Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116699 przypisów.
czegom się był przedtem uczył — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: czego się nauczyłem uprzednio (wcześniej, zanim miały miejsce zdarzenia i czynności wyrażone czasem przeszłym zwykłym). [przypis edytorski]
czegom się domyślał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czego się domyślałem. [przypis edytorski]
czegom się dowiedział — inaczej: czego się dowiedziałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
czegom się (…) dowiedział — inaczej: czego się dowiedziałem; przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika. [przypis edytorski]
czegom się wyuczył — inaczej: czego się wyuczyłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
czego nie miał poddał był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: poddał uprzednio, przed innymi wymienionymi wydarzeniami i czynnościami wyrażonymi w zwykłym czasie przeszłym. [przypis edytorski]
Czego nie tylko nas uczy Chrystus i jego apostołowie — Łk 6, 7. [przypis edytorski]
czego (pot.) — tu: po co; dlaczego. [przypis edytorski]
czegoście chcieli (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czego chcieliście. [przypis edytorski]
Czegoście się tak przestraszyli? — inaczej: Czego się tak przestraszyliście? [przypis edytorski]
czegoś — czemuś, z jakiegoś powodu. [przypis edytorski]
czegośmy (…) byli świadkami (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czego byliśmy świadkami. [przypis edytorski]
czego się poeta dawno spodziewał — Wergiliusz Ekloga 1. [przypis edytorski]
czego stało — czego starczyło; co było. [przypis edytorski]
czego — tu dziś popr.: czegoś. [przypis edytorski]
Czego wtedy dokazał, co przeszedł tęgi wojownik — Homer, Odyseja IV 242. [przypis edytorski]
czegoże — dziś częściej w formie skróconej: czegóż. [przypis edytorski]
Czehryn a. Czehryń, ukr. Чигирин — miasto nad rzeką Tiasminem, niedaleko jej ujścia do Dniepru. W końcu XVI w. jedna z najdalej wysuniętych na południowy wschód twierdz Rzeczypospolitej, miejsce buntów kozackich. [przypis edytorski]
Czehryn a. Czehryń (ukr. Czyhyryn) — miasto nad rzeką Tiasminem, niedaleko jej ujścia do Dniepru. W końcu XVI w. jedna z najdalej wysuniętych na południowy wschód twierdz Rzeczypospolitej, miejsce buntów kozackich. [przypis edytorski]
czej (daw.) — niech. [przypis edytorski]
czej (daw.) — niech, tu: może. [przypis edytorski]
czekać myśli (starop.) — czekać zamierza; zamierza oczekiwać. [przypis edytorski]
czekając, rychłoli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czekając, czy rychło; rychło: prędko. [przypis edytorski]
czekając z pokłony — czekając z pokłonami, tj. wstrzymując się z przekazaniem pozdrowień (matce). [przypis edytorski]
czekajta (gw. forma) — czekajcie. [przypis edytorski]
czekali jego — dziś: czekali na niego. [przypis edytorski]
Czekam przy przełazie, Mary (ang. I'm Sitting by the Stile, Mary) — ludowa piosenka imigrantów irlandzkich. [przypis edytorski]
czeka na oliwną wieść — nawiązanie do znanego z Biblii motywu arki Noego, który uratował z mitycznego potopu swoją rodzinę i wszystkie zwierzęta, a nadzieję na ocalenie uzyskał, kiedy wypuszczona gołębica wróciła, niosąc w dziobie gałązkę oliwną. Tu w zestawieniu z nadzieją zmartwychwstania, żywioną przez chrześcijan; stąd metafora trumny jako arki, pomagającej przetrwać potop śmierci. [przypis edytorski]
czekan — broń o kształcie zaostrzonego młotka, służąca w bitwie do rozbijania zbroi przeciwnika. [przypis edytorski]
