Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7509 przypisów.
ad sui ipsius augendam famam (łac.) — dla zwiększenia własnej sprawy. [przypis edytorski]
adsum (łac.) — obecna. [przypis edytorski]
adsum (łac.) — obecny. [przypis edytorski]
Ad summum (…) molesta est — Horatius, Epistulae, I, 1, 106. [przypis tłumacza]
ad te clamamus, flentes, gementes exules, filii Haevae (łac.) — do ciebie wołamy płaczący, jęczący wygnańcy, synowie Ewy. [przypis edytorski]
ad testimonium okulatów (łac.) — na świadectwo naocznych świadków. [przypis redakcyjny]
Ad tot instantias — na tyle domagań. [przypis redakcyjny]
Ad tuum, Domine Jesu, tribunal appello (łac.) — „Do twojego, Panie Jezu, apeluję trybunału”. [przypis tłumacza]
Adua — miasto w północnej Etiopii (dawnej Abisynii), miejsce bitwy stoczonej 1 marca 1896, podczas której włoski korpus inwazyjny doznał porażki w starciu z wojskami etiopskimi. W 1935 roku wybuchła druga wojna włosko-abisyńska: 3 października do Etiopii wtargnęły wojska faszystowskich Włoch, w skład których wchodziły dywizje tzw. Czarnych Koszul, paramilitarnej formacji utworzonej przez Mussoliniego. Armia etiopska, mimo zaciętego oporu, uległa przewadze wojsk włoskich, wyposażonych w samoloty, czołgi, artylerię, wielokrotnie używających gazów bojowych. Podbitą w 1936 Etiopię włączono do Włoskiej Afryki Wschodniej. [przypis edytorski]
Adua — pod Aduą (stolica prowincji Tigre w północnej Abisynii) pokonali ich [Włochów; red. WL] w r. 1896 Abisyńczycy. [przypis redakcyjny]
adukacja (gw.) — edukacja, tu: wykształcenie. [przypis edytorski]
adultera (łac.) — cudzołożnica. [przypis edytorski]
adulterium (z łac.) — cudzołostwo. [przypis redakcyjny]
ad umbras (łac.) — między cienie zmarłych. [przypis edytorski]
ad unguem (łac.) — dosł.: do paznokcia; dokładnie, skrupulatnie, starannie. [przypis edytorski]
ad usum delphini (łac.) — dosł.: do użytku delfina, tj. francuskiego następcy tronu; ocenzurowane, ze względów moralnych, wydania klasyków łacińskich przeznaczone dla syna Ludwika XIV; ogólnie: wersje utworów przeznaczone dla dzieci i młodzieży. [przypis edytorski]
ad usum (łac.) — do użytku. [przypis redakcyjny]
ad usum (łac.) — na użytek. [przypis edytorski]
ad usum scholarum (łac.) — na użytek uczniów. [przypis edytorski]
advena (łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]
Ad Venerem (łac.) — do Wenus. [przypis edytorski]
adversae factionis fomenta (łac.) — knowania przeciwnego stronnictwa. [przypis redakcyjny]
adversa (…) prospera (łac.) — dola (…) niedola. [przypis redakcyjny]
adversitas (łac.) — przeciwność. [przypis redakcyjny]
adversitates fortunae et iniurias caeli (łac.) — przeciwności losu i srogość klimatu. [przypis redakcyjny]
adversitates (łac.) — przeciwności. [przypis redakcyjny]
adverso pectore (łac.) — z przodu, w pierś. [przypis redakcyjny]
advertisment (ang.) — ogłoszenia, reklama. [przypis edytorski]
ad victum (łac.) — żywność; por. wikt. [przypis redakcyjny]
advienne ce que pourra (franc.) — niech się dzieje, co chce. [przypis redakcyjny]
ad violenta media (łac.) — do gwałtownych środków. [przypis redakcyjny]
ad vitae tempora (łac.) — do zgonu. [przypis redakcyjny]
