Przypisy

pompes funèbres (fr.) — zakład pogrzebowy. [przypis edytorski]

pompier (daw.) — strażak. [przypis edytorski]

pompier — strażak obsługujący pompę. [przypis edytorski]

pompier — strażak obsługujący pompę. [przypis edytorski]

pompier — strażak. [przypis edytorski]

Pompilus — w staroż. tekstach pod tą nazwą występuje żyjąca na otwartych ciepłych wodach przynawka retman (Naucrates ductor), zwana rybą pilotem, gdyż często towarzyszy rekinom, a nawet statkom, czasem płynąc z nimi na duże odległości. [przypis edytorski]

Pomponacjusz, z łac. Petrus Pomponatius, właśc. Pietro Pomponazzi (1462–1525) — wł. filozof renesansowy, wykładowca uniwersytetów w Padwie i Bolonii, rozwinął innowacyjne podejście do filozofii naturalnej i psychologii Arystotelesa. Zyskał rozgłos traktatem na temat nieśmiertelności duszy (De immortalitate animae, O nieśmiertelności duszy, 1516; spalony publicznie w Wenecji) oraz naturalistycznymi wyjaśnieniami zdarzeń pozornie demonicznych lub nadnaturalnych (De incantationibus, O inkantacjach, wyd. pośmiertnie w Bazylei; umieszczona w 1576 na indeksie ksiąg zakazanych). [przypis edytorski]

pompy (starop.) — zbytki; przedmioty zbytku, wystawności. [przypis edytorski]

pomrocz — dziś: pomroka. [przypis edytorski]

pomrocznica (neol.) — rzecz. utworzony od rzecz. mrok. Określenie kobiety, kojarzonej z mrokiem i śmiercią. [przypis edytorski]

pomroka — prawie całkowita lub całkowita ciemność. [przypis edytorski]

pomrok (daw.) — półmrok. [przypis edytorski]

pomścić swoich na Zakonie dzieci — zemścić się na Zakonie za śmierć swoich dzieci. [przypis edytorski]

pomściémy — dziś popr. forma: pomścimy. [przypis edytorski]

pomstę przeciw swego syna — dziś: (…) przeciw swemu synowi. [przypis edytorski]

pomstę wywoła na szyję — sprowadzi śmierć jako zemstę. [przypis edytorski]

pomstować — przeklinać. [przypis edytorski]

Pomszczę dzieci wam na głowie — wasza śmierć będzie zemstą za śmierć dzieci. [przypis edytorski]

Pomus non cadit absque arbore (łac.) — niedaleko pada jabłko od jabłoni. [przypis edytorski]

pomykać — biec. [przypis edytorski]

pomykać (starop.) — iść, przemieszczać (się); tu: przystawiać. [przypis edytorski]

pomykać (starop.) — posuwać. [przypis edytorski]

pomykać (starop.) — posuwać się; podchodzić; dążyć, iść. [przypis edytorski]

pomykać — tu: zamykać a. gonić. [przypis edytorski]

pomykał się — posuwał się, dążył. [przypis edytorski]

pomyślał — w oryg. niem. lachte: zaśmiał się. [przypis edytorski]

pomyślić — dziś popr.: pomyśleć. [przypis edytorski]

pomyśliłem (daw. forma) — dziś: pomyślałem. [przypis edytorski]

pomyśliłem — dziś: pomyślałem. [przypis edytorski]

pomyśliłem — dziś popr.: pomyślałem. [przypis edytorski]

pomyśliłem — dziś popr. pomyślałem. [przypis edytorski]

pomyślunek (gw.) — tu: myśl. [przypis edytorski]

pomy (starop. forma) — przejdźmy. [przypis edytorski]

pończoszka — tu wg tradycji praktykowanej w kręgu kultury anglosaskiej: pończocha a. skarpetka na prezenty dawane z okazji Bożego Narodzenia. [przypis edytorski]

