Przypisy

calle (wł.) — typowa ulica wenecka, wąska, wciśnięta między dwa szeregi budynków. [przypis edytorski]

cameriere (wł.) — kelner. [przypis edytorski]

camorra (wł.) — tajna włoska organizacja przestępcza powstała na pocz. XIX w. w Królestwie Neapolu. [przypis edytorski]

Campagna Romana (wł.) — Kampania Rzymska, nizinny obszar we Włoszech, wokół Rzymu. [przypis edytorski]

Campo di Fiore (wł.) — obecnie: Campo de' Fiori, słynny plac w Rzymie. [przypis edytorski]

Canal Grande (wł.) — Wielki Kanał, jeden z głównych kanałów Wenecji, o dł. ok. 4 km i szer. 30–60 m, przepływając przez środek Wenecji, dzieli ją na dwie części; wzdłuż jego brzegów powstały w XIII–XVIII w. liczne, znane budowle. [przypis edytorski]

canzona (wł.) — pieśń liryczna, zwł. włoska. [przypis edytorski]

canzoniere (wł.) — pieśni. [przypis edytorski]

capiscis (z wł.) — zniekształcona forma capisci: rozumiesz (2 os. lp cz. ter.). [przypis edytorski]

capisco (wł.) — rozumiem. [przypis edytorski]

capo di stazione (wł.) — kierownik stacji. [przypis edytorski]

capo di stazzione (wł.) — kierownik stacji. [przypis edytorski]

capo d'oglio, dziś popr.: capodoglio (wł.) — kaszalot. [przypis edytorski]

capo d'opera (wł.) — arcydzieło. [przypis edytorski]

cara persona (wł.) — droga osoba, dobry człowiek. [przypis edytorski]

Carbonari (z wł.) — Karbonariusze, tajne stowarzyszenie rewolucyjne, założone we Włoszech na początku XIX wieku. [przypis edytorski]

carcere duro (wł.) — ciężkie więzienie. [przypis edytorski]

carceri (wł.) — więzienia. [przypis edytorski]

caretto (wł.) — wózek. [przypis edytorski]

carissima bellezza mia (wł.) — moje najdroższe śliczności. [przypis edytorski]

carissima mia (wł.) — najdroższa moja. [przypis edytorski]

carissima (wł.) — najdroższa. [przypis edytorski]

carissime (wł.) — najdroższy. [przypis edytorski]

carissimo amico (wł.) — najdroższy przyjaciel. [przypis edytorski]

Carissimo perdona (wł.) — najdroższy, wybacz. [przypis edytorski]

Carissimo (wł.) — najdroższy. [przypis edytorski]

caro mio (wł.) — mój drogi. [przypis edytorski]

caro mio (wł.) — mój drogi. [przypis edytorski]

Caro mio (wł.) — Moja droga. [przypis edytorski]

carozza (wł.) — powóz. [przypis edytorski]

cascatella (wł.) — mały wodospad, kaskada. [przypis edytorski]

casino (wł.) — dziś popr.: kasyno; tu: lokal zebrań towarzyskich, rodzaj klubu. [przypis edytorski]

cassone (z wł.) — duża ozdobna skrzynia, charakterystyczny mebel włoskiego renesansu. [przypis edytorski]

castel (wł.) — zamek. [przypis edytorski]

cavaliere di S. Pietro (wł.) — kawaler św. Piotra. [przypis edytorski]

cavaliere (wł.) — kawaler. [przypis edytorski]

cavaliero servante, dziś popr. cavalier servente (wł.) — dosł: kawaler usługujący, mężczyzna asystujący damie i otaczający ją stałą uwagą i troską. [przypis edytorski]

cavriuola (wł.) — łania. [przypis edytorski]

cekin (z wł. zecchino) — jedna z najwcześniejszych monet złotych średniowiecznej Europy, wzorzec dla późn. dukata; bita od 1284 r. do 1797, tj. do końca suwerenności Wenecji; wybijano na niej wizerunek doży, który klęcząc odbiera od św. Marka, patrona Republiki Weneckiej, sztandar (gonfalon), zaś na rewersie Chrystusa w mandorli (owalnej aureoli). [przypis edytorski]

cerscendo (wł.) — narastająco. [przypis edytorski]

certissimo (wł.) — na pewno. [przypis edytorski]

Che combinazione! (wł.) — Co za połączenie! [przypis edytorski]

Che danzi ancora! che danzi! Fuori! (wł.) — Zatańcz jeszcze raz! Jeszcze raz! Wychodź! [przypis edytorski]

Che orgia! Che demoni! Che bestie infernale! (z wł.) — co za orgia, co za demony, co za bestie piekielne. [przypis edytorski]

che pazie diaboli incarnati (z wł.) — że paziowie to diabły wcielone. [przypis edytorski]

che sarà, sarà (wł.) — co będzie, to będzie. [przypis edytorski]

Che venga nuda! (wł.) — Niech tańczy nago! [przypis edytorski]

Chiara (wł.) — odpowiednik imienia Klara bądź przymiotnik: jasna, przejrzysta, jednoznaczna. [przypis edytorski]

Chi ha arte, ha parte (wł.) — włoskie przysłowie oznaczające, że tylko ci którzy znają dany temat, mogą się wypowiedzieć; dosł.: kto ma umiejętności, ma udział. [przypis edytorski]

chi lo sa? (wł.) — któż to wie? [przypis edytorski]

