Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3990 przypisów.
renegata — odstępca; osoba, która zmieniła wiarę, narodowość, przekonania polityczne. [przypis edytorski]
renegatas — žmogus, lengvai keičiantis savo įsitikinimus; atsimetėlis, išdavikas. [przypis edytorski]
renegat — odstępca; osoba, która zmieniła wiarę, narodowość, przekonania polityczne. [przypis edytorski]
renegat — odstępca. [przypis edytorski]
renegat (z łac. renegare: zaprzeć się, odtrącić) — odstępca; odszczepieniec. [przypis edytorski]
renegat (z łac. renegare: zaprzeć się, odtrącić) — zdrajca, odszczepieniec. [przypis edytorski]
renegat (z łac.) — zdrajca, odszczepieniec. [przypis edytorski]
renegować (daw.) — wycofać, sprostować, zmienić. [przypis edytorski]
renetka — inaczej: reneta, stara odmiana winno-kwaskowatych jabłek. [przypis edytorski]
Ren — europejska rzeka, tworząca granicę między Francją a Niemcami. [przypis edytorski]
rengloty — odmiana śliwek. [przypis edytorski]
Reni, Guido (1575–1642) — włoski malarz i grafik okresu wczesnego baroku. [przypis edytorski]
Ren — jedna z najdłuższych rzek w Europie (1233 km), płynąca m.in. przez Niemcy i Francję. [przypis edytorski]
Ren — jedna z najdłuższych rzek w Europie, tworząca granicę między Francją a Niemcami. [przypis edytorski]
Rennenkampf, Paul von (1854–1918) — rosyjski wojskowy, dowódca rosyjskiej 1 Armii. Podczas bitwy pod Łodzią w listopadzie 1914, w wyniku nieudolnych działań dowodzonej przez niego 1 Armii, niemieckiej grupie gen. Scheffera udało się wyjść z okrążenia. Te błędy przypłacił zdjęciem ze stanowiska. [przypis edytorski]
Renn, Ludwig (1889–1979) — niemiecki pisarz, członek Komunistycznej Partii Niemiec, walczył w Brygadach Międzynarodowych w Hiszpanii. [przypis edytorski]
Renoir, Auguste (1841–1919) — malarz i rzeźbiarz francuski, jeden z czołowych przedstawicieli impresjonizmu. [przypis edytorski]
renons — w brydżu, wiście: brak kart w danym kolorze u grającego. [przypis edytorski]
renons — w grze w karty: brak kart w jakimś kolorze u któregoś z grających a. karty odkładane przez rozdającego do licytacji albo niewchodzące do rozgrywki; tu: odmowa udziału. [przypis edytorski]
Renouvier, Charles (1815–1903) — francuski filozof; autor m.in. dzieła La nouvelle monadologie (Nowa monadologia, 1897). [przypis edytorski]
Renouvier, Charles (1815–1903) — fr. filozof, twórca neokrytycyzmu (neokantyzmu), prekursor fr. personalizmu. Swój system epistemologiczny nazwał fenomenizmem (w odróżnieniu od fenomenalizmu), ponieważ uważał, że poznaniu podlegają tylko fenomeny, za którymi nie ma żadnego prawdziwego bytu. Zadaniem filozofii wg Renouviera jest określanie kategorii myślenia, ponieważ za ich pomocą poznajemy zjawiska. Doszedłszy do wniosku, że wszystkie kategorie są w różnym stopniu subiektywne, uznał, że najpełniejsze poznanie jest oparte na wierze. Do najważniejszych dzieł Renouviera należy Nowa monadologia (La nouvelle monadologie, 1897). [przypis edytorski]
ren — renifer. [przypis edytorski]
ren — renifer, ssak podobny do jelenia zamieszkujący północne, podbiegunowe regiony Europy, Azji i Ameryki. [przypis edytorski]
renta państwowa — tu: roczne odsetki od zakupionych obligacji państwowych. [przypis edytorski]
renta — tu: dochód z kapitału ulokowanego w banku, w obligacjach, na giełdzie itp.; por. rentier. [przypis edytorski]
renta — tu: dochód z majątku lub kapitału. [przypis edytorski]
renta — tu: procent od sum ulokowanych w banku, na giełdzie itp.; por. rentier. [przypis edytorski]
renta — tu: renta gruntowa, dochód uzyskiwany przez właściciela gruntu dzięki wydzierżawianiu go, opłata za użytkowanie ziemi. [przypis edytorski]
renta — tu: renta gruntowa, dochód uzyskiwany przez właściciela gruntu dzięki wydzierżawianiu go. [przypis edytorski]
rentavimo — plg. rentauti — išmintingai, protingai, kaip senam kalbėti. [przypis edytorski]
rentier — osoba utrzymująca się z dochodów z kapitału ulokowanego w banku lub na giełdzie. [przypis edytorski]
rentier — osoba utrzymująca się z odsetek od kapitału ulokowanego w banku lub na giełdzie. [przypis edytorski]
