Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | polski
Znaleziono 8903 przypisów.
sanguine (łac.) — krew. [przypis redakcyjny]
sanitarium (ang., z łac.) — sanatorium. [przypis edytorski]
Sanktissimum (łac.) — w kościele katolickim: Najświętszy Sakrament. [przypis edytorski]
sanktuarium (z łac.) — święty przybytek; budowla lub pomieszczenie o szczególnym znaczeniu kultowym; przen.: miejsce dla kogoś szczególne, do którego dopuszcza się tylko wybranych. [przypis edytorski]
sanktuarium (z łac.) — święty przybytek; budowla lub pomieszczenie o szczególnym znaczeniu kultowym. [przypis edytorski]
Santificetur nomen tuum (łac.) — święć się imię Twoje. [przypis edytorski]
sanus mente et corpore (łac.) — zdrów na duszy i ciele. [przypis redakcyjny]
Sapere (…) aevum (łac.) — „Odważ się mądrym być,/ Raz pocznij mądrze żyć!/ Kto przewleka godzinę poprawy,/ Czyni jak ten cham niemrawy,/ Co nad brzegiem siadł i czeka,/ Aż spłynie rzeka…/ A fale płyną i płyną,/ I płynąć będą, choć wieki miną!” (Horatius, Epistulae, II, 1, 40; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Sapiens et circumspectus animus etiam minutissimos praevidet cuniculos, incautus etiam in visibilem incidit Charybdim (łac.) — Człowiek przezorny i mądry nawet najmniejsze spostrzega dołki, niebaczny nawet w widoczną wpada Charybdę. [przypis redakcyjny]
sapiens (…) fortuna (łac.) — „Mędrzec, sobie pan prawdziwy,/ Co depce swoje żądze, odrzuca zaszczyty,/ Sam dla siebie całością jak kula wymierną,/ Nie ma nigdzie słabizny, o którą zaczepia/ Zła Fortuna, co bije zawdy we wadliwe” (Horatius, Satirae, II, 7, 83; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Sapiens (…) sibi (łac.) — „Mędrzec zawsze potrafi stworzyć dla się szczęście” (Plautus, Trinummus, II, 2, 84; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Sapiens, ubicunque est, peregrinatur; fatuus, semper exulat (łac.) — Mądry wszędzie jest podróżnikiem, głupiec zawsze wygnańcem. [przypis edytorski]
sapientem solum felicem esse (łac.) — tylko mądry jest szczęśliwy; tylko mądry potrafi być szczęśliwy. [przypis edytorski]
Sapientes sunt ut faciant mala, bene autem facere nescierunt (łac.) — „Mądrzy są do czynienia złego, ale dobrze czynić nie umieją”. [przypis tłumacza]
sapientia (łac.) — mądrość. [przypis edytorski]
sapienti sat (łac.) — mądremu wystarczy; fragm. z Persa Plauta: dictum sapienti sat est: mądremu wystarczy to, co powiedziano. [przypis edytorski]
sapienti sat (łac.) — mądremu wystarczy; mądrej głowie dość dwie słowie. [przypis edytorski]
sapienti sat (łac.) — mądremu wystarczy; odpowiednik przysłowia: „mądrej głowie dość dwie słowie”. [przypis edytorski]
sapienti sat (łac.) — mądremu wystarczy. [przypis edytorski]
sapienti sat (łac.) — sentencja łac. mądremu wystarczy, w znaczeniu: „mądrej głowie dość dwie słowie”. [przypis edytorski]
sapientius est hominibus (łac.) — 1 Kor, 25: „Mędrsze od ludzi”. [przypis tłumacza]
sarmenticii i semaxii (łac.) — tu: żywe pochodnie. [przypis edytorski]
sartor (łac.) — krawiec. [przypis redakcyjny]
sat est (łac.) — dosyć. [przypis redakcyjny]
Satiros Faunosque (łac.) — Satyrowie i Fauny. [przypis edytorski]
satis est (łac.) — wystarczy. [przypis edytorski]
satisfacti (łac.) — zaspokojeni. [przypis redakcyjny]
satisfactus (łac.) — zaspokojony. [przypis redakcyjny]
satis (łac.) — starczy. [przypis edytorski]
Satis quod sufficit (łac.) — Dostateczne, czego wystarcza. [przypis edytorski]
satis superque (łac.) — dosyć i aż nadto. [przypis redakcyjny]
sator, arepo, tenet, opera, rotas (łac.) — słowa z najstarszego, znanego z czasów rzymskich, tzw. kwadratu magicznego; sator: siewca; arepo: słowo nieznane, być może nazwa własna; tenet: trzyma, prowadzi; opera: tu: uważnie; rotas: koła. [przypis edytorski]
