Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 115559 przypisów.

onosacieć — zapaść na nosaciznę, chorobę bydła. [przypis edytorski]

ono (starop. forma) — to, owo. [przypis edytorski]

ono (starop.) — owo, to. [przypis edytorski]

ono (starop.) — tu: oto. [przypis edytorski]

ono wszech niebezpieczeństw zbawiając — wybawiając je ze wszystkich niebezpieczeństw. [przypis edytorski]

Onoż ci on Adam, który chciał być jako jeden z nas, wiedząc złe i dobre — por. Rdz 3, 22 (Bóg mówi, że człowiek stał się już „jak jeden z nas”, gdyż zna dobro i zło, i dlatego wygania ludzi z ogrodu, żeby nie zerwali owocu także z drzewa życia, dzięki czemu żyliby na wieki). [przypis edytorski]

onoż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy ono. [przypis edytorski]

on peut le dire — można tak powiedzieć. [przypis edytorski]

on, po onym (daw.) — ten, po tym. [przypis edytorski]

on revient toujours a ses premiers amours (fr.) — zawsze się wraca do pierwszej miłości. [przypis edytorski]

ONR — Obóz Narodowo Radykalny, skrajnie prawicowa organizacja polityczna w II Rzeczypospolitej, założona w 1934 roku i w tym samym roku zdelegalizowana, potem działająca nielegalnie. ONR przejawiał tendencje faszystowskie. [przypis edytorski]

ONR — Obóz Narodowo-Radykalny, skrajnie prawicowe ugrupowanie polityczne o charakterze faszystowskim, założone 14 kwietnia 1934 przez młodzieżowych działaczy organizacji Obóz Wielkiej Polski, rozwiązane 10 lipca 1934 przez sanacyjne władze państwowe, potem działające nielegalnie. [przypis edytorski]

on się (…) sądzi kneziem — uważa się za kniazia. [przypis edytorski]

On skarży się na ciemność mej mowy — istnieje też inna redakcja tego wiersza, rozpoczynająca się od słów „Ty skarżysz się na ciemność mojej mowy”. [przypis edytorski]

on sobie podoba z nami (daw.) — spodoba mu się u nas. [przypis edytorski]

on (starop.) — ten, ów; w on frasunek srogi: w tym ciężkim zmartwieniu. [przypis edytorski]

on (starop.) — tu: tamten, ów. [przypis edytorski]

Ontario — jezioro na pograniczu Kanady i Stanów Zjednoczonych, najmniejsze i wysunięte najdalej na wschód w kompleksie pięciu Wielkich Jezior Ameryki Północnej. [przypis edytorski]

on tego nie uważał — dziś: on na to nie zważał. [przypis edytorski]

ontogeneza — rozwój osobniczy, od powstania osobnika do śmierci. [przypis edytorski]

ontogenia — nauka o ontogenezie, rozwoju osobniczym organizmów. [przypis edytorski]

ontogenia — nauka o rozwoju osobniczym. [przypis edytorski]

On to powiadomił mnie… — w październiku 1762 Rousseau został zawiadomiony o śmierci pani Warens (zmarła 29 lipca). [przypis edytorski]

on (tu daw.) — ten, ów. [przypis edytorski]

on — tu: ów, ten. [przypis edytorski]

on — tu: ten, ów. [przypis edytorski]

onuca — pas tkaniny do owijania stopy. [przypis edytorski]

onuca — prostokątny kawałek tkaniny do owijania stopy, chroniący przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

onuca — tkanina lniana (późn. bawełniana) w kształcie kwadratu a. prostokąta, którą owijano stopy, by chronić je przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

onuce — tkanina lniana (późn. bawełniana) w kształcie kwadratu a. prostokąta, którą owijano stopy, by chronić je przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

onuczki — dziś popr.: onucki, onuce; onuca to prostokątny kawałek tkaniny do owijania stopy, chroniący przed zimnem i otarciami od obuwia; dziś onuce zastąpione zostały przez skarpety. [przypis edytorski]

onus, oneris (łac.) — ciężar, obciążenie; tu M. lm onera: ciężary, obciążenia. [przypis edytorski]

onus probandi (łac.) — ciężar dowodu. [przypis edytorski]

On veut que les malheureux soient parfaits (fr.) — Żąda się od nieszczęśliwych, aby byli doskonali. [przypis edytorski]

On… Wódz Narodu! — nawiązanie do postaci Józefa Piłsudskiego. [przypis edytorski]

on, w onym (daw.) — ten, w tym. [przypis edytorski]

