Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przestarzałe | przymiotnik | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 3085 przypisów.

Ehrlich, Paul (1854–1915) — niem. naukowiec, wynalazca leku przeciw kile; laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. [przypis edytorski]

Ehrwürden — Wasza wielebność. [przypis autorski]

eiaculatio praecox (łac., med.) — wytrysk przedwczesny. [przypis edytorski]

Eichendorff, Joseph von (1788–1857) — niemiecki poeta epoki romantyzmu. [przypis edytorski]

eidetyczny (filoz.) — w terminologii filozofii fenomenologicznej o metodzie, analizie: umożliwiający, zwykle poprzez redukcję, uchwycenie istoty zjawiska (eidos). [przypis edytorski]

Eigner, Ejgner a. Aigner, Piotr (1756–1841) — polski architekt, przedstawiciel klasycyzmu; zbudował m.in. pawilon parkowy w Puławach zwany Świątynią Sybilli, wzorowany na świątyni Westy w Tivoli, oraz kościół św. Aleksandra w Warszawie. [przypis edytorski]

Eilwagen (niem. ) — dyliżans, pojazd pocztowy. [przypis edytorski]

Eimer — Altes Flüssigkeitsmaß. [przypis edytorski]

einbildischen — eingebildeten. [przypis edytorski]

Eine allgemeine Peyotltheorie (niem.) — ogólna teoria peyotlu. [przypis edytorski]

ein echter Preusse (niem.) — prawdziwy Prusak. [przypis edytorski]

eine Erde, ein Gedanke, ein Gott (niem.) — jedna ziemia, jedna myśl, jeden bóg. [przypis edytorski]

Eine Frau in Paris soll es durch ordentlich angestellte Versuche mit Giftpulvern so weit gebracht haben, daß sie den entfernten Todestag mit ziemlicher Zuverlässigkeit voraus bestimmen konnte. Pfui über unsere Ärzte die diese Frau im Prognostizieren beschämt! [przypis autorski]

eine ganz gelungene Verdolmetschung des Ausdrucks (niem.) — bardzo udatna interpretacja słowa. [przypis edytorski]

eine ganz konzeptionslose Bande (niem.) — zupełnie pozbawiona koncepcji zgraja. [przypis edytorski]

eine Hand für die Nuancen [haben] (niem.) — mieć rękę (wyczucie) do niuansów. [przypis edytorski]

eine masslose Selbstüberschätzung — bezgraniczne przecenianie siebie. [przypis autorski]

einen Groschen (niem.) — jednego grosza. [przypis edytorski]

eine Privatsache (niem.) — sprawa osobista. [przypis edytorski]

eines dummen polnischen Arbeiters (niem.) — głupiego polskiego robotnika. [przypis edytorski]

eines Herrn mit unaussprechlichem Namen (niem.) — jegomościa o nazwisku nie do wymówienia. [przypis edytorski]

Eines passt sich nicht für alle (niem.) — jedna rzecz nie pasuje wszystkim (parafraza zdania Goethego z wiersza Beherzigung: „Eines schickt sich nicht für alle”). [przypis edytorski]

Eine transcendentale Gesetzmässigkeit (niem.) — transcendentalna prawidłowość. [przypis edytorski]

eine Transcendentale Gesetzmässigkeit (niem.) — transcendentalna prawidłowość. [przypis edytorski]

ein Fünkchen Genie (niem.) — iskierka geniuszu. [przypis edytorski]

ein Gedanke steigt mir auf (niem.) — pewna myśl przyszła mi do głowy. [przypis edytorski]

ein Genie in Kritik und Nachdichtung, in allem Nachschaffen und Nachverstehen — W. Dilthey, Das Erlebnis…, s. 292. [przypis autorski]

eingeschnurrte — vertrocknete. [przypis edytorski]

ein glanzender Allesempfanger, Allesüberwinder (niem.) — dosł. „doskonały wszystkoprzyjmowacz i wszystkoprzełamywacz”; osoba, która z łatwością przyjmuje wszelkie wpływy i równie łatwo je przezwycięża. [przypis edytorski]

einiger — einziger. [przypis edytorski]

ein kleines helles (niem.) — małe jasne (piwo). [przypis edytorski]

einkommen — einfallen. [przypis edytorski]

Einlage — obecnie: Przegalina. [przypis edytorski]

Einleitung in die slavische Literaturgeschichte (niem.) — Wprowadzenie do historii literatury słowiańskiej. [przypis edytorski]

Einleitung zur Historiosophie — właściwie: Prolegomena zur Historiosophie, tj. Wstęp do filozofii historii. [przypis redakcyjny]

Ein Mann von pleine Intelligenz (niem. i z fr. plein, pleine: pełny, pełna) — człowiek o pełnej inteligencji; człowiek pełny inteligencji. [przypis edytorski]

ein psychischer Lustmörder (niem.) — psychiczny morderca z lubieżności, na tle seksualnym. [przypis edytorski]

ein Schweinehund (niem.) — świński pies. [przypis edytorski]

Einstein, Albert (1879–1955) — fizyk teoretyczny i laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. [przypis edytorski]

Einstein, Albert (1879–1955) — urodzony w Niemczech fizyk-teoretyk pochodzenia żydowskiego, autor teorii względności (szczególna teoria względności, wraz ze słynnym równaniem E=mc2, ustalającym równoważność między masą a energią powstała w 1905 roku, ogólna teoria względności, stanowiąca teorię grawitacji, opublikowana została w 1916 roku). [przypis edytorski]

Einstein, Albert (1879–1955) — urodzony w Niemczech fizyk-teoretyk pochodzenia żydowskiego, autor teorii względności (szczególna teoria względności, wraz ze słynnym równaniem E=mc², ustalającym równoważność między masą a energią powstała w 1905 roku, ogólna teoria względności, stanowiąca teorię grawitacji, opublikowana została w 1916 roku). [przypis edytorski]

Eins, zwei, marsch! (niem.) — Raz, dwa, marsz! [przypis edytorski]

ein Tisch, ein Brot, ein Herr (niem.) — jeden stół, jeden chleb, jeden gospodarz. [przypis edytorski]

ein unanschauliches psychisches Erlebnis (niem.) — niezrozumiałe, niejasne, niewyobrażalne przeżycie psychiczne. [przypis edytorski]

Ein Volk, ein Reich, ein Führer (niem.) — jeden naród, jedna rzesza, jeden wódz (jeden z najpopularniejszych sloganów Niemiec hitlerowskich). [przypis edytorski]

ein Volk, ein Reich, ein Führer (niem.) — jeden naród, jedna Rzesza, jeden wódz. [przypis edytorski]

ein, zwei, drei (niem.) — raz, dwa, trzy. [przypis edytorski]

Ei sane non multum poterit obesse fortuna, qui sibi firmius in virtute, quam in casu, praesidium collocavit (łac.) — Zaprawdę niewiele fortuna zaszkodzić temu zdoła, kto silniejszą dla siebie obronę na cnocie niż na ślepym losie zasadził. (Cicero, Ad Herennium, IV, 19, 13). [przypis redakcyjny]

Eisenstein, Siergiej (1898–1948) — rosyjski reżyser, współtwórca radzieckiej szkoły montażu. [przypis edytorski]

eisernen — ewigen. [przypis edytorski]

Eisernes Kreuz? Ihm geht alles nach Wunsch. Eisernes Kreuz (niem.) — Żelazny krzyż? Jemu to wszystko idzie po myśli. Żelazny krzyż! [przypis edytorski]

eiti į zaletas — mergintis. [przypis edytorski]

Eiulatu (…) refert — Attius, Philoctetes, u Cycerona: Cicero, De finibus bonorum et malorum, II, 29. [przypis tłumacza]

eiusdem (łac.) — tegoż. [przypis redakcyjny]

eiusdem sensus (łac.) — tegoż zdania. [przypis redakcyjny]

eiusdem spiritus (łac.) — tegoż ducha. [przypis redakcyjny]

eius saeculi (łac.) — owego wieku. [przypis redakcyjny]

Ej (…) buch pięścią — Miejsce widocznie przez kopistę zepsute. Prof. Brückner czyta: „Ejżeć, sipęknę cię,/ To odlew buch pięścią!”, gdzie pękać występuje w znaczeniu: bić, uderzyć (znane także w gwarze nadrabskiej), zaś si to dodatek, jak w si-bretkowie. [przypis redakcyjny]

Ejdkuny a. Eydtkuhnen, a. Czernyszewskoje — osiedle wiejskie położone w obwodzie królewieckim nieopodal granicy z Republiką Litewską. [przypis edytorski]

ejfemeryta — efemeryda; coś krótkotrwałego i zmiennego (dosł. zmieniającego się co dzień). [przypis edytorski]

Ejlejtyja (mit. gr.) — bogini połogu i porodu. [przypis edytorski]

Ejlityja — bogini połogów. [przypis tłumacza]

Ejl melech jojszejw (hebr.) — „Bóg, król zasiadający”. Fragment modlitwy. [przypis tłumacza]

E. J. Macgillivray, The copyright act, 1911, annotated, London 1912, s. 131. [przypis autorski]

Ej ostre, ej ostre, ej ostre kosy nasze — fragment pieśni patriotycznej Bartoszu, Bartoszu (inaczej tzw. Krakowiak Kościuszki). [przypis edytorski]