Sator protegat hunc statum (…) (łac.) — Sprawca niech się opiekuje tym stanem, niech strzeże tego pokoju, królowi zaś naszemu, gdy już najdłuższej mety śmiertelników dojdzie (wraz z matką i żoną najdroższą, które jako odwieczna mądrość złączyła z łożem, tak nie rozłączy z Olimpem, których potęgi nikt nie poczuje, chyba że albo z niebezpieczeństwa będzie podźwignięty, albo zaszczytem podniesiony), niech przeznaczy jak najpóźniejszych następców. [przypis redakcyjny]
satura Menippea (łac.) — satyra menippejska a. menippea; gatunek literatury satyrycznej, o nazwie ukutej od imienia gr. cynika Menipposa; menippea charakteryzuje się połączeniem pierwiastków fantastycznych i realizmu, prozy i wiersza, a także spajaniem różnych form stylistycznych; jej bohaterem jest najczęściej mędrzec. [przypis edytorski]
saxa loquuntur (łac.) — kamienie mówią. [przypis edytorski]
saxis (…) destinassent (łac.) — „Przywykli już do tego, że z pełnego morza nagle wypłynąwszy, rażą kulami kamiennymi z proc tak celnie, iż trafiają w obręcze o bardzo niewielkim obwodzie. Skutkiem tego, ranili żołnierzy nie tylko w głowę, ale i w tę część twarzy, którą upatrzyli” (Livius Titus, Ab Urbe condita, XXXVIII, 29; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
scandala (łac.) — skandal, zgorszenie. [przypis edytorski]
scandala (łac.) — zgorszenia. [przypis redakcyjny]
scandalum (łac.) — bluźnierstwo. [przypis redakcyjny]
scansores (łac.) — ptaki z dwoma palcami z przodu i dwoma z tyłu; klasa historyczna, obecnie rozdzielona pomiędzy kilka różnych rzędów. [przypis edytorski]
Scarabeus caput hominis (łac.) — skarabeusz głowa ludzka. [przypis edytorski]
scaturisat (łac.) — wypływa. [przypis redakcyjny]
scelera (łac.) — zbrodnie. [przypis redakcyjny]
sceptrum a. sceptr (starop., z łac.) — berło. [przypis edytorski]
sceptrum (łac.) — berło. [przypis edytorski]
sceptrum (starop.; z łac.) — berło. [przypis edytorski]
scholar (z łac.) — uczeń. [przypis edytorski]
scienda ex probatissimis authoribus (łac.) — wiadomości z licznych wypróbowanych autorów. [przypis edytorski]
scientia (łac.) — wiedza, nauka; a Deo oznacza natomiast „od Boga”, z czego widać, że Ubu zna znaczenie sentencji, lecz nie rozumie poszczególnych słów. [przypis edytorski]
scientia (łac.) — wiedza, nauka. [przypis edytorski]
scientiam (łac., forma B.) — naukę. [przypis redakcyjny]
scientiam (łac.) — nauka. [przypis redakcyjny]
scientibus loquor (łac.) — do świadomych mówię. [przypis redakcyjny]
Scilicet (…) debet (łac.) — „Bo człowiek musi czekać na swój dzień ostatni,/ Nikomu nie lza zwać się szczęśliwym przed końcem/ I przed pogrzebem swoim” (Ovidius, Metamorphoses, III, 135, fab. 2; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Scilicet (…) fingit (łac.) — „Wszak rzeka, choć niewielka, jest ogromna temu,/ Który nie widział większej: tak drzewo lub człowiek/ Zda się nam wnet olbrzymem i tak wszystkie twory/ Olbrzymieją, gdy większych nie ma w wyobraźni” (Lucretius, De rerum natura, VI, 674; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Scilicet (…) potat (łac.) — „Choć drogie ma szmaragdy, sadzone na złocie/ I szatę purpurową bezcenną, by w oną/ Przybrany, miłej żłopał Wenery rozkosze” (Lucretius, De rerum natura, IV, 1, 23; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Scimus quia a Deo venisti, magister; nemo enim potest haec signa facere quae tu facis (…) (łac.) — J 3, 2: „Wiemy żeś przyszedł od Boga, mistrzu; bo nikt tych znaków czynić nie może, które ty czynisz, gdyby Bóg nie był z nim”. [przypis tłumacza]
Scindite corda vestra (łac.) — „Rozdzierajcie wasze serca (nie odzież)”. [przypis tłumacza]
Scito te ipsum… (łac.) — znaj samego siebie (tytuł rozprawy Abelarda). [przypis edytorski]
Sclavoni gens Scytica Justiniani tempore in Illiricum irruere, multasque strages ediderunt (łac.) — Słowianie, naród scytyjski, w czasach Justyniana wtargnęli do Illirii i dokonali wielu rzezi. [przypis edytorski]
sclavus (łac.) — niewolnik. [przypis edytorski]
sclavus Mariae (łac.) — sługa (dosł. niewolnik) Marii. [przypis edytorski]
sclavus saltans (łac.) — niewolnik tańczący. [przypis edytorski]
scriba (z łac.) — pisarz. [przypis edytorski]
scriptae duodecim (łac.) — dosł. 12 linii, gra podobna do warcabów. [przypis edytorski]
