Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 448 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | polski


Znaleziono 145 przypisów.

Nam tua res agitur paries dum proximus ardet (łac.) — Lecz należy spełnić swój obowiązek, gdy płonie najbliższa ściana (tj. granica). [przypis edytorski]

nascentes (łac.) — zrodzone. [przypis edytorski]

natron (fr., hiszp., z łac.) — soda. [przypis edytorski]

naturalia non sunt turpia (łac.) — rzeczy naturalne nie są szpetne (hańbiące). [przypis edytorski]

naturali jure (łac.) — prawem naturalnym; według naturalnego prawa. [przypis edytorski]

naturam expellas furca (łac.) — choćbyś naturę wypędzał widłami [ona zawsze powróci]; fragm. przysłowia łac. naturam expellas furca, tamen usque recurret. [przypis edytorski]

Naturam expellas furca… (łac.) — choćbyś naturę wypędzał widłami [ona zawsze powróci]; fragm. przysłowia łac. naturam expellas furca, tamen usque recurret. [przypis edytorski]

naturam furca expellas (łac.) — pełne brzmienie powiedzenia: naturam expellas furca, tamen usque recurret (łac.), co znaczy: „nawet gdy odgonisz naturę widłami, ona zawsze wróci”. [przypis edytorski]

natura non facit saltum (łac.) — natura nie czyni skoków. [przypis edytorski]

Natura non facit saltum (łac.) — natura nie czyni skoków. [przypis edytorski]

nawa (z łac.) — okręt. [przypis edytorski]

nawigant (z łac. nawigans, navigantis: żeglujący) — podróżnik morski; żeglarz, marynarz. [przypis edytorski]

nawigant (z łac.) — żeglarz. [przypis edytorski]

necessitas frangit legem (łac.) — konieczność łamie prawa. [przypis edytorski]

Nec Hercules contra plures (łac.) — dosł. I Herkules nie poradzi przeciw wielu. [przypis edytorski]

nec Hercules contra plures (łac.) — nawet Herkules na nic przeciw wielu. [przypis edytorski]

nec Hercules contra plures (łac.) — nawet Herkules nie poradzi przeciwko wielu. [przypis edytorski]

Nec Hercules contra plures (łac., przysł.) — ani Herkules (nie sprosta) przeciw wielu. [przypis edytorski]

nec Julium ipsum nec Julii hastam nec statuncula idolorum colatis (łac.) — ani samego Juliusza, ani jego włóczni, ani posążków idolów nie czcijcie. [przypis edytorski]

nec locus ubi Troia fuit (łac.) — nie ma śladu, gdzie była Troja. [przypis edytorski]

Nec locus, ubi Troia (łac.) — Nie ma śladu po Troi. [przypis edytorski]

Nec Mauritaniae insularum certior fama est… (łac.) — I o mauretańskich wyspach nie ma dokładniejszych wiadomości. To tylko wiadomo, że kilka z nich leży naprzeciw kraju Autololów; te Juba odkrył i nauczył mieszkańców farbowania pur­purą getulicką (Pliniusz, Historia naturalna VI 36, tłum. J. Łukaszewicz). [przypis edytorski]

Nec nuntius cladis (łac.) — nie pozostał świadek klęski. [przypis edytorski]

nec opinate (łac.) — lub jest przypuszczalne. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponadto, ani kroku dalej. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponad to, ani kroku dalej; szczyt doskonałości. [przypis edytorski]

nec plus ultra a. non plus ultra (łac.) — nic ponad to; kraniec; szczyt doskonałości. [przypis edytorski]

nec plus ultra (łac.) — nic ponad to; kraniec, nieprzekraczalna granica. [przypis edytorski]

ne eis mors nocere possit (łac.) — śmierć im nie mogła zaszkodzić. [przypis edytorski]

nego consequentiam (łac.) — neguję konsekwencję. [przypis edytorski]

nego consequentiam (łac.) — odrzucam wniosek (podany w rozumowaniu). [przypis edytorski]

nego, ergo sum (łac.) — Przeczę, więc jestem. [przypis edytorski]

nego maiorem (łac.) — neguję większą (przesłankę); w tradycyjnej logice używano sylogizmów, schematów wnioskowania pośredniego o dwóch przesłankach, zwanych większą i mniejszą, przy czym we wniosku sylogizmu termin z przesłanki większej występuje jako podmiot, termin z przesłanki większej jako orzecznik, zaś termin wspólny obu przesłankom (termin średni) we wniosku nie występuje. [przypis edytorski]

nego minorem (łac.) — neguję mniejszą (przesłankę). [przypis edytorski]