Advocatus Diaboli (łac.: adwokat diabła) — potoczna nazwa urzędnika znanego oficjalnie jako Promotor Wiary (łac. promotor fidei), który w procesie kanonizacyjnym ma za zadanie znalezienie ewentualnych wad i grzechów kandydata na świętego, tak aby decyzja o kanonizacji była podejmowana tylko w przypadku naprawdę godnych kandydatów. [przypis edytorski]
advocatus diaboli (łac.) — adwokat diabła. [przypis edytorski]
advocatus (łac.) — adwokat, prawnik; tu: wójt. [przypis edytorski]
ad vocem populi (łac.) — do powszechnego głosu (tj. zdania, opinii), do głosu ludu. [przypis edytorski]
ad votum in frequentia (łac.) — do zakonnego ślubu w obecności. [przypis redakcyjny]
ad votum (łac.) — do ślubu. [przypis redakcyjny]
adwans (fonet. ang. advance) — zaliczka. [przypis edytorski]
adwena (z łac.) — przybysz. [przypis redakcyjny]
adwent — okres (zwykle czterotygodniowy, liczony kolejnymi niedzielami) poprzedzający święta Bożego Narodzenia (25 grudnia a. 6 stycznia) w kościołach chrześcijańskich. [przypis edytorski]
adwent (z łac. adventus: przyjście) — okres (zwykle czterotygodniowy, liczony kolejnymi niedzielami) poprzedzający święta Bożego Narodzenia (25 grudnia a. 6 stycznia) w kościołach chrześcijańskich. [przypis edytorski]
adwent (z łac.) — okres postu przed Bożem Narodzeniem. [przypis redakcyjny]
adwerbia — przysłówki. [przypis edytorski]
adwersant — dziś: adwersarz, tj. przeciwnik. [przypis edytorski]
adwersarza — przeciwnika. [przypis redakcyjny]
adwersarz (daw., z łac.) — przeciwnik, oponent. [przypis edytorski]
adwersarz — przeciwnik. [przypis edytorski]
adwersarz — przeciwnik. [przypis redakcyjny]
adwersarz — przeciwnik w sporze. [przypis edytorski]
adwersarz (starop.) — nieprzyjaciel. [przypis redakcyjny]
ady a. dyć (daw.) — przecież, właśnie, ale. [przypis edytorski]
ady a. dyć (daw.) — przecież, właśnie, ależ. [przypis edytorski]
adybym zamarła (gw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: a dyć zamarłabym, tj.: to przecież umarłabym. [przypis edytorski]
adyć (gw.) — ależ, przecież. [przypis edytorski]
a dyć (gw.) — a przecież już; a owo już. [przypis autorski]
a dyć (gw.) — a toć przecie. [przypis autorski]
adyć (gw.) — przecież. [przypis edytorski]
adyć (gw.) — zaprawdę, przecież. [przypis edytorski]
adyć (gw.) — zaprawdę; przecież. [przypis edytorski]
ady (daw.) — przecież, jednak, ależ. [przypis edytorski]
Adyg — Adyga, rzeka w płn. Włoszech. [przypis redakcyjny]
Adyga — rzeka w płn. Włoszech. [przypis edytorski]
ady (gw.) — ale, przecież. [przypis edytorski]
ady (gw.) — ależ, przecież. [przypis edytorski]
ady (gw.) — a to; przecież. [przypis edytorski]
ady (gw.) — przecież. [przypis edytorski]
adym wyglądała (gw.) — przecież wyglądałam. [przypis edytorski]
adyna (lenk.) — valanda. [przypis edytorski]
adynininkas — laikrodis. [przypis edytorski]
a dzidy ich stały prosto na żeleźcach — Homer, Iliada X 152. [Arystoteles zapewne ma na myśli, że włócznie niełatwo wbić ostrzami w ziemię, tak żeby stały stabilnie w pionie i nie przewróciły się; red. WL] [przypis tłumacza]
A. D. (z łac. anno domini) — roku Pańskiego. [przypis edytorski]
Äonen — Ewigkeiten. [przypis edytorski]
Aeacides (mit. gr.) — wym.: Eacides; dosł.: potomek Eaka; przydomek ten nosili wnukowie Eaka, bohaterowie Ajaks Wielki i Achilles; Eak (z gr. Ajakos, łac. Aeacus) — syn Zeusa i nimfy Eginy, urodzony na bezludnej wyspie, którą później nazwał imieniem swojej matki. Gdy uproszony Zeus zamienił żyjące na wyspie mrówki w ludzi, Eak został królem nowego ludu, Myrmidonów. Eak jest też, obok Radamantysa i Minosa, jednym z trzech sędziów w Hadesie. [przypis edytorski]
