Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156649 przypisów.
Vadé — popularny autor wodewilów w XVIII w. [przypis tłumacza]
vade mecum (łac.) — dosł. chodź ze mną; por. vademecum: przewodnik (po jakimś obszarze geograficznym, miejscowości itp.). [przypis edytorski]
vademecum (z łac.) — przewodnik. [przypis edytorski]
Vade, populus meus, intra in cubicula tua (…) (łac.) — „Idź, ludu mój! wnijdź do komór swoich, a zamknij drzwi za sobą; skryj się na maluczką chwilę, dokąd nie przeminie gniew”. [przypis tłumacza]
vade retro (łac.) — idź precz; początek frazy: Vade retro, satanae! (idź precz, szatanie!). [przypis edytorski]
Vade retro, satanae! (łac.) — idź precz, szatanie! [przypis edytorski]
vadium a. wadium (z łac.) — zaliczka wpłacana przed transakcją (zwłaszcza przed przetargiem), kaucja. [przypis edytorski]
vadium (łac.) — dziś spolszczone: wadium; kwota zabezpieczenia, wpłacana oferentowi jako warunek udziału w aukcji, mająca zapewniać wiarygodność majątkową i dobrą wolę każdego z uczestników; po zakończeniu aukcji wadium jest zwracane. [przypis edytorski]
vadium (łac.) — zastaw, suma składana dla zapewnienia, że zobowiązanie będzie dotrzymane. [przypis redakcyjny]
Vado — Małachowski. [przypis redakcyjny]
Vado — Stanisław Małachowski. [przypis redakcyjny]
Vae capiti eius — Biada głowie jego: zwykłe przekleństwo u Rzymian. [przypis autorski]
Vae coronae superbiae (łac.) — „Biada pysznej koronie”. [przypis tłumacza]
vae (łac.) — biada. [przypis redakcyjny]
vae misero mihi! (łac.) — biada mi, nieszczęsnemu! [przypis edytorski]
Vae qui conditis leges iniquas (łac.) — Iz 10, 1: „Biada wam, którzy ustanawiacie niesłuszne prawa”. [przypis tłumacza]
Vae qui condunt leges iniquas (łac.) — „Biada tym, którzy stanowią prawa niesprawiedliwe”. [przypis tłumacza]
vae soli (łac.) — biada samotnemu. [przypis edytorski]
vae victis (łac.) — biada zwyciężonym. [przypis edytorski]
Vae victis (łac.) — Biada zwyciężonym. [przypis redakcyjny]
vagabundos e revolucioneiros, popr.: …revolucionários (port.) — włóczędzy i rewolucjoniści. [przypis edytorski]
vaga-lume (port.) — potoczna portugalska nazwa chrząszczy z rodzin Elateridae, Phengodidae i Lampyridae zdolnych do bioluminescencji (wytwarzania światła). [przypis edytorski]
Vah! quemquamne (…) sibi (łac.) — „Biada ci, jeśli serce swe oddasz osobie/ Lub rzeczy, co ci droższa, niźli ty sam sobie” (Terentius, Adelphi, I, 13; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
Vaigai — rzeka w południowych Indiach. [przypis edytorski]
Vain espoir! (fr.) — Próżna nadzieja! [przypis edytorski]
Vainqueur! maintenant vous l'avez prise, elle vous appartient (fr.) — Zwycięzco, teraz ją pan zdobył, ona należy do pana. [przypis redakcyjny]
vakil — dosłow. ambasador, dworzanin; tytuł ten nadaje się w Indiach adwokatom lub posłom-krajowcom. [przypis tłumacza]
Val d'Aoste (fr.) — Dolina Aosty, kraina hist. w płn.-zach. Włoszech. [przypis edytorski]
