Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wulgarne | żartobliwie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | français | Deutsch | polski
Znaleziono 11064 przypisów.
wyjdzie darmo, bez wykupu — Raszi zauważa, że Tora dodaje jeszcze jedną okoliczność, kiedy żydowska niewolnica może wyjść na wolność: gdy pojawią się u niej wczesne oznaki dojrzewania płciowego. Pozostaje ona u swojego pana dopóki nie pojawią się u niej te oznaki i wyrażenie „wyjdzie darmo” oznacza, że jeśli oznaki dojrzewania ukażą się przed końcem sześciu lat, żydowska służąca może już opuścić swojego pana, natomiast wyrażenie „bez wykupu” oznacza, że może odejść także, kiedy osiągnie już pełnię dojrzałości fizycznej, czyli osiągnie wiek 12 i pół lat, zob. Raszi do 21:11. [przypis tradycyjny]
wyjęknął — dziś raczej: wyjąkał a. jęknął. [przypis edytorski]
wyjęty — tu: stanowiący wyjątek, niepodlegający prawu obowiązującemu pozostałych. [przypis edytorski]
wyjęzyczyć — wysłowić. [przypis edytorski]
wyjechać (daw.) — napaść. [przypis redakcyjny]
wyjechać na harc — stoczyć wstępny pojedynek przed walną bitwą; por. harc: utarczka zbrojna, początek bitwy, starcie pojedynczych, lekko uzbrojonych wojowników na oczach dwu wojsk nieprzyjacielskich przed ich bitwą ogólną. [przypis edytorski]
wyjechała — Albert i Lota mieszkali już wtedy w mieście. [przypis redakcyjny]
wyjechał był — daw. forma czasu zaprzeszłego, wyrażająca czynność wcześniejszą od wydarzeń opisywanych w czasie przeszłym, dziś: wyjechał (przedtem, uprzednio). [przypis edytorski]
wyjechałem — Werter opuścił swą matkę i przyjaciela i wyjechał do małego miasteczka pod pozorem załatwienia z swą ciotką pewnych formalności spadkowych. Istotnym jednak celem jego podróży jest chęć zakończenia stosunku, łączącego go dotąd z Leonorą. [przypis redakcyjny]
Wyjechałeś wczoraj i nie mogłam się dowiedzieć, gdzie będziesz nocował (…) — zrozumiałym jest milczenie pana de Guibert wobec panny Lespinasse, gdyż podróż jego była w związku z rokowaniami, wskutek których w następnym roku zaślubił pannę Ludwikę Aleksandrynę des Hayes de Courcelles. [przypis tłumacza]
wyjec (Mycetes caraya) — w ob. klasyfikacji: Alouatta caraya, wyjec czarny. [przypis edytorski]
wyjec (zool., łac. Alouatta) — szerokonosa małpa o wydłużonym pysku i chwytnym ogonie, wydająca donośne odgłosy, zamieszkująca Amerykę Południową. [przypis edytorski]
wyjednać — uzyskać (zgodę), namówić kogoś. [przypis edytorski]
wyjeżdża (…) dla (…) interesów — dziś: w sprawie interesów. [przypis edytorski]
wyjiskać (starop.) — zastanowić; [tj. powstrzymać]. [przypis redakcyjny]
wyjm — dziś popr.: wyjmij. [przypis edytorski]
wyjmuję — tu: wyłączam, wykluczam. [przypis edytorski]
wyjść na zaproże — wyjść za próg. [przypis edytorski]
wyjście na świat — tu: wyjście na dwór; wyjście na zewnątrz. [przypis edytorski]
wykąpiesz ich w wodzie — „Oznacza to zanurzenie [w wodzie] całego ciała”, Raszi do 29:4 [1]. [przypis tradycyjny]
wykąpie w wodzie ciało swoje — „Tego dnia [Najwyższy Kohen] musiał zanurzać się w [wodzie] przy każdej zmianie szat. I pięć razy przebierał się, przechodząc od służby wewnątrz do służby na zewnątrz [świątyni] i z zewnątrz do wewnątrz, zmieniał złote szaty na białe ubrania i białe na złote, a z każdą zmianą wymagane było zanurzenie [w mykwie] i dwukrotne obmycie rąk i nóg [wodą] z umywalni”, Raszi do 16:4 [4]. [przypis tradycyjny]
Wyka, Kazimierz (1910–1975) — historyk i krytyk literatury, eseista, przed wojną jeden z ważniejszych głosów młodej krytyki literackiej, w czasie okupacji w podziemnym „Miesięczniku Literackim” opublikował szkic poświęcony wierszom K. K. Baczyńskiego List do Jana Bugaja (1943), po wojnie wydawca spuścizny poety; profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (od 1948 r.), współtwórca Instytutu Badań Literackich PAN (1948) i jego dyrektor w l. 1953–1970; w l. 1945–1950 redaktor naczelny miesięcznika literackiego „Twórczość”; wieloletni prezes Związku Literatów Polskich; członek Polskiej Akademii Nauk. Kazimierz Wyka prowadził wieloletnie seminarium literackie, stając się założycielem tzw. krakowskiej szkoły krytyki, zajmował się romantyzmem i Młodą Polską, w tym szczególnie twórczością Stanisława Brzozowskiego. [przypis edytorski]