scripta (łac.) — pisma. [przypis redakcyjny]
scripta, lauda (łac.) — pisma, uchwały sejmikowe. [przypis redakcyjny]
scriptor, scriptoris (łac.) — pisarz; tu M. lm scriptores: pisarze. [przypis edytorski]
scripulum (łac.) — mała złota moneta, równająca się trzeciej części złotego denara, czyli aureusa. [przypis redakcyjny]
seccare (łac.) — naprzykrzać się, zaczepiać. [przypis edytorski]
secretarius (łac.) — sekretarz. [przypis edytorski]
secretarius legationis (łac.) — sekretarz poselstwa. [przypis redakcyjny]
secretiora (łac.) — bardziej poufne rzeczy. [przypis redakcyjny]
secundo (łac.) — po drugie. [przypis edytorski]
secundo (łac.) — po drugie. [przypis edytorski]
secundo voto (łac.) — z drugiego małżeństwa. [przypis edytorski]
secundum artem (łac.) — zgodnie ze sztuką. [przypis edytorski]
secundum Joannem (łac.) — według Jana; zapewne fragment liturgicznej formuły: Sequentia sancti Evangelii secundum Joannem (słowa Ewangelii według świętego Jana) albo też odniesienie do muzycznej Pasji wg św. Jana (łac. Passio secundum Joannem) autorstwa Johanna (Jana) Sebastiana Bacha, ulubionego kompozytora Gałczyńskiego. [przypis edytorski]
Secundum numerum enim civitatum tuarum erant dei tui Juda (…) (łac.) — Jako iż ile miast twoich, tyle masz bogów, o Judo, a ile ulic w Jerozolimie, tyleś nastawiał bałwochwalczych ołtarzy, przeto nie módl się za tym ludem. [przypis tłumacza]
secundum operationem satanae, in seductione iis qui pereunt eo quod charitatem veritatis non receperunt ut salvi fierent (…) (łac.) — Wersy 9–16: „Ze znakami kłamliwymi, podług skutku szatańskiego, z oszukaniem tych, którzy giną, przeto iż miłości prawdy nie przyjęli, aby byli zbawieni, a przetoż pośle im Bóg skutek błędów, iżby uwierzyli kłamstwu”. [przypis tłumacza]
secundum ordinem (łac.) — w dalszej kolejności. [przypis edytorski]
Securae sunt nostrae vitae… (łac.) — Bezpieczne są nasze życia, jesteśmy bowiem sodomitami, tylko od ognia zginiemy, tralalali. [przypis edytorski]
secure (łac.) — bezpiecznie. [przypis redakcyjny]
securitas (łac.) — zapewnienie. [przypis redakcyjny]
securitatis (łac.) — bezpieczeństwa. [przypis redakcyjny]
securus (łac.) — pewien. [przypis redakcyjny]
Sed alia tempora (łac.) — Lecz czasy inne. [przypis edytorski]
Sede a dextris meis (łac.) — Ps 109: „Posiądź się po mojej prawicy”. [przypis tłumacza]
sedem belli (łac.) — podstawę wojny. [przypis redakcyjny]
sedem (łac.) — siedzibę. [przypis redakcyjny]
sedento et quiescendo fit anima prudens (łac.) — siedząc i wypoczywając, nabiera się duchowej rozwagi. [przypis tłumacza]
sedes (z łac. sedeo, sedere: siedzieć) — tu w znaczeniu ogólnym, bliskim łacińskiemu źródłu słowa: miejsce, na którym się siedzi. [przypis edytorski]
Sed et his dabit Deus finem! Speravi in Te et non confundar (łac.) — Lecz i tym położy Bóg koniec. Ufałem Tobie i nie zawiodę się. [przypis redakcyjny]
Sed iam nox humida… Incipiam (łac.) — tymczasem już noc wilgotna zasnuwa niebo i spadające gwiazdy namawiają do snów, ale jeśli tak wielka chęć poznać nasze przygody, zaczynam (cytat z Eneidy Wergiliusza; tłum. W.L.). [przypis edytorski]
Sed libera nos a malo (łac.) — Ale zbaw (dosł. uwolnij) nas ode złego. [przypis edytorski]
Sed non satiata (łac.) — nienasycona. [przypis redakcyjny]
Sed plenum signis, sed plenum sapientia; vos autem Christum non crucifixum et religionem sine miraculis et sine sapientia (łac.) — Te słowa dodaje sam Pascal w odpowiedzi przeciwnikom posługującym się przeciw niemu tekstem św. Pawła: „Lecz pełnego znaków, lecz pełnego mądrości, wy zasię Chrystusa nieukrzyżowanego i religii bez cudów i bez mądrości”. [przypis tłumacza]
Sed quis est et laudctbimus eum (łac.) — Lecz któż to jest? a pochwalimy go! [przypis redakcyjny]
sedukować (z łac.) — oszukiwać; kusić, uwodzić. [przypis edytorski]
Sed vos non creditis, quia non estis ex ovibus (łac.) — J 10, 26: „Ale wy nie wierzycie, bo nie jesteście z owiec (moich)”. [przypis tłumacza]
