Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7392 przypisów.

aść (daw.) — skrót od: waść, waszmość, wasza miłość. [przypis edytorski]

aść (daw.) — skrót od zwrotu grzecznościowego: waść; waszmość (ten zaś od: wasza miłość). [przypis edytorski]

aśćka (daw.) — waćpani a. waćpanna; skrót od: waszmość pani, waszmość panna. [przypis edytorski]

aśćka (daw.) — żeńska forma od starop. pot. zwrotu grzecznościowego: aść, stanowiącego skrót od: wasza miłość pan, waszmość pan, waść. [przypis edytorski]

aśćka (starop.) — popularny skrót zwrotu grzecznościowego w odniesieniu do kobiety: Waszmość, co z kolei było skrótem od: Wasza Miłość. [przypis edytorski]

aśćka — waćpani a waćpanna; skrót od: waszmość pani, waszmość panna. [przypis edytorski]

aśćka — zwrot grzecznościowy, skrócone od: waszmościanka, waszmość pani. [przypis edytorski]

aść — skrót od: waść, waszmość, wasza miłość. [przypis edytorski]

aści (daw.) — skrót od: waszej miłości, waszmości, waści; starop. potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

aści (daw.) — skrót od: waszmości (waszej miłości panu, waszmości panu); starop. potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

aści (daw.) — waści, waćpana. [przypis edytorski]

aściny (daw.) — skrót od: waszmościny (waszej miłości pana, waszmości pana); przymiotnik od starop. potocznego zwrotu grzecznościowego. [przypis edytorski]

aści — skrót od daw. formy grzecznościowej: waszmości. [przypis edytorski]

aš esu tvirtas — čia: aš esi tikras. [przypis edytorski]

aš ir su nedaugeliu apsieinu — kitaip: man ne daug tereikia. [przypis edytorski]

ašmas — aštuntas. [przypis edytorski]

Ašmenos Vartai — Aušros Vartai. [przypis edytorski]

ašminį „magaryčių” — 15 skatikų vertės skolą. [przypis edytorski]

Aśoka (ok. 269–232 p.n.e.) — władca indyjskiego imperium Maurjów, panujący nad niemal całym subkontynentem indyjskim. Ok. 250 p.n.e. przeszedł na buddyzm i postawił w całym kraju kolumny z inskrypcjami głoszącymi jego przywiązanie do filozofii buddyjskiej, nazywanej dharmą, czyli „prawem”, i skoncentrowanych na zasadach społecznych i moralnych. Głowica jednej z takich kolumn stała się w połowie XX w. państwowym godłem niepodległych Indii. [przypis edytorski]

Aśwattha — w Upaniszadach Drzewo Życia. [przypis edytorski]

Aśwattha — w upaniszadach Drzewo Życia. [przypis edytorski]

A światło w ciemnościach świeci i ciemności go nie chwytają. Światło, które oświeca każdego człowieka przychodzącego na ten świat — J 1,5 i 9. [przypis edytorski]

A są i takie, którym inne zwierzęta na żer przeznaczył. Tym małą dał liczbę potomstwa, a tym, które padają ich ofiarą, wielką — prawidłowość tę zauważył wcześniej Herodot (zob. Dzieje III, 108). [przypis edytorski]

asaba (lenk.) — asmuo. [przypis edytorski]

asaba (lenk.) — asmuo. [przypis edytorski]

a sacrificio missae (łac.) — od ofiary mszy. [przypis redakcyjny]

asafeda — prawdop. asafetyda, przyprawa hinduska o nieprzyjemnym, intensywnym zapachu. [przypis edytorski]

asafetyda — materia żywiczna, o nieprzyjemnym zapachu, otrzymywana z rośliny o tej samej nazwie, rosnącej w Persji, używana jako środek leczniczy. [przypis redakcyjny]

asa foetida (z łac.) — nazywana czarcim łajnem lub smrodzieńcem, przyprawa o intensywnym, charakterystycznym zapachu porównywalnym z zapachem cebuli, który łagodnieje po dodaniu do gotującej się potrawy; tu przen.: skandaliczne wątki w utworze literackim. [przypis edytorski]

asagaje — włócznie murzyńskie. [przypis autorski]

