Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7509 przypisów.

aśćka — waćpani a waćpanna; skrót od: waszmość pani, waszmość panna. [przypis edytorski]

aśćka — zwrot grzecznościowy, skrócone od: waszmościanka, waszmość pani. [przypis edytorski]

aść — skrót od: waść, waszmość, wasza miłość. [przypis edytorski]

aści (daw.) — skrót od: waszej miłości, waszmości, waści; starop. potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

aści (daw.) — skrót od: waszmości (waszej miłości panu, waszmości panu); starop. potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

aści (daw.) — waści, waćpana. [przypis edytorski]

aściny (daw.) — skrót od: waszmościny (waszej miłości pana, waszmości pana); przymiotnik od starop. potocznego zwrotu grzecznościowego. [przypis edytorski]

aści — skrót od daw. formy grzecznościowej: waszmości. [przypis edytorski]

aš esu tvirtas — čia: aš esi tikras. [przypis edytorski]

aš ir su nedaugeliu apsieinu — kitaip: man ne daug tereikia. [przypis edytorski]

ašmas — aštuntas. [przypis edytorski]

Ašmenos Vartai — Aušros Vartai. [przypis edytorski]

ašminį „magaryčių” — 15 skatikų vertės skolą. [przypis edytorski]

Aśoka (ok. 269–232 p.n.e.) — władca indyjskiego imperium Maurjów, panujący nad niemal całym subkontynentem indyjskim. Ok. 250 p.n.e. przeszedł na buddyzm i postawił w całym kraju kolumny z inskrypcjami głoszącymi jego przywiązanie do filozofii buddyjskiej, nazywanej dharmą, czyli „prawem”, i skoncentrowanych na zasadach społecznych i moralnych. Głowica jednej z takich kolumn stała się w połowie XX w. państwowym godłem niepodległych Indii. [przypis edytorski]

Aśwattha — w Upaniszadach Drzewo Życia. [przypis edytorski]

Aśwattha — w upaniszadach Drzewo Życia. [przypis edytorski]

A światło w ciemnościach świeci i ciemności go nie chwytają. Światło, które oświeca każdego człowieka przychodzącego na ten świat — J 1,5 i 9. [przypis edytorski]

A są i takie, którym inne zwierzęta na żer przeznaczył. Tym małą dał liczbę potomstwa, a tym, które padają ich ofiarą, wielką — prawidłowość tę zauważył wcześniej Herodot (zob. Dzieje III, 108). [przypis edytorski]

asaba (lenk.) — asmuo. [przypis edytorski]

asaba (lenk.) — asmuo. [przypis edytorski]

a sacrificio missae (łac.) — od ofiary mszy. [przypis redakcyjny]

asafeda — prawdop. asafetyda, przyprawa hinduska o nieprzyjemnym, intensywnym zapachu. [przypis edytorski]

asafetyda — materia żywiczna, o nieprzyjemnym zapachu, otrzymywana z rośliny o tej samej nazwie, rosnącej w Persji, używana jako środek leczniczy. [przypis redakcyjny]

asa foetida (z łac.) — nazywana czarcim łajnem lub smrodzieńcem, przyprawa o intensywnym, charakterystycznym zapachu porównywalnym z zapachem cebuli, który łagodnieje po dodaniu do gotującej się potrawy; tu przen.: skandaliczne wątki w utworze literackim. [przypis edytorski]

asagaje — włócznie murzyńskie. [przypis autorski]

A Saint-Blaise, à la Zuecca (…) — wiersz Alfreda de Musset (1810–1857), spopularyzowany potem jako piosenka, mówiący o pragnieniu, by żyć i umrzeć w Wenecji. [przypis edytorski]

As a matter of fact, this custom is not so prominent in the Trobnands as in other Massim districts and all over the Papuo-Melanesian world, cf. for instance Seligman, op. cit. p. 56 and Plate VI, Fig. 6. [przypis redakcyjny]

asambla, właśc. asambl (daw.) — zgromadzenie towarzyskie. [przypis edytorski]

Asamble — bale, reduty były miejscem szczególnie wysokiej gry w karty. [przypis redakcyjny]

a samem (starop.) — tu: a im samym [tj. walczącym]. [przypis edytorski]