rentierstwo — utrzymywanie się z dochodów uzyskiwanych dzięki posiadanemu kapitałowi, np. odsetek od inwestycji lub lokat. [przypis edytorski]
rentować się (daw.) — przynosić zysk, opłacać się. [przypis edytorski]
renunkuł (daw., z fr. renoncule) — jaskier, rodzaj roślin zielnych o żółtych, niekiedy czerwonych lub pomarańczowych kwiatach. [przypis edytorski]
reparacja (daw.) — naprawa, reperacja. [przypis edytorski]
reparacja (daw.) — reperacja, naprawa. [przypis edytorski]
reparacja — dziś: naprawa. [przypis edytorski]
reparacja — dziś: reperacja; naprawa. [przypis edytorski]
reparować (daw., gw.) — reperować. [przypis edytorski]
reparować (z łac.) — tu: przyjmować. [przypis edytorski]
reperkusja (łac. repercussio: odbicie) — niezamierzony, uboczny, negatywny skutek jakiegoś działania a. wydarzenia. [przypis edytorski]
repertorium — spis, skorowidz. [przypis edytorski]
repertuar — zbiór utworów granych w teatrze lub kinie. [przypis edytorski]
repetent — drugoroczny; uczeń, który nie zdał do następnej klasy. [przypis edytorski]
repetent — osoba powtarzająca klasę. [przypis edytorski]
repetier — dawny zegarek kieszonkowy. [przypis edytorski]
repetier (daw.; od łac. repetitio: powtórzenie) — zegarek kieszonkowy za naciśnięciem wydzwaniający czas. [przypis edytorski]
repetierowy — o broni palnej: powtarzalny, wielostrzałowy. [przypis edytorski]
repetier — rodzaj zegarka. [przypis edytorski]
repetitio est mater studiorum (łac.) — powtarzanie jest matką nauk. [przypis edytorski]
repeto (łac.) — powtarzam. [przypis edytorski]
repetycja — powtórzenie. [przypis edytorski]
repetycje — powtórki; tu: odpytywanie uczniów z omówionego materiału, utrwalanie materiału szkolnego przy jednoczesnym jego sprawdzeniu. [przypis edytorski]
replika — tu: odpowiedź na zarzuty. [przypis edytorski]
replika — tu: odpowiedź. [przypis edytorski]
replika (z łac.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
replikować — odpowiadać. [przypis edytorski]
Repnin, Mikołaj Wasiljewicz (1734–1801) — książę rosyjski, generał, feldmarszałek. Inicjator konfederacji innowierczych: słuckiej i toruńskiej, później katolickiej konfederacji radomskiej (1767). By doprowadzić do przegłosowania traktatu gwarancyjnego, na tzw. Sejmie Repninowskim (1767–1768) uprowadził przywódców konfederacji radomskiej, których następnie osadził w Kałudze. [przypis edytorski]
Repnin, Nikołaj Wasiljewicz (1734–1801) — rosyjski dyplomata i dowódca, generał-feldmarszałek; jako ambasador w Warszawie (1764–1769) ingerował w sprawy Rzeczpospolitej i znacząco przyczynił się do rozkładu jej państwowości; uczestnik wojny rosyjsko-tureckiej; po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej formalny naczelny dowódca wojsk rosyjskich walczących z powstańcami (faktycznie dowodził jedynie rosyjską armią na Litwie); w latach 1795–1797 generał-gubernator ziem litewskich wcielonych w wyniku III rozbioru do Rosji. [przypis edytorski]
reporteria — reporterstwo; reporterzy jako grupa. [przypis edytorski]
reporterowie (daw.) — dziś popr. forma M. lm: reporterzy. [przypis edytorski]
repozytorium (daw.) — szafa lub półka na akta urzędowe. [przypis edytorski]
reprehendować (daw.) — napominać, ganić; tu: przekręcone reprezentować. [przypis edytorski]
represalia — środki odwetowe stosowane przez państwo w odpowiedzi na bezprawną działalność innego państwa. [przypis edytorski]
reprezentujących trzydzieści siedem stanów — wg stanu pomiędzy 1 marca 1867 a 1 sierpnia 1876; obecnie Stany Zjednoczone składają się z 50 stanów, z czego 8 przybyło w XIX, zaś 5 w XX wieku. [przypis edytorski]
reprobacja (z łac.) — dezaprobata a. potępienie. [przypis edytorski]
reprymanda (dziś: reprymenda) — skarcenie, upomnienie. [przypis edytorski]
reprymenda — nagana, napomnienie. [przypis edytorski]
reprymenda — upomnienie. [przypis edytorski]
reptilia (z łac., biol.) — gady. [przypis edytorski]
reptilienfond (niem.) — fundusz gadzinowy; używane w Niemczech pogardliwe określenie środków pochodzących z przekierowanych funduszy państwowych i wykorzystywanych do wywierania wpływu politycznego, w szczególności do subwencjonowania oddanej rządowi prasy. [przypis edytorski]
