Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 17895 przypisów.
Pani Pernelle — Do czasów Moliera stare kobiety grywali w teatrze mężczyźni. Molier czyni wyłom w tej tradycji, ale nie zawsze. I tak, panią Pernelle grywał u niego Ludwik Bejart, który nieco chromał: stąd do dziś aktorki w Komedii Francuskiej, grając tę rolę, podpierają się laseczką. [przypis tłumacza]
Pani Pernelle — matka Orgona. [przypis edytorski]
pani Pompadour — Poisson, Jeanne Antoinette, Marquise de Pompadour (1721–1764), wpływowa kochanka króla Francji Ludwika XV, protektorka artystów i autorów Wielkiej Encyklopedii Francuskiej. [przypis edytorski]
pani Pompadour, właśc. Jeanne Antoinette Poisson, markiza de Pompadour (1721–1764) — wpływowa kochanka króla Francji Ludwika XV, protektorka artystów i autorów Wielkiej Encyklopedii Francuskiej. [przypis edytorski]
pani Pruszak — Seweryna Duchińska. [przypis redakcyjny]
Pani Riccoboni (1714–1792) — autorka powieści francuskich na modłę angielskich wzorów. [przypis tłumacza]
pani Róża — Kruszyńska, siostra Marcelego Dobrowolskiego. [przypis redakcyjny]
pani Róża — Róża Kruszyńska, siostra Marcelego Dobrowolskiego. [przypis redakcyjny]
panis bene merentium (łac.) — chleb dobrze zasłużonych; przen. emerytura. [przypis edytorski]
panis bene merentium (łac.) — dosł. chleb dobrze zasłużonych, przen. nagroda za dotychczasowe zasługi, owoce pracy. [przypis edytorski]
panis coelestis (łac.) — chleb niebiański. [przypis edytorski]
Panis, Étienne-Jean (1757–1832) — członek Komitetu Bezpieczeństwa Powszechnego, głosował za śmiercią króla podczas procesu Ludwika XVI. Został oskarżony przez Hérona o nadużycie swoich funkcji i ostatecznie został wydalony z Komitetu. [przypis edytorski]
pani Seweryna — Duchińska (Pruszakowa). [przypis redakcyjny]
pani Sherwood — Mary Martha Sherwood, angielska pisarka. [przypis edytorski]
panis (łac.) — chleb. [przypis edytorski]
panis, piscis, crinis — wyrazy łacińskie: chleb, ryba, włos — wyjątki w gramatyce łacińskiej; są to rzeczowniki rodzaju męskiego, choć mają końcówkę –is, właściwą rzeczownikom żeńskim. [przypis redakcyjny]
pani Tallien i pani Beauharnais — Thérése Tallien (1773–1835): francuska arystokratka, słynęła z urody i swobodnego trybu życia; wyszła za mąż w wieku 14 lat, po rozwodzie jej kochankiem, a potem drugim mężem został rewolucjonista Jean Tallien; po rozwodzie z Tallienem miała krótki flirt z Napoleonem, dwa kolejne romanse, ostatecznie wyszła za mąż za księcia de Chimay; Józefina de Beauharnais (1763–1814): od 1779 żona wicehrabiego Alexandre'a de Beauharnais, straconego w 1794, przeżywała liczne romanse, w 1796 została pierwszą żoną Napoleona Bonapartego. [przypis edytorski]
pani Tallien — Thérése Tallien (1773–1835), francuska arystokratka, słynęła z urody i swobodnego trybu życia; wyszła za mąż w wieku 14 lat, po rozwodzie jej kochankiem, a potem drugim mężem został rewolucjonista Jean Tallien; po rozwodzie z Tallienem miała krótki flirt z Napoleonem, dwa kolejne romanse, ostatecznie wyszła za mąż za księcia de Chimay. [przypis edytorski]
Pani Tauru — Artemis, która tam na Krymie osobliwszej czci doznawała: w czasach prastarych składano jej ofiary z ludzi (Ifigenia). [przypis tłumacza]
paniusim się pytała (gw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: paniusi się pytałam. [przypis edytorski]
pani Vauquer — [patrz:] Ojciec Goriot. [przypis tłumacza]
pani Wilczyńska — właścicielka głośnej pensji, gdzie kształciła się Narcyza. [przypis redakcyjny]
pani Władysławowej — Kwietniewskiej, siostry Wandy. [przypis redakcyjny]
pani Żeleńska — Kamilla z Russockich Żeleńska, matka Władysława. [przypis redakcyjny]