Asamon — Ἀσαμών, dziś Dżebel Dżermak (1199 m). [przypis tłumacza]

a sam pognał koni — a sam pognał konie. [przypis edytorski]

asaństwu (daw.) — (wielmożnym) państwu. [przypis edytorski]

asan a. acan (daw. pot.) — stp. forma grzecznościowa nieco poufała, jak waćpan. [przypis edytorski]

asan a. acan (daw.) — skrót od: waszmość pan; starop. potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

asan a. acan (daw.) — starop. tytuł grzecznościowy: pan, waćpan. [przypis edytorski]

Asan — a. acan, starop. tytuł grzecznościowy: pan, waćpan. [przypis edytorski]

asan, acan (starop.) — forma grzecznościowa nieco poufała, jak Waćpan (skrót od: Wasza Miłość Pan). [przypis redakcyjny]

asan (daw., pot.) — waszmość pan. [przypis edytorski]

asan (daw.) — skrót od: waszmość pan; starop. potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

asan (daw.) — starop. skrót od waszmość pan, wasza miłość pan. [przypis edytorski]

asan (daw.) — waćpan, waszmość pan. [przypis edytorski]

Asanith, Bonar Law i Curzon — brytyjscy politycy związani z Partią Konserwatywną. [przypis edytorski]

asanu (daw.) — skrót od: waszej miłości panu, waszmość panu. [przypis edytorski]

Asaphisowie — dosł. „niepewni”. [przypis tłumacza]

A sa place — najprawdopodobniej fr. à sa place: na swoim miejscu; możliwa też interpretacja polskojęzyczna, z błędem w druku: a są place. Brak akcentu nad A nie wyklucza wersji fr., realizuje zasadę nieznaczenia akcentów nad wielkimi literami. [przypis edytorski]

asawuła — oficer kozacki. [przypis redakcyjny]

asawulstwo — pełnienie służby oficerskiej u Kozaków zaporskich. [przypis edytorski]

Asa (zm. ok. 870 p.n.e.) — król Judy z dynastii Dawida. [przypis edytorski]

asbeston — niezniszczalny. [przypis tłumacza]

ascensja (daw., rzad., z łac.) — wejście na górę, wzniesienie się. [przypis edytorski]

ascetyzm — ascetyczna zasada Jeremiasza Bentham [Bentham, Jeremiasz (1748–1832), filozof i prawnik ang., przedstawiciel utylitaryzmu, opierał swoją koncepcję społeczeństwa na przekonaniu, wykluczającym takie idee jak asceza, że najwyższym dobrem dla człowieka jest własna przyjemność; przyp. red.]. [przypis autorski]

asceza — surowość obyczajów, wyrzeczenie się. [przypis redakcyjny]

Ascheima-Zondeka test — pierwszy stosunkowo wiarygodny test ciążowy, wynaleziony w 1929 w Niemczech przez B. Ascheima i A. Zondeka, którzy odkryli, że wstrzyknięcie moczu kobiet ciężarnych niedojrzałym płciowo myszom powoduje przyspieszone dojrzewanie ich narządów płciowych. [przypis edytorski]

Aschinger — niemiecka firma cateringowa założona w 1892 r. w Berlinie. [przypis edytorski]

Ascoytia — ob. Azkoitia, miasto i gmina w płn. Hiszpanii, w Kraju Basków. [przypis edytorski]

a seid'l — popr.: ein Seidel (niem.): kufel. [przypis edytorski]

asekurować (daw.) — ręczyć, gwarantować. [przypis edytorski]

asekurowany — tu: ubezpieczony. [przypis edytorski]

asenizator — osoba zajmująca się usuwaniem nieczystości z dołów kloacznych i wywożeniem ich. [przypis edytorski]

asenterowany (daw.) — zakontraktowany na potrzeby armii; skierowany do wojska. [przypis edytorski]

a septemtrione (łac.) — od północy. [przypis redakcyjny]

Aser — syn Jakuba i Zilpy, niewolnicy Lei (Rdz 30,12-13). [przypis edytorski]

Aser — syn Jakuba i Zilpy, niewolnicy Lei (Rdz 30,12–13). [przypis edytorski]