Val de Grâce — świątynia rzymskokatolicka ufundowana przez królową Annę Austriaczkę (1601–1666), żonę Ludwika XIII (1601–1643), w geście wdzięczności za urodziny (po 23 latach małżeństwa) jej syna, następcy tronu, przyszłego Ludwika XIV (1638–1715); fundacja była aktem wdzięczności dla Marii Dziewicy oraz dla wspierających stale królową benedyktynek, które miały klasztor w bezpośrednim sąsiedztwie nowego, wspaniałego, pałacowego kościoła, usytuowany przy bulwarze Port-Royal 74, w V dzielnicy Paryża. [przypis edytorski]
Valdemorillo — miasto położone w Hiszpanii, we wspólnocie autonomicznej Madryt; w czasie hiszpańskiej wojny domowej znajdowało się tutaj centrum działań armii republikańskiej podczas słynnej bitwy pod Brunete. [przypis edytorski]
Valéry, Paul (1871–1945) — francuski poeta i eseista, uprawiający poezję refleksyjną, intelektualną. [przypis edytorski]
Vale — Bądź zdrów. [przypis redakcyjny]
Vale et ama (łac.) — bądź zdrów [a. zdrowa] i kochaj. [przypis redakcyjny]
vale et ama (łac.) — bądź zdrów i kochaj. [przypis redakcyjny]
Vale et me ama (łac.) — Bądź zdrów i kochaj mnie. [przypis edytorski]
vale et me ama (łac.) — bądź zdrów/zdrowa i kochaj mnie. [przypis edytorski]
Vale et me amantem redama (łac.) — Bądź zdrów i kochaj mnie wzajemnie. [przypis edytorski]
vale — Formuła pożegnania u Rzymian; „Bądź zdrów”. [przypis autorski]
vale (łac.) — bądź zdrów. [przypis edytorski]
Vale (łac.) — bądź zdrów. [przypis edytorski]
vale (łac.) — bywaj, bywaj zdrów (forma pozdrowienia) [zwyczajowa formuła pożegnalna łacińskich listów; red. WL]. [przypis edytorski]
vale (łac.) — bywaj zdrów, żegnaj. [przypis edytorski]
vale (łac.) — żegnaj. [przypis edytorski]
vale (łac.) — żegnaj. [przypis redakcyjny]
Valence — Adam. [przypis autorski]
valentão (port.) — zabijaka, drab, awanturnik. [przypis edytorski]
Valentia, Gregorius de (łac.: Grzegorz z Walencji; ok. 1550–1603) — hiszpański jezuita, autor i wykładowca teologii scholastycznej m.in. w Ingolstadt i Rzymie; uhonorowany przez papieża Celestyna VIII tytułem „doktora doktorów”. [przypis edytorski]
Valentino, Rudolf (1895–1926) — włoski gwiazdor filmowy z czasów kina niemego. [przypis edytorski]
Valerius Maximus (I w. n.e.) — rzym. pisarz, autor poczytnego w starożytności i średniowieczu zbioru uporządkowanych tematycznie anegdot o słynnych czynach i powiedzeniach Factorum et dictorum memorabilium libri novem, w którym korzystał z dzieł pisarzy rzymskich i greckich. [przypis edytorski]
Valerius Maximus powiada tak — Valerius Maximus, De institutis antiquis. [przypis edytorski]
Valerius Maximus — Valerius Maximus, De institutis antiquis. [przypis edytorski]
valet-de-place (fr.) — służący, który oferuje swoje usługi przyjezdnym, głównie jako przewodnik, posłaniec itp. [przypis edytorski]
Valete! — Bądźcie zdrowi. [przypis redakcyjny]
Valga me Dios (hiszp.) — Niech mnie Bóg broni! [przypis redakcyjny]
Valladolid — miasto w Hiszpanii, obecnie stolica wspólnoty autonomicznej Kastylia i León. [przypis edytorski]
Valla, Lorenzo (ok. 1406–1457) — włoski humanista, filozof i filolog, twórca filologicznej krytyki tekstu. [przypis edytorski]
Vallecas — dawna miejscowość w pobliżu Madrytu, na południe od miasta; od 1950 włączona do tej metropolii. [przypis edytorski]
