoły./ Ja, widząc, jak chyże/ Przelatują w wirze/ Niby złocistych pszczół roje,/ Z uśmiechem rozwinę/ Namiotu szczelinę —/ Aż morza, jeziora, zdroje/ Jak strzępki błękitu,/ Strącone ze szczytu,/ W księżyc i gwiazdy przystroję. [przypis redakcyjny]
Thatsachen — fakty. [przypis redakcyjny]
That's the style (ang.) — tu: oto zachowanie w dobrym stylu. [przypis edytorski]
Thaulow, Fritz (1847–1906) — norweski malarz, impresjonista; treścią jego obrazów są głównie nastrojowe pejzaże: pod śniegiem, w deszcz, w nocy. [przypis edytorski]
thaumaturgos (gr.) — cudotwórca. [przypis edytorski]
Thazyjczycy, w nagrodę dobrodziejstw Agezilausa (…) — Plutarch, Powiedzenia spartańskie. [przypis tłumacza]
thazyjskie wino — wina z wyspy Thazos (na Morzu Egejskim, blisko Tracji) były drogie. [przypis tłumacza]
Théâtre des Variétés (fr.: Teatr Rozmaitości) — popularny paryski teatr wystawiający głównie lekkie formy sceniczne: komedie, wodewile, operetki i rewie, mieszczący się przy Boulevard Montmartre 7. [przypis edytorski]
Théâtre du Gymnase Marie Bell — paryski teatr otwarty w 1820; wystawiał sztuki na podstawie dzieł m.in.: Balzaka, Émila Augiera, Georges Sand, Victoriena Sardou, Alexandra Dumasa (ojca i syna). [przypis edytorski]
théâtre libre (fr.) — teatr wyzwolony; także nazwa własna paryskiego teatru działającego w latach 1887–1896, który jako pierwszy realizował program skrajnego naturalizmu. [przypis edytorski]
Théodore Barrière (1823–1877) — fr. dramatopisarz związany z Comédie-Française; znany z wodewilu Kobiety z kamienia z 1853 r. [przypis edytorski]
Theatrum Europaeum — kroniki historyczne ziem niemieckojęzycznych, obejmujące okres 1618–1718, wydawane w latach 1633–1738 w 21 tomach. [przypis edytorski]
„Theatrum Europeum” — periodyk historyczny ziem germanofońskich, wydawany z inicjatywy Matthäusa Meriana, szwajcarsko-niemieckiego miedziorytnika; był wydawany w latach 1633–1738; ukazało się 21 numerów. [przypis edytorski]
theatrum (łac.) — pod scenę. [przypis redakcyjny]
theatrum (łac.) — teatr, przedstawienie teatralne. [przypis edytorski]
the beauty (ang.) — piękno. [przypis edytorski]
the brain (ang.) — mózg, umysł, rozum. [przypis edytorski]
The Cenci — dramat Shelleya z 1819 roku. [przypis edytorski]
„The Conqueror” (ang.) — „Zdobywca”. [przypis edytorski]
The Constitutional Copyright Clause, Philadelphia, Pennsylvania (1789) [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), eyd. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, tłumaczenie dostępne pod adresem: http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/usa.html. [przypis autorski]
The Daily News — ogólnokrajowy dziennik brytyjski zał. w 1846 przez Charlesa Dickensa; w 1930 połączony z „Daily Chronicle”, utworzył „News Chronicle”. [przypis edytorski]
„The Daily Telegraph” — brytyjski dziennik poranny o konserwatywnym profilu, założony w 1855 w Londynie; pierwsza w prasie brytyjskiej tzw. penny press, czyli „gazeta za grosik”. [przypis edytorski]
the desacration of the Sabbath (ang.) — dosł.: bezczeszczenie szabatu; nieprzestrzeganie biblijnego nakazu świętowania i odpoczynku od pracy w dniu świętym. [przypis edytorski]
The Drs. La Grange and Jordan European Museum; established in Philadelphia in 1858, open daily, except Sunday, for gentlemen only (ang.) — Muzeum Europejskie dr. La Grange'a i dr. Jordana, założone w Filadelfii w 1858 r., otwarte codziennie, z wyjątkiem niedziel, tylko dla dżentelmenów. [przypis edytorski]
the fashionables — wytworni, modni (w znaczeniu rzeczownikowym). [przypis edytorski]
The Friend — zbiór esejów, poświęconych zagadnieniom politycznym, moralnym i religijnym, w dwóch seriach. Pełny tytuł brzmi: The Friend. A series of essays to aid in the formation of fixed principles in politics, morals and religion, with literary amusements interspersed by Samuel Taylor Coleridge (wyd. 1818). (Brzozowskiemu dzieło to było znane z edycji The York library. London. George Bell and sens. 1904). Streszczoną przez niego uwagę znaleźliśmy w części I (Essays: Introductory) na str. 65. Brzmi ona w przekładzie: „Dlaczego ludzie dają się uwodzić chwili obecnej? Oczywiście z tego powodu, ponieważ wyobrażenia ich są w jednym wypadku niewyraźne, w innym żywe, ponieważ wszelkie zmącone wyobrażenia budzą w nas niepokój i ponieważ niepokój zdolny jest nas popchnąć do przestępstw, które nie tylko żadnej nam nie rokują rozkoszy, lecz nawet nie wpłyną na usunięcie naszego niepokoju. Taka to zaiste jest ciężka kara przez naturę związana z przestępstwami nałogu, polegająca na tym, że w miarę słabnięcia motywów wzrastają podniety. Żadna rzecz, nawet światło samotnego kagańca w oddali, nie kusi zamglonego umysłu ku sobie; ale własny jego poza nim niepokój napiera nań, jakby żelaznym bodźcem przeznaczenia. Cóż tedy jest lub może być zabezpieczeniem, lekiem, przeciwdziałaniem, jeśli nie przyzwyczajenie umysłu do jasnych, wyraźnych i zrównoważonych pojęć o wszystkich możliwych przedmiotach wyobrażenia i zachowanie w ten sposób uczuć głębokich, już z samego przyrodzenia towarzyszących owym ciemnym ideom, do moralnego udoskonalenia istoty ludzkiej i do pielęgnowania tych uczuć, pomimo, a raczej nawet wskutek swej niejasności niezbędnym — zachowania ich zatem dla rzeczy, które już sama ich wzniosłość czyni nieokreślonymi, zarówno jak je wzniosłymi czyni ich nieokreśloność, rzeczy dotyczących zatem idei bytu, formy, życia, rozumu, praw sumienia, swobody, nieśmiertelności, Boga. Łączenie z przedmiotami naszych zmysłów pojęć niejasnych, w następstwie zaś żywych uczuć, które zawdzięczamy tylko niematerialnym i nieznikomym rzeczom, jest dla serca profanacją, przesądem zaś dla umysłu”. W odsyłaczu do tego ustępu Coleridge sam zaznacza, że nie wyraża się tu tak jasno, jakby tego pragnął. [red. WL]. [przypis redakcyjny]
The gods are just… — Bogowie są sprawiedliwi i rozkoszne nasze grzechy zmieniają w narzędzia męki dla nas. [przypis tłumacza]
the greatest artist of the world (ang.) — największa artystka (lub: artysta) świata. [przypis edytorski]
the greatest attraction of the world (ang.) — największa atrakcja świata. [przypis edytorski]
the guard come (ang.) — nadchodzi gwardia. [przypis edytorski]
the hero as king (ang.) — bohater jako król. [przypis edytorski]
The Human Abstract i To Tirzah — dwa drobne utwory poetyckie z Williama Blake'a Songs of Experience (1794). [red. WL]. [przypis redakcyjny]
The Human Abstract — wiersz Blake'a, opublikowany w zbiorze Songs of Experience (1794 r.). [przypis edytorski]
„The International Mediterranean Railway Association” (ang.) — „Międzynarodowe Towarzystwo Kolei Śródziemnomorskiej”. [przypis edytorski]
„The International Sportsman” (ang.) — „Międzynarodowy Sportowiec”. [przypis edytorski]
