Footnotes

baccalaureus (z łac.) — taki, któremu najbliżej do osiągnięcia stopnia doktorskiego. [przypis tłumacza]

Artur Schopenhauer, O wolności ludzkiej woli (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bacillus ridiculentus (łac.) — bakcyl śmiechu. [przypis edytorski]

Stefan Grabiński, Demon ruchu, Ślepy tor (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bakalarus (z łac. średniow.: baccalarius) — bakałarz (osoba, która uzyskała najniższy stopień naukowy na uniwersytecie), nauczyciel. [przypis edytorski]

Juliusz Słowacki, Kordian (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bakałarz (z łac. baccalarius) — osoba posiadająca pierwszy stopień naukowy w dziedzinie sztuk wyzwolonych (łac. artium baccalaureus), czyli bakalaureat; daw. pot. nauczyciel. [przypis edytorski]

Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

banit (z łac.) — dziś popr.: banita; człowiek skazany na wygnanie, wygnaniec. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

banit (z łac.) — dziś popr. banita, wygnaniec. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

banita (z łac.) — człowiek skazany na wygnanie. [przypis redakcyjny]

Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

banita (z łac.) — człowiek skazany na wygnanie, wygnaniec. [przypis edytorski]

François-René de Chateaubriand, Przygody ostatniego z Abenserażów (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bannitus (łac.) — wygnany, skazany wyrokiem sądu na wygnanie; tu M. lm banniti. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

barbarus (łac.) — barbarzyńca, człowiek nieokrzesany, niecywilizowany. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

barbarus (łac.) — barbarzyńca; przen.: człowiek nieokrzesany, niecywilizowany. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

barbarus (łac.) — człowiek prymitywny, niecywilizowany. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

barbarus (łac.) — nieokrzesany. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bazalt (łac. ) — skała wulkaniczna ciemnej barwy. [przypis redakcyjny]

Cyprian Kamil Norwid, Słodycz (źródło na Platformie Redakcyjnej)

beati possidentes (łac.) — szczęśliwi posiadacze. [przypis edytorski]

Karol Irzykowski, Pałuba (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Beatryks (z łac. Beatrix) — dziś popr.: Beatrycze, imię żeńskie pochodzenia włoskiego. [przypis edytorski]

William Shakespeare (Szekspir), Wiele hałasu o nic (źródło na Platformie Redakcyjnej)

beatus ille qui procul negotiis (łac.) — szczęśliwy, kto z daleka prowadzi interesy. [przypis edytorski]

Friedrich Nietzsche, Wędrowiec i jego cień (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Beatus qui amat (łac.) — szczęśliwy, kto kocha. [przypis edytorski]

Gabriela Zapolska, Sezonowa miłość (źródło na Platformie Redakcyjnej)

beatus qui tenet (łac.) — błogosławiony ten, kto posiada. [przypis edytorski]

Tadeusz Boy-Żeleński, Obrachunki fredrowskie (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Beatus, qui tenet (łac.) — przysłowie łacińskie, które w dosłownym przekładzie brzmi: „Szczęśliwy, kto trzyma; szczęśliwy posiadający”. [przypis redakcyjny]

Aleksander Fredro, Zemsta (źródło na Platformie Redakcyjnej)

beatus qui tenet (łac.) — szczęśliwy, kto posiada. [przypis edytorski]

Stanisław Brzozowski, Legenda Młodej Polski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bellandi (łac.) — wojowania. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

belli civilis (łac.) — wojny domowej. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

belli in consilio generali constituere (łac.) — na walnej radzie postanowić. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

belli vicissitudinem (łac.) — zmienną kolej wojny. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bello et pace (łac.) — na wojnie i w czasie pokoju. [przypis edytorski]

Wacław Potocki, Wojna chocimska (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bellua (z łac.) — bestia. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Wojna chocimska (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bellum civile (łac.) — wojna domowa. [przypis redakcyjny]

Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bellum omnium contra omnes (łac.) — wojna wszystkich przeciw wszystkim. [przypis edytorski]

Jan Vaihinger, Filozofia Nietzschego (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bene (łac.) — dobrze. [przypis edytorski]

Karl Arnold Kortum, Jobsjada (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Bene! (łac.) — Dobrze! [przypis redakcyjny]

Bolesław Prus, Lalka, Lalka, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bene meritorum (łac.) — dobrze zasłużony. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bene meritum (łac.) — dobrze zasłużonego. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bene natus (łac.) — dobrze urodzony. [przypis edytorski]

Tadeusz Boy-Żeleński, Flirt z Melpomeną (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bene natus (łac.) — dobrze urodzony, szlachcic. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Pan Wołodyjowski (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bene puer! bene (łac.) — dobrze, chłopcze, dobrze. [przypis edytorski]

Władysław Syrokomla, Urodzony Jan Dęboróg (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benedicamus (łac.) — tu: błogosławieństwo; od słów kończących łac. mszę: „benedicamus Domino (…)”, tj. niech nam Bóg błogosławi. [przypis edytorski]

Maria Rodziewiczówna, Między ustami a brzegiem pucharu (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Benedicat te omnipotens Deus (łac.) — niech cię błogosławi Bóg wszechmogący. [przypis edytorski]

Bolesław Prus, Placówka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benedicite (łac.) — błogosławione; początek modlitwy: Benedicite omnia opera Domini, tj. „Błogosławione wszystkie dzieła Pańskie”. [przypis edytorski]

Alfred de Musset, Nie igra się z miłością (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benedicite (łac.) — pobłogosławcie (pierwsze słowo modlitwy). [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Pogrobek (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Benedico vos, in nomine Patris et Filii, et Spiritus sancti (łac.) — błogosławię wam, w imię Ojca i Syna, i Ducha świętego. [przypis redakcyjny]

Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, Ogniem i mieczem, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Benedicti Patris mei, venite (łac.) — „Błogosławieni Ojca Mojego, chodźcie”. Słowa z Ewangelii św. Mateusza.

Dante Alighieri, Boska Komedia, Czyściec (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benedictio (łac.) — błogosławieństwo. [przypis edytorski]

Maria Konopnicka, Tekst do mszy śpiewanej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benedictus (łac.) — błogosławiony. [przypis edytorski]

Maria Konopnicka, Tekst do mszy śpiewanej (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benedykcja (daw., z łac.) — błogosławieństwo. [przypis edytorski]

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benefactor (łac.) — dobroczyńca, dobrodziej. [przypis edytorski]

Deotyma, Panienka z okienka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Beneficia eo usque laeta sunt, dum videntur exsolvi posse (…) (łac.) — „Dobrodziejstwa do tego kresu są miłe, dopóki nam się zdaje, że możemy je oddać; gdy zbytnio przechodzą miarę zamiast, wdzięczności oddaje się nienawiści” Tac. Ann. IV [Tacyt, Roczniki; Red.WL]. [przypis tłumacza]

Blaise Pascal, Myśli (źródło na Platformie Redakcyjnej)

beneficiorum (łac.) — urząd, przywilej, korzyść; tu B. lm beneficiorum: przywilejów, korzyści. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

beneficjum (z łac.) — tu: dobrodziejstwo. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom trzeci (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benemerendi in Republica (łac.) — zasłużonemu dla Rzeczypospolitej. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

benissime (łac.) — doskonale. [przypis edytorski]

Wiktor Teofil Gomulicki, Cudna mieszczka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bestiarii (łac.) — tu: pogromcy dzikich zwierząt. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Quo vadis (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bez regresu (z łac.) — nieodwołalnie. [przypis redakcyjny]

Aleksander Fredro, Zemsta (źródło na Platformie Redakcyjnej)

biba (z łac.) — pijatyka. [przypis edytorski]

Władysław Stanisław Reymont, Lili (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bibi, bibo, bibam (łac.) — piłem, piję, będę pił. [przypis edytorski]

Wiktor Teofil Gomulicki, Cudna mieszczka (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Bibite ex hoc omnes (łac.) — Mt 26, 27. [przypis tłumacza]

Blaise Pascal, Myśli (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bibosz (z łac. bibo, bibere: pić) — opój, smakosz trunków. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom trzeci (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bibosz (z łac.) — człowiek lubiący pić alkohol w wesołym towarzystwie; opój, pijak. [przypis edytorski]

Honoré de Balzac, Stracone złudzenia, Wielki człowiek z prowincji w Paryżu (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Emilio Salgari, Czarny Korsarz (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bibosz (z łac.) — pijak. [przypis edytorski]

Honoré de Balzac, Jaszczur (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bibula (łac.) — pijaczka; tu B. lp. bibulam: pijaczkę. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy, Krzyżacy, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bibuła (z łac. bibo bibere: pić) — tu: pijanica, bibosz.

Michel de Montaigne, Próby, Próby. Księga pierwsza (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bilingues, haec illave, prout invaluissent, defensuri Prothei! (łac.) — dwujęzyczni Proteusze, gotowi bronić tego lub owego, jak co wzrosło w siły. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Wojna chocimska (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bipedes (łac.) — dwunogi. [przypis edytorski]

Friedrich Paulsen, Schopenhauer, Hamlet, Mefistofeles (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bis coctus (łac.) — dwukrotnie gotowany a. pieczony. [przypis edytorski]

William Shakespeare (Szekspir), Stracone zachody miłości (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bis dat, qui cito dat (łac.) — dwa razy daje, kto szybko daje. [przypis edytorski]

Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Znachor (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Bis medium amplexi (…) altis (łac.) — „Dwakroć ciało ściśnięte, i barki, i szyja;/ Dwakroć gad krwawym karkiem nad głowę się wzbija”. [przypis tłumacza]

Gotthold Ephraim Lessing, Laokoon (źródło na Platformie Redakcyjnej)

Bis repetita placent, (…) ter repetita (łac.) — rzeczy, dwukrotnie powtórzone, są miłe, (…) trzykrotnie powtórzone [nudzą]. [przypis redakcyjny]

Zygmunt Krasiński, Listy wybrane (źródło na Platformie Redakcyjnej)

blandientis fortunae ab ore populi (łac.) — pochlebiającej fortuny z ust ludu. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

boa constrictor (łac.) — boa dusiciel. [przypis edytorski]

Michaił Bułhakow, Fatalne jaja (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bona fide (łac.) — w dobrej wierze. [przypis edytorski]

Joseph Conrad, Lord Jim, Lord Jim, tom pierwszy (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bona fide (łac.) — w dobrej wierze. [przypis redakcyjny]

Joseph Conrad, Lord Jim (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bona licita (łac.) — dozwolone. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bona regalia (łac.) — dobra królewskie. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonae mentis (łac.) — dobrej myśli. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonae spei (łac.) — dobrej myśli. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonae voluntatis (łac.) — dobrej myśli. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonae voluntatis (łac.) — dobrej myśli, weseli. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonarum partium (łac.) — po stronie sprawy słusznej. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonis modis (łac.) — w dobry sposób. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonis regalibus (łac.) — dobrami królewskimi. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bono eventu (łac.) — pomyślnie. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bono publico (łac.) — dobrem publicznym. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Potop, Potop, tom drugi (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonorum fortunae (łac.) — majętności. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonorum mala carminum Laverna (łac.) — złodziejska bogini dobrych wierszy. [przypis redakcyjny]

Wacław Potocki, Wojna chocimska (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonum (łac.) — dobre. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonum patriae (łac.) — dobro ojczyzny. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonus animus in re mala dimidium est mali (łac.) — myśl dobra w nieszczęściu: złego połowa (Publilius Syrus, Sententiae). [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bonus interpres (łac.) — dobry tłumacz. [przypis redakcyjny]

Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (źródło na Platformie Redakcyjnej)

borealney (z łac.) — północny. [przypis edytorski]

George Gordon Byron, Don Juan (źródło na Platformie Redakcyjnej)

borealny (z łac.) — północny.

Juliusz Słowacki, Beniowski, Beniowski. Pięć pierwszych pieśni (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bos piger (łac.) — leniwy wół. [przypis edytorski]

George Gordon Byron, Don Juan (źródło na Platformie Redakcyjnej)

breve (łac.) — dokument papieski niższej rangi niż bulla. [przypis edytorski]

Jerzy Andrzejewski, Ciemności kryją ziemię (źródło na Platformie Redakcyjnej)

breve (z łac.) — tu: krótkie oświadczenie. [przypis edytorski]

Józef Ignacy Kraszewski, Litwa za Witolda (źródło na Platformie Redakcyjnej)

brevis vita (łac.) — krótkie życie. [przypis redakcyjny]

Jan Lemański, Z «Nowenny» (źródło na Platformie Redakcyjnej)

brewiarz (z łac. breviarium: skrót) — używana w kościele katolickim księga zawierająca zbiór codziennych modlitw (tzw. liturgię godzin; godzinki). [przypis edytorski]

William Shakespeare (Szekspir), Romeo i Julia (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bronchia (łac.) — oskrzela. [przypis edytorski]

Bruno Schulz, Sklepy cynamonowe (zbiór), Sierpień (źródło na Platformie Redakcyjnej)

brucellosa (łac., med.) — bruceloza, przewlekła, zakaźna choroba bakteryjna zwierząt, dla człowieka odzwierzęca. [przypis edytorski]

Leo Lipski, Dzień i noc (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bulla (łac.) — medalion z amuletem, noszony przez chłopców rzymskich. [przypis edytorski]

Henryk Sienkiewicz, Quo vadis (źródło na Platformie Redakcyjnej)

bursa (z łac. bursa: sakiewka) — internat; budynek mieszkalny dla studentów i profesorów. [przypis edytorski]

Wiktor Teofil Gomulicki, Cudna mieszczka (źródło na Platformie Redakcyjnej)