Chi lo sa? (wł.) — Kto wie? [przypis edytorski]

chi non ha, non è (wł.) — kto nie ma, ten nie jest. [przypis edytorski]

chi va piano, va sano (wł.) — kto idzie powoli, idzie zdrowo. [przypis edytorski]

ciceron (daw., z wł.) — przewodnik. [przypis edytorski]

cicerone (daw., z wł.) — przewodnik. [przypis edytorski]

cicerone (wł.) — przewodnik. [przypis edytorski]

ciceron (z wł. cicerone: żart. mały Cyceron) — przewodnik oprowadzający turystów. [przypis edytorski]

cicisbeo (wł.) — kawaler usługujący i towarzyszący pani domu z pozwoleniem jej męża. [przypis edytorski]

cicisbeo (z wł.) — kawaler wyznający miłość kobiecie zamężnej. [przypis edytorski]

cicisbeo (z wł.) — oficjalny kochanek zamężnej kobiety. [przypis edytorski]

cittadine (wł.) — obywatelka, patrycjuszka. [przypis edytorski]

citta dolente (wł.) — kraina cierpień, tak nazywa piekło Dante w Boskiej komedii. [przypis edytorski]

Come bambino, sapete (wł.) — Jak dziecko, wiecie… [przypis edytorski]

comedia del'arte (z wł. commedia dell'arte) — komedia ludowa powstała na terenie Włoch w XVI w.; operowała szablonowymi typami postaci poważnych i komicznych, takimi jak Pierrot, Kolombina, Arlekin, Dottore (Doktor), Capitano (Kapitan), Pantalone, Poliszynel. [przypis edytorski]

Come l'uom s'eterna (wł.) — jak człowiek zdobywa nieśmiertelną sławę. Fragment XV pieśni Piekła z Boskiej Komedii; Dante spotyka pana Brunetto Latini i mówi do niego m'insegnavate come l'uom s'eterna — uczyłeś mnie, jak czynić człowieka nieśmiertelnym, Latini był jedną z ważniejszych postaci w życiu Dantego, poeta darzył go ogromnym szacunkiem. [przypis edytorski]

come si dice italiano: gli scherzi amorosi (wł.) — jak to się mówi po włosku: igraszki miłosne. [przypis edytorski]

Come (wł.) — jak to? [przypis edytorski]

commedia dell'arte (wł.) — włoska komedia ludowa z okresu XVI–XVIII wieku, grana przez wędrowne trupy teatralne. Oparta jedynie na zarysie scenariusza (głównym wątku, intrydze, schemacie scenicznym), pozostawiała aktorom wybór szczegółowych rozwiązań artystycznych. [przypis edytorski]

con amore (wł.) — z miłością; z zamiłowania. [przypis edytorski]

con amore (wł.) — z miłością; z zamiłowania. [przypis edytorski]

con amore (wł.) — z upodobaniem. [przypis edytorski]

con amore (wł.) — z zamiłowaniem. [przypis edytorski]

concetti (wł.) — pomysły; koncepty. [przypis edytorski]

concorso (wł.) — konkurs, konkurencja. [przypis edytorski]

con Dio (wł.) — z Bogiem. [przypis edytorski]

congiuro te… va via! va via (wł.) — zaklinam cię, odejdź. [przypis edytorski]

Conservami la bella… (wł.) — Zachowaj mnie, piękna, do której me serce tak płonie. [przypis edytorski]

con sua signorina tanto amata (wł.) — ze swoją damą ukochaną. [przypis edytorski]

contadino (wł.) — rolnik. [przypis edytorski]

conte (wł.) — hrabia. [przypis edytorski]

contrada (wł.) — dzielnica. [przypis edytorski]

contralto (wł., muz.) — kontralt, najniższy głos żeński. [przypis edytorski]

Con tutto il cuore ben trovato (wł.) — z całego serca, w porę przybywasz. [przypis edytorski]

coraggio (wł.) — odwaga; coraggio!: odwagi. [przypis edytorski]

cornuto (z wł.) — rogacz. [przypis edytorski]

corpo di Bacco (wł.) — dosł. na ciało Bachusa (przekleństwo). [przypis edytorski]

Corpo di Bacco! (wł.) — Na Bachusa! [przypis edytorski]

corso (wł.) — aleja, bulwar; szeroka, reprezentacyjna ulica, służąca spacerom i konnym przejażdżkom, spotkaniom towarzyskim, autoprezentacji itp. W XVIII i XIX w. corso (a. Korso) pełniło ważną funkcję w życiu społecznym miast. [przypis edytorski]

corso (wł.) — aleja spacerowa. [przypis edytorski]

Corso (wł.) — rodzaj wina produkowanego w XV–XVI w.; z kontekstu wynika, że było ono dość pośledniego gatunku. [przypis edytorski]

corso (wł.) — tu: pochód miejski z ukwieconymi pojazdami. [przypis edytorski]

Cosi viaggino I ricchi (wł.) — więc podróżują bogaci. [przypis edytorski]

cospetto! (wł.) — do licha! [przypis edytorski]

crescendo (wł., muz.) — coraz głośniej. [przypis edytorski]

crescendo (wł., muz.) — coraz głośniej. [przypis edytorski]

crescendo (wł., muz.) — coraz głośniej, tu: wzmacniając się. [przypis edytorski]

crescendo (wł., muz.) — stopniowe zwiększanie siły dźwięku, głośności; tu: wzmacniając się. [przypis edytorski]

crescendo (wł., muz.) — stopniowo zwiększając natężenie. [przypis edytorski]

crescendo (wł.) — w muz.: stopniowe zwiększanie siły dźwięku. [przypis edytorski]

crudele (wł.) — okrutny. [przypis edytorski]