Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
Footnotes
By first letter: all | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
By type: all | author's footnotes | Wolne Lektury editorial footnotes | source editorial footnotes | translator's footnotes
By qualifier: all | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czeski | dawne | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
By language: all | polski
3976 footnotes found
terras tractusque maris coelumque profundum (łac.) — ziemie, głębie mórz i bezkres nieba. [przypis edytorski]
terrigena (łac.) — mieszkaniec (tej) ziemi. [przypis edytorski]
terror (łac.) — przerażenie, strach. [przypis edytorski]
terror, terroris (łac.) — strach, trwoga, przerażenie. [przypis edytorski]
tertio (łac.) — po trzecie. [przypis edytorski]
tertio (łac.) — po trzecie. [przypis edytorski]
tertio voto (łac.) — z trzeciego małżeństwa. [przypis edytorski]
tertium associationis magneticae (łac.) — trzeci element związku magnetycznego. [przypis edytorski]
tertium comparationis a. principium comparationis (łac.) — podstawa porównania, umożliwiająca przeprowadzenie porównania część wspólna zjawisk. [przypis edytorski]
tertium non datur (łac.) — dosł. trzecie nie jest dane; nie ma trzeciej możliwości. [przypis edytorski]
tertium non datur (łac.) — trzecia możliwość nie istnieje. [przypis edytorski]
Tertium non datur (łac.) — trzeciej możliwości nie ma. [przypis edytorski]
tertius heres non gaudebit (łac.) — trzeci spadkobierca nie będzie się cieszył. [przypis edytorski]
testimonium (łac.) — świadectwo. [przypis edytorski]
teurgus (z łac.) — cudotwórca, czarodziej, mag. [przypis edytorski]
teutoński (z łac.) — germański, niemiecki. [przypis edytorski]
thema quaestionis (łac.) — temat sporu. [przypis edytorski]
Thesaurus Magicus (łac.) — skarbiec magiczny. [przypis edytorski]
Tiarnaglofi erat eorum victoriae deus qui cum iis in expedicionibus ibat (łac.) — Tiarnaglofi był dla nich bogiem zwycięstwa i chadzał z nimi na wyprawy. [przypis edytorski]
tibi decus, salus, ave (łac.) — fragmenty modlitewnych apostrof: Tobie sława, zbawienie, chwała. [przypis edytorski]
Tibi sunt Malchut et Geburah et Chesed per aeonas! (łac.) — Niech przez eony staną na twoje usługi Malchut i Geburah i Chesed. [przypis edytorski]
timeo Danaos et dona ferentes (łac.) — obawiam się Greków, nawet gdy niosą dary; łacińska sentencja, fragment Eneidy Wergiliusza (II, 49); nawiązanie do zdradzieckiego „daru”, jakim był koń trojański. [przypis edytorski]
timeo qui nocuere deos (łac.) — obawiam się tego, kto szkodzi bogom (Owidusz, Tristia I, 1). [przypis edytorski]
tinktura (z łac.) — maść. [przypis edytorski]
tirannus (łac.) — tyran. [przypis edytorski]
titulo quarto czy quinto (łac.) — w pararafie czwartym lub piątym. [przypis edytorski]
tollere vocem (łac.) — podniósłszy głos. [przypis edytorski]
tomba (wł., z łac. tumba) — grób. [przypis edytorski]
torpor intellectualis (łac.) — otępienie (odrętwienie) intelektualne. [przypis edytorski]
totius nobilitatis (łac.) — całej sztachty. [przypis edytorski]
tractus urogenitalis (łac., med.) — kanał moczowo-płciowy. [przypis edytorski]
tradycja (daw., z łac.) — tu: przekazanie (długu). [przypis edytorski]
traktament (z łac.) — poczęstunek. [przypis edytorski]
transcendować (z łac.) — przekraczać. [przypis edytorski]
transfiguracja (z łac.) — przemiana (w teologii katolickiej: przemiana hostii w ciało i krew Chrystusa). [przypis edytorski]
transformista (z łac. transformatio: przekształcenie) — aktor szybko zmieniający za kulisami kostium i charakteryzację, grający kilka ról w jednym przedstawieniu. [przypis edytorski]
