Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7237 przypisów.
Aber ist das eine Antwort (niem.) — ale czy to jest odpowiedź. [przypis edytorski]
A Berlin! Vive Boulanger! (fr.) — na Berlin, niech żyje Boulanger. [przypis edytorski]
Abernethy — znakomity lekarz angielski, słynny ze swej ekscentryczności. [John Abernethy (1764–1831); red. WL]. [przypis tłumacza]
aber (niem.) — ale. [przypis edytorski]
aberracja — odchylenie od normy. [przypis edytorski]
aberracja (od łac. aberratio) — zbłądzenie, odchylenie od zwyczajnego stanu umysłowego. [przypis edytorski]
aberracja (z łac.) — zbłądzenie, odchylenie; w astronomii: pozorne odchylenie pozycji ciał niebieskich od ich rzeczywistego położenia, spowodowane ruchem Ziemi, z której prowadzone są obserwacje. [przypis edytorski]
aberratio (łac.) — zboczenie, zaburzenie. [przypis edytorski]
aberratio mentalis partialis (łac.) — częściowe zaburzenie umysłowe. [przypis edytorski]
Aber warum überhaupt Wahrheit? (niem.) — Ale dlaczego w ogóle prawda? [przypis edytorski]
Aber wo? Warum soll ich denn? (niem.) — Ale gdzież? Czemu miałbym być? [przypis edytorski]
ab excessu divi Stephani (łac.) — od zgonu ś. p. Stefana. [przypis redakcyjny]
ab extra (łac.) — z zewnątrz. [przypis redakcyjny]
Abeylart Piotr — właśc. Pierre Abélard (1079–1142), filozof i teolog, wybitny nauczyciel, jeden z prekursorów scholastyki. Znany także z burzliwego romansu z Heloizą i potajemnego małżeństwa z nią. [przypis edytorski]
Abfahrt nach Hamburg (niem.) — odjazd do Hamburga. [przypis edytorski]
Abgang (niem.) — ubytek, więzień wypisany z obozu na skutek zgonu lub przeniesienia do innego obozu. [przypis edytorski]
Abgarowicz, Maria (1906–1971) — muzykolog; prywatnie żona Jerzego Andrzejewskiego. [przypis edytorski]
ab hoste maligno libera nos Domine (łac.) — od wroga złośliwego uwolnij nas, Panie. [przypis edytorski]
Abiasz, a. Abiam — drugi król Królestwa Judy, panujący ok. 913–911 p.n.e.; wszczął zwycięską wojnę z północnym Królestwem Izraela. [przypis edytorski]
Abies nigra (łac., biol.) — dosł: czarna jodła, popr. Picea mariana, świerk czarny, drzewo iglaste występujące w Ameryce Płn.; piwo świerkowe przyrządzano już podczas wojny o panowanie w Ameryce Północnej (połowa XVIII w.). [przypis edytorski]
Abigail — druga żona króla Dawida. Pierwszym mężem Abigail był okrutny i bogaty Nabal. Gdy Dawid przebywał na pustyni, poprosił Nabala przez posłańców o jedzenie. On odmówił, ale Abigail po kryjomu dała im jedzenie. Za karę Bóg uśmiercił Nebala, a Abigeil została żoną Dawida (1Sm 25,1–42). [przypis edytorski]
Abila — przylądek w Maroko w cieśninie Gibraltarskiej (jeden ze słupów Herkulesa, dziś Zeuta). [przypis redakcyjny]
Abilę — Ἄβιλα; wedle indeksu edycji Niesego to samo, co Abela z II, XIII, 2. Tak samo Boettger. Natomiast Graetz (III, 517, uw. 1) sądzi, że była to miejscowość inna, położona na południe, w pobliżu Liwias (Juliady). [przypis tłumacza]
A Bill to amend the Laws relating to Dramatic Literary Property (1833), Paper No. 73, II.117–120, http://copy.law.cam.ac.uk/record/uk_1833c, (dostęp 09.02.2014). [przypis autorski]
