Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156649 przypisów.
Wielka Wieś — wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim. [przypis edytorski]
wielka wojna — dziś określana jako I wojna światowa (1914–1918). [przypis edytorski]
wielka wojna europejska — I wojna światowa (1914–1918). [przypis edytorski]
wielka wojna — I wojna światowa (1914–1918). [przypis edytorski]
wielka wojna — I wojna światowa (nazwa używana do wybuchu II wojny światowej). [przypis edytorski]
wielka wojna — określenie I wojny światowej (1914–1918) używane powszechnie w okresie międzywojennym, przed wybuchem II wojny światowej. [przypis edytorski]
Wielka Wojna — określenie I wojny światowej (1914–1918) używane powszechnie w okresie międzywojennym, przed wybuchem II wojny światowej. [przypis edytorski]
wielka wojna — pierwsza wojna światowa (1914–1918); tekst został wydany w roku 1918. [przypis edytorski]
Wielka Zaraza — epidemia dżumy, która nawiedziła Londyn w latach 1665–1666 i której ofiarą padło od 75 do 100 tys. ludzi, ok. 1/5 mieszkańców miasta; roznosicielami choroby były początkowo szczury (utrzymywano, że przywiezione na statkach z transportem bawełny z Holandii), zarazę powstrzymał ostatecznie dopiero wielki pożar, który strawił ogromne obszary stolicy. [przypis edytorski]
wielki 1917 rok — rok Rewolucji Październikowej. [przypis edytorski]
wielki Chiron, mistrz Achilla — Centaur Chiron był nauczycielem wielu bohaterów, a z kolei Achillesa, którego od dzieciństwa wychował. Pochylona na pierś głowa oznacza zamyślenia mędrca. [przypis redakcyjny]
Wielkich pieniędzy (…) naszladuje — idzie za wielkimi pieniędzmi. [przypis redakcyjny]
Wielki cień Moliera padł na ten utwór — Toż samo stało się z Grzegorzem Dandin, którego, niesłusznie moim zdaniem, zaczęto w ostatnich czasach „pogłębiać” i tragizować. Niedole małżeńskie Dandina, chama, któremu Molier nie dał ani jednego sympatycznego rysu, obracają się w ramach konwencji dawnego teatru (Zazdrość Kocmołucha); istotną treścią sztuki jest tu stosunek plebejusza do szlachty. [przypis tłumacza]
Wielki człowiek do małych interesów — komedia Aleksandra Fredry. [przypis edytorski]
Wielki Czwartek, Wielki Piątek — w kościele katolickim dni poprzedzające najstarsze święto chrześcijan, Wielkanoc; tzw. Triduum Paschalne: Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wielka Sobota to dni przeznaczone na uroczyste przeżywanie i wspominanie Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. [przypis edytorski]
wielki czyn — [tu:] Hiszpania i jej opór Napoleonowi. [przypis tłumacza]
Wielki Dzwon — niestety, nazwę „Wielki Dzwon” zawdzięczam Niemcom. Po pierwsze wzięta ona jest z popularnego wyrażenia: „Die Sache an die grosse Glocke hangen” [niem. rozgłaszać coś, krzykliwie obwieszczać, wyjaśniać; red. WL], które zawiera odcień ironiczny, niedowierzający; po drugie na pomysł o Dzwonie wpadłem, gdy się dowiedziałem, że Hauptmann napisał Dzwon zatopiony, i starałem się wykombinować, co on tam mógł powiedzieć. [przypis autorski]
wielkiémi blaski — dziś popr. forma N. lm: wielkimi blaskami. [przypis edytorski]
wielkie album — dziś r.m.: wielki album. [przypis edytorski]
wielkie białych gwiazd zebranie — Obraz wzięty z Apokalipsy św. Jana, rozdz. 4 i rozdz. 6. [przypis redakcyjny]
Wielkiego Być Może — [fr.] Le grand Peut-etre, wyrażenie, którego, wedle legendy, miał użyć umierający Rabelais. [przypis autorski]
Wielkiego ciała, którego jest głową — państwa (zastosowanie metafory obrazującej państwo jako ciało, a władcę jako jego głowę). [przypis edytorski]
wielkiego człowieka o podobnym nazwisku — być może chodzi o Roberta Devereux (kochanka królowej Anglii, Elżbiety I). [przypis edytorski]
wielkiego króla z tiarą na głowie… — tj. władcę imperium perskiego, który posługiwał się tytułem Wielkiego Króla i nosił tiarę, stożkowate nakrycie głowy, będące symbolem jego władzy. [przypis edytorski]
wielkiego prawie jak Syriusz Canopusa — Kanopus, niewidoczny z Polski, jest drugą po Syriuszu pod względem jasności gwiazdą nocnego nieba. Natomiast fizycznym rozmiarem (średnicą) przewyższa kilkadziesiąt razy Syriusza, znajdującego się znacznie bliżej Słońca. [przypis edytorski]
wielkiego spoidła, w którym Lancisi umieścił siedlisko duszy (…) de la Peyronnie, który (…) objaśnił ów pogląd mnóstwem doświadczeń — Jan Maria Lancisi (1654–1720) badał włókna mózgowe (De subitaneis mortibus 1707). Franciszek de la Peyronie (1678–1747) zawarł swe spostrzeżenia patologiczno-anatomiczne w dziele pod znamiennym tytułem: Mémoire contenant plusieurs observations sur les maladies du cerveau par lesquelles on tâche de découvrir le véritable lieu du cerveau dans lequel l'âme exerce ses fonctions (1708). Obaj należeli do licznego grona badaczy, poszukujących wówczas określonego siedliska duszy. [przypis tłumacza]
Wielkiego Zgromadzenia — zgromadzenie starszych, które działało w czasach Drugiej Świątyni. [przypis tłumacza]
Wielkie imie Buczyńskich (…) — z Nies[ieckiego] [w: Herbarz polski] t. II, s. 349, przypisy, widzimy, że około tego czasu był rotmistrzem orszańskim Jan Buczyński, na cześć to jego i jego żony z Mężyńskich wyrytowano ten kompas. Wszakże nieznajomy astronom, rytownik i poeta, pomylił się, nadając Mężyńskim herb Lis, kiedy się ci pieczętowali Kościeszą. W obu herbach strzała z poprzeczką naprowadziła go na tę omyłkę. [przypis autorski]
wielkiej. [przypis redakcyjny]
wielkiej równiny — κατὰ τὸ μέγα πεδίον, hebr. Jezrael, יִזְרְעֶ֥אלָה (Joz 19, 18), LXX Ἰεζραέλ, etc. Megiddo (2 Krn 35, 22), dziś Merdż Ibn 'Amir (łąka syna Amira). [przypis tłumacza]
wielkiej teorii εν καὶ πᾶν głoszonej przez Indów, Eleatów, Spinozę i metafizyków pokantowskich — Volkelt, op. cit., s. 166; [gr. εν καὶ πᾶν (hen kai pan): wszechjednia, jedność wszechrzeczy; red. WL]. [przypis redakcyjny]
wielkie koła — pęki chrustu, kolisto powiązane, które wyrzucano z okrętu na linach, ażeby zwolnić bieg okrętu. [przypis redakcyjny]
Wielkie Księstwo Badeńskie a. Wielkie Księstwo Badenii (niem. Großherzogtum Baden) — historyczne państwo w płd.-zach. Niemczech, na prawym brzegu Renu; istniało w latach 1806–1918. [przypis edytorski]
Wielkie Księstwo Badenii — dawne państwo w płd.-zach. Niemczech, na prawym brzegu Renu, istniejące w latach 1806–1918. [przypis edytorski]
Wielkie Księstwo Poznańskie — autonomiczne księstwo wchodzące w skład Prus, istniejące w latach 1815–1848; zastąpione utworzoną z niego Prowincją Poznańską państwa pruskiego. [przypis edytorski]
wielkie łono matki — „Wielka matka”, zam[iast:] ziemia; zwyczajne u starożytnych wyrażenie. [przypis redakcyjny]