poń (daw.) — po niego. [przypis edytorski]

poń — skrócone od: po niego. [przypis edytorski]

poń — skrócone: po niego. [przypis edytorski]

ponade mną — dziś: nade mną. [przypis edytorski]

ponade mną — dziś popr.: nade mną. [przypis edytorski]

ponadmiar — nadmiernie. [przypis edytorski]

ponad siebie budując, doskonalszemu od siebie człowiekowi dać początek — parafraza kilkuzdaniowego fragmentu z: F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra, Mowy Zaratustry: O dziecku i o małżeństwie. [przypis edytorski]

Ponad siły — (norw. Over ævne), sztuka Bjørnsona, składająca się z 2 dwuaktowych części (pierwsza z roku 1883, druga z 1895). [przypis edytorski]

ponajmywani — dziś popr. forma: powynajmowani. [przypis edytorski]

ponaprawował (starop. forma) — ponaprawiał. [przypis edytorski]

Ponary — daw.: miasteczko położone na płd. od Wilna, dziś: dzielnica Wilna. [przypis edytorski]

po nasku — po naszemu. [przypis edytorski]

ponavojimas (lenk.) — valdymas. [przypis edytorski]

ponavoti (lenk.) — ponauti, būti ponu, valdyti. [przypis edytorski]

ponavoti — ponauti, būti ponu, valdyti. [przypis edytorski]

Ponce de León, Basilio (1570–1629) — hiszpański teolog, wykładowca na uniwersytecie w Salamance, zajmujący się również prawem kanonicznym. [przypis edytorski]

Ponce z Léonu — tu: Manuel Ponce de León, bohater opowieści o rycerzach czasów Boabdila. [przypis edytorski]

poncho (hiszp.) — wierzchnie okrycie z prostokątnego kawałka tkaniny z otworem na głowę pośrodku. [przypis edytorski]

pon cosi trzy po trzy bają (gw.) — pan coś mówi trzy po trzy (tj. bez sensu). [przypis edytorski]

poncz — gorący napój alkoholowy na bazie herbaty i rumu. [przypis edytorski]

poncz — gorący napój alkoholowy przyrządzany z wina, araku, rumu lub innego alkoholu oraz z herbaty, soku cytrynowego, cukru i przypraw korzennych. [przypis edytorski]

poncz — gorący napój alkoholowy, przyrządzany zwykle z wina lub rumu oraz z herbaty, z sokiem cytrynowym, cukrem i przyprawami korzennymi. [przypis edytorski]

poncz — gorący napój alkoholowy z herbatą. [przypis edytorski]

poncz — gorący napój na bazie alkoholu (zwykle rumu) i herbaty. [przypis edytorski]

poncz — rodzaj gorącego napoju alkoholowego. [przypis edytorski]

poncz — słodki napój z soku owocowego, wody i alkoholu. [przypis edytorski]

poncz (z ang.) — gorący napój będący mieszanką alkoholu i soku z owoców (często z dodatkiem herbaty). [przypis edytorski]

poncz (z ang.) — napój będący mieszanką alkoholu i soku z owoców. [przypis edytorski]

ponderować — rozważać. [przypis edytorski]

Pondichéry (fr.) — ob. Puducherry: miasto portowe w płd. Indiach; dawna kolonia francuska. [przypis edytorski]

ponęta — w oryginale niem. Reiz, tj. tu raczej: urok. [przypis edytorski]

poney (fr.) — kuc, niewielki koń. [przypis edytorski]

pon (gw.) — pan. [przypis edytorski]

Poniatowski, Józef (1763–1813) — bratanek Stanisława Augusta Poniatowskiego, generał, obrońca niepodległości, zwolennik Konstytucji 3 maja. [przypis edytorski]

