Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159187 przypisów.

stać na świecy (gw. środ.) — stać na czatach; stać na straży. [przypis edytorski]

stać na wstręcie (daw.) — przeszkadzać. [przypis edytorski]

stać na wstręcie (przestarz.) — przeszkadzać, utrudniać. [przypis edytorski]

stać o coś a. kogoś (daw., gw.) — zależeć na czymś a. kimś. [przypis edytorski]

stać o coś — dbać o coś, troszczyć się o coś. [przypis edytorski]

stać o co (starop.) — dbać o co. [przypis edytorski]

stać o kogo (daw., gw.) — dbać o kogo; o żadnego nie stała: nie zależało jej na żadnym. [przypis edytorski]

stać o kogoś a. coś (daw.) — dbać o kogoś/coś, zależeć na kimś/czymś. [przypis edytorski]

stać o kogoś (daw.) — dbać o kogoś, o jego opinię. [przypis edytorski]

stać o kogoś — dbać o kogoś; zależeć na kimś. [przypis edytorski]

stać się drugą Myzją — przysłowie; historyczna podstawa jego nie jest znana. Myzowie, lud Azji Mniejszej, uchodzili za gawiedź. [przypis tłumacza]

stać sztorcem — stać tak, aby utworzyć kąt prosty z płaszczyzną. [przypis edytorski]

stać tu teraz nie głupia — (Marynka) nie jest tak głupia, żeby tu teraz stać. [przypis edytorski]

stać u kogoś kątem — pomieszkiwać, nie mając środków na własne mieszkanie. [przypis edytorski]

stać w stosunku niezależności od podmiotu — Lessing nazywa to „in statu absoluto”, według wyrażenia dawnych gramatyk. [przypis redakcyjny]

stać za coś (daw.) — zastępować coś; wystarczać w zamian za coś. [przypis edytorski]

stać za co, stanie za jego (starop.) — opłaci się. [przypis redakcyjny]

stać za co (starop.) — opłacić się, odpowiadać wartością; za jego nie stoi: nie opłaci się; nie wart tyle, co jego. [przypis redakcyjny]

stać za co (starop.) — wystarczać za co, zastępować co. [przypis edytorski]

stać za co (starop.) — wystarczyć; zastępować co; być równym czemu. [przypis edytorski]

stać za mało komu (starop.) — mieć dla kogo małą wartość; mało znaczyć dla kogo. [przypis edytorski]

staccato (wł.) — termin muzyczny: określenie perlistego rozrywania tonów. [przypis redakcyjny]

staccato (wł.) — w muzyce określenie artykulacyjne oznaczające, że każdy dźwięk należy grać oddzielnie i dwa razy krócej niż jego zanotowana wartość. [przypis redakcyjny]

Stacha Bozowska — bohaterka noweli Żeromskiego Siłaczka; typ nauczycielki-społecznicy, niezłomnej idealistki. [przypis redakcyjny]

stachanowiec — w ZSRR i państwach socjalistycznych: pracownik uczestniczący we współzawodnictwie pracy i znacznie przekraczający wyznaczone do wykonania normy; od nazwiska prekursora takiego współzawodnictwa, Aleksieja Stachanowa (1906–1977), górnika z Zagłębia Donieckiego. [przypis edytorski]

Stachiewicz, Piotr (1858–1938) — krakowski malarz i ilustrator. [przypis edytorski]

Stachiewicz, Piotr (1858–1938) — krakowski malarz i ilustrator, tworzył obrazy religijne, historyczne, rodzajowe oraz portrety. [przypis edytorski]

Stach, podrażniony jakimś przycinkiem, w nocy, na Rynku, zrzucił z nóg buty pożyczone od Gabryelskiego, nie chcąc zachować nic od „tego człowieka”, i w skarpetkach dumnie powędrował do domu. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Dom (róg ul. Siemiradzkiego i Karmelickiej), gdzie na parterze mieszkał w Krakowie w r. 1898/9 Przybyszewski. [przypis edytorski]

Stach — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem: Przybyszewski (Rys. S. Wyspiański). [przypis edytorski]

stacja (daw.) — tu: postój, miejsce zatrzymania się. [przypis edytorski]

stacja Paddington — londyńska stacja kolejowa na terenie gminy Westminster, w dzielnicy Paddington. [przypis edytorski]

Stacja Północna — Gare du Nord, jedna z sześciu głównych stacji w Paryżu. [przypis edytorski]

stacja — tu: postój, popas. [przypis edytorski]

stacyj — dziś częstsza forma D. lm: stacji. [przypis edytorski]

Stacyjusza — Stacjusza; tu: forma wydłużona (zgodna z daw. wymową) dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

sta (daw.) — daw. D. słowa „sto”, odmienianego jak rzeczownik, dziś: stu. [przypis edytorski]

sta — daw. lm liczebnika sto. [przypis edytorski]

sta — daw. lm liczebnika sto. [przypis edytorski]

Staden, Hans (1525–1579) — niemiecki żołnierz i podróżnik; schwytany do niewoli przez brazylijskich Indian Tupinambá, po powrocie do Europy wydał książkę Prawdziwe dzieje i opis krainy dzikich, okrutnych ludożerców z Nowego Świata Ameryki (1557). [przypis edytorski]

stadion attyckie — [staroż. gr. miara odległości; red. WL] 177 m. [przypis tłumacza]

stadion (gr.; lm: stadia) — starożytna grecka miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]

stadion (gr.) — starożytna grecka miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]

stadium (łac.) a. stadion (gr.) — staroż. gr. miara długości, równa 600 stopom, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m. [przypis edytorski]

Stadjum — plac do gonitw. [przypis redakcyjny]

stadko (…) z pięciu lub sześciu samic i (…) połyskującego metalicznymi piórami samca — Herbert Ward: Chez les Cannibales d'Afrique centrale [autor powołuje się tu na wydaną w 1910 r. pracę H. Warda (1863–1919), ang. podróżnika; red. W.L.]. [przypis autorski]

stadło (daw.) — małżeństwo; para małżeńska. [przypis edytorski]

stadło (daw.) — małżeństwo, para. [przypis edytorski]

stadło (daw.) — małżeństwo, związek małżeński; para małżeńska; tu: gospodarstwo domowe. [przypis edytorski]

stadło (daw., pot.) — para małżeńska. [przypis edytorski]

stadło (daw.) — związek małżeński. [przypis edytorski]

stadło — małżeństwo, para małżeńska. [przypis edytorski]

stadło — para małżeńska, małżeństwo. [przypis edytorski]

stadło — para, szczególnie para małżeńska. [przypis edytorski]

stadło — rodzina. [przypis edytorski]

Stadło w języku teologicznym znaczy część, dział. [przypis redakcyjny]

stadło — związek małżeński. [przypis edytorski]

stadnik — samiec rozpłodowy bydła hodowlanego. [przypis edytorski]

stadowej — dziś popr.: stadnej. [przypis edytorski]

stadowy — dziś popr.: stadny. [przypis edytorski]

stady — dziś popr. forma N. lm: stadami. [przypis edytorski]

stady (starop. forma) — (między) stadami. [przypis edytorski]

Staffan Albinsson, Early Music Copyrights: Did They Matter for Beethoven and Schumann?, „International Review of the Aesthetics and Sociology of Music” Vol. 43, No. 2 (December 2012), s. 288, F. Kawohl (2008), Commentary on the Prussian Copyright Act (1837), [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), red. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, (dostęp 02.03.2014), punkt 2. [przypis autorski]

Staff, Leopold (1878–1957) — poeta, eseista, tłumacz. Uznawany za przedstawiciela współczesnego klasycyzmu, łączony z parnasizmem i franciszkanizmem. Należał do trzech epok literackich, w refleksyjno-filozoficznej poezji łączył spontaniczną afirmację życia z postawą sceptyka-humanisty, nobilitował codzienność; tomiki poetyckie: Sny o potędze, Uśmiechy godzin, Martwa pogoda, Wiklina, symbolistyczne dramaty, przekłady. [przypis edytorski]

Staff, Leopold (1878–1957) — poeta, eseista, tłumacz. Uznawany za przedstawiciela współczesnego klasycyzmu, łączony z parnasizmem i franciszkanizmem. Należał do trzech epok literackich, w refleksyjno-filozoficznej poezji łączył spontaniczną afirmację życia z postawą sceptyka-humanisty, nobilitował codzienność; tomiki poetyckie: Sny o potędze, Uśmiechy godzin, Martwa pogoda, Wiklina, symbolistyczne dramaty, przekłady. [przypis edytorski]

Staff, Leopold (1878–1957) — poeta i dramaturg, początkowo tworzący pod wpływem poetyki Młodej Polski, z czasem stał się przedstawicielem klasycyzmu; często wprowadzał do swoich wierszy elementy codzienności. [przypis edytorski]