Wyka, Kazimierz (1910–1975) — krytyk i historyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. [przypis edytorski]
wykałać — dziś: wykłuwać. [przypis edytorski]
wyka — rodzaj roślin zielnych z rodziny bobowatych; gatunki siewne cenione są jako rośliny pastewne, a także ze względu na walory smakowe i wysoką zawartość białka. [przypis edytorski]
Wykazałem, o ile błędne jest rozumowanie p. Pluche'a — Jest to oczywiście grzech „petitio principii”. [przypis autorski]
wykazałem też, jakie są podstawy państwowości — Meijer (przekł. holend.) sądzi, że to zdanie omyłkowo znalazło się tutaj i że jego właściwe miejsce jest w końcu Przyp. po wyrazach: „a co zasługą” z poprawką „wykazałem” na „wykażę” stosownie do „Przypisku 2”. Baensch (przekł. niem.) i Appuhn (przekł. fr.) uznają to i wprowadzają. Gebhardt twierdzi, że to zdanie jest tu na miejscu i mówi, że religijność, moralność i zacność są podstawami państwowości. Ale można też tak je rozumieć, że jest to wskazaniem na Trakt. teol. polit., w którym owe pojęcia są rozwinięte. [przypis redakcyjny]
Wykazał to prof. St. Kot w znakomitym artykule: Pierwsza szkoła protestancka w Polsce („Reformacja w Polsce” I, 1, szczególnie str. 26 i n.). [przypis autorski]
Wykaz beneficjów — wykaz nadań ziemskich za wykonanie określonych z góry obowiązków. [przypis edytorski]
wykazywał, że zastanawiający się nad podobnymi sprawami są głupcami — Sokrates w Apologii Platona (rozdz. III) nie lekceważy sobie tej nauki, tylko twierdzi, że się na tym nie zna. [przypis tłumacza]
wykiń (z ukr.) — wyrzuć. [przypis edytorski]
wykinąć (z ukr.) — wyrzucić. [przypis edytorski]
wykipia — dziś popr.: kipi. [przypis edytorski]
Wykiwali mnie (…) w aferze Nucingena — [patrz:] Bank Nucingena. [przypis tłumacza]
wykładać — tu: wyjaśniać. [przypis edytorski]
wykładacza pisma — właściwie: sofistę. [przypis tłumacza]
wykładał świeckie — wykładał przedmioty świeckie. [przypis edytorski]
wykład (daw.) — wykładnia, interpretacja. [przypis edytorski]
Wykład harmonii — Traité de l'harmonie réduite à ses principes naturels (Traktat o harmonii zredukowanej do jej naturalnych zasad, 1722). [przypis edytorski]
wykład, jaki Plutarch (…) — Plutarch, O Izydzie i Ozyrysie, 39. [przypis tłumacza]
wykład o krążeniu krwi — W wielu miejscach Molier smaga szyderstwem oficjalną medycynę, broniącą się zacięcie przeciw „nowatorstwom” propagującym takie nonsensa, jak krążenie krwi etc. [przypis tłumacza]
wykład pragmatyczny — tłumaczenie pewnych zjawisk mające na celu wyjaśnienie wewnętrznych zależności między poszczególnymi faktami, ich przyczyn oraz skutków; wykład (objaśnienie) praktyczne. [przypis edytorski]
wykłady na pensjach muszą się odbywać po rosyjsku (…) polski język może się używać tylko jako pomocniczy — w zaborze rosyjskim w ramach represji po powstaniu styczniowym nasilono rusyfikację i zajęcia w szkołach nakazano prowadzić po rosyjsku, tak jak całą administrację. [przypis edytorski]
wykłuty — tu: wykluty. [przypis edytorski]
wyklamkować — wystarać się o co z trudnością. [przypis autorski]
wyklarować — tu: wyjaśnić. [przypis edytorski]
wyknąć czego (starop.) — przywykać do czego; dzielności wyknie: przywyka do dzielności, nabiera nawyku dzielności. [przypis edytorski]
wyknąć czego (starop.) — przywykać do czego; Niech wczas twe serce przyszłych pociech wyknie: Niech zawczasu twoje serce przywyka do przyszłych pociech. [przypis edytorski]
wyknęli (starop. forma) — przywykali. [przypis edytorski]
wyknicie (starop. forma) — forma ciągła 3.os. lm trybu rozk.; dziś tylko od dokonanych: nawyknijcie, przywyknijcie; nabierajcie (pobożności). [przypis edytorski]