czekanik — mały czekan, daw. broń w postaci wąskiego toporka osadzonego na długiej rękojeści. [przypis edytorski]
czekanik — rodzaj fletu, używany w muzyce ludowej czeskiej i węgierskiej. [przypis edytorski]
czekan — tu: ludowy flet czeski lub węgierski. [przypis edytorski]
czekan (z tur.) — broń ręczna, wąska siekierka a. młotek osadzony na długiej rękojeści. [przypis edytorski]
Czeka (pot.) — skrótowiec z ros. Wsierossijskaja czriezwyczajnaja komissija po bor'bie s kontrriewolucyjej i sabotażom: Ogólnorosyjska Nadzwyczajna Komisja do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem; policja polityczna w Rosji Radzieckiej w latach 1917–1922; zastąpiona nową instytucją o tym samym zakresie działań, noszącą nazwę Państwowy Zarząd Polityczny (GPU). [przypis edytorski]
czek — dokument wystawiony przez właściciela rachunku bankowego, będący dla banku poleceniem, aby wypłacił wskazanej osobie lub okazicielowi określoną sumę pieniędzy z rachunku wystawcy; banki wydają klientom książeczki czekowe z wyrywanymi, pustymi blankietami czekowymi, na których nadrukowano nazwę banku, numer rachunku, nazwisko wystawcy, numer seryjny czeku itp. [przypis edytorski]
czekino (z wł. cinque: pięć) — loteria, loteryjka; gra towarzyska, hazardowa (początkowo popularna wśród niższych klas społecznych), w której pięć numerów trafionych stanowi wygraną (stąd nazwa); potępienie tej gry zawierał utwór Leona Unickiego, Czekino, czyli Łapka na grosze: komedia w pięciu aktach wierszem, wyd. w Wilnie w 1809 r. w Drukarni Diecezjalnej Księży Missyonarzów; w oryg. użyto innej nazwy gry: casino. [przypis edytorski]
czełowièk (ros.) — człowiek. [przypis edytorski]
czeladka — czeladź, ogół służby we dworze. [przypis edytorski]
czeladka (daw.) — zdrobnienie od czeladź, tj. służba bądź szerzej: zależni domownicy. [przypis edytorski]
czeladka — gromadka domowników. [przypis edytorski]
czeladka — służba. [przypis edytorski]
czeladka — zdrobnienie od „czeladź”, tj. służba. [przypis edytorski]
czeladka — zdrobnienie od czeladź, tj. służba. [przypis edytorski]
czeladna (domyślnie: izba) — izba przeznaczona dla czeladzi, tj. dla służby. [przypis edytorski]
czeladna — izba, w której przebywała czeladź (służba). [przypis edytorski]
czeladni a. czeladny (daw.) — przeznaczony dla czeladzi, tj. dla służby. [przypis edytorski]
czeladnik — rzemieślnik, który przestał być uczniem, ale jeszcze nie jest majstrem. [przypis edytorski]
czeladnik — rzemieślnik po egzaminie, pracujący pod okiem mistrza. [przypis edytorski]
czeladnik — wykwalifikowany rzemieślnik, pracujący pod kierunkiem majstra. [przypis edytorski]
czeladnik — wykwalifikowany rzemieślnik pracujący pod kierunkiem majstra. [przypis edytorski]
czeladny (daw.) — przeznaczony dla czeladzi, tj. dla służby. [przypis edytorski]
czeladź (daw.) — służba bądź szerzej: zależni domownicy. [przypis edytorski]
czeladź (daw.) — służba. [przypis edytorski]
czeladź (daw.) — służba, tu ogólnie: ludzie niskiego stanu. [przypis edytorski]
czeladź (daw.) — służba, tu: prości żołnierze. [przypis edytorski]
czeladź (daw.) — służba u magnatów i szlachty. [przypis edytorski]
czeladź (daw.) — służba w dworze szlacheckim. [przypis edytorski]
czeladź (daw.) — służba we dworze. [przypis edytorski]
czeladź — służba; ogół służby zatrudnionej we dworze albo w domu. [przypis edytorski]
czeladź — służba; ogół służby zatrudnionej we dworze a. w domu. [przypis edytorski]
czeladź — służba. [przypis edytorski]
czeladź — służba we dworze. [przypis edytorski]