pani Zaleska — Lilia Zalewska, siostra Narcyzy. [przypis redakcyjny]
pani Zamoyska — Józefa z Walickich Zdzisławowa Zamoyska. [przypis redakcyjny]
pani zawołam (daw.) — dziś z B. (zam. D.): panią zawołam. [przypis edytorski]
pani Z. — pani Amelia Romanowa Załuska. [przypis redakcyjny]
pan Jakub — Jakub Lewiński, generał, szwagier Wiktorii, siostry Narcyzy. [przypis redakcyjny]
pan Jakubowski — pedagog, towarzyszący Krasińskiemu. [przypis redakcyjny]
Pan jej odpisywać nie potrzebuje. — tj.: to nie pan musi jej odpisać. [przypis edytorski]
Pan jest złotnikiem, panie Josse? — Znany cytat z Moliera (Miłość lekarzem). [przypis tłumacza]
pan Joachim — t. j. Lelewela. [przypis autorski]
pan Josse — przysłowiowa figura niepowołanego doradcy z komedii Miłość lekarzem Moliera. [przypis tłumacza]
pan Jourdain — bohater komedii Moliera Mieszczanin szlachcicem. [przypis edytorski]
pan Jourdain — główny bohater komedii Moliera Mieszczanin szlachcicem; tu mowa o scenie 2 aktu I. [przypis edytorski]
Pan Jowialski — komedia Aleksandra Fredry, wystawiona po raz pierwszy w 1832. [przypis edytorski]
pan kanclerz — mowa o Janie Pasku, synu Jana Paska, horodniczego smoleńskiego, stryjecznym bracie pamiętnikarza. Czytamy o nim w konstytucji r. 1662: „Za instancją wojsk naszych W. Ks. Lit. za ur. (…) Janem Paskiem i innymi obywatelami woj. smoleńskiego, którzy pod różnymi chorągwiami w wojskach naszych hojnie krew swoję za dostojeństwo nasze i całość ojczyzny lali, do nas wniesioną, wszystkie kondemnaty o podanie fortece smoleńskiej, na nich otrzymane, authoritate praesentis conventus wiecznymi czasy kasujemy”. [przypis redakcyjny]
pan — kasztelan. [przypis redakcyjny]
Pankiewicz, Józef (1866–1940) — polski malarz, grafik i pedagog. [przypis edytorski]
pan Koniecpolski — Stanisław Koniecpolski (1591–1646), hetman wielki koronny w latach 1632–1646, kasztelan krakowski, uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich wodzów. [przypis redakcyjny]
Pankrac — część Pragi, leży w dzielnicy Nusle, na południe od centrum. Nazwa pochodzi od patrona miejscowego kościoła, św. Pankracego. [przypis edytorski]
Pankracy: Nic — tylko pięć kul w twoich piersiach — W wyd. BN kwestia ta jest przypisana Przechrzcie, co stanowi oczywisty błąd, nie tylko ze względu na treść wypowiedzi, ale choćby i dlatego, że postać ta już opuściła scenę. [przypis edytorski]
Pankracy opiera swój plan przeciągnięcia hr. Henryka na stronę rewolucjonistów na możliwości oddziałania na poetycką wyobraźnię arystokraty. Później w rozmowie ze swym antagonistą bystro spostrzeże: „trafiłem do nerwu poezji”. [przypis redakcyjny]
Pankracy znał Henryka tylko ze sławy poety, nie zaś osobiście. Ocalić go zaś pragnie w myśl przekonania o szczególnych walorach poety (por. przypis do wypowiedzi Chóru Artystów w tej części dramatu — poglądy obozu rewolucyjnego w utworze Krasiński konstruował w oparciu m.in. o deklaracje ideowe saintsimonistów, którzy uważali, że każdego artystę cechuje zdolność współodczuwania problemów społecznych, a co za tym idzie, również umiejętność dostrzegania przyszłych przeznaczeń ludzkości; poeta byłby tu przykładem artysty wyjątkowo uzdolnionego w tym kierunku). [przypis redakcyjny]
pan krakowski — chodzi o Mikołaja Potockiego, zwanego Niedźwiedzią Łapą, herbu Pilawa (ok. 1593–1651): kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego koronnego w latach 1646–1651. [przypis edytorski]
pan krakowski — kasztelan krakowski. [przypis edytorski]
pan krakowski, Stanisław — Koniecpolski, Stanisław (1591–1646), hetman wielki koronny, kasztelan krakowski, uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich wodzów. [przypis edytorski]
