Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 464 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | łacina, łacińskie | mitologia germańska | mitologia grecka | niemiecki | poetyckie | potocznie | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski
Według języka: wszystkie | English | français | lietuvių | polski
Znaleziono 1284 przypisów.
no restrain (ang.) — nie więzić, nie ograniczać. [przypis redakcyjny]
Norfocya — hrabstwo Norfolk w Anglii. [przypis redakcyjny]
Normandczycy — mieszkańcy Normandii. [przypis redakcyjny]
Normandczycy — mieszkańcy Normandii w płn.-zach. Francji. [przypis redakcyjny]
Normandowie — mieszkańcy Normandii. [przypis redakcyjny]
Normand — Robert, książę normandzki. [przypis redakcyjny]
Normandzi — mieszkańcy Normandii w płn.-zach. Francji. [przypis redakcyjny]
Norwejczykowie — mieszkańcy Norwegii. [przypis redakcyjny]
norycki król — Manilard, król Norycji, przekręcone zapewne z Nigrycja (w głębi Afryki). [przypis redakcyjny]
norymberski sklep — sklep z drobną galanterią. [przypis redakcyjny]
nosiad — (żartobliwy nowotwór) noszący. [przypis redakcyjny]
nosić po kolędzie (starop.) — uwodzić, swego zysku szukać. [przypis redakcyjny]
nosić — tu: znosić. [przypis redakcyjny]
nos numerus sumus et fruges consumere nati (łac.) — my zera tylko i po to na świecie, żeby chleb zjadać (Horacy, Listy, I, 1, 27). [przypis redakcyjny]
noszenie (daw.) — [tu:] to, co się nosi, na szyi zwłaszcza, medalion. [przypis redakcyjny]
notabene (łac.) — dosłownie: „dobrze zauważ”; używane w znaczeniu: „warto zaznaczyć”. [przypis redakcyjny]
Notabene (łac. nota bene) — zapamiętaj dobrze, zauważ. [przypis redakcyjny]
notabene (z łac.) — dosł.: zauważ dobrze; tu: w dodatku. [przypis redakcyjny]
nota linguae (łac.) — znak za język. [przypis redakcyjny]
Not all the spells which I have obtained have been equally well translated and commented upon. This one, although very valuable, for it is one of the spells of the old chief Maniyuwa, and one which had been recited when his corpse was brought over from Dobu by his son Maradiana, was obtained early in my ethnographic career, and Gomaya, Maradiana's son, from whom I got it, is a bad commentator. Nor could I find any other competent informant later on, who could completely elucidate it for me. [przypis redakcyjny]
notam morum (łac.) — znak za obyczaje [ocena z zachowania]. [przypis redakcyjny]
nota (z łac.) — znak przewinienia. [przypis redakcyjny]
Notera (…) i Guitona — Notar i Guitone, spółcześni Dantemu, oba nędzne wierszoklety. [przypis redakcyjny]
Notre–Dame — słynna katedra paryska pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, na wyspie Cite na Sekwanie, arcydzieło sztuki gotyckiej (w. XII–XIV). Posiada dwie wieże wys. 68 m. [przypis redakcyjny]
Notre Dame (z fr. nasza pani) — katedra w Paryżu pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, jedna z najstarszych świątyń Francji i zarazem najdoskonalsze dzieło wczesnego gotyku, budowana od 1163 r. do 2 poł. XIII w. [przypis redakcyjny]
Notus — wiatr południowy. [przypis redakcyjny]
nous invoquerons l'aide de Dieu, et la querelle vidée, les cloches funèbres sonneront — La noblesse polonaise est toute égale, n'y ayant entre eux aucune supériorité… toutes les terres des nobles sont possédées sans titres de fiefs ni arrière-fiefs, de façon qu'un pauvre gentilhomme ne s'estime pas moins qu'un autre beaucoup plus riche que soy. Quand ils pensent avoir été offensés, ils assemblent tous leurs amis avec les plus courageux de ses sujets, et chemine avec plus de force qu'ils peuