Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5233 przypisów.

Lhomond, Charles-François (1727–1794) — ksiądz, humanista i gramatyk francuski. [przypis redakcyjny]

Líster, Enrique (1907–1994) — hiszpański polityk i wojskowy, generał, uczestnik hiszpańskiej wojny domowej walczący po stronie republikańskiej; współorganizator regularnej armii republikańskiej. [przypis edytorski]

liaison dangereuse (fr., r.ż.) — niebezpieczny związek; nawiązanie do powieści Pierre'a Choderlosa de Laclos Niebezpieczne związki (Les Liaisons dangereuses, 1782) o parze wyrafinowanych uwodzicieli. [przypis edytorski]

liaison (fr.) — więzy, powiązanie; współpraca. [przypis edytorski]

Liakura (a. Liakoura) — góra w centralnej Grecji; nowożytna nazwa Parnasu, szczytu, który w mit. gr. była siedzibą Muz. [przypis edytorski]

Lia (…) moja siostra Rachela — Lia i Rachel, figury rzeczywiście historyczne, jako córki Labana, a żony Jakuba, przedstawione są tu przez poetę jako symbol życia czynnego i kontemplacyjnego. Czynność i kontemplacja najlepiej strzegą nas od pokus grzechowych, a ludzi oczyszczonych do najwyższej doskonałości prowadzą. Kwiaty, w jakie stroi się Lia, symbolem są użytecznych czynności, a zwierciadło, w którym obie się przeglądają, to symbol oka bożego, w którym Rachel nieczynna lubi przyglądać się swojej własnej istocie. [przypis redakcyjny]

liana — roślina o bardzo długich i cienkich łodygach, wijąca się lub czepiająca innych roślin, rosnąca w dżunglach tropikalnych. [przypis edytorski]

Liancourt, François Alexandre Frédéric a. François Alexandre Frédéric de La Rochefoucauld, książę Liancourt (1747–1827) — francuski żołnierz, polityk, naukowiec i filantrop. [przypis edytorski]

lianów — dziś popr.: lian. [przypis edytorski]

lianosy — dziś: liany. [przypis edytorski]

liany kauczukowelandolphia florida. [przypis autorski]

liard — drobna miedziana moneta francuska. Wprowadzona w 1654, stanowiła najdrobniejszy nominał w czasach królestwa, była emitowana do 1792, istniejące monety jedno- i dwuliardowe wycofano z obiegu w 1856. Jeden liard miał wartość 1/4 sou, zaś wprowadzony w czasach Republiki centym był wart 1/5 sou; dwa liardy to 2,5 centyma. [przypis edytorski]

lias (daw. geol.) — wczesna jura (epoka ery mezozoicznej), ok. 200–175 mln lat temu. [przypis edytorski]

liaunas — lengvai linkstantis. [przypis edytorski]

liavas (sl.) — liūtas. [przypis edytorski]

libacja — ofiara składana bogom; przez wylewanie napojów podczas religijnych obrzędów. [przypis redakcyjny]

libacja — ofiara z wina składana bogom przed ucztą. [przypis edytorski]

libacja — płynna ofiara. [przypis edytorski]

libacja — płynna ofiara. [przypis tłumacza]

libacja — płynna ofiara, składana bóstwu przez wylewanie na ziemię cennych płynów. [przypis edytorski]

libacja — spotkanie towarzyskie, w trakcie którego spożywa się duże ilości alkoholu. [przypis edytorski]

libacja — w religiach staroż.: płynna ofiara. [przypis edytorski]

libacja (z łac. libatio) — początkowo: w religiach staroż. ofiara składana bóstwu przez wylewania na ziemię cennych płynów; dziś pot.: uczta, której towarzyszy obfite spożycie alkoholu; pijatyka. [przypis edytorski]

libacyje — dziś popr.: libacje. [przypis edytorski]

libańska góra — góra Liban. [przypis edytorski]

Libańskie Góry — góry w Syrii, niegdyś słynęły z wspaniałych lasów cedrowych, o których mowa niejednokrotnie w Biblii (np. w Psalmach Dawidowych). [przypis edytorski]

libanomancja — wróżenie z dymu kadzidła. [przypis tłumacza]

Liban — [tu: pasmo górskie rozciągające się wzdłuż zach. wybrzeża M. Śródziemnego, położone we współczesnym państwie o tej samej nazwie; red. WL]; Λίβανος, לְבָנוֹן (od לָבָן: biały), w klinach: lab-na-na, dziś Dżebel Libnân. [przypis tłumacza]

Liban — tu: pasmo górskie rozciągające się wzdłuż zach. wybrzeża M. Śródziemnego, położone we współczesnym państwie o tej samej nazwie. [przypis edytorski]

Liban — tu: pasmo górskie rozciągające się wzdłuż zach. wybrzeża M. Śródziemnego, położone w państwie o tej samej nazwie. [przypis edytorski]

Liban — tu: pasmo górskie w Azji zach., w regionie Bliskiego Wschodu, rozciągające się wzdłuż wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego, od starożytności słynne z rosnących tu lasów cedrowych. [przypis edytorski]

Libawa — Lipawa miasto na Łotwie, w Kurlandii, nad Morzem Bałtyckim, po trzecim rozbiorze Polski i upadku księstwa Kurlandii przyłączona do Cesarstwa Rosyjskiego, stała się jednym z najważniejszych portów rosyjskich i węzłem komunikacyjnym (kolejowym); podczas I wojny światowej Lipawa była okupowana przez Niemcy. [przypis edytorski]

libeccio (wł.) — wiatr południowo-zachodni, dominujący na Korsyce, szczególnie południowej, przez cały rok. [przypis edytorski]

libella a. libela — przyrząd pomiarowy do wyznaczania małych kątów pochylenia prostych lub płaszczyzn w stosunku do poziomu lub pionu. [przypis edytorski]

libella — poziomica, przyrząd pomiarowy do wyznaczania małych kątów pochylenia prostych lub płaszczyzn w stosunku do poziomu lub pionu. [przypis edytorski]

libella (z niem. die Libelle) — ważka. [przypis edytorski]

libelle — owady siatkoskrzydłe: ważki, świtezianki. [przypis redakcyjny]

Libelt, Karol (1807–1875) — polski filozof mesjanistyczny, działacz polityczny i społeczny. [przypis edytorski]

liberali (wł.) — liberałowie; popr. hiszp. lm: liberales (lp: liberal). [przypis edytorski]

Liberalizm kładzie cały nacisk na wolność… — por. [Reynolds], op. cit., s. 138–139. [przypis autorski]

liberalny — tu: wolnomyślny. [przypis redakcyjny]

liberalny — tu: w znaczeniu zwolennika swobody obyczajów. [przypis redakcyjny]

liber baro — wolny człowiek (łac.). [przypis autorski]

libere (łac.) — dobrowolnie. [przypis redakcyjny]

liberia (daw.) — uniform służby, początkowo królewskiej lub magnackiej. [przypis edytorski]

liberia — mundur noszony przez służbę; uniform. [przypis edytorski]

liberia — mundur noszony przez służbę; uniform. [przypis edytorski]

liberia — oficjalny strój służby królewskiej lub maganckiej. [przypis redakcyjny]

liberia — oficjalny ubiór służby. Pierwotnie był to oficjalny strój noszony przez służących królewskich. [przypis edytorski]

liberia — pierwotnie oficjalny ubiór służby królewskiej lub magnackiej, obecnie używany głównie przez służbę hotelową. [przypis edytorski]

liberia prostej kondycji — służba niemająca szlacheckiego pochodzenia. [przypis edytorski]

liberia — rodzaj oficjalnego munduru noszonego przez służbę. [przypis edytorski]

liberia — rodzaj oficjalnego munduru noszonego przez służbę. [przypis edytorski]

liberia — rodzaj ubioru, uniformu, munduru dla służby na dworze królewskim i w domach magnackich (tj. najbogatszej szlachty i arystokracji). [przypis edytorski]

liberia — rodzaj ubioru, uniformu, noszonego przez służbę. [przypis edytorski]

liberia — strój służby będącej na posłudze u szlachty. [przypis edytorski]

liberia — tu: służba ubrana w liberie. [przypis edytorski]

liberia — ubiór służby magnackiej lub królewskiej; tu: oznaka niższej klasy społecznej. [przypis edytorski]

liberia — ubranie służby. [przypis edytorski]

liberia — umundurowanie służby. [przypis edytorski]

liberia — zuniformizowany strój służby. [przypis edytorski]

liberię — ubiór, uniform. [przypis edytorski]

liberius (łac.) — otwarciej. [przypis redakcyjny]

liber posteriori (łac.) — ostatnia księga. [przypis edytorski]

liber sanctissimus (łac.) — księga najświętsza (lub: najczcigodniejsza). [przypis edytorski]

libertade, egalidade, fraternidade, humanidade (port.) — wolność, równość, braterstwo, ludzkość; pierwsze trzy wyrazy to hasła Rewolucji Francuskiej, która obaliła monarchię i zaprowadziła republikę. [przypis edytorski]

libertas et dominatio conveniunt (łac.) — wolność z panowaniem w parze chodzą. [przypis redakcyjny]

Libertatis (…) comprehendamus: „Lecz tego, żeśmy wolni i niczym nie powodowani jesteśmy do tego stopnia świadomi, iż nie ma nic, co byśmy mogli pojąć wyraźniej i doskonalej”. [przypis tłumacza]

Liberté, Égalité, Fraternité (fr.) — Wolność, Równość, Braterstwo; hasła Wielkiej Rewolucji Francuskiej, występujące na jej sztandarach; autor, publikujący w zaborze rosyjskim, pomija słowo „wolność”. [przypis edytorski]

libertinage (fr.) — wyuzdanie, rozwiązłość, rozpusta. [przypis edytorski]

libertina — niewolnica wyzwolona. [przypis redakcyjny]

Libertydy (mit. gr.) — muzy. [przypis edytorski]

libertyn — osoba głosząca poglądy skierowane przeciwko autorytetowi kleru, religii i tradycyjnej obyczajowości. Libertyznim to ruch umysłowy, który w XVII w. rozwijał się we Francji. [przypis edytorski]

libertyn — tu: niedowiarek, antyklerykał. [przypis redakcyjny]

libertyn — tu: niedowiarek. [przypis edytorski]

liberum accessum (łac.) — wolny dostęp. [przypis redakcyjny]

liberum arbitrium indifferentiae — bezwzględna wolność wyboru lub postanowienia w akcie woli. [przypis tłumacza]

liberum veto (łac.) — dosł. wolne: „nie pozwalam”; Konarski zwalczał [je] w dziele O skutecznym rad sposobie. [przypis redakcyjny]

Liberum Veto (łac., dosł.: wolne „nie pozwalam”) — przywilej szlachecki, pozwalający jednemu posłowi zablokować pracę sejmu nad ustawą. [przypis edytorski]

liberum veto (łac.) — wolne „nie pozwalam”. [przypis edytorski]

liberum veto (łac.) — wolne „nie pozwalam”; przywilej szlachecki, pozwalający jednemu posłowi zerwać obrady sejmu. [przypis edytorski]

liberum veto (łac.: wolność protestu) — zasada konstytucyjna w dawnej Polsce, zakładała wprowadzanie nowych praw przez Sejm wyłącznie wtedy, gdy zgodzili się jednomyślnie wszyscy posłowie; jeśli choć jeden z posłów powiedział: veto, czyli protestuję, ustawę należało odrzucić. W praktyce uniemożliwiało to wprowadzenie jakiejkolwiek potrzebnej reformy państwa i sprowadziło upadek Rzeczypospolitej, zakończony rozbiorami. [przypis edytorski]

Libią (starop. forma) — Libię; dzieli z Hiszpanami Libią: tzn. dzieli Libię od Hiszpanii. [przypis edytorski]

Libia — dawna nazwa Afryki północnej. [przypis redakcyjny]

Libia — Λιβύη, Lubim (2 Krn 12, 8; liczba mnoga), Lehabim (Rdz 10, 13: לוּדִ֧ים). [przypis tłumacza]

Libia — starożytni Grecy nazywali tak Afrykę, szczególnie znaną przez nich bezpośrednio jej północną część, na zachód od Nilu. [przypis edytorski]

Libia — starożytni Grecy nazywali tak całą płn. Afrykę. [przypis edytorski]

Libia — [tu:] Afryka. [przypis redakcyjny]

Libicki, Stanisław Emilian Henryk (1856–1933) — od 1897 redaktor warszawskiego „Kuryera Codziennego”; polski działacz narodowy, prezes Towarzystwa Kredytowego w Warszawie, współzałożyciel Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej, członek Ligi Narodowej (1905–1908), członek Rady Stanu Królestwa Polskiego w 1918 roku. [przypis edytorski]