Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6547 przypisów.

Tantaque (…) conficit ipsa — Lucretius, De rerum natura, IV, 638. [przypis tłumacza]

Tan-ta-ren (Dendera) — gr. Tenthiris, Dendera, miasto na lewym brzegu Nilu, stolica 6. nomu Górnego Egiptu. Słynne z jednego z najlepiej zachowanych egipskich kompleksów świątynnych, z główną świątynią poświęconą bogini Hathor. Ok. 50 km na północ od Teb. [przypis edytorski]

tant bien que mal (fr.) — jako tako; o tyle o ile. [przypis edytorski]

tant bien, que mal (fr.) — mniej więcej; jakoś; tak czy siak. [przypis edytorski]

tant de bruit pour une omelette (fr.) — wiele hałasu o nic; dosł. wiele hałasu o omlet. [przypis edytorski]

tante grazie (wł.) — dziękuję bardzo. [przypis edytorski]

Tanti (…) aurum — Iuvenalis, Satirae III, 54. [przypis tłumacza]

tantiema — procentowy udział w zyskach. [przypis edytorski]

tantiema — tu: udział w zyskach przedsiębiorstwa, wypłacany jako dodatek do pensji wyższym urzędnikom. [przypis redakcyjny]

tantiema — udział autora w dochodzie z tytułu upublicznienia jego dzieła. [przypis edytorski]

tanti honoris insigne (łac.) — odznakę tak wielkiego zaszczytu. [przypis redakcyjny]

tanti saluti (wł.: szczególne pozdrowienia) — witam serdecznie, pozdrawiam. [przypis edytorski]

tanti spes affulsit voti (łac.) — zajaśniała nadzieja takiego życzenia. [przypis redakcyjny]

Tantjeme werden haben Sie, ganz Wien wird auf Euch gaffen! (niem.) — Będzie pan dostawał tantiemy, cały Wiedeń będzie się na pana gapił! [przypis edytorski]

tantna (z łac.) — zamożna. [przypis redakcyjny]

Tanto nomini nullum par elogium (łac.) — Tak wielkiemu imieniu żadna inskrypcja nie sprosta. [przypis edytorski]

tanto postliminio (łac.) — tak wielkim prawem powrotu do własnego kraju. [przypis redakcyjny]

Tanto quanto se ne taglia (wł.) — Tyle, ile się z tego kraje. [przypis edytorski]

tant pis (fr.) — nieważne. [przypis edytorski]

tant pis (fr.) — tym gorzej (dla niej); co z tego. [przypis edytorski]

Tantra (sanskr.) — późno sanskryckie dzieła religijne, zajmujące się przeważnie gusłami. [przypis tłumacza]

tantum (…) dediscant — Quintus Curtius, Historiae Alexandri Magni, III, 2, 18. [przypis tłumacza]

Tantum ergo sacramentum (łac.) — Przed tak wielkim sakramentem. [przypis edytorski]

Tantum (…) inseruerunt (łac.) — „Tyle doznają boleści, ile się jej poddają” (Augustinus Aurelius, De civitate Dei, I, 10; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Tantum (…) malorum — Lucretius, De rerum natura, I, 102. [przypis tłumacza]

tantum modo (łac.) — tylko. [przypis redakcyjny]

tantum (…) pertinet — Livius Titus, Ab Urbe condita, XXX, 44. [przypis tłumacza]

Tantum (…) podagram — Martialis, Epigrammata VII, 39, 8. [przypis tłumacza]

Tantum religio potuit suadere malorum (łac.) — tylko religia może przekonać do zła. [przypis edytorski]

Tantus (…) saeviunt — Augustinus Aurelius, De civitate Dei, VI, 10. [przypis tłumacza]

tan (z daw. ang. thane) — tytuł szlachecki w daw. Anglii i Szkocji, zbliżony rangą do barona. [przypis edytorski]

ta pani, na którą ty i Diana wpadłyście, gdyście skoczyły do łóżka w pokoju gościnnym — patrz: Ania z Zielonego Wzgórza. [przypis tłumacza]

ta panna — żona poety. [przypis redakcyjny]

tapczana — dziś popr.: tapczanu. [przypis edytorski]

tapecul (fr.) — pot. określenie pojazdu ze złym zawieszeniem; dosł.: wali-tyłek. [przypis edytorski]

taperstwo — grywanie jako pianista w kawiarniach lub restauracjach. [przypis edytorski]

tapette — franc. wyrażenie gwarowe może oznaczać albo gadułę albo pederastę. [przypis redakcyjny]

Ta piękna dusza (…) tej nędzarza trumny — Św. Franciszek umierając, przez pokorę chrześcijańską zalecił współzakonnikom swoim, żeby jego ciało bez trumny wrzucone zostało do ziemi. [przypis redakcyjny]

Ta pieśń w rękopiśmie — Po wyjściu z druku drugiej edycji Psalmów wiersz, o którym tu mowa, został przedrukowany w Lipsku u Bobrowicza pod tytułem: Do Autora Trzech Psalmów, Juliusza Słowackiego. [przypis redakcyjny]

tapioka — rodzaj kaszy wyrabianej ze skrobi uzyskanej z bulw manioku jadalnego. [przypis edytorski]

tapir, czyli anta (Tapirus americanus) — w ob. klasyfikacji: Tapirus terrestris, roślinożerny ssak nieparzystokopytny z krótką trąbą. [przypis edytorski]

tapir — roślinożerny ssak z krótką trąbą. [przypis edytorski]

tapir — ssak lasów tropikalnych, o niewielkiej trąbie wykształconej z nosa i wargi. [przypis edytorski]

tapir — ssak nieparzystokopytny z krótką trąbą, żyjący w lasach tropikalnych Ameryki Śr. i Płd. oraz Azji Płd.-Wsch. [przypis edytorski]

tapir — ssak nieparzystokopytny z krótką trąbą, żyjący w lasach tropikalnych Ameryki Środkowej i Południowej oraz płd.-wsch. Azji. [przypis edytorski]

ta pójdę — tu: albo pójdę. [przypis edytorski]

Taprobana — staroż. gr. nazwa wyspy Cejlon. [przypis edytorski]

Taprobana — wyspa w Indiach; może Ceylon. [przypis tłumacza]

ta przygoda przepowiedziana była przez Dawida w psalmie (…) Adiutorium nostrum — Cały ten ustęp był w owych czasach niemałym zuchwalstwem ze strony pisarza; [por. Psalm 123; red. WL]. [przypis tłumacza]

taraban — bęben wojskowy. [przypis edytorski]

taraban — duży, podłużny bęben używany w kapelach janczarskich, a także w daw. wojsku polskim; w czasie bitwy bębny te służyły do wydawania komend. [przypis edytorski]

taraban — duży, podłużny bęben używany w tureckich kapelach janczarskich. Używano go także w dawnym wojsku polskim. [przypis edytorski]

tarabanowo-trombonowy — w znaczeniu przenośnym określenie utworzone dla wyrażenia nadmiaru, może przez porównanie do zbytniego zgiełku instrumentów, których tu nazw użyto; tarabnan: bęben wojskowy; trombon: puzon. [przypis edytorski]

taraban — wojskowy bęben w kształcie wydłużonego walca. [przypis edytorski]

tarać się — dziś popr.: tarzać się. [przypis edytorski]

taradejka (ros. taratajka) — prosta bryczka bez resorów, używana w Polsce w XVIII w. [przypis edytorski]

tarakańczyk a. karakańczyk — karaluszek. [przypis edytorski]

tarakan (reg.) — karakan, karaluch. [przypis edytorski]

tarakaszka (daw.) — karaluch (zdr. od tarakan). [przypis edytorski]

taran — belka, służąca dawniej do burzenia murów i bram. [przypis edytorski]

tarantas (z ros.) — czterokołowy konny pojazd podróżny wywodzący się z Rosji, którego pudło osadzone było na długich, elastycznych drągach pełniących rolę resorów. [przypis edytorski]

tarantela — neapolitański taniec ludowy. [przypis edytorski]

tarantella — włoski taniec ludowy, który według wierzeń ludowych miał leczyć z ukąszenia pająka. [przypis edytorski]

tarant — nazwa umaszczenia konia; konie tarantowate charakteryzują się kontrastowo ciemnymi (karymi a. kasztanowatymi) plamkami występującymi na białej skórze lub odwrotnie: białymi plamkami na ciemnej sierści. [przypis edytorski]

tarantowy — o sierści białej w plamy. [przypis edytorski]

tarant — Prawdopodobnie renifer. [przypis tłumacza]

tarany — dziś popr. forma N.lm: taranami. [przypis edytorski]

tarany (starop. forma) — (z) taranami. [przypis edytorski]

tarapacić (daw.) — gryźć. [przypis redakcyjny]

tarapata (daw.) — dziś tylko w lm: tarapaty, kłopoty. [przypis edytorski]

Tara — rzeka w azjatyckiej części Rosji, prawy dopływ Irtysza, lewego dopływu Obu. [przypis edytorski]

Tarascon — miasto w płd. Francji, u ujścia Rodanu, ok. 23 km na płd. od Awinionu; znane m.in. ze wspaniałego średniowiecznego zamku ukończonego w 1449 przez Rene I Andegaweńskiego, zw. Dobrym Królem Rene. [przypis edytorski]

taras (daw.) — tu: więzienie (por.: zatarasować). [przypis edytorski]

taras (daw.) — tu: więzienie (por.: zatarasować). [przypis redakcyjny]

taras (daw.) — [tu:] więzienie; [por. zatarasować]. [przypis redakcyjny]

tarasić (gw.) — deptać, tratować. [przypis edytorski]

taras — nasyp ziemny. [przypis edytorski]

taras — nasyp ziemny; tu: ogrodzenie. [przypis edytorski]

taras — sklep, więzienie; lepiej z lassa niżeli z tarassa (przysłowie): łatwiej wydostać się z lasu niż z więzienia. [przypis redakcyjny]

taras (starop.) — [tu:] więzienie. [przypis redakcyjny]

taras (starop.) — więzienie. [przypis edytorski]

Taras Trasiło, właśc. Triasiło Fedorowicz (zm. po 1636) — ataman kozacki, jedna z najważniejszych postaci ukraińskiego folkloru oraz ukraińskiej idei narodowej; organizator kampanii na Krymie (1629); przywódca antyfeudalnego powstania Kozaków i chłopów w 1630; zmusił wojska polskie do opuszczenia Korsunia; w maju 1630 okopał się pod Perejasławiem, gdzie 1 czerwca miała miejsce tzw. „noc Tarasa”: wypad Kozaków do obozu wojsk polskich, gdzie udało im się zadać duże straty przeciwnikowi; 15 czerwca Kozacy zdobyli kilka polskich armat; brak artylerii zmusił hetmana Stanisława Koniecpolskiego do zawarcia w drugiej połowie czerwca ugody perejasławskiej; hetman polski żądał między innymi wydania Fedorowicza, na co jednak starszyzna nie chciała się zgodzić, niemniej odsunięto go od dowodzenia; Fedorowicz opuścił Perejasław wraz ze swoimi stronnikami, aby organizować kolejne powstanie przeciwko Polakom, jednak bez większych sukcesów. [przypis edytorski]

taras — tu: więzienie. [przypis edytorski]