wykockać — wygrzać, wyhodować. [przypis autorski]
wykołatać (pot.) — osiągnąć coś w rezultacie usilnych starań. [przypis edytorski]
wykoleć — dziś popr.: wykłuć. [przypis edytorski]
wykończać — dziś raczej: wykańczać. [przypis edytorski]
wykończeni zastrzykami — jednym ze sposobów zabijania więźniów w KL Auschwitz było wykonywanie dosercowych zastrzyków z fenolu, zw. przez więźniów „szprycą”. [przypis edytorski]
wykończony — tu: idealny, nieposiadający braków. [przypis edytorski]
wykonał był — daw. czas zaprzeszły: wykonał (wcześniej). [przypis edytorski]
wykoncypować — wymyślić. [przypis edytorski]
wykonując zakołysanie — u Cylkowa: aby stawić przedstawienie. [przypis edytorski]
wykonywa (daw. forma) — dziś: wykonuje. [przypis edytorski]
wykonywa — dziś częstsza forma 3 os. lp. cz.ter.: wykonuje. [przypis edytorski]
wykonywa — dziś popr. forma 3os. lp cz.ter.: wykonuje. [przypis edytorski]
wykonywa — dziś popr. forma: wykonuje. [przypis edytorski]
wykonywa — dziś raczej: wykonuje. [przypis edytorski]
wykonywa — dziś: wykonuje. [przypis edytorski]
wykonywa — dziś: wykonuje; sprawuje (władzę). [przypis edytorski]
wykonywającego — dziś popr. forma: wykonującego. [przypis edytorski]
wykonywają — dziś popr. forma 3os. lm cz.ter.: wykonują. [przypis edytorski]
wykonywaj wszelką robotę twoją — „A gdy nadejdzie Szabat, postrzegaj swoją pracę tak, jak gdyby w całości została już wykonana [i ukończona], abyś nie rozmyślał o pracy w Szabat”, Raszi do 20:9. [przypis tradycyjny]
wykonywał rękami pewne dobrze mu wiadome znaki — πολλὰ προσχειρουργήσας ἐξ ἐπιστήμης, ex disciplina manibus quoque multa; mancherlei Ceremonien, wie seine Kunst ihn lehrte (Cl.); [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
wykonywam — dziś: wykonuję. [przypis edytorski]
wykonywane są w przychodni zabiegi — Chodzi tu o ewent. leczenie schorzeń narządów kobiecych, często nieodzowne przed zaordynowaniem środków zapobiegawczych. [przypis autorski]
wykonywasz — dziś częstsza forma 2 os. lp. cz.ter.: wykonujesz. [przypis edytorski]
wykonywują — dziś poprawnie: wykonują. [przypis edytorski]
wykonywują — dziś raczej: wykonują. [przypis edytorski]
wykonywuje — dziś popr.: wykonuje. [przypis edytorski]
Wykopane olbrzymów żebra i piszczele — Było zwyczajem zawieszać przy kościołach znajdowane zabytki kości kopalnych, które lud uważa za kości olbrzymów. [przypis autorski]
wykopyrtnąć się (pot.) — przewrócić się. [przypis edytorski]
wykopyrtnąć się — przewrócić się. [przypis edytorski]
wykorzeniać (daw.) — tu: niszczyć, gubić. [przypis edytorski]
wykorzenić — wyrwać z korzeniem. [przypis redakcyjny]
wykostkować — wygładzić haft z pomocą kostki. [przypis edytorski]
wykoszlawić — dziś popr.: wykoślawić. [przypis edytorski]
wykować (daw.) — wykuć. [przypis edytorski]
wykować (starop. forma) — wykuć. [przypis edytorski]
wykować (starop.) — wykuć; tu: wyrzeźbić, wyryć. [przypis edytorski]
wykować — wykuć. [przypis edytorski]
wykowany (daw.) — wykuty; por. kowal. [przypis edytorski]
wykowany (daw.) — wykuty. [przypis edytorski]
wykowany — dziś: wykuty. [przypis edytorski]
wykpić się z czegoś — wykręcić się. [przypis edytorski]
wykpić — wyśmiać. [przypis edytorski]
wykpigrosz (daw.) — wydrwigrosz, człowiek wyłudzający pieniądze. [przypis edytorski]
wykpis, własc. wykpisz (daw. reg.) — szyderca, prześmiewca. [przypis edytorski]
wykpisz (daw. reg.) — szyderca. [przypis edytorski]
wykradzenie — tu: uwiedzenie panny z dobrego domu; porwanie za zgodą panny, a wbrew woli jej rodziny. [przypis edytorski]
wykrawanka — czapka z czworograniastym dnem, obszyta tzw. barankiem, noszona daw. w Wielkopolsce i na Kujawach. [przypis edytorski]
wykręcać — tu: skręcać. [przypis edytorski]
wykrętnik — krętacz, kłamca. [przypis edytorski]
wykrochmalony — o materiale: usztywniony kleistym roztworem mączki kartoflanej zagotowanej z wodą. [przypis edytorski]