Negr (daw., z łac.) — człowiek czarnoskóry, Murzyn; obecnie określenie pogardliwe. [przypis edytorski]

Negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry, Murzyn; obecnie określenie pogardliwe. [przypis edytorski]

Negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry; obecnie określenie to ma wydźwięk pogardliwy. [przypis edytorski]

negr (z łac. niger: czarny) — człowiek czarnoskóry; obecnie określenie to ma wydźwięk pogardliwy. [przypis edytorski]

ne intelligis, domine? (łac.) — nie rozumiesz, panie? [przypis edytorski]

nemini vox deneganda (łac.) — nikomu nie należy odmawiać głosu. [przypis edytorski]

nemo causa sui (łac.) — nikt nie jest swoją przyczyną. [przypis edytorski]

nemo, Domine (łac.) — nikt, Panie. [przypis edytorski]

nemo profeta (łac.) — nikt (nie jest) prorokiem. [przypis edytorski]

nemo sapiens, nisi patiens (łac.) — Nikt nie jest mądrym, jeśli nie jest cierpliwym. [przypis edytorski]

Neptunius, deus in mare vasto (łac.) — Neptun, bóg na rozległym morzu. [przypis edytorski]

nequam (łac.) — nicpoń, ladaco. [przypis edytorski]

ne quid respublica detrimenti capiat (łac.) — żeby rzeczpospolita nie doznała jakiegoś uszczerbku; fragment rzymskiej formuły wzywającej konsulów do wprowadzenia stanu wyjątkowego: videant consules ne quid…: niechaj konsulowie czuwają, żeby… [przypis edytorski]

nervu rerum, właśc. nervus rerum (łac.) — moc sprawcza, żartobliwe określenie pieniędzy. [przypis edytorski]

nervus rerum (łac.) — moc sprawcza, żartobliwe określenie pieniędzy. [przypis edytorski]

nervus vagus (łac., med.) — nerw błędny, najdłuższy z nerwów czaszkowych. [przypis edytorski]

ne sutor supra crepidam (łac.) — przysłowie odpowiadające polskiemu: pilnuj, szewcze, kopyta [przypis edytorski]

nexus physicus (łac.) — więź fizyczna. [przypis edytorski]

niepartykularny (z łac.) — tu: niepodzielony. [przypis edytorski]

niesubordynacja (z łac.) — nieposłuszeństwo. [przypis edytorski]

nieszpór a. nieszpory (z łac. vespera: wieczór) — wieczorne nabożeństwo w kościołach chrześcijańskich, tradycyjnie odprawiane o zachodzie słońca. [przypis edytorski]

nieszpory (z łac. vespera: wieczór) — wieczorne nabożeństwo w kościołach chrześcijańskich, tradycyjnie odprawiane o zachodzie słońca. [przypis edytorski]

Nihil admirari (łac.) — niczemu się nie dziwić a. niczym się nie zachwycać. [przypis edytorski]

nihil habentes, omnia possidentes (łac.) — nic nie mają, a posiadają wszystko (2 Kor 6, 10, w tłumaczeniu Wulgaty). [przypis edytorski]

nihilizm (z łac. nihil: nic) — różnorodnie rozumiany termin filozoficzny, którego kluczowym pojęciem jest brak, negowanie czegoś, np. nihilizm ontologiczny głosi nieistnienie bytów (lub nieistnienie pewnych aspektów rzeczywistości), nihilizm moralny neguje obowiązywanie norm i nakazów moralnych, nihilizm egzystencjalny głosi, że życie nie ma celu, sensu ani wartości. [przypis edytorski]

nihil novi sub sole (łac.) — nic nowego pod słońcem. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — „niczemu nie należy się dziwić” a. „nic nie podziwiać”. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — niczemu się nie dziwić; formuła streszczająca postawę stoicką, zaczerpnięta z Listów Horacego. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — niczemu się nie dziwić; fragm. z Listów Horacego. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — „niczemu się nie dziwić” lub „niczego nie podziwiać”; formuła z Listów Horacego. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — nie dziwić się niczemu. [przypis edytorski]

nil admirari (łac.) — nie ma czego podziwiać; nic wielkiego. [przypis edytorski]