transito (łac.) — tu: to, co przechodzi. [przypis edytorski]
translokacja (z łac.) — przeniesienie. [przypis edytorski]
transponować (z łac.) — przekładać. [przypis edytorski]
transsubstancjacja (z łac.) — przeistoczenie; w teologii katolickiej przemiana substancji podczas Eucharystii: chleba w ciało, a wina w krew Chrystusa. [przypis edytorski]
Tres faciunt collegium (łac.) — trzech tworzy zespół (rzymska formuła prawna, zgodnie z którą zgromadzenie przynajmniej trzech osób posiada moc prawną, np. jako stowarzyszenie, komisja itp.). [przypis edytorski]
Trevirianum (łac.) — mowa o Trewirze (niem. Trier), mieście w zachodnich Niemczech, założonym jeszcze w czasach Imperium Rzymskiego. [przypis edytorski]
triangulus ascendens (łac.) — trójkąt o wierzchołku skierowanym ku górze. [przypis edytorski]
triangulus magneticus (łac.) — trójkąt magnetyczny. [przypis edytorski]
tribuni plebis (łac.) — trybuni ludowi (urząd w staroż. Rzymie). [przypis edytorski]
triclinium (łac.) — sala jadalna, u Greków trójkątny stół jadalny. [przypis edytorski]
triclinium (łac.) — sala jadalna w staroż. domu rzymskim. [przypis edytorski]
Triformis (łac.) — trójkształtna; Hekate była przedstawiana jako trzy postacie lub posąg o trzech głowach. [przypis edytorski]
triklinium a. triclinium (łac.) — sala jadalna, u Greków: trójkątny stół jadalny. [przypis edytorski]
tripudia (łac.) — tańce wojenne oparte na trzech krokach. [przypis edytorski]
triumwirat (łac.) — dosł. „władza trzech mężów”; w starożytnym Rzymie I triumwirat został zawiązany w roku 60 p.n.e. przez Gnejusza Pompejusza, Gajusza Juliusza Cezara i Marka Krassusa; po śmierci tego ostatniego dwaj pozostali triumwirowie stoczyli ze sobą wojnę, zakończoną zwycięstwem Cezara. [przypis edytorski]
trochanter major, minor (łac., med.) — terminy anatomiczne: krętarz większy i mniejszy, części kości udowej. [przypis edytorski]
Tros Rutulusve fuat (łac.) — bez różnicy, czy był to swój czy obcy (cytat z Eneidy Wergiliusza). [przypis edytorski]
trutynować (z łac.) — rozważać. [przypis edytorski]
tu autem (łac.) — ty natomiast. [przypis edytorski]
tuba marina (łac.) — trąba morska. [przypis edytorski]
Tu felix, Cinna (łac.) — jesteś szczęściarzem, Cinno. [przypis edytorski]
tumor (łac.) — guz nowotworowy. [przypis edytorski]
tumor paedagogicus, właśc. timor paedagogicus (łac.) — gra słów, zamiast timor paedagogicus: lęk przed nauczycielem (tj. szacunek dla autorytetu), dowcipny autor listu pisze tumor: guz. [przypis edytorski]
tumult (daw.; z łac. tumultus: zgiełk, rozruch) — zamieszki (często na tle wyznaniowym); zamieszanie, zamęt; tu forma zdr.: tumulcik. [przypis edytorski]
tumult (daw., z łac. tumultus: zgiełk, zamęt, starcie) — rozruchy, zamieszki. [przypis edytorski]
tumult (z łac.) — zamieszanie. [przypis edytorski]
tunc (łac.) — wtedy, wówczas. [przypis edytorski]
turbacja (z łac.) — zmartwienie. [przypis edytorski]
turbować się (daw., z łac.) — martwić się. [przypis edytorski]
turnus a. per turnum (łac.) — kolej, ustalona kolejność wykonywania jakiejś czynności, np. głosowania. [przypis edytorski]
tutor (daw., z łac.) — opiekun, wychowawca. [przypis edytorski]
tutor (łac.) — opiekun. [przypis edytorski]
Tuum fac nec respicias finem (łac.) — czyń swoje, nie myśl o końcu; rób swoje, nie patrz końca. [przypis edytorski]
Tuum fac nes respicias finem (łac.) — Rób swoje i nie patrz końca. [przypis edytorski]
tuum (łac.) — twoje. [przypis edytorski]
ubikacja (daw., z łac.) — miejsce; pomieszczenie. [przypis edytorski]
