Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 13035 przypisów.

Porcynkuły a. Porcjunkuła — odpust zakonów franciszkańskich i związanych z nimi bernardynów obchodzony 2 lipca; od nazwy kościoła w Asyżu będącego kolebką zakonu. [przypis edytorski]

por Dios (hiszp.) — na Boga. [przypis edytorski]

poręba (gw.) — obszar, na którym wycięto drzewa w lesie. [przypis edytorski]

poręba — obszar, na którym wycięto drzewa w lesie. [przypis edytorski]

poręba — obszar w lesie powstały po wycince drzew. [przypis edytorski]

Porębowicz, Edward (1862–1937) — poeta i znakomity tłumacz, przełożył m. in. Don Juana Byrona i Boską Komedię Dantego. [przypis edytorski]

poręczem — dziś r.ż., forma N. lp: poręczą. [przypis edytorski]

poręcznik — dziś popr.: poręczyciel. [przypis edytorski]

poręka (daw.) — poręczenie, gwarancja. [przypis edytorski]

porękawiczne — opłata dla pośrednika, przez którego ręce (stąd nazwa) przechodzi transakcja między dwiema innymi osobami. [przypis edytorski]

poredzając (gw.) — poradzając; tu: rozmawiając. [przypis edytorski]

poredziła (gw.) — poradziła; poradzić tu: zdołać, dać radę. [przypis edytorski]

poredził (gw.) — poradził; poradzić tu: zdołać, dać radę. [przypis edytorski]

Porewit — bóg o pięciu twarzach czczony na Rugii. [przypis edytorski]

Po rewolucji rosyjskiej, gdy zamajaczył cień wolności… — mowa o rewolucji rosyjskiej 1905 roku, serii wystąpień robotniczych w Rosji i w Królestwie Polskim skierowanych przeciwko absolutyzmowi carskiemu oraz uciskowi przemysłowców. W wyniku rewolucji Mikołaj II powołał pierwszy parlament rosyjski (Dumę Państwową), zezwolił ma działanie partii politycznych i stowarzyszeń, przyznał autonomię Wielkiemu Księstwu Finlandii. [przypis edytorski]

po rewolucji — tj. po powstaniu listopadowym 1830 roku. [przypis edytorski]

Porfir a. Porfiriusz (233–305) — gr. filozof i astrolog, komentator i propagator filozofii Platona. [przypis edytorski]

Porfiriusz z Tyru, gr. Porphyrios (ok. 234–ok. 305) — filozof neoplatoński, uczeń Plotyna; autor dzieła Isagoge, standardowego podręcznika logiki Arystotelesa przez całe średniowiecze; polemizował z chrześcijaństwem. [przypis edytorski]

porfirogeneta (z gr. porphýra: purpura oraz gennētós: urodzony) — tytuł w greckojęzycznym Cesarstwie Wschodniorzymskim (ze stolicą w Konstantynopolu), nadawany synowi urodzonemu po wstąpieniu ojca na tron. [przypis edytorski]

porfir — rodzaj twardej skały wulkanicznej. [przypis edytorski]

porfir — skała magmowa składająca się z drobnoziarnistego ciasta skalnego, w którym są osadzone wykrystalizowane wcześniej duże kryształy. [przypis edytorski]

porfir (z gr. porphyra: purpura) — efektowna skała magmowa składająca się z jednorodnej lub drobnoziarnistej masy (ciasta skalnego), w której tkwią powstałe wcześniej prakryształy. [przypis edytorski]

Pornic — miasteczko w Bretanii w płn-zach. Francji; w XIX w. popularne kąpielisko. [przypis edytorski]

Pornik — popr. Pornic: miejscowość w zach. Francji, nad Atlantykiem, w departamencie Loara Atlantycka. [przypis edytorski]

pornografi — dziś popr. forma lm: pornografowie. [przypis edytorski]

porównać się — zrównać się. [przypis edytorski]

porównać — tu: zrównać. [przypis edytorski]

porównanie — tu: zrównanie. [przypis edytorski]

po równie (daw.) — dziś: po równo. [przypis edytorski]

po równu (daw.) — w równym stopniu, tak samo; równie; tu: zarówno. [przypis edytorski]

po równu — dziś popr.: po równo. [przypis edytorski]

porównują Katona cenzora z Katonem młodszym — żyjący w czasach wojen punickich Katon Starszy (234–149 p.n.e.), zwany też Cenzorem, był pradziadem żyjącego u schyłku republiki, skonfliktowanego z Juliuszem Cezarem, Katona Młodszego (95–46 p.n.e.). Obaj nosili to samo imię: Marcus Porcius Cato, w historiografii rozróżniani są po przydomku. [przypis edytorski]

porównywać — tu: rozstrzygać. [przypis edytorski]