Abimelek — król Gereru; syn Gedeona zwanego Jerubbaalem i jednej z jego nałożnic. Miał 70 braci. Abimelek udał się do braci swojej matki do Sychem, żeby przekonać ich, że to on powinien zostać ich królem. Za otrzymane od nich pieniądze zapłacił awanturnikom by pomogli mu zabić braci; przeżył tylko jeden brat Jotam, który zdążył się ukryć. Lud Sychem obwołał go królem (Sdz 9,1–6), po trzech latach lud się zbuntował przeciw niemu (Sdz 9,22–23), podburzany przez Gaala. Abimelekowi udało się pokonać Gaala (Sdz 9,39–40), po czym wymordował mieszkańców Sychem i zburzył miasto (Sdz 9,45). Następnie wyruszył do Tebes, zdobył miasto i kiedy miał podłożyć ogień pod ostatnią twierdzą, jedna z kobiet tam się znajdujących zrzuciła na niego kamień, a giermek dobił go mieczem (Sdz 9,50–56). [przypis edytorski]
Abimelek — postać biblijna, syn Gedeona, jeden z bohaterów Księgi Sędziów, historycznie pierwszy król Izraela. [przypis edytorski]
ab invicem (łac.) — nawzajem. [przypis redakcyjny]
ab invicem (łac.) — wzajemnych. [przypis redakcyjny]
abis a. abyss (starop.) — otchłań, przepaść. [przypis redakcyjny]
abis a. abys (starop.) — otchłań [tu: jako nazwa własna]. [przypis redakcyjny]
abis a. abys (starop.) — otchłań; tu: jako nazwa własna. [przypis redakcyjny]
abissy — otchłań, podziemie, „przepaście dolne”. [przypis redakcyjny]
Abisyńczycy — mieszkańcy Abisynii (dawna nazwa Etiopii). [przypis edytorski]
abisyński — etiopski; Abisynia to dawna nazwa Etiopii. [przypis edytorski]
Abisynia — dawna nazwa Etiopii. [przypis edytorski]
Abisynia — daw. nazwa Etiopii. [przypis edytorski]
Ablata est pythii vox haud revocabilis ulli, Temporibus longis etenim iam cessat Apollo, Clavibus occlusis silet (łac.) — Nieodwołalnie głos został zabrany Pytii, dawno temu ustąpił też Apollo i milczy zamknięty na klucz (mowa o zamknięciu świątyni Apollina). [przypis edytorski]
Ablatum (…) istud — Ovidius, Tristia, I, 6, 20. [przypis tłumacza]
ablegat — wysłannik papieski; tu żart.: posłaniec. [przypis redakcyjny]
ablucja — oczyszczenie; często w formie obrzędu rytualnego. [przypis edytorski]
ablucja (z łac.) — obmycie. [przypis redakcyjny]
ablucja (z łac.) — rytualne obmycie ciała lub jego części. [przypis edytorski]
abnegacja — brak troski o swój stan, wygląd i korzyści. [przypis edytorski]
abnegacja — brak troski o swój wygląd lub swoje korzyści. [przypis edytorski]
abnegacja — wyrzeczenie się. [przypis edytorski]
abnegacja (z łac.) — wyrzeczenie się; brak troski o swój stan, wygląd i korzyści. [przypis edytorski]
abnegacja (z łac.) — wyrzeczenie się; brak troski o swoje korzyści. [przypis edytorski]
abnegacya — zaparcie się siebie, wyrzeczenie się wszystkiego. [przypis autorski]
abnegatka (daw.) — kobieta, która wyrzeka się czegoś, rezygnuje z własnej korzyści dla dobra innych. [przypis edytorski]
Abnoba — łac. nazwa Czarnego Lasu. [przypis redakcyjny]
Aboć się (…) śmieje (daw.) — konstrukcja z partykułą -ci (skróconą do: -ć); czy się śmieje. [przypis edytorski]
aboć wezmą, abo co daj (daw.) — albo od ciebie wezmą, albo sam masz dać. [przypis edytorski]
abo (daw.) — albo, lub. [przypis edytorski]
abo (daw.) — albo. [przypis edytorski]
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
abo (daw.) — albo; tu: czy. [przypis edytorski]
abo (daw., gw.) — albo. [przypis edytorski]