pan krakowski — Stanisław Warszycki herbu Abdank (1599–1681), kasztelan krakowski, brał udział w obronie Jasnej Góry i innych walkach ze Szwedami; właściciel jedynej w Polsce ufortyfikowanej wsi, Szwedzi nie zdołali jej zdobyć; w legendach ludowych zachował się jako diabeł, chciwy i okrutny. [przypis edytorski]
pan krakowski — tu: kasztelan krakowski. [przypis edytorski]
pan krakowski — zwyczajowe określenie kasztelana krakowskiego. [przypis edytorski]
pankrationu — kombinacja mocowania się i walki na pięści. [przypis tłumacza]
pankration — „wszechmocowanie się”; kombinacja mocowania się z szermierką na pięści. [przypis tłumacza]
Pan Kucharski (…) cytując te słowa Fredry — Kucharski: Aleksander Fredro: życiorys literacki. [przypis autorski]
pan Kwietniewski — Kazimierz Kwietniewski. [przypis redakcyjny]
pan łubniański — chodzi o księcia Jeremiego Wiśniowieckiego. [przypis edytorski]
pan Leon — Grodzieński, mąż Pauliny Lewińskiej, siostrzenicy Narcyzy. [przypis redakcyjny]
pan Leon — postać ta jest literackim portretem brata pisarza, Leona Głowackiego. Starszy od Aleksandra o dwanaście lat, po ukończeniu uniwersytetu kijowskiego został nauczycielem. Uczestniczył w przedpowstańczej działalności konspiracyjnej. W r. 1861 był współzałożycielem Miejskiego Komitetu Czerwonych w Warszawie. Pod wpływem wydarzeń 1863 r. dostał pomieszania zmysłów. Zmarł w r. 1904. [przypis redakcyjny]
pan Lutkowy — Edward Kapliński, żartobliwie tak nazwany od imienia żony Ludki. [przypis redakcyjny]
pan Matematyk rozgadał się z panem Marszałkiem — Kwietniewski z Adolfem Tetmajerem, marszałkiem powiatu nowotarskiego. [przypis redakcyjny]
Pan (mit. gr.) — bóg lasów i pól, opiekun pasterzy; utożsamiany niekiedy z Faunem. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bóg opiekuńczy pól i lasów, a także pasterzy i ich stad; jego krainą była przede wszystkim Arkadia. W mit. rzym. Pan został utożsamiany Faunem (łac. Faunus) a. bogiem lasów Silvanusem.; licejski: lycaeus, od gr. lykos, łac. lupus: wilk. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bóg opiekuńczy pól i lasów, a także pasterzy i ich stad, przedstawiany z koźlimi nogami i rogami. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bóg opiekuńczy pól i lasów, pasterzy i ich stad, przedstawiany z koźlimi nogami; przypisywano mu dużą aktywność seksualną, a obiektami jego zalotów były zarówno nimfy, jak i młodzi chłopcy; jego nagły krzyk miał wywoływać wśród ludzi i zwierząt nagły popłoch i przerażenie, stąd określenie: paniczny strach. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bóg pasterzy i ich stad, zamieszkujący góry i lasy, przedstawiany z koźlimi nogami; jego rzymski odpowiednik to Faun. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bóg pasterzy, przedstawiany z koźlimi nogami i rogami; jego rzymski odpowiednik to Faun. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bóg pasterzy, przedstawiany z koźlimi nogami, jego rzymski odpowiednik to Faun. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bóg pasterzy, przedstawiany z koźlimi nogami. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bóg pasterzy. [przypis edytorski]
Pan (mit. gr.) — bożek leśny, czczony szczególnie przez pasterzy. [przypis redakcyjny]
Pan (mit. gr.) — górskie bóstwo trzód. [przypis redakcyjny]
Pan (mit. gr.) — opiekun pasterzy i stad, półczłowiek-półkozioł. [przypis edytorski]
Pan musi nienawidzić kobiety — dziś popr.: Pan musi nienawidzić kobiet. [przypis edytorski]
panną Comber, siostrą znanego podróżnika — Thomasa Jamesa Combera (1852–1887), misjonarza-baptysty, aktywnego w Kamerunie i w Kongu. [przypis edytorski]
panną — tu domyślnie: będąc panną; jako panna. [przypis edytorski]