vallus vitem decepit (łac.) — podpórka zawiodła winną latorośl. [przypis redakcyjny]
Valmont, pani de Tourvel — bohaterowie epistolarnej powieści Niebezpieczne związki. [przypis edytorski]
Valois, Henri de (1603–1676) — francuski filolog i historyk; badacz i redaktor starożytnych tekstów związanych z historią chrześcijaństwa. [przypis edytorski]
Valona (wł.) — Wlora, miasto w Albanii, na wybrzeżu Adriatyku. [przypis edytorski]
Valparaiso — miasto w środkowym Chile. [przypis edytorski]
vamos (hiszp.) — chodźmy. [przypis edytorski]
V. An.(1.) Ad. M.(2.) Mi. Al. A.inc.(3.) A.Pg. M.de. C.(4.) G.(5.) A.ur.(6.) — Ten ciąg skrótów odpowiada wcześniejszej liście: „Wirginia (Kubly), Angela (Pietragrua), Adela (Rebuffel), Melania (Guilbert), Mina (von Griesheim), Aleksandra (Petit), Angelina, której nigdy nie kochałem (Bereyter), Angela (Pietragrua), Metylda (Dembowska), Klementyna, Giulia”. Do ostatniego skrótu: A.ur. odnosi się uwaga zanotowana poniżej w nawiasie: „P. Azur, której imienia nie pamiętam”. W źródle w tym miejscu jest odwzorowany ręczny zapis. [przypis edytorski]
vana sine viribus ira (łac.) — próżny jest gniew bez siły. [przypis edytorski]
Vandamme, Dominique (1770–1830) — generał armii napoleońskiej, znany z niesubordynacji, porywczości i skłonności do rabunków na podbitych terenach; otoczony ze swoją dywizją przez Prusaków w bitwie pod Kulm (30 sierpnia 1813), poddał się do niewoli. [przypis edytorski]
Vanderbilt — nazwisko amer. rodziny miliarderów, pochodzącej od Corneliusa Vanderbilta (1794–1877), który zbił ogromny majątek na transporcie morskim i kolejowym. [przypis edytorski]
van der Lubbe, Marinus (1909–1934) — z pochodzenia Holender, najprawdopodobniej świadome lub nieświadome narzędzie hitlerowców przy podpaleniu Reichstagu. [przypis edytorski]
Vandervelde, Emile (1866–1938) — belgijski polityk, jeden z przywódców belgijskich socjaldemokracji oraz czołowych działaczy i teoretyków II Międzynarodówki, przedstawiciel reformizmu. [przypis edytorski]
van Dyck, Antoon (1599–1641) — barokowy malarz flamandzki, znany głównie jako autor portretów. [przypis edytorski]
Van-Dycki — odwołanie do Antona van Dycka (1599–1641), malarza flamadzkiego, znakomitego portrecisty. [przypis redakcyjny]
Van Eyck, Jan (ok. 1390–1441) — malarz niderlandzki. Jako jeden z pierwszych zaczął stosować technikę olejną. Malarzem był również jego brat Hubert van Eyck. [przypis edytorski]
van Eyck, Margerita — malarka niderlandzka, siostra Jana (ok. 1390–1441), Huberta (ok.1385-1426) i Lamberta van Eyck, także malarzy. [przypis edytorski]
Vanini, Lucilio, pseud.: Giulio Cesare Vanini (1585–1619) — włoski filozof i wolnomyśliciel, propagator racjonalizmu i ateizmu, krytyk instytucji religijnych jako wymyślonych w celu trzymania ludu w ryzach oraz samych religii, które uważał za powstałe w wyniku błędnych interpretacji zjawisk mających naturalistyczne wyjaśnienia. Wysunął tezę o przechodzeniu jednych zwierząt w inne oraz o pochodzeniu człowieka od zwierząt zbliżonych do małp. Schwytany, oskarżony o ateizm i bluźnierstwo, został spalony na stosie w Tuluzie. [przypis edytorski]
Vanini Lucilio — ur. 1585, spalony na stosie w r. 1619 w Tuluzie. Prócz mienionego Amphiteatro napisał De admirandis naturae reginae deaeque mortalium arcanis. [przypis tłumacza]
vanitas (łac.) — marność, próżność. [przypis edytorski]
vanitas (łac.) — marność; tu forma B lm: vanitates. [przypis edytorski]
Vanitas vanitatum et omnia vanitas — marność nad marnościami i wszystko marność (Koh 1, 2). [przypis edytorski]
Vanitas vanitatum homo (łac.) — człowiek (jest) marnością nad marnościami. [przypis edytorski]
vanitas vanitatum (łac.) — marność nad marnościami (Koh 1,2). [przypis edytorski]
vanitas, vanitatum vanitas (łac.) — marność, marność nad marnościami. [przypis edytorski]
vanity fair (ang.) — targ próżności. [przypis edytorski]
Van Loo (1705–1765) — fr. malarz rokokowy. [przypis edytorski]
Vanloo — nazwisko rodziny holenderskiej, która wydała z ojca na syna szereg wybitnych malarzy osiadłych w XVII i XVIII w. w Paryżu. [przypis tłumacza]
Van Meegeren, Han (1889–1947) — holenderski tradycjonalistyczny malarz i genialny fałszerz, wsławił się sprzedażą fałszywych obrazów Vermeera Hermannowi Goeringowi, oraz udowodnieniem swoich umiejętności w eksperymencie sądowym. [przypis edytorski]
Vannina d'Ornano (1530–1563) — żona Sampiero Corso (1497–1567), korsykańskiego bojownika o uwolnienie Korsyki spod dominacji Genui. Po klęsce powstania Sampiero z rodziną wyemigrował do Francji. Pod jego nieobecność wychowawca ich dzieci, który okazał się agentem genueńskim, nakłonił Vanninę do wyjazdu do Genui. Powiadomiony Sampiero przechwycił statek, na miejscu osądził żonę, uznając, że dopuściła się zdrady, i własnoręcznie ją udusił. [przypis edytorski]
vanum est vobis ante lucem surgere (łac.) — daremne jest wam wstawać przed światłem dziennym. [przypis tłumacza]
va-nu-pieds (fr.) — nędzarz, obdartus. [przypis edytorski]
Van Zeeland, Paul (1893–1973) — belgijski polityk katolicki, ekonomista, premier Belgii (1935–1937). [przypis edytorski]
vapeł (od fr. vapeur) — statek parowy. [przypis edytorski]
vapeurs (fr.) — opary. [przypis edytorski]
vapeurs (fr.) — uderzenie krwi; tu: histeryczny napad, wapory. [przypis edytorski]
vaporetto — tramwaj wodny w Wenecji (początkowo z napędem parowym, stąd nazwa). [przypis edytorski]
vaporetto (wł.) — tramwaj wodny. [przypis edytorski]
vaporetto (wł.)— tramwaj wodny w Wenecji. [przypis edytorski]
vaquero (hiszp., lm: vaqueros) — pasterz bydła. [przypis edytorski]
vaquero — uzbrojony pastuch na koniu. [przypis autorski]
Vare, legiones redde (łac.) — Warusie, wróć mi legjony; Cesarz August tak miał zawołać po klęsce zadanej przez Germanów wojsku rzymskiemu w lesie Teutoburskim (Swetoniusz, Żywot Augusta, 23). [przypis redakcyjny]
Variaequae (…) cantus — Lucretius, De rerum natura, V, 1077, 1010, 1082. [przypis tłumacza]
Variam (…) mentem (łac.) — „Duch niezatrudniony buja ciągle od jednej myśli do drugiej” (Lucanus, Pharsalia, IV, 704; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]