czeladź — służba wiejska, pracująca w domu lub w gospodarstwie swego pana. [przypis edytorski]
czele — dziś. popr. forma N. lp: czole. [przypis edytorski]
czele (starop. forma) — dziś Msc.lp: (na) czole. [przypis edytorski]
czelnie (daw.) — bezczelnie, zuchwale. [przypis edytorski]
czelnie (daw.) — bezczelnie, zuchwale. [przypis edytorski]
czelniejszy (daw.) — główniejszy. [przypis edytorski]
czelniejszy (daw.) — tu: przodujący. [przypis edytorski]
czelnie — nadmiernie śmiało, bezczelnie. [przypis edytorski]
czelnie — śmiało, zuchwale. [przypis edytorski]
czelny (daw.) — bezczelny, zuchwały. [przypis edytorski]
czelny (daw.) — bezczelny, zuchwały. [przypis edytorski]
czelny (daw.) — tu: przodujący. [przypis edytorski]
czelny (daw.) — tu: przodujący. [przypis edytorski]
czelny — odważny, zuchwały. [przypis edytorski]
czem bohat, tem rad (rus.) — czym bogaty, tym rad; por. czym chata bogata, tym rada. [przypis edytorski]
czem brzydkiem — daw. forma Msc.lp r.n.; dziś popr.: czymś brzydkim. [przypis edytorski]
czem — daw. forma N. i Msc. lp zaimków r.n.; dziś końcówka tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
czem — daw. forma N. i Msc. lp zaimków r.n.; dziś tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
Czem — daw. forma N. i Msc. lp zaimków r.n.; dziś tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
czem — daw. forma N. i Msc. lp zaimków r.n.; dziś tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
czem — daw. forma N. i Msc. zaimków r.n.; dziś końćówka tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
czem — daw. forma N. i Msc. zaimków r.n.; dziś końcówka tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
czem — daw. forma N. i Msc. zaimków r.n.; dziś końcówka tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
czem — daw. forma N. i Msc. zaimków r.n.; dziś tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
czem — daw. forma N. i Msc. zaimków r.n.; dziś tożsama z r.m.: czym. [przypis edytorski]
czem — daw. forma zaimka w Msc. i N.lp r.n.; dziś: czym. [przypis edytorski]
czem — dziś popr.: czym. [przypis edytorski]
czem — dziś popr. forma N. lp: czym. [przypis edytorski]
czemem jest — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: czym jestem. [przypis edytorski]
czemem zgrzeszył (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: czem zgrzeszyłem; czymś zgrzeszyłem. [przypis edytorski]
czemerka (z pers. dżamara) — właśc. czamarka a. czamara; daw. ubiór męski, wierzchnia długa suknia zapinana na małe guziki, szamerowana, podobna do kontusza, ale, w odróżnieniu od niego, z długimi, nierozciętymi rękawami; zw. też węgierką. [przypis edytorski]
czemś — daw. forma N. i Msc. lp r.n.; dziś tożsama z r.m.: czymś. [przypis edytorski]
czemś — dziś popr.: czymś. [przypis edytorski]
czem się dzieje (daw.) — jak to się dzieje; czemu, dlaczego. [przypis edytorski]
czem się (…) podniesie — daw. składnia; dziś: dzięki czemu się podniesie. [przypis edytorski]
czem — skrócone „czemu”. [przypis edytorski]
Czem tak zasunął rozigrane oko — dlaczego zasłonił, zamknął czujne, rozbiegane oczy. [przypis edytorski]
czemu dżetattura trafia się prawie wyłącznie na półwyspie włoskim? (…) Wszelkie podania o tych oczach i sposobach odwrócenia ich wpływu rozeszły się pierwotnie z ksiąg etruskich — wiara w złe oko jest faktycznie o wiele starsza i bardziej rozpowszechniona, od starożytnego Sumeru i Babilonu po współczesną Amerykę Południową; takie zabobony funkcjonują jeszcze w Polsce na wsi. [przypis edytorski]