Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | botanika | francuski | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia rzymska | niemiecki | portugalski | potocznie | rosyjski | rodzaj żeński | włoski
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 1184 przypisów.
Vater unser, der Du bist im Himmel — „Ojcze nasz, któryś jest w niebie”; pierwsze słowa modlitwy zaczerpniętej z Ewangelii i wspólnej wszystkim wyznaniom chrześcijańskim. [przypis edytorski]
Vatinius (…) Niegdyś szewczuk odarty (…) krzywy — Tacyt [Roczniki] XV, 34. [przypis autorski]
vatum irritabile genus (łac.) — wrażliwy (a. drażliwy) poetów ród. [przypis edytorski]
Vauban, Sébastien Le Prestre de (1633–1707) — francuski inżynier wojskowy, architekt, ekonomista, marszałek Francji; autor opublikowanego anonimowo dzieła Projet d'une dime royale (Projekt dziesięciny królewskiej, 1707), w którym w celu zmniejszenia niesprawiedliwości społecznych i trudności ekonomicznych zaproponował śmiały program zastąpienia wszystkich istniejących podatków jednym podatkiem 10-procentowym od dochodów, płaconym bez wyjątku, również przez szlachtę i duchownych. [przypis edytorski]
Vauban, Sébastien le Prestre de (1633–1707) — francuski inżynier wojskowy, architekt, urbanista, ekonomista, polityk, reformator i filozof; marszałek Francji. [przypis edytorski]
Vauban, Sébastien le Prestre de (1633–1707) — marszałek Francji, ekonomista i inżynier wojskowy, autor dzieł z dziedziny fortyfikacji i twórca własnego systemu budowania i zdobywania twierdz (Traktaty o zdobywaniu i obronie twierdz, oryg. Traités de l'attaque et de la défense des places); w filozofii prekursor fizjokratyzmu (podkreślającego wartość pracy) i przeciwnik merkantylizmu. [przypis edytorski]
Vauban, Sebastian le Prestre de (1633–1707) — marszałek Francji, napisał traktat pt. Projekt królewskiej dziesięciny. [przypis redakcyjny]
Vauban, Sebastien de (1633–1707) — markiz; marszałek Francji, ekonomista; wybitny inżynier wojskowy i architekt, twórca nowego sposobu budowania fortyfikacji i twierdz oraz technik oblężniczych. [przypis edytorski]
Vaucanson, Jacgues de — mechanik, ur. r. 1709 w Grenoble, zm. 1782 w Paryżu. [przypis tłumacza]
Vaucanson, Jakub de (1709–1782) — był bardzo uzdolnionym i pomysłowym mechanikiem. Wiele czasu, trudu i pracy umysłowej zajęło mu wykonanie kunsztownych zabawek, wymienionych w Człowieku-maszynie: miały one być według intencji Vaucansona przygotowaniem do zbudowania w przyszłości bardziej złożonych automatów, wykonywających wszystkie czynności ludzkie. Nie marzył jednak, jak de la Mettrie, o tym, aby nadać tym automatom również doskonałość moralną. Pomysły Vaucansona, obok oczywiście poglądów Kartezjusza, natchnęły de la Mettriego nie tylko tytuł Człowiek-maszyna, ale i myśl zasadniczą, że ciało ludzkie jest ogromnym zegarem, zbudowanym kunsztownie i umiejętnie. [przypis tłumacza]
vaudeville (fr.) — wodewil, tj. lekki utwór sceniczny, przeplatany śpiewami. [przypis edytorski]
Vaugelas (1585–1650) — głośny gramatyk, który podjął dzieło ujęcia w karby i oczyszczenia języka. [przypis tłumacza]
Vaulabelle, Achille Tenaille de (1799–1879) — francuski publicysta i polityk. [przypis edytorski]
vaults (ang.) — sklepienie, krypta, grobowiec; tu: skarbiec, sejf. [przypis edytorski]
Vauvenargues, Luc de Clapiers, marquis de (1715– 1747) — pisarz i moralista fr., autor aforyzmów, jego postawa bywa określana mianem nowoczesnego stoicyzmu; był od urodzenia słabego zdrowia, rok przed swoją przedwczesną śmiercią opublikował anonimowo zbiór esejów i aforyzmów, zachęcony do tego przez swego przyjaciela, Voltaire'a; dopiero pośmiertnie ukazały się pod jego własnym nazwiskiem; tytuły najważniejszych zbiorów to: Réflexions et maximes („Refleksje i maksymy”, 1746), Introduction à la connaissance de l'esprit humain (Wprowadzenie do poznania ducha ludzkiego, 1746). [przypis edytorski]
Vauvenargues — właśc. Luc de Clapiers, markiz Vauvenargues (1715–1747), fr. pisarz i moralista. [przypis edytorski]
Va, va, je te coifferai bien (fr.) — Idź, idź, już ja cię ufryzuję (w domyśle: przyprawię ci rogi). [przypis edytorski]
Va, va, je te le donnę pour l'amour de l'humanité (fr.) — idź, idź, daję ci to przez wzgląd na miłość ludzkości. [przypis edytorski]
va via (wł.) — idź precz; wynoś się. [przypis edytorski]
vėdras — kibiras. [przypis edytorski]
vėkos — jėgos. [przypis edytorski]
vėliukas — vėliava. [przypis edytorski]
Vėluvos — vėliavos. [przypis edytorski]
Véry — jedna z najlepszych restauracji paryskich. [przypis edytorski]
vėsulai — stiprūs vėjai. [przypis edytorski]
vėža (lenk.) — bokštas. [przypis edytorski]
vėžė — ruožas, kelias. [przypis edytorski]
vėzdas — lazda. [przypis edytorski]
vėzgurnoti — niekus kalbėti. [przypis edytorski]
Vecchi, Bartolommeo (de) (zm. 1628) — włoski kapucyn, autor Praxis observanda in admittendis ad religionis (1627). [przypis edytorski]
vecchio (wł.) — stary. [przypis edytorski]
vectigal constitutum (łac.) — cło ustanowione. [przypis redakcyjny]
Vederemo! (wł.) — zobaczymy. [przypis edytorski]
vedere Napoli e poi… (wł.) — zobaczyć Neapol, a potem… (nawiązanie do włoskiego powiedzenia: vedere Napoli e poi mori: zobaczyć Neapol, a potem umrzeć). [przypis edytorski]
Vega, Andreas (Andrés) de (1498–1549) — hiszpański franciszkanin, aktywny uczestnik soboru trydenckiego. [przypis edytorski]
Vega (hiszp. La Vega de Granada; od vega: równina aluwialna) — żyzna równina, na której położone jest miasto Granada. [przypis edytorski]
vega (hiszp.) — żyzna równina; łąka. [przypis edytorski]
Vega, Lope de (1562–1635) — hiszpański poeta i dramaturg, twórca teatru narodowego, autor ponad 2000 sztuk. [przypis edytorski]
Vehmgericht — rodzaj sądów funkcjonujących w Westfalii w XIV–XV wieku, działających na ziemiach nieobjętych systemem sądownictwa dziedzicznych książąt; opierały się na bractwach ławników zwanych „wolnymi sędziami”, a ich obrady, początkowo jawne, później często przebiegały w tajemnicy; zniesione w 1811, stały się synonimem samozwańczych tajnych sądów sprawowanych przez rozmaite sprzysiężenia. [przypis edytorski]
Vehmgericht — średniowieczne sądy tajemne. [przypis redakcyjny]
veidaliotas — vaidilutis, senovės lietuvių ir prūsų pagonių kunigas, aukuro prižiūrėtojas. [przypis edytorski]
veikiai — greitai. [przypis edytorski]
veilleuza — (z fr. veilleuse) lampka nocna. [przypis edytorski]
veizdėk — žiūrėk. [przypis edytorski]
veizdėti — pažiūrėti, žvelgti. [przypis edytorski]
veizdėti — žiūrėti. [przypis edytorski]
veizėti — žiūrėti. [przypis edytorski]
Velásquez, Diego (1599–1660) — hiszpański malarz barokowy, związany z dworem Filipa IV; znany portrecista; jego obraz Panny dworskie z 1656 przedstawia pięcioletnią wówczas infantkę (córkę królewską) Małgorzatę Teresę w otoczeniu dworzan. [przypis edytorski]
Velásquez, Diego (1599–1660) — hiszpański malarz barokowy, związany z dworem Filipa IV; znany portrecista; jego obraz Poddanie Bredy z 1635, przedstawiający poddanie wojskom hiszpańskim niderlandzkiego miasta Breda, znany jest także pod hiszp. tytułem Las Lanzas (Piki): nad przedstawionym w prawej części oddziałem hiszpańskim gęsto wznoszą się piki (długa broń drzewcowa piechoty). [przypis edytorski]
Velásquez, Diego (1599–1660) — hiszpański malarz barokowy, związany z dworem Filipa IV; znany portrecista; obraz Panny dworskie z 1656 r. przedstawia pięcioletnią wówczas infantkę Małgorzatę Teresę w otoczeniu dworzan. [przypis edytorski]
Velázquez, Diego (1599–1660) — hiszpański malarz barokowy. [przypis edytorski]
velarium (łac.) — zasłona. [przypis edytorski]
Velarium — zasłona w amfiteatrze (od słońca). [przypis redakcyjny]
velarius (łac.) — niewolnik zajmujący się zasłonami i kotarami. [przypis edytorski]
Velasquez, Diego (1599–1660) — hiszpański malarz barokowy, związany z dworem Filipa IV; znany portrecista. [przypis edytorski]
Velasquez, Diego (1599–1660) — hiszp. malarz barokowy, związany z dworem Filipa IV; znany portrecista. [przypis edytorski]
Velasquez, Diego (1599–1660) — hiszp. malarz barokowy, związany z dworem Filipa IV; znany portrecista. [przypis edytorski]
velėnija — durpynas, pelkė. [przypis edytorski]
velėnpelkė — durpinė pelkė. [przypis edytorski]
vel (łac.) — albo. [przypis edytorski]
vel (łac.) — lub; czyli. [przypis edytorski]
vel (łac.) — lub. [przypis edytorski]
velleitas — zachcianka; w niemieckim: Gelüste. [przypis tłumacza]
Vellejusz Paterkulus — historyk rzymski, urodzony około r. 19 przed Chr. Jego dzieło obejmuje 2 księgi i nosi tytuł: Historiae romanae ad M. Vinicium consulem libri II. [przypis tłumacza]
Vellere (…) novam (łac.) — „Z jakim zapałem włosy siwe rwie z korzeniem/ I twarz odmładza, tarciem zdarłszy dawną skórę?” (Tibullus, Elegiae, I, 8, 45; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
vel peccantibus virtutis species prima iucunda est (łac.) — bo nawet grzeszący zachwycają się ideałem cnoty. [przypis redakcyjny]
veltuo — veltui, nenaudingai, be reikalo. [przypis edytorski]
velukas — vėliava. [przypis edytorski]
velum (łac.: zasłona) — tu: welon. [przypis edytorski]
Velut (…) manens — Vergilius, Aeneida, X, 693. [przypis tłumacza]
Velut (…) species (łac.) — „Tworząc sobie urojenia podobne do snów chorego człowieka” (Horatius, Ars poetica, 7; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Velut (…) vento — Catullus, Carmina, 25, 12. [przypis tłumacza]
Velyčiau — mieliau nenorėčiau. [przypis edytorski]
velyčiau — mieliau norėčiau. [przypis edytorski]
velydami — linkėdami. [przypis edytorski]
velyk — geriau. [przypis edytorski]
velyk — geriau, verčiau. [przypis edytorski]
velyk — verčiau, geriau. [przypis edytorski]
vely — verčiau, geriau. [przypis edytorski]
venator — łowczy, myśliwy. [przypis autorski]
venda (port.) — karczma, sklep; w dalszej części tekstu używana jest forma spolszczona: wenda. [przypis edytorski]
Vendetta Corsa (wł.) — korsykańska zemsta. [przypis edytorski]
vendetta (wł.) — krwawa zemsta. [przypis edytorski]
vendetta (wł.), pol. wendeta — krwawa zemsta za zabójstwo krewnego. [przypis edytorski]
Vendita — komórka organizacyjna karbonariuszy. [przypis redakcyjny]
Vendôme, właśc. Louis-Joseph de Bourbon, książę de Vendôme, zwany Wielkim Vendôme (1654–1712) — francuski generał Ludwika IV, marszałek Francji, jeden z najważniejszych dowódców w historii francuskiej armii. [przypis edytorski]
Venedico — rodem Bolończyk, ujęty pieniężnym datkiem piękną siostrę swoją Gizolę zaślubioną z Nicolo degli Alighieri nakłonił, ażeby się zdała na wolę margrabiego d'Este. [przypis redakcyjny]
venerabilis (łac.) — szanowny, czcigodny. [przypis redakcyjny]
venerabunt (łac.) — złożą hołd. [przypis redakcyjny]
Venetian Decree on Press Affairs…. [przypis autorski]
Venetian Decree on Press Affairs, Venice (1517), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org. Por. szerzej J. Kostylo, (2008) Commentary on the Venetian Senate's decree on press affairs (1517), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org. [przypis autorski]
Venetia! Venetia! Chi non ti vede, non ti pretia. (przysł. wł.) — Wenecjo, Wenecjo! Kto ciebie nie widział, ten cię nie ceni. [przypis edytorski]
Veneto, Bartolomeo (1502–1555) — wł. malarz, działający w Wenecji i w Ferrarze. [przypis edytorski]
veniam (łac.) — łaskę. [przypis redakcyjny]
Veni Creator — hymn kościelny proszący o zstąpienie Ducha Świętego. [przypis edytorski]
Veni Creator (łac.) a. Veni Creator Spiritus — hymn do Ducha Świętego. [przypis edytorski]
Veni Creator (łac.) — najstarszy katolicki hymn do Ducha Św., grany zwykle podczas ślubu. [przypis edytorski]
Veni Creator (łac.) — początek hymnu na cześć Ducha Św. [przypis edytorski]
Veni creator (łac.) — przybądź stwórco; pierwsze słowa pieśni do Ducha Św. [przypis edytorski]
Veni creator (łac.) — Przyjdź, stworzycielu. [przypis edytorski]