Nil sapientiae odiosius acumine nimio (łac.) — Nic nie jest bardziej nienawistne mądrości niż nadmierna przebiegłość. [przypis edytorski]

nimbus (z łac.) — aureola. [przypis edytorski]

nimb (z łac. nimbus: chmura) — świetlista aura, poświata, aureola. [przypis edytorski]

nisi fallor (łac.) — jeśli się nie mylę. [przypis edytorski]

nisi quod unius tamen Machiavelli ingenium non contemno… (łac.) — prócz tego jednego, nie lekceważę jednak talentu Machiavellego: bystrego, dokładnego, żarliwego. [przypis edytorski]

nisus formativus (łac.) — siła kształtująca; dawny termin oznaczający specyficzną dla organizmów żywych siłę czy też dążność organiczną, która je samodzielnie kształtuje i kieruje ich rozwojem. [przypis edytorski]

nobile verbum (łac.) — słowo szlachcica. [przypis edytorski]

nobilis Joannes Zagrobski ex pallatinatu płocensi recognovit (łac.) — szlachcic Jan Zagrobski z województwa płockiego zeznał. [przypis edytorski]

Nobilis Polonus omnibus par (łac.) — szlachcic polski wszystkim równy. [przypis edytorski]

Nobil. Joannes Popiel ex districtu praemysliensi recognovit (łac.) — szlachcic Jan Popiel z okręgu przemyskiego zeznał. [przypis edytorski]

Nolens volens (łac.) — chcąc, nie chcąc. [przypis edytorski]

nolens volens (łac.) — chcąc niechcąc. [przypis edytorski]

Noli aemulari in malignantibus (łac.) — nie unoś się gniewem z powodu złoczyńców; Psalm 37. [przypis edytorski]

noli me tangere (łac.) — nie dotykaj mnie; nie zatrzymuj mnie (wg Ewangelii Jana słowa wypowiedziane przez zmartwychwstałego Jezusa do Marii Magdaleny; J 20,17). [przypis edytorski]

nomen agentis (łac.) — nazwa wykonawcy czynności. [przypis edytorski]

nomen appellativum (łac.) — rzeczownik określający całą klasę rzeczy (np. „człowiek”). [przypis edytorski]

nomenclator (łac.) — niewolnik oznajmiający przybycie gości. [przypis edytorski]

Nomen omen (z łac.) — imię znaczące, stanowiące proroctwo. [przypis edytorski]

nomen proprium (łac.) — nazwa własna. [przypis edytorski]

Nomina sunt odiosa (łac.) — dosł.: nazwiska są nienawistne; nie należy wymieniać nazwisk. [przypis edytorski]

nominowany (daw., z łac. nomino: nazywam, mianuję) — nazwany. [przypis edytorski]

non bis in idem a. ne bis in idem (łac.) — dosł.: nie dwukrotnie w tej samej (sprawie); zasada prawna zabraniająca ponownych działań prawnych w sprawie już raz rozstrzygniętej. [przypis edytorski]

Non de ponte vadit qui cum sapientia cadit (łac.) — nie schodzi z mostu, kto umiera z mądrością. [przypis edytorski]

non dicitur (łac.) — nie mówi się. [przypis edytorski]

non distributio medii (łac.) — niedzielenie środka; nazwa błędu logicznego nadmiernej generalizacji. [przypis edytorski]

Non ego hoc ferrem callida juventa Consule Planco (łac.) — nie czyniłbym tego w gorącej młodości, gdy Plancus był konsulem (końcówka tej strofy stanowi parafrazę zacytowanego fragmentu). [przypis edytorski]