Asesora z Rejentem (…) — Asesorowie składają policją ziemską powiatu. Wedle ukazów czasem bywają obierani przez obywateli, czasem naznaczeni od rządu; ci ostatni zowią się koronni. Sędziowie apelacyjni zowią się także asesorami, ale tu nie o nich mowa. Rejenci aktowi zarządzają kancelarią; dekretowi piszą wyroki, wszyscy zaś mianowani z ręki pisarzów sądowych. [przypis autorski]

asesor — członek kompletu orzekającego. [przypis redakcyjny]

asesor (daw.) — doradca sędziego; dziś popr. forma lm.: asesorzy. [przypis edytorski]

asesor — doradca sądowy; tu: komisarz. [przypis edytorski]

asesoria — sąd asesorski czyli kanclerski w dawnej Polsce. [przypis redakcyjny]

asesoria — sąd kanclerski w dawnej Polsce. [przypis redakcyjny]

asesorius — teismo posėdininkas. [przypis edytorski]

asesorowie — tutaj: doradcy, radcy sądowi. [przypis redakcyjny]

asesor — w Rzeczpospolitej szlacheckiej obieralny urzędnik doradzający sędziemu i uzupełniający skład sędziowski. [przypis edytorski]

Asfalion — sługa Menelaosa. [przypis edytorski]

Asfaltowe Jezioro — Ἀσφαλτῖτις λίμνη, LXX θάλασσα τῶν ἁλῶν, יָ֥ם הַמֶּֽלַח (Rdz 14, 3); [autor nazywa Jeziorem Asfaltowym Morze Martwe, słone jezioro bezodpływowe zasilane przez rzekę Jordan; red. WL]. [przypis tłumacza]

asfodela — dziś popr.: asfodel; złotogłów, śródziemnomorska roślina ozdobna, wg mit. gr. rosnąca w krainie umarłych. [przypis edytorski]

asfodel — śródziemnomorska roślina ozdobna. [przypis edytorski]

asfodel — śródziemnomorska roślina ozdobna; także kwiat świata podziemi poświęcony bogini Persefonie. [przypis edytorski]

asfodel — także: złotogłów a. złotowłos; drobnokwiatowa bylina należąca do liliowych, pochodząca z rejonu wybrzeży Morza Śródziemnego; w staroż. Grecji asfodel był związany ze światem umarłych (w mit. gr. asfodele rosły w Hadesie, nad brzegami Styksu), sadzono go na cmentarzach. [przypis redakcyjny]

asfodel (z gr.) — złotogłów; wg mit. gr. po łąkach nim porośniętych przechadzają się cienie zmarłych w świecie podziemnym. [przypis edytorski]

asfodel (z łac.) — złotogłowy; gatunek rośliny o wąskich, trawiastych liściach i żółtych, gęstych kwiatostanach. [przypis redakcyjny]

asfodel — złotogłów, roślina z rodziny liliowatych, wg wierzeń starożytnych rosnąca w krainie umarłych. [przypis edytorski]

asfodel — złotogłów, roślina z rodziny liliowatych; w staroż. Grecji sadzony na grobach jako pokarm dla dusz zmarłych, miał też rosnąć na „asfodelowych łąkach” w podziemnej krainie umarłych. [przypis edytorski]

Ashford — miasto w hrabstwie Kent. [przypis edytorski]

A short article on this subject has been published by the Rev. M. Gilmour, now head of the Methodist Mission in New Guinea. („Annual Report of British New Guinea”, 1904-5, p. 71.) I used this article in the field, going over it with several natives of Kavataria, and I found it substantially correct, and on the whole formulated with precision. The need for extreme compression of statement has, however, led the Author into one or two ambiguities. Thus, the constant mention of „feasting” might give a wrong impression, for it is alwayls the matter of a public distribution of food, which is then eaten apart, or in small groups, while the word „feast” suggests eating in common. Again, the data about the „sea-chief”, as Mr. Gilmour calls the leader of the privileged clan in Kavataria (cf. Chapter IX, Division III), seemed to me over-stated when he is said to be „supreme”, to have „the right of determining an expedition”, and especially when it is said that he „had the right of first choice of a canoe”. This latter phrase must involve a misunderstanding; as we saw, each sub-clan (that is, each sub-division of the village) build their own canoe, and a subsequent swapping and free choice are out of the question. Mr. Gilmour was fully acquainted with the facts of the Kula, as I learnt from personal conversation. In this article, he mentions it only in one phrase, saying that some of the expeditions „were principally concerned in the exchange of the circulated articles of native wealth … in which trade was only a secondary consideration”. [przypis autorski]

Ashuelot — społeczność nieposiadająca osobowości prawnej w mieście Winchester w Stanach Zjednoczonych. [przypis edytorski]