A Saint-Blaise, à la Zuecca (…) — wiersz Alfreda de Musset (1810–1857), spopularyzowany potem jako piosenka, mówiący o pragnieniu, by żyć i umrzeć w Wenecji. [przypis edytorski]

As a matter of fact, this custom is not so prominent in the Trobnands as in other Massim districts and all over the Papuo-Melanesian world, cf. for instance Seligman, op. cit. p. 56 and Plate VI, Fig. 6. [przypis redakcyjny]

asambla, właśc. asambl (daw.) — zgromadzenie towarzyskie. [przypis edytorski]

Asamble — bale, reduty były miejscem szczególnie wysokiej gry w karty. [przypis redakcyjny]

a samem (starop.) — tu: a im samym [tj. walczącym]. [przypis edytorski]

Asamon — Ἀσαμών, dziś Dżebel Dżermak (1199 m). [przypis tłumacza]

asaństwu (daw.) — (wielmożnym) państwu. [przypis edytorski]

asan a. acan (daw. pot.) — stp. forma grzecznościowa nieco poufała, jak waćpan. [przypis edytorski]

asan a. acan (daw.) — skrót od: waszmość pan; starop. potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

asan a. acan (daw.) — starop. tytuł grzecznościowy: pan, waćpan. [przypis edytorski]

Asan — a. acan, starop. tytuł grzecznościowy: pan, waćpan. [przypis edytorski]

asan, acan (starop.) — forma grzecznościowa nieco poufała, jak Waćpan (skrót od: Wasza Miłość Pan). [przypis redakcyjny]

asan (daw., pot.) — waszmość pan. [przypis edytorski]

asan (daw.) — skrót od: waszmość pan; starop. potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

asan (daw.) — starop. skrót od waszmość pan, wasza miłość pan. [przypis edytorski]

asan (daw.) — waćpan, waszmość pan. [przypis edytorski]

Asanith, Bonar Law i Curzon — brytyjscy politycy związani z Partią Konserwatywną. [przypis edytorski]

asanu (daw.) — skrót od: waszej miłości panu, waszmość panu. [przypis edytorski]

Asaphisowie — dosł. „niepewni”. [przypis tłumacza]

A sa place — najprawdopodobniej fr. à sa place: na swoim miejscu; możliwa też interpretacja polskojęzyczna, z błędem w druku: a są place. Brak akcentu nad A nie wyklucza wersji fr., realizuje zasadę nieznaczenia akcentów nad wielkimi literami. [przypis edytorski]

asawuła — oficer kozacki. [przypis redakcyjny]

asawulstwo — pełnienie służby oficerskiej u Kozaków zaporskich. [przypis edytorski]

Asa (zm. ok. 870 p.n.e.) — król Judy z dynastii Dawida. [przypis edytorski]

asbeston — niezniszczalny. [przypis tłumacza]

ascensja (daw., rzad., z łac.) — wejście na górę, wzniesienie się. [przypis edytorski]

ascetyzm — ascetyczna zasada Jeremiasza Bentham [Bentham, Jeremiasz (1748–1832), filozof i prawnik ang., przedstawiciel utylitaryzmu, opierał swoją koncepcję społeczeństwa na przekonaniu, wykluczającym takie idee jak asceza, że najwyższym dobrem dla człowieka jest własna przyjemność; przyp. red.]. [przypis autorski]

asceza — surowość obyczajów, wyrzeczenie się. [przypis redakcyjny]

Ascheima-Zondeka test — pierwszy stosunkowo wiarygodny test ciążowy, wynaleziony w 1929 w Niemczech przez B. Ascheima i A. Zondeka, którzy odkryli, że wstrzyknięcie moczu kobiet ciężarnych niedojrzałym płciowo myszom powoduje przyspieszone dojrzewanie ich narządów płciowych. [przypis edytorski]

Aschinger — niemiecka firma cateringowa założona w 1892 r. w Berlinie. [przypis edytorski]

Ascoytia — ob. Azkoitia, miasto i gmina w płn. Hiszpanii, w Kraju Basków. [przypis edytorski]

a seid'l — popr.: ein Seidel (niem.): kufel. [przypis edytorski]

asekurować (daw.) — ręczyć, gwarantować. [przypis edytorski]

asekurowany — tu: ubezpieczony. [przypis edytorski]

asenizator — osoba zajmująca się usuwaniem nieczystości z dołów kloacznych i wywożeniem ich. [przypis edytorski]

asenterowany (daw.) — zakontraktowany na potrzeby armii; skierowany do wojska. [przypis edytorski]

a septemtrione (łac.) — od północy. [przypis redakcyjny]

Aser — syn Jakuba i Zilpy, niewolnicy Lei (Rdz 30,12–13). [przypis edytorski]

Aser — syn Jakuba i Zilpy, niewolnicy Lei (Rdz 30,12-13). [przypis edytorski]

Asesora z Rejentem (…) — Asesorowie składają policją ziemską powiatu. Wedle ukazów czasem bywają obierani przez obywateli, czasem naznaczeni od rządu; ci ostatni zowią się koronni. Sędziowie apelacyjni zowią się także asesorami, ale tu nie o nich mowa. Rejenci aktowi zarządzają kancelarią; dekretowi piszą wyroki, wszyscy zaś mianowani z ręki pisarzów sądowych. [przypis autorski]

asesor — członek kompletu orzekającego. [przypis redakcyjny]

asesor (daw.) — doradca sędziego; dziś popr. forma lm.: asesorzy. [przypis edytorski]

asesor — doradca sądowy; tu: komisarz. [przypis edytorski]

asesoria — sąd asesorski czyli kanclerski w dawnej Polsce. [przypis redakcyjny]

asesoria — sąd kanclerski w dawnej Polsce. [przypis redakcyjny]

asesorius — teismo posėdininkas. [przypis edytorski]

asesorowie — tutaj: doradcy, radcy sądowi. [przypis redakcyjny]

asesor — w Rzeczpospolitej szlacheckiej obieralny urzędnik doradzający sędziemu i uzupełniający skład sędziowski. [przypis edytorski]

Asfalion — sługa Menelaosa. [przypis edytorski]

Asfaltowe Jezioro — Ἀσφαλτῖτις λίμνη, LXX θάλασσα τῶν ἁλῶν, יָ֥ם הַמֶּֽלַח (Rdz 14, 3); [autor nazywa Jeziorem Asfaltowym Morze Martwe, słone jezioro bezodpływowe zasilane przez rzekę Jordan; red. WL]. [przypis tłumacza]

asfodela — dziś popr.: asfodel; złotogłów, śródziemnomorska roślina ozdobna, wg mit. gr. rosnąca w krainie umarłych. [przypis edytorski]

asfodel — śródziemnomorska roślina ozdobna. [przypis edytorski]

asfodel — śródziemnomorska roślina ozdobna; także kwiat świata podziemi poświęcony bogini Persefonie. [przypis edytorski]

asfodel — także: złotogłów a. złotowłos; drobnokwiatowa bylina należąca do liliowych, pochodząca z rejonu wybrzeży Morza Śródziemnego; w staroż. Grecji asfodel był związany ze światem umarłych (w mit. gr. asfodele rosły w Hadesie, nad brzegami Styksu), sadzono go na cmentarzach. [przypis redakcyjny]

asfodel (z gr.) — złotogłów; wg mit. gr. po łąkach nim porośniętych przechadzają się cienie zmarłych w świecie podziemnym. [przypis edytorski]

asfodel (z łac.) — złotogłowy; gatunek rośliny o wąskich, trawiastych liściach i żółtych, gęstych kwiatostanach. [przypis redakcyjny]

asfodel — złotogłów, roślina z rodziny liliowatych, wg wierzeń starożytnych rosnąca w krainie umarłych. [przypis edytorski]

asfodel — złotogłów, roślina z rodziny liliowatych; w staroż. Grecji sadzony na grobach jako pokarm dla dusz zmarłych, miał też rosnąć na „asfodelowych łąkach” w podziemnej krainie umarłych. [przypis edytorski]