Aecjusz z Antiochii (ok. 313–367) — teolog syryjski, przedstawiciel skrajnego arianizmu, przywódca anomejczyków (zwanych też aecjanami). [przypis edytorski]
aediles (łac.) — edylowie, urzędnicy w staroż. Rzymie. [przypis edytorski]
Aedon (mit. gr.) — córka Pandareusa, zazdroszcząc swej bratowej Niobe posiadania sześciu synów i sześciu córek postanowiła zabić jej najstarszego syna, jednak przez pomyłkę zamordowała swego potomka Itylosa; oszalałą z bólu Zeus przemienił w słowika. [przypis edytorski]
aegri somnia (łac.) — ciężkie sny. [przypis edytorski]
aegrotum et inarmem (łac.) — chorego i nieuzbrojonego. [przypis edytorski]
aegrotus, quamdiu animam habet, spem habet (łac.) — chory, dopóki dusza w ciele, nie traci nadziei. [przypis redakcyjny]
Aelianus Tacticus (łac.), gr. Ailianos Taktikos (II w.) — grecki pisarz, mieszkaniec Rzymu, autor traktatu o hellenistycznej taktyce wojennej. [przypis edytorski]
Aemilius — zwyciężony przez Hannibala r. 216 p.n.e. [przypis redakcyjny]
aemulabantur (łac.) — szli w zawody. [przypis redakcyjny]
Aenobarbus — Miedzianobrody, Rudobrody, przydomek Nerona. [przypis redakcyjny]
aequale temperamentum (łac.) — równy temperament, stały charakter. [przypis edytorski]
aequalis (łac.) — równy; tu M. lm aequales: równi. [przypis edytorski]
aequalitas aequalitatem provocat (łac.) — równość wywołuje równość. [przypis edytorski]
aequaliter (łac.) — równo. [przypis redakcyjny]
Aeque (…) nocebit (łac.) — „Aza [więc; red. WL] biedak czy bogacz, ma zysk, i niemały,/ Stąd w równej mierze,/ A czy młodzik, czy staruch, o skarb ten niedbały,/ Plagi odbierze!” (Horatius, Epistulae, I, 25; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
aeque — zarówno; bonum (łac.) — dobro, powodzenie, pożytek; tu B. lm bona: szczęście, korzyści. [przypis edytorski]
aequinoctium (łac.)— zrównanie dnia z nocą. [przypis edytorski]
aequinoctium (łac.) — zrównanie dnia z nocą. [przypis edytorski]
aequitas (łac.) — równość, zwł. równość wobec prawa. [przypis edytorski]
aere perenius (łac.) — trwalszy od spiżu. [przypis edytorski]
aere perennius (łac.) — trwalsze niż ze spiżu; nawiązanie do pieśni Horacego Exegi monumentum aere perennius (tj. „Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu”; Carminae III, 30), której tematem jest nieśmiertelność i wiecznotrwałość twórczości poetyckiej. [przypis edytorski]
aere perennius (łac.) — trwalszy niż ze spiżu; nawiązanie do pieśni Horacego Exegi monumentum aere perennius (tj. „Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu”; Carminae III, 30). [przypis edytorski]
aere perennius (łac.) — trwalszy od spiżu; fragment wiersza Horacego, w którym wysławia trwałość swojej sztuki poetyckiej (Pieśni III 30,1): „Wzniosłem pomnik trwalszy od spiżu”. [przypis edytorski]
aere perennius (łac.) — trwalszy od spiżu (Horacy, Pieśń III, 30). [przypis edytorski]
aere perennius (łac.) — trwalszy od spiżu (z pierwszej strofy podniosłego wiersza Horacego, w którym mówi o swojej poezji: „wzniosłem pomnik trwalszy od spiżu”; Pieśni III 30). [przypis edytorski]
aeriae primum volucres te, diva, tuumque significant initum perculsae corda tua vi — iš lot.: Pirmiausiai dangaus lakūnai skelbia, deive, tavo atėjimą, sujudinusios širdis. [przypis edytorski]