„Panna Albertyna wyjechała!” (…) dłużej niż przez chwilę — fragment skreślony. [przypis tłumacza]
panna czci — panna posiadająca cześć. [przypis redakcyjny]
pan na czterech czy pięciu chłopach — mający na swoich ziemiach ogółem czterech lub pięciu chłopów pańszczyźnianych. [przypis edytorski]
Panna czysta — Maryja. [przypis edytorski]
panna de Gournay — Ur. w 1565, przyjaciółka i fanatyczna wielbicielka Montaigne'a, wydała w 1595 ostateczną redakcję Prób. W przedmowie swojej broni swobód stylu Montaigne'a w kwestiach erotycznych. [przypis tłumacza]
Panna de Maupin — powieść fr. powieściopisarza Théophile'a Gautier, wyd. w 1836. [przypis edytorski]
Panna de Maupin — romantyczna powieść Théophila Gautier (1811–1872), wyd. w 1835, w formie listów pisanych przez główną bohaterkę i zakochanego w niej D'Alberta. [przypis edytorski]
panna de Sombreuil (1774–1823) — córka marszałka de Sombreuil, uwięzionego w 1792 r., w okresie masowych egzekucji, odwagą swą i poświęceniem ocaliła ojca, zwróciwszy się o łaskę do ludu. Heroizm jej opiewali poeci, m. in. Wiktor Hugo. [przypis edytorski]
panna du Parc, przedmiot namiętnej miłości poety (…) zmarła — wedle relacji współczesnego świadka, Racine szedł za pogrzebem, płacząc, na wpół przytomny. [przypis tłumacza]
panna grzeszy — bo zamiast w Boga, wierzy w czarownicę i jej gusła. [przypis redakcyjny]
Panna IX — w tej części opowiedziana została w formie ludowej ballady historia mitologiczna zaczerpnięta z Metamorfoz Owidiusza, ks. VI: Tereus, mąż Prokne, zakochał się w jej siostrze Filomeli, uwiódł ją i uciął jej język, by nikomu tego nie zdradziła. Filomela wyhaftowała swą opowieść na płótnie i w ten sposób poinformowała o niej Prokne, która zemściła się na mężu zabijając ich syna, Itysa i podając jego ugotowane ciało do zjedzenia nieświadomemu niczego Tereusowi. Potem obie siostry uciekły, a gdy dopadł je Tereus, który odkrył, co się stało, one poprosiły bogów o ratunek i zostały zamienione w ptaki: Prokne w słowika, a Filomela w jaskółkę. [przypis redakcyjny]
p. Anna — Jerzmanowska. [przypis redakcyjny]
Panna Józefina pamięta o Ani — w oryg. ang. Miss Josephine Remembers the Anne-girl: panna Józefina pamięta Anię jako dziecko. [przypis edytorski]
Panna Katarzyna — Branicka. [przypis redakcyjny]
Panna Levasseur była nieokrzesana, głupia, zazdrosna… — Faguet, Vie de Rousseau. [przypis tłumacza]
panna Malagamba — słynna piękność wschodnia, znana z dzieł poety francuskiego Lamartine'a. Do poznania jej zachęcała Słowackiego jego siostra Hersylia Januszewska. [przypis redakcyjny]
panna Marcjanna — Marcelina Łempicka. [przypis redakcyjny]
panna Mars (pseud.), właśc. Anne Francoise Hyppolyte Boutet (1779–1847) — francuska aktorka komediowa, jedna z największych gwiazd swoich czasów. [przypis edytorski]
panna Michonneau (…) — [patrz:] Ojciec Goriot. [przypis tłumacza]
panna Monima — Adrianna Lecouvreur, z którą Woltera łączyły węzły przyjaźni. [przypis tłumacza]
panna na respekcie — kobieta niezamężna, szlachcianka, pozostająca na utrzymaniu bogatych krewnych lub pracodawców. [przypis edytorski]
panna respektowa — kobieta niezamężna, szlachcianka, pozostająca na utrzymaniu bogatych krewnych lub pracodawców. [przypis edytorski]
panna respektowa — kobieta niezamężna, szlachcianka, pozostająca na utrzymaniu bogatych krewnych lub pracodawców. [przypis redakcyjny]
panna respektowa — niezamężna kobieta, mieszkająca na stałe u bogatego krewnego lub u pracodawcy oraz będąca na jego utrzymaniu. [przypis edytorski]
panna respektowa — panna przebywająca stale na bezpłatnym utrzymaniu we dworze i pomagająca w gospodarstwie. [przypis redakcyjny]