Staff, Leopold (1878–1957) — polski poeta, tłumacz i eseista. [przypis edytorski]

stafirować (z niem. staffieren) — stroić się z przesadą, tu: elegancko przygotować. [przypis edytorski]

Stagiery — zniekszt.: Stagiry, dziś popr.: Stagiryty, czyli Arystotelesa, który pochodził z miasta Stagira. [przypis edytorski]

Stagiryta — przydomek Arystotelesa (384 p.n.e.–322 p.n.e.), filozofa greckiego, tu pojawiającego się jako autor Poetyki. [przypis edytorski]

stagnacja (z łac.) — zastój. [przypis edytorski]

Stahihelm —- niemiecka nacjonalistyczna organizacja kombatancka (1918–1935), z własnymi bojówkami. [przypis edytorski]

Stahl, Georg Ernst (1660–1734) — Lekarz i chemik niemiecki, przyjaciel osobisty Leibniza i zwolennik jego poglądów filozoficznych, był twórcą tzw. „animizmu”, stanowiącego krańcową reakcję przeciwko stosowaniu w medycynie metod fizycznych i chemicznych, uprawianych przez jatrofizyków i jatrochemików. Zwolennicy pierwszej szkoły przypisywali ruchowi mechanicznemu i w ogóle siłom fizycznym główną rolę w czynnościach ustroju, gdy jatrochemicy upatrywali wszędzie sprawy chemiczne, poczytując kiśnięcie i nieprawidłową fermentację za źródło wszystkich objawów chorobowych. Obie te szkoły panowały w nauce prawie do końca w. XVIII, jakkolwiek już od jego połowy zaczęły coraz więcej stracić na znaczeniu. Stahl zapędził się tak daleko w walce przeciwko wspomnianym kierunkom, że odmówił czynnikom fizycznym i chemicznym wszelkiego wpływu na sprawy życiowe, uważając „duszę nieświadomą” (anima inscia) za główną siłę, kształtującą ciało i kierującą nim według swego upodobania. Wstrzymanie więc gnicia w żywym ciele ludzkim należało, zdaniem Stahla, tłumaczyć nie inaczej, jak przez działanie opiekuńczego „pierwiastka życia” (principium vitae) albo przez „duszę rozumną czyli naturę, działającą ożywczo i rozumnie” (anima rationalis seu natura vitaliter et cum intelligentia agens). [przypis tłumacza]

Stahlhelm — organizacja paramilitarna, powstała po zakończeniu I wojny światowej. [przypis edytorski]

Stahlhelm — „Stalowy Hełm”, niemiecka kombatancka organizacja paramilitarna, założona przez byłych uczestników I wojny światowej w r. 1919. [przypis edytorski]

Stahlhelm — Stalowy Hełm, niemiecka organizacja paramilitarna i nacjonalistyczna, założona przez byłych uczestników I wojny światowej w r. 1919. [przypis edytorski]

Staint Preux — bohater powieści epistolarnej Jeana Jacques'a Rousseau Nowa Heloiza, której głównym tematem jest nieszczęśliwa (z powodu różnic klasowych) miłość Saint Preux do Julii d'Estange. [przypis edytorski]

stają się wszyscy wrogowie wzajemni — dziś popr.: stają się (…) wrogami wzajemnymi. [przypis edytorski]

staja a. stajanie — daw. miara długości, różna w różnych okresach i okolicach, licząca od 100 do 1000 m. (tu: raczej 100 m.); dystans, jaki koń może przebyć bez odpoczynku. [przypis edytorski]

staja a. stajanie — dawna miara odległości, w różnych okresach i okolicach licząca od ok. 100 do ok. 1000 m; w oryginale miara grecka: stadion, zależnie od regionu odpowiadająca ok. 160–210 m; stadion attycki, którym posługuje się Ksenofont, to ok. 177 m. [przypis edytorski]

staja a. stajanie — daw., starop. miara długości (przede wszystkim drogi, odległości do przebycia: dystans, po przebyciu którego koń musi stanąć, zatrzymać się na odpoczynek); równa 84 łokciom, czyli ok. 134 m, jednakże w praktyce (zależnie od epoki i obszaru geogr.) licząca od 100 do 1000 m. [przypis edytorski]

staja a. stajanie — jednostka długości, licząca od 100 do 1000 m. [przypis redakcyjny]

staja a. stajanie — jednostka odległości, licząca od ok. 100 do 1000 m. [przypis redakcyjny]