porównywa — dziś popr. forma 3os. lp cz.ter.: porównuje. [przypis edytorski]

porównywa — dziś popr. forma 3 os. pl. cz.ter.: porównuje. [przypis edytorski]

porównywa — dziś popr. forma: porównuje. [przypis edytorski]

porównywając — dziś popr.: porównując. [przypis edytorski]

porównywaj (daw.) — dziś popr. forma: porównuj. [przypis edytorski]

porównywałem dwie głów — dziś popr. składnia: porównywałem dwie głowy. [przypis edytorski]

porównywam — dziś popr. forma 1 os. lp cz.ter.: porównuję. [przypis edytorski]

porównywamy — dziś częściej: porównujemy. [przypis edytorski]

porównywując — dziś popr.: porównując. [przypis edytorski]

porównywują — dziś popr.: porównują. [przypis edytorski]

poróżnić się — pokłócić się. [przypis edytorski]

poróżnić się — posprzeczać się, pokłócić się. [przypis edytorski]

porogi, właśc. porohy (ukr. пороги) — progi wodne w dolnym biegu Dniepru, dziś już nieistniejące grzebienie skalne w poprzek nurtu rzeki, które sprawiały, że Dnieprem mogły pływać łodzie tylko bardzo doświadczonych żeglarzy, przeważnie Kozaków. [przypis edytorski]

poroh (ukr. поріг, lm пороги: próg) — naturalna zapora skalna na rzece, uniemożliwiająca swobodną żeglugę. Porohy Dniepru dawały obeznanym z nimi Kozakom przewagę nad ich wrogami i ochronę. Od nich pochodzi nazwa kozackiej ostoi, Zaporoża. W latach 30. XX w. w miejscu porohów na Dnieprze utworzono sztuczny zbiornik wodny, zasilający Dnieprowską Elektrownię Wodną. [przypis edytorski]

poroh (ukr.: próg) — naturalna zapora skalna na rzece, uniemożliwiająca swobodną żeglugę. Porohy Dniepru dawały obeznanym z nimi Kozakom przewagę nad ich wrogami i ochronę. Od nich pochodzi nazwa kozackiej ostoi, Zaporoża. [przypis edytorski]

porohy — naturalna zapora skalna na rzece, uniemożliwiająca swobodną żeglugę; kraina poniżej porohów Dniepru nazywała się w XVI-XVIII w. Niżem albo Zaporożem i była zamieszkana przez społeczność Kozaków zaporoskich. [przypis edytorski]

porohy — tu: zapory; pierwotnie: naturalne progi na rzece. [przypis edytorski]

Poroniec — wł. Wierchporoniec a. Wierch Poroniec, grzbiet górski w Tatrach o wys. 1105 m n.p.m. [przypis edytorski]

Poronin — wieś w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim. [przypis edytorski]

porość — dziś: porosnąć. [przypis edytorski]

poroście (starop. forma) — porośnie; urośnie. [przypis edytorski]

porozkiełznany — porozwiązywany. [przypis edytorski]

porozmiatane — porozrzucane, od: miotać — rzucać. [przypis edytorski]

[Porozrzucane. Leśny skrywał je manowiec.] — wers dopisany przez tłumacza. W oryginale brakuje tu fragmentu tekstu. [przypis edytorski]

porozsełam — porozsyłam. [przypis edytorski]

poroztwierane — dziś popr.: pootwierane. [przypis edytorski]

porozumienie (tu daw., być może błąd zamiast: dorozumienie) — domysł, przypuszczenie. [przypis edytorski]

porozumienie — tu: podejrzenie, pomówienie, oskarżenie. [przypis edytorski]

Porphyra laciniata — szkarlatnica postrzępiona; gatunek glona należącego do krasnorostów. [przypis edytorski]

porphyrogen (gr. porphýra: purpura, gennētós: urodzony) — porfirogeneta, dosł. „urodzony w purpurze” (porphyrogénnētos), syn urodzony po wstąpieniu ojca na tron. [przypis edytorski]

por. s. 218, w. 23 i n. — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment: „(…) wreszcie jej obłąkanie, chociaż Strumieński wątpił, czy było ono wynikiem nieszczęśliwego połogu, czy jej całego usposobienia, a nawet czy było w ogóle obłąkaniem (bo zachowywała się wprawdzie dziwnie (?), ale oczywistych nonsensów nie robiła)” (rozdział XI). [przypis edytorski]

Por. s. 90, 188 w. 2, s. 257 w. 22 — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajdują się fragmenty: „Traktował miłość jak rzecz religijną (…)” (rozdział XI), „wszystko jedno, z kim zadowala niższe kategorie swych uczuć” (rozdział IX), „Innym jednak razem mówił sobie, że jak wśród roślin, tak wśród ludzi nie ma miłości, są tylko prawa natury” (rozdział XIII). [przypis edytorski]