On w stolicy owłada dział mur… — Juliusz Słowacki, Kordian (część Przygotowanie). [przypis edytorski]

ony chrześcijany Piotr ś. nazwał kapłaństwem królewskim — 1 P 2, 9. [przypis edytorski]

ony (gw.) — oni. [przypis edytorski]

onyks — kamień półszlachetny o naprzemianległych warstewkach białych i czarnych lub ciemnobrunatnych. [przypis edytorski]

onyks — pasiasty kamień półszlachetny. [przypis edytorski]

onymć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą „-ć”; znaczenie: tym właśnie. [przypis edytorski]

ony (starop.) — dziś: one. [przypis edytorski]

ony (starop. forma) — te, one [okręty]. [przypis edytorski]

ony (starop. forma) — te, owe [mowy]. [przypis edytorski]

ony (starop. forma) — te. [przypis edytorski]

ony (starop.) — te, owe. [przypis edytorski]

onże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy on. [przypis edytorski]

Onże to — czy to on. [przypis edytorski]

On z Czehryna prijichaw. Tam Lachiw riżut (ukr.) — On z Czehryna przyjechał. Tam Polaków zabijają. [przypis edytorski]

onze, douze, treize (fr.) — jedenaście, dwanaście, trzynaście. [przypis edytorski]

o odwrócenie kielicha modli się — nawiązanie do Ewangelii, według której Jezus miał tuż przed uwięzieniem, które w efekcie doprowadziło do jego męczeńskiej śmierci, modlić się do Boga tymi słowami („odwróć ode mnie ten kielich”) o uniknięcie okrutnego losu, który przeczuwał. [przypis edytorski]

O odzyskaniu królestwa polskiego przez Kazimierza, który był mnichem — dodatek po przecinku każe wątpić, czy tytuł pochodzi od kronikarza: legenda o tym, że Kazimierz Odnowiciel był najpierw mnichem, zanim wstąpił na tron, szerzy się od połowy XIII w. (wzmiankowana w Żywocie św. Stanisława); Gall Anonim pisze, że Kazimierz był wychowany w klasztorze, ale nie wspomina, że był zakonnikiem. [przypis edytorski]

oolityczna skała a. oolit (geol.) — skała osadowa zbudowana z kulistych ziaren scementowanych spoiwem; z gr. oon: jajo. [przypis edytorski]

Oo, moja dolo nieszczęsna — po com ja syna zrodziła?!Iliada XVII 54, lament Tetydy, która przewiduje, że jej syn, Achilles, zginie w walce. [przypis edytorski]

o onych przodkoch naszych, o co je wężowie ogniści kąsali — Lb 21, 6 (była to kara za szemranie przeciwko Mojżeszowi i Bogu). [przypis edytorski]

o onym nędznym królu, o Achabie, który k'woli żenie dał zabić niewinnego człowieka o własną winnicę jego (…) — Krl, 21–22, 38. [przypis edytorski]

opactwo — tu: opactwo benedyktynów w Tyńcu (dziś: w płd.-zach. części Krakowa), najstarszy z istniejących klasztorów w Polsce, znajdujące się na wapiennym Wzgórzu Klasztornym nad Wisłą, ufundowane przypuszczalnie przez Kazimierza I Odnowiciel w 1044, po kryzysie młodego państwa wywołanym pogańskim buntem i czeskim najazdem. [przypis edytorski]

Opactwo — tu: Opactwo Westminsterskie (ang. Westminster Abbey), wielki gotycki kościół w Londynie, tradycyjne miejsce koronacji i pochówku królów Anglii; jego dwie wieże, w stylu neogotyckim, dobudowano w latach 1722–1745. [przypis edytorski]

Opactwo Westminsterskie (ang. Westminster Abbey; The Collegiate Church of St Peter, Westminster) — kolegiata św. Piotra w Westminsterze, należąca do najważniejszych świątyń anglikańskich, obok katedry w Canterbury i katedry św. Pawła w Londynie; założenie opactwa datuje się na rok 1066 za czasów Wilhelma Zdobywcy; miejsce koronacji i pochówku królów Anglii. [przypis edytorski]

Opactwo Westminsterskie (ang. Westminster Abbey) — wielki gotycki kościół w Londynie, tradycyjne miejsce koronacji i pochówku królów Anglii. [przypis edytorski]

opacznie (daw.) — źle, na odwrót. [przypis edytorski]

opacznie — na opak, na odwrót. [przypis edytorski]

opacznie — na opak, odwrotnie niż było. [przypis edytorski]

opaczność — robienie lub rozumienie na opak, odwrotnie, inaczej niż należy. [przypis edytorski]

opaczny — robiony na opak, odwrotnie, inaczej niż należy. [przypis edytorski]

opaczny — tu: fałszywy. [przypis edytorski]

opadnąć — dziś popr.: opaść. [przypis edytorski]

opak (daw.) — w odwrotną stronę; por.: na opak. [przypis edytorski]

opak (starop.) — na opak, opacznie, odwrotnie. [przypis edytorski]

opałka (gw.) — tu: duża płócienna torba. [przypis edytorski]

opalaczył sia (z ros. ополячиться) — o Rosjaninie: upodobnić się do Polaka, spolaczeć, przesiąknąć polską kulturą. [przypis edytorski]