reptylia (z łac. reptilia) — gady. [przypis edytorski]
republika 14 kwietnia 1931 roku — Druga Republika Hiszpańska, proklamowana 14 kwietnia 1931, kiedy po sukcesie republikanów i porażce monarchistycznej prawicy w wyborach samorządowych z 12 kwietnia król Alfons XIII opuścił Madryt, a następnie Hiszpanię; istniejąca do 1 kwietnia 1939, kiedy ostatnie wojska wierne Republice poddały się nacjonalistom. [przypis edytorski]
Republika — dialog Platona znany dziś częściej pod polskim tytułem Państwo, opisujący idealnie urządzone państwo, oparte na ideach dobra i sprawiedliwości, rządzone przez filozofów. [przypis edytorski]
republika genewska — Genewa, w której urodził się Jean-Jacques Rousseau (1712–1778), była w jego czasach republiką; dołączyła do Konfederacji Szwajcarskiej w 1815 roku. [przypis edytorski]
republika — państwo, w którym nie ma króla, a rządzą przedstawiciele narodu, powoływani w powszechnych wyborach raz na kilka lat. [przypis edytorski]
republika Platona — idealne państwo przedstawione przez gr. filozofa Platona w dialogu Państwo, znanym też jako Republika; dzieci klas wyższych, rządzących państwem filozofów i strażników, miały być przekazywane na wychowanie instytucjom państwowym. [przypis edytorski]
Republika Rzymska (1849) — krótko istniejące państwo w Italii , obejmujące terytorium Państwa Kościelnego. Powstało w wyniku wystąpień rewolucyjnych na rzecz zjednoczenia Włoch w 1848, wskutek których papież Pius IX musiał opuścić Rzym i udać się na wygnanie do Gaety; po powszechnych wyborach 9 lutego 1849 ogłoszono konstytucję i proklamowano Republikę Rzymską. Mimo zaangażowania Garibaldiego i jego zwolenników w obronę republika została obalona przez interwencję wojsk francuskich, które 29 czerwca wkroczyły do Rzymu. [przypis edytorski]
Republika Transvaalu (niderl. Transvaal Republiek, dosł.: Republika za rzeką Vaal) — pot. nazwa Republiki Południowoafrykańskiej, hist. państwa założonego przez Burów (potomków osadników niderlandzkich), istniejącego z przerwami w latach 1852–1902. [przypis edytorski]
Republique des Lettres (fr.) — rzeczpospolita pisarzy. [przypis edytorski]
reputacją (daw. forma) — dziś B. lp r.ż.: reputację. [przypis edytorski]
reputacja — opinia, jaką jakiś człowiek ma wśród innych. [przypis edytorski]
reputacja — opinia, którą ktoś lub coś ma wśród ludzi. [przypis edytorski]
requetes — nazwa członków monarchistycznych milicji karlistowskich walczących w wojnie domowej w Hiszpanii po stronie gen. Francisco Franco. [przypis edytorski]
requiem aeternam (łac.) — odpoczynek wieczny; formuła rozpoczynająca modlitwę za zmarłego. [przypis edytorski]
Requiem aeternam (łac.) — wieczne odpoczywanie. [przypis edytorski]
requiem aeternam (łac.) — wieczne odpoczywanie. [przypis edytorski]
Requiem aeternam (łac.) — wieczny odpoczynek; pierwsze słowa modlitwy za zmarłych. [przypis edytorski]
requiem (łac.) — msza żałobna (jako utwór muzyczny). [przypis edytorski]
requiem (łac.) — odpoczynek; msza żałobna lub utwór żałobny; od pierwszego słowa formuły rozpoczynającej modlitwę za zmarłych: requiem aeternam (wieczny odpoczynek). [przypis edytorski]
requiem (łac.: odpoczynek, spoczywanie) — modlitwa za zmarłych. [przypis edytorski]
requiem (łac.: odpoczynek) — tu: śpiewana msza żałobna za umarłych (Missa requiem). [przypis edytorski]
requiem (łac.) — odpoczynek; wieczny odpoczynek, modlitwa za zmarłych. [przypis edytorski]
requiem (łac.) — odpoczynek; wieczny odpoczynek, modlitwa za zmarłych. [przypis edytorski]
requiem (muz.) — utwór żałobny. [przypis edytorski]
requiem — utwór żałobny, zwykle komponowany i wykonywany na okoliczność uroczystości pogrzebowych; tu: z uwagi na rytm słowo to czytamy trzysylabowo: re-qui-em. [przypis edytorski]
Requiem (z łac. requiem aeternam: wieczny odpoczynek) — utwór żałobny. [przypis edytorski]
requiescant in pace (łac.) — niech spoczywają w pokoju. [przypis edytorski]
requiescat in pace (łac.) — niech spoczywa w pokoju. [przypis edytorski]