ab officio (łac.) — do urzędu, z urzędu. [przypis redakcyjny]
ab officio (łac.) — z urzędu. [przypis edytorski]
abo (gw.) — albo. [przypis autorski]
abo (gw.) — albo. [przypis edytorski]
Abo im odpuść, Panie, ten grzech, abo jeśli tego nie uczynisz, wymaż mię z ksiąg twoich, w któreś napisał — Wj 32, 32. [przypis edytorski]
abolicjonista — zwolennik zniesienia niewolnictwa. [przypis edytorski]
aboli (daw.) — albo, lub też. [przypis edytorski]
abolucjonizm, własc.abolicjonizm — ruch społeczny na rzecz zniesienia jakiegoś prawa, szczególnie zniesienia niewolnictwa. [przypis edytorski]
abominacja — wstręt, obrzydzenie. [przypis edytorski]
abominacja — wstręt, odraza, obrzydzenie; z łac. abominatio, w daw. źródłach zapisywanego także jako abhonimatio, gdyż błędnie wywodzono to słowo od ab homine: od człowieka. [przypis edytorski]
abominacja (z łac. abominatio) — wstręt, odraza, obrzydzenie. [przypis edytorski]
abominacja (z łac.) — obrzydzenie, odraza. [przypis edytorski]
abominacja (z łac.) — obrzydzenie, wstręt, odraza. [przypis edytorski]
abominacja (z łac.) — obrzydzenie, wstręt. [przypis edytorski]
abominacja (z łac.) — obrzydzenie, wstręt. [przypis redakcyjny]
abominacja (z łac.) — wstręt, odraza, obrzydzenie. [przypis edytorski]
abominacja (z łac.) — wstręt, odraza, obrzydzenie. [przypis edytorski]
abominacja (z łac.) — wstręt, odraza, obrzydzenie. [przypis edytorski]
abominacja (z łac.) — wstręt, odraza. [przypis edytorski]
abominacja (z łac.) — wstręt, odraza. [przypis redakcyjny]
Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
abominacja (z łac.) — wstręt. [przypis edytorski]
abominatio desolationis (łac.) — wstręt do osamotnienia. [przypis redakcyjny]
abominationem naturalem (łac. forma B.lp) — wstręt wrodzony. [przypis redakcyjny]
Abongo, Aka-ka i Batwa — karły afrykańskie. [przypis autorski]
abordować — atakować, wdzierając się na pokład statku. [przypis edytorski]
abo (starop.) — albo. [przypis edytorski]
abo (starop.; gw.) — albo. [przypis edytorski]
Abo szczo? (ukr.) — Bo co? [przypis edytorski]
About, Edmond François Valentin (1828–1885) — fr. pisarz, publicysta i dziennikarz, założyciel pisma „Wiek XIX” („XIXe Siècle”). [przypis edytorski]
ab ovo (łac., dosł.: od jaja) — od początku. [przypis edytorski]
ab ovo (łac.) — dosł. od jajka; od zera, od początku. [przypis edytorski]
ab ovo (łac.: od jaja) — od początku. [przypis redakcyjny]
ab ovo (łac.: od jajka) — od początku. [przypis edytorski]
ab ovo (łac.) — od początku, dosł.: od jajka; jajko stanowiło pierwszą potrawę na ucztach staroż. Rzymian. [przypis redakcyjny]
ab ovo (łac.) — od samego początku. [przypis edytorski]
ab ovo (łac.) — od zarodka, od początku. [przypis tłumacza]
Abrabanel a. Abravanel — jedna z najstarszych i najznakomitszych rodzin żydowskich w Hiszpanii. [przypis edytorski]
Abradatas — król Suzyjczyków, z miasta Suza (na wschód od Babilonu, nad rzeką Choaspes [ob. Karche]), które później było wiosenną rezydencją królów perskich; dziś Suzjana (okolica Suzy) zwie się Chuzistan. W starożytności to kraina Elam. Miasto Suza, po asyryjsku Susan, po hebrajsku Szuszan („miasto lilii”) było od 596 r. przed Chr. stolicą Persji, zdobyte przez Teispesa, pierwszego historycznego króla perskiego z rodu Achemenidów, pradziada Cyrusa (Teispes, Cyrus I, Kambyzes I, Cyrus II). Więc znowu anachronizm, jeśli się mówi o Suzjanie jako o niepodległej krainie. [przypis tłumacza]