Poniatowski, Józef (1763–1813) — książę, generał, dowódca armii koronnej Rzeczypospolitej, uczestnik insurekcji kościuszkowskiej, Wódz Naczelny Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego, marszałek Francji; zginął w czasie wojen napoleońskich pod Lipskiem. [przypis edytorski]

Poniatowski, Józef (1763–1813) — polski generał, dowódca armii koronnej Rzeczypospolitej, minister wojny i naczelny wódz wojsk polskich Księstwa Warszawskiego, członek Rady Stanu, marszałek Francji. [przypis edytorski]

Poniatowski, Józef (1763–1813) — polski generał, Wódz Naczelny Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego, marszałek Francji; zginął w czasie wojen napoleońskich pod Lipskiem. [przypis edytorski]

Poniatowski, Józef (1763–1813) — polski książę, generał, wódz naczelny wojsk polskich Księstwa Warszawskiego, marszałek Francji; bratanek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego; zginął w bitwie pod Lipskiem. [przypis edytorski]

Poniatowski, Stanisław August (1732–1798) — król Polski, ostatni ostatni władca Rzeczypospolitej Obojga Narodów. [przypis edytorski]

Poniatowski, Stanisław August (1732–1798) – ostatni król Polski (1764–1795); przyczynił się do rozwoju gospodarczego i kulturalnego kraju; organizator tzw. obiadów czwartkowych, spotkań salonu oświeceniowego w Zamku Królewskim. [przypis edytorski]

Poniatowski, Stanisław August (1732–1798) — ostatni król Polski w latach 1764-1795; przyczynił się do rozwoju gospodarczego i kulturalnego kraju. [przypis edytorski]

Poniatowski, Stanisław August (1732–1798) — ostatni król Polski w latach 1764–1795. [przypis edytorski]

po nich włosy strzygą — staroż. symbol żałoby. [przypis edytorski]

poniechać (daw., gw.) — zostawić. [przypis edytorski]

poniechać (daw.) — porzucić, zostawić. [przypis edytorski]

poniechać — porzucić, zaprzestać. [przypis edytorski]

poniechać — przestać. [przypis edytorski]

poniechać — zostawiać. [przypis edytorski]

poniechać — zostawić, nie ruszać. [przypis edytorski]

poniechać — zostawić. [przypis edytorski]

po niedojrzałe sięgać gruszki — przedwcześnie spodziewać się wyników (owoców) swoich działań. [przypis edytorski]

po niejakiej dobie — po pewnym czasie. [przypis edytorski]

Po niej rad krzesa Kozionóżka zwyrtny, Tanecznym skokiem wieńczący jej brzeg — Ajchylos, Persowie 448–449. [przypis edytorski]

po niemałych czasiech zabito kilkanaście wnuków jego — wg 2 Krl 10, 11–11 namaszczony na nowego króla Jehu z woli Boga zabił 70 synów Achaba, całą jego rodzinę razem ze slużbą. [przypis edytorski]

po niemiecku — oczywiście, jest to fikcja. Autor tworzy tu, jak i w akapicie poniżej, wizję futurologiczną. [przypis edytorski]

poniemieli — oniemieli; pozostają niemi, milczący. [przypis edytorski]

ponierazu — nieraz, niejednokrotnie. [przypis edytorski]

ponieść (gw.) — tu: pójść. [przypis edytorski]

ponieść się (gw.) — pójść. [przypis edytorski]

ponieśli [rany] — dziś popr.: odnieść rany. [przypis edytorski]

poniesą (gw.) — poniosą. [przypis edytorski]

poniesła (gw.) — poniosła. [przypis edytorski]

poniesła się (gw.) — poniosła się; tu: poszła. [przypis edytorski]

poniesły (gw.) — podniosły. [przypis edytorski]

poniesły (gw.) — poniosły. [przypis edytorski]

Ponieważ dnia bożego nie widzisz, więc ja się / Podaję za proroka, mój Teirezjasie — Tejrezjasz był ślepy. [przypis edytorski]