Ejszes chaił mi jimco (hebr.) — „Niewiastę dzielną kto znajdzie?”. Fragment z Przypowieści Salomona śpiewanej przy wieczerzy sobotniej na cześć pani domu. [przypis tłumacza]

Ej, tam na hori… Kozaki idut' (ukr.) — Hej, tam na górze żeńcy żną, A pod górą, pod zieloną, kozacy maszerują. [przypis edytorski]

Ej to ne pili pilili!… Ne tumany ustawały (z ukr.) — ej, to nie pyły pyliły, nie mgły wstawały. [przypis redakcyjny]

Ej! ty na szybkim konia, gdzie pędzisz… — podobnie jak w Giaurze Byrona początek opowiadania: «Who thundering comes on blackest steed with slackened bit and hoof of speed». [przypis redakcyjny]

Ej ty na szybkim koniu — „Ej! Ty na szybkim koniu gdzie pędzisz kozacze?”, pierwsze słowa poematu Maria Antoniego Malczewskiego (1793–1826). [przypis edytorski]

Ejzechu neszech — rozdział z Talmudu o lichwie. [przypis tłumacza]

ekarkiliujesz — z fr. écarquiller, wytrzeszczać oczy. [przypis edytorski]

Ekateryna — Katarzyna II Wielka (1729–1796), caryca Rosji od 1762. [przypis edytorski]

Ekaterynburg, dziś popr. Jekaterynburg — miasto w azjatyckiej części Rosji, leżące po wschodniej stronie środkowego Uralu, zał. w 1723, nazwane na cześć cesarzowej Katarzyny I, żony imperatora Piotra I Wielkiego. [przypis edytorski]

Ekbatana — starożytna stolica państwa Medów, później letnia rezydencja królów Persji; po zajęciu miasta przez Aleksandra Wielkiego w 330 p.n.e. stanowiła główny skarbiec jego imperium. [przypis edytorski]

Ekbatana — w starożytności (VIII–VI w. p.n.e.) stolica Medii, organizacji państwowej indoirańskiego ludu Medów; dziś Hamadan w płn.-zach. Iranie. [przypis edytorski]

Ekdippa — Ἐκδίππα (var. Άπχή), LXX Ἰασιφ, Άζείφ, Άχζείφ, Άσχαφί, אַכְזִיב (Joz 19, 29 etc.), dziś ez-Zîb (na północ od Ptolemaidy). [przypis tłumacza]

Ekielski, Władysław (1855–1927) — architekt związany z Krakowem, przedstawiciel eklektyzmu i modernizmu, pod koniec życia wykładowca krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]

Ekielski, Władysław (1855 –1927) — architekt związany z Krakowem, przedstawiciel eklektyzmu i modernizmu, pod koniec życia wykładowca krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]

Ekklesiadzusaj — komedia Arystofanesa z 392 p.n.e., znana pod polskim tytułem Sejm kobiet, w której kobiety przejmują władzę nad Atenami. [przypis edytorski]

eklektyczny — łączący w całość elementy zaczerpnięte z różnych stylów lub doktryn. [przypis edytorski]

eklektyk — twórca lub myśliciel łączący w całość elementy zaczerpnięte z różnych stylów lub doktryn. [przypis edytorski]

eklektyk — zwolennik eklektyzmu, łączenia w jedną całość elementów zaczerpniętych z różnych stylów, często niezgodnych ze sobą. [przypis edytorski]

eklektyzm — łączenie w jedną całość elementów zaczerpniętych z różnych stylów, często niezgodnych ze sobą. [przypis edytorski]

eklezja (gr.: zgromadzenie) — w starożytnej demokracji ateńskiej: Zgromadzenie Ludowe, zgromadzenie obywateli, będące najwyższą władzą w państwie; w chrześcijaństwie: Kościół jako zgromadzenie wyznawców. [przypis edytorski]

Eklezjasta a. Kohelet — tradycyjne określenie autora biblijnej Księgi Koheleta, zwanej też Księgą Eklezjastesa lub Księgą Kaznodziei Salomona, zawierającej rozważania nad sensem ludzkiego życia. [przypis edytorski]

Eklezjasta wskazuje, iż człowiek bez Boga jest nieświadom wszystkiego — Koh 8, 17. [przypis tłumacza]

eklezjastyczny — związany z Kościołem, kościelny. [przypis edytorski]

Eklezjastyk, łac. Ecclesiasticus — wg Wulgaty autor biblijnej księgi noszącej polski tytuł Księgi Mądrości Syracha. [przypis edytorski]

eklipsować — znikać, usuwać się. [przypis edytorski]

ekloga — sielanka; pieśń opiewająca życie pasterskie. [przypis edytorski]