wielkiem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: wielkim. [przypis edytorski]
wielkie mecyje (daw., pot.) — też mi coś. [przypis edytorski]
wielkie mecyje (daw., pot.) — też mi coś! [przypis edytorski]
wielkiemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: wielkimi. [przypis edytorski]
wielkiemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: wielkimi. [przypis edytorski]
wielkiemi dobrodziejstwy (daw.) — dziś: wielkimi dobrodziejstwami. [przypis edytorski]
wielkiem „Łado” zawrzasła — wzniosła wielki okrzyk, krzyknęła głośno „łado!”; Łado a. Łada — domniemane bóstwo słowiańskie, wymieniane przez chrześcijańskich kronikarzy jako bóstwo wojny (męskie) lub płodności (żeńskie); dziś badacze powątpiewają w autentyczność tych przekazów. [przypis edytorski]
wielkiem niczem — dawn. forma dla r. ż. i n.; dziś popr.: wielkim niczym; chodzi o wielką nicość grobów, o której mówi podmiot liryczny. [przypis edytorski]
wielkie mnóstwo, jak Homer powiada — w oryg.: μάλα μυρίοι; Homer, Odyseja XVI 121; XVII 422; XIX 78. [przypis edytorski]
wielkie morze — Morze Kaspijskie. [przypis redakcyjny]
Wielkie Niemcy — pojęcie funkcjonujące w idei niemieckiego imperializmu od XIX wieku. Adolf Hitler w roku 1932 sformułował ideę nowych Wielkich Niemiec: Niemcy miały przyłączyć do siebie Czechy, Morawy, zachodnią Polskę oraz Austrię. [przypis edytorski]
wielkie nieporozumienia z poddanymi o brody — głośny edykt Piotra Wielkiego, zakazujący noszenia długich bród. [przypis tłumacza]
Wielkie odezwy (…) — mowa o odezwie głównodowodzącego armii rosyjskiej Mikołaja Mikołajewicza Romanowa do Polaków, wydanej w czerwcu 1914 roku. Zawierała ona obietnicę częściowej autonomii dla Polski. Skromny zakres obietnic kontrastował z patetycznym tonem tekstu. [przypis edytorski]
wielkie piramidy i Sfinks — chodzi o trzy największe piramidy w Egipcie (z najsławniejszą piramidą Cheopsa na czele) oraz największy i najbardziej znany posąg Sfinksa; budowle te znajdują się w Gizie, mieście położonym w odległości ok. 20 km od Kairu. [przypis edytorski]
wielkie pobojowisko za miastem z pamiątkowym kamieniem Cesarza — upamiętniającym wielką bitwę pod Lipskiem (16–19 października 1813), zwaną „bitwą narodów”, w której wojska francuskie pod dowództwem Napoleona Bonapartego poniosły klęskę w starciu z wojskami koalicji antyfrancuskiej złożonej z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji. Na miejscu bitwy w 1898 położono kamień węgielny pod monumentalny pomnik, ukończony w 1913. [przypis edytorski]
Wielkie Przedmurze Lodowe — dawna (do 1947) nazwa Lodowca Szelfowego Rossa, największego lodowca szelfowego Antarktyki (487 000 km²), pierwotnie nazywanego Barierą (ang. The Barrier) lub Przedmurzem, z dodatkiem różnych przymiotników. [przypis edytorski]
Wielkie przy Mosznach było krwi rozlanie — w istocie wojska polskie pierwszy raz doścignęły powstańców w pobliżu Moszen, na Irdyniu. Zdarzyło się autorowi, iż będąc w tej okolicy słyszał właśnie na miejscu opowiadanie o tym spotkaniu przez czerńca [tj. mnicha. Red. WL], dozorcę młyna należącego do pobliskiego monasteru i naocznego świadka. Tu Irdyń nie jest tak grząski; w suchą porę daje się przejeżdżać, w większej części zarosły olchami niepospolitej wielkości, gdzieniegdzie tylko biją zdrojowiska i stoją wody. Wszędzie po lasach sosnowych, od Smiły aż do Moszen, były kurzenia hajdamackie i tradycja pokazuje te miejsca. Tu właśnie jest miejsce powiedzieć, jak potrzeba żałować, że nie mamy ani dobrej mapy starożytnej, ani szczegółowej geografii, ani zbiorów żadnych historycznego interesu, choćby historycznej ciekawości. Uczony metropolita kijowski Eugeni za pomocą należącego do siebie duchowieństwa i odezwy do obywateli krajowych zaczął zbierać te drogie zabytki przeszłości, lecz nie wiemy, jaki skutek wezmą jego starania, zależące od osób po większej części lub obojętnych, lub nieznających ceny tych walających się w pyle ich nóg pamiątek. Dziś jeszcze za każdym krokiem napotykają się nierozorane do szczętu mogiły pod trawą i lasem, ostatki zamczysk polowych, i słyszeć można ciekawe o miejscowych wypadkach podania. Ale my to puszczamy mimo oka i ucha: tymczasem wiek mija, pług równa dzieło czasów minionych, pokolenie po pokoleniu wymiera; a my tracimy skarby, których nawet nie znamy wartości. [przypis autorski]
Wielkie rzeczy (…) były nam narzucone — parafraza zdania z Szekspira, Wieczór Trzech Króli, akt III, scena 4. [przypis edytorski]
wielkie słupy — Słupy Heraklesa, czyli Gibraltar i wyspa Ceuta. [przypis edytorski]
wielkie stawy — [tu:] morze. [przypis redakcyjny]
wielkie twierdzenie Fermata — sformułowane przez Fermata w 1637 twierdzenie, że dla wykładnika potęgowania większego niż 2 nie da się przedstawić potęgi żadnej liczby naturalnej w postaci sumy dwóch liczb naturalnych podniesionych do tej samej potęgi; przez pokolenia przeprowadzenie dowodu wielkiego twierdzenia Fermata stanowiło jedno z największych wyzwań w matematyce; udawało się podać tylko rozwiązania cząstkowe, dla wybranych wartości wykładników (n=3, n=5, n=7); dzięki pracom z 2 poł. XX w. w roku 1994 problem został ostatecznie rozwiązany przez angielskiego matematyka Andrew Johna Wilesa, a jego dowód zajmował ponad 100 stron. [przypis edytorski]
Wielkie wesele wznieć, Ty, domu straszny demonie! — mowa o Alastorze, duchu zgubnym, prowadzącym winny ród do zagłady. [przypis redakcyjny]
Wielkie Zgromadzenie — rada żydowska utworzona w V w. p.n.e. po powrocie z wygnania babilońskiego. [przypis edytorski]
Wielkie Zimbabwe — kompleks ruin na południowo-wschodnich wzgórzach Zimbabwe. [przypis edytorski]
Wielki Inkwizytor — główny inkwizytor nie był obecny podczas procesu Galileusza. [przypis edytorski]
Wielki Inkwizytor — tytuł używany przez zwierzchników hiszpańskiej inkwizycji. [przypis edytorski]
Wielki Inkwizytor — tytuł używany przez zwierzchników hiszpańskiej inkwizycji. [przypis edytorski]
Wielki Jordan — dziś Nahr Bâniâs. [przypis tłumacza]
Wielki Kanał (wł. Canal Grande) — jeden z głównych kanałów Wenecji, o dł. ok. 4 km i szer. 30–60 m, przepływając przez środek Wenecji dzieli ją na dwie części; wzdłuż jego brzegów powstały w XIII–XVIII w. liczne, znane budowle. [przypis edytorski]
wielki kniaź — chodzi o Witolda Kiejstutowicza. [przypis edytorski]
Wielki Komitet — Wielkim Komitetem nazywano Komitet Ocalenia Publicznego (fr. Comité de salut public) w okresie władzy Robespierre'a. Komitet sprawował władzę wykonawczą, jego zadaniem było opanowanie kryzysu wywołanego wojną z Austrią i Prusami oraz zapaścią gospodarki. [przypis edytorski]
Wielki Kondeusz, właśc. Ludwik II de Bourbon-Condé (1621–1686) — francuski arystokrata, książę krwi, książę de Condé, marszałek Francji, wybitny dowódca wojskowy. [przypis edytorski]
Wielki Król — tytuł króla perskiego. [przypis tłumacza]
Wielki Król — tytuł królów perskich. [przypis edytorski]
wielki krzyż (…) wielki miecz — insygnia Wielkich Mistrzów. [przypis autorski]
wielki książę Konstanty Mikołajewicz (1827–1892) — drugi syn Mikołaja I, generał i namiestnik Królestwa Polskiego, prezes Rady Stanu Królestwa Kongresowego, admirał floty. [przypis edytorski]
Wielki Książę — Konstanty Pawłowicz Romanow (1779–1831), wielki książę rosyjski, brat Aleksandra I, naczelny dowódca armii Królestwa Polskiego, faktyczny namiestnik cara w Królestwie. [przypis edytorski]
Wielki Książę — Konstanty Pawłowicz Romanow (1779–1831), wódz naczelny Wojska Polskiego i faktyczny wielkorządca Królestwa Polskiego, za sprawą ślubu z Polką, Joanną Grudzińską, zrzekł się prawa do dziedziczenia tronu rosyjskiego. [przypis edytorski]
Wielki Ług (ukr. Великий Луг) — dosł.: Wielki Step, ukraińska nazwa Dzikich Pól, czyli Zaporoża, stepowej krainy nad dolnym Dnieprem. [przypis edytorski]
Wielki Lama — dalajlama, religijny przywódca buddyzmu tybetańskiego, sprawował równocześnie najwyższą władzę polityczną w Tybecie. Wolter odnosi się tutaj do papieża, stojącego na czele kościoła katolickiego i będącego równocześnie władcą Państwa Kościelnego, obejmującego znaczną część Włoch. [przypis edytorski]
wielki los zrobić może — sens: może uśmiechnąć się do niego fortuna, również w sensie finansowym. [przypis edytorski]
wielki Ludwik — Ludwik XIV (1638–1715), król Francji, panujący w okresie szczytowego rozwoju francuskiej monarchii absolutnej. [przypis redakcyjny]
wielki lwie — lew, jak wiadomo, herb Wenecji, oznacza też Wenecję samą. [przypis redakcyjny]
Wielkim ludziom, wdzięczna ojczyzna (fr. Aux grands hommes, la Patrie reconnaissante) — inskrypcja na frontonie paryskiego Panteonu, mauzoleum wybitnych Francuzów. [przypis edytorski]
Wielki Mogoł — tu: wielki diament o burzliwej historii, ważący 280 karatów, odkryty ok. 1650 roku w regionie Golconda w płd. Indiach; był własnością dynastii Wielkich Mogołów (stąd nazwa), później stał się łupem wojennym, następnie zaginął. [przypis edytorski]
Wielki Mogoł — tytuł muzułmańskich władców pochodzenia turecko-mongolskiego, rządzących potężnym imperium w Indiach od XVI do XIX w. [przypis edytorski]
wielki Monarcha — tu: Aleksander I Pawłowicz z dynastii Romanowów, cesarz Rosji 1801–1825, król Polski od 1815 r. (w ramach Królestwa Polskiego). [przypis edytorski]
Wielki Mufti Jerozolimy — najwyższy sunnicki muzułmański duchowny sprawujący opiekę nad islamskimi miejscami świętymi Jerozolimy. [przypis edytorski]
wielkim zaś w epoce dzisiejszej jest duch czysty, oswobodzony, ciałem władnący — Współudział Adama Mickiewicza w sprawie Andrzeja Towiańskiego. Listy i przemówienia, Paryż 1877, t. 1, s. 125. [przypis edytorski]
wielki naród, pierwszy w świecie — jako dowód tego wystarcza mi zawiść. Obacz „Edinburgh Review” z 1821 r.; obacz dzienniki literackie włoskie i niemieckie oraz „scimiotigre” Alfieriego [Vittorio Alfieri, który początkowo był entuzjastą rewolucji francuskiej (oda Paryż bez Bastylii), później zwrócił się przeciwko Francji, co znalazło wyraz m.in. w jego pamiętnikach, gdzie nazywa Francuzów scimiotigre: małpo-tygrysami; przyp. red.]. [przypis autorski]
wielki nasz bohater… — chodzi o Aleksandra Wielkiego, który w świątyni Amona usłyszał wróżbę o swojej przyszłej sławie i władzy. [przypis edytorski]
Wielki Pan umarł — Plutarch, De defectu oraculorum, XVII. [przypis tłumacza]
Wielki Piątek — piątek przed niedzielą wielkanocną, w chrześcijaństwie upamiętniający śmierć Jezusa Chrystusa na krzyżu. [przypis edytorski]
wielki, pieszy — dawne nazwy uroczystego polskiego tańca, wzmiankowanego od 2. poł. XVI i pocz. XVII w., obecnego poloneza. [przypis edytorski]
wielki poeto — wykrzyknik odnosi się tu do Klopstocka. [przypis redakcyjny]
wielki popyt na chrabąszcze — pasztet z chrabąszczów uchodził jako środek pobudzający. [przypis tłumacza]
Wielki post 1879 rozpoczął się 26 lutego. [przypis redakcyjny]
Wielki Proletariat — także: Socjalno-Rewolucyjna Partia Proletariat a. Międzynarodowa Socjalno-Rewolucyjna Partia Proletariat; pierwsza polska partia robotnicza opierająca się na założeniach marksizmu i anarchizmu, zw. z ideologią ros. Narodnej Woli; założona w Warszawie 1882 r. przez Ludwika Waryńskiego (1856–1889); jako metody działania zakładano zarówno strajki i manifestacje, jak terror mający na celu likwidację prowokatorów i carskich agentów; partia Waryńskiego stawiała sobie za cel aktywną walkę klasową, internacjonalną; uważając państwo jako takie za narzędzie klasowej opresji, „proletariatczycy” sprzeciwiali się dążeniom niepodległościowym; głosili hasła równości społecznej, likwidacji własności prywatnej i wprowadzenia bezpłatnej oświata; organami partii było pismo „Proletariat” oraz wyd. na emigracji w Genewie „Walka Klas” i „Przedświt”; partia działała do 1886 r. [przypis edytorski]
wielki świat (…) jaki był na dworze francuskim — Czytaj Listy pani Du Deffand, panny de Lespinasse, Pamiętniki Bezenvala, Lauzuna, pani d'Épinay, Dictionnaire des étiquettes pani de Genlis, Pamiętniki Dangeau, Horacego Walpole. [przypis autorski]
wielki świat (…) nie istnieje już od r. 1780 — Chyba może jeszcze na dworze petersburskim. [przypis autorski]
Wielki Sędzia — rzekomy przyszły dyktator; według oskarżeń wysuwanych przeciw grupie działaczy politycznych, których nazwano hebertystami (od nazwiska publicysty Jacquesa Bené Héberta), zamierzało ono wprowadzić we Francji dyktaturę. Pierwszym Wielkim Sędzią wg tych oskarżeń miał zostać mer Paryża, Jean-Nicolas Pache (1746–1823). [przypis edytorski]
wielki Septym — Septymiusz Severus, którego żona Julia, siostra Moesy, matki Mammei i Scemidy. Po Septymiuszu nastąpił syn jego Karakalla, po nim Makryn, prefekt straży pretoriańskiej, a dopiero potem Heliogabal. [przypis autorski]
wielki serwis barwę zmienił — W szesnastym i na początku siedemnastego wieku, w epoce kwitnienia sztuk, uczty nawet były przez artystów urządzane, pełne symbolów i sztuk teatralnych. Na sławnej uczcie, danej w Rzymie dla Leona X, znajdował się serwis przedstawiający z kolei cztery pory roku, który służył zapewne za wzór Radziwiłłowskiemu. Zwyczaje stołowe zmieniły się w Europie około połowy wieku ośmnastego; w Polszcze najdłużej przetrwały. [przypis autorski]
Wielki Synhedrion a. Wielki Sanhedryn — żydowska rada starszych. [przypis edytorski]