ubikacja (z łac.; daw.) — miejsce. [przypis edytorski]
ubikacja (z łac.) — tu daw.: pomieszczenie, salka. [przypis edytorski]
ubikacja (z łac. ubicato: usytuowany, umiejscowiony) — tu: miejsce. [przypis edytorski]
ubi leones (łac.) — [tam] gdzie [mieszkają] lwy; starożytne wyrażenie oznaczające nieznane kraje. [przypis edytorski]
ubi leones (łac.) — tam, gdzie [mieszkają] lwy; zwrot oznaczający dalekie, nieznane krainy. [przypis edytorski]
ubi pater sum, ibi Patria (łac.) — gdzie jestem ojcem, tam (moja) ojczyzna. [przypis edytorski]
udelektować (z łac. delectare) — sprawić przyjemność, rozkosz. [przypis edytorski]
udeterminowane (łac.) — postanowione. [przypis edytorski]
ukontentowanie (daw., z łac.) — zadowolenie. [przypis edytorski]
ukontentowanie (z łac.) — zadowolenie. [przypis edytorski]
ukontentowanie (z łac.) — zadowolenie, radość. [przypis edytorski]
Ulixes (łac.) — Ulisses, Odyseusz. [przypis edytorski]
ultima ratio (łac.) — ostatni argument, środek ostateczny. [przypis edytorski]
ultima ratio theologorum (łac.) — ostateczny argument teologów. [przypis edytorski]
Ultima Thule (łac.) — wg staroż. Greków wyspa położona na północ od Brytanii, uchodząca za kraniec świata, niekiedy identyfikowana z Islandią. [przypis edytorski]
ultimatum (z łac. ultimus: ostatni) — ostateczna propozycja, żądanie. [przypis edytorski]
ultissimum (łac.) — najbardziej ostateczne. [przypis edytorski]
ultramontanizm (z łac. ultramontanus: znajdujący się za górami) — pogląd głoszący, że polityka lokalnych kościołów rzymskokatolickich powinna być podporządkowana decyzjom papieża (którego siedziba znajduje się stale w Watykanie, a więc „za górami”; stąd nazwa); ultramontanizm jest więc stanowiskiem oznaczającym usztywnienie doktryny Kościoła katolickiego oraz centralizację władzy kościelnej. [przypis edytorski]
ultramontanizm (z łac. ultramontanus: znajdujący się za górami) — pogląd głoszący, że polityka lokalnych kościołów rzymskokatolickich powinna być podporządkowana decyzjom papieża (którego siedziba znajduje się stale w Watykanie, a więc „za górami”; stąd nazwa); ultramontanizm jest więc stanowiskiem oznaczającym usztywnienie doktryny kościoła katolickiego oraz centralizację władzy kościelnej; jego powstanie jako prądu myślowego wiąże się z wystąpieniem papieża Piusa VI potępiającym rewolucyjną Francję w 1791 r., a głównym teoretykiem ultramontanizmu był Joseph de Maistre (1753–1821); ultramontańska dusza przen.: dusza niezwykle religijna, dusza dewotki. [przypis edytorski]
ultra posse nemo obligatur (łac.) — nikt nie jest zobowiązany czynić więcej, niż może. [przypis edytorski]
Umbilicus Orbis terrarum (łac.) — pępek całego świata (dosł.: kręgu ziemi); na Forum Romanum w Rzymie stał okrągły, ceglany monument, zwany Umbilicus urbis Romae (pępek miasta Rzymu), wyznaczający centrum miasta; w tym samym miejscu znajdowała się podziemna struktura o nazwie Mundus (świat), uważana za wejście do podziemnej krainy zmarłych. [przypis edytorski]
umbra (łac.) — cień; duch (zmarłego). [przypis edytorski]
unanimitate (łac.) — jednogłośnie, jednomyślnie. [przypis edytorski]
unanimitate (łac.) — jednogłośnie. [przypis edytorski]
unanimitate (łac.) — jednomyślnie, jednogłośnie. [przypis edytorski]
una poenitentium (łac.) — jedna z pokutnic. [przypis edytorski]
una salus victis nullam sperare salutem. (łac.) — jedyny ratunek zwyciężonych: nie spodziewać się znikąd ratunku. (Wergiliusz, Eneida II, w. 354). [przypis edytorski]
unctuarium (łac.) — pomieszczenie w łaźni służące do masażu i namaszczania ciała. [przypis edytorski]