Abraham — Ἁβραάμ (N), Ἁβάραμος (D). [przypis tłumacza]
Abraham — biblijny patriarcha, ojciec narodu żydowskiego (hebr. znaczenie jego imienia to: „ojciec narodów”); swego długo wyczekiwanego syna Izaaka był gotów złożyć w ofierze Bogu na górze Moria (wg tradycji utożsamianej późn. ze wzgórzem świątynnym w Jerozolimie), lecz dawszy dowód swej wiary i bojaźni bożej (hebr. Akeda: „związanie”, „ofiarowanie”), został w ostatniej chwili powstrzymany od tego przez anioła, wysłannika Jahwe. [przypis edytorski]
Abraham — biblijny patriarcha, syn Teracha. Pierwotnie miał na imię Abram. Gdy miał 77 lat ukazał mu się Bóg i nakazał mu wyruszyć do miejsca, które mu wskaże; gdy dotarł do miasta Sychem, Bóg oznajmił, że to miejsce oddaje jego potomstwu (Rdz 12,1–7). W wieku 99 lat ponownie ukazał mu się Bóg, by odnowić z nim przymierze; zapowiedział, że Abram będzie ojcem wielu narodów i wówczas zmienił mu imię na Abraham; wtedy również Bóg nakazał dokonywać obrzezania chłopców (Rdz 17,1–11). Abraham pojął za żonę Saraj, która była bezpłodna (Rdz 11,29–30), dlatego pierworodnym jego synem jest syn urodzony przez niewolnicę Hagar — Izmael (Rdz 16,2–11). Dzięki łasce boskiej, której Bóg zmienił imię na Sara, zaszła w ciążę i urodziła Izaaka (Rdz 17,19–21). Po śmierci Sary, Abraham pojął za żonę Keturę, z którą miał jeszcze sześciu synów (Rdz 25,1–2). Bóg wystawił Abrahama na próbę wiary i kazał mu złożyć w ofierze ukochanego syna Izaaka. Abraham przystał na to i gdy miał go zabić, Bóg pozwolił mu złożyć w zamian ofiarę z baranka (Rdz 22,1–13). [przypis edytorski]
Abraham — biblijny patriarcha, syn Teracha. Pierwotnie miał na imię Abram. Gdy miał 77 lat ukazał mu się Bóg i nakazał mu wyruszyć do miejsca, które mu wskaże; gdy dotarł do miasta Sychem, Bóg oznajmił, że to miejsce oddaje jego potomstwu (Rdz 12,1–7). W wieku 99 lat ponownie ukazał mu się Bóg, by odnowić z nim przymierze; zapowiedział, że Abram będzie ojcem wielu narodów i wówczas zmienił mu imię na Abraham; wtedy również Bóg nakazał dokonywać obrzezania chłopców (Rdz 17,1–11). Abraham pojął za żonę Saraj, która była bezpłodna (Rdz 11,29–30), dlatego pierworodnym jego synem jest syn urodzony przez niewolnicę Hagar — Izmael (Rdz 16,2–11). Dzięki łasce boskiej Saraj, której Bóg zmienił imię na Sara, zaszła w ciążę i urodziła Izaaka (Rdz 17,19–21). Po śmierci Sary, Abraham pojął za żonę Keturę, z którą miał jeszcze sześciu synów (Rdz 25,1–2). Bóg wystawił Abrahama na próbę wiary i kazał mu złożyć w ofierze ukochanego syna Izaaka. Abraham przystał na to i gdy miał go zabić, Bóg pozwolił mu złożyć w zamian ofiarę z baranka (Rdz 22,1–13). [przypis edytorski]
Abraham, Gedeon; umacniać wiarę cudami — Fragm. 822. [przypis tłumacza]
Abraham i Jakub ze swymi służebnymi (bibl.) — postacie z Księgi Rodzaju: patriarchowie, spłodzili synów ze służebnymi, kiedy ich żony przez długi czas nie mogły mieć dzieci i wydawały się bezpłodne (Rdz 16, 1–15; Rdz 30, 1–13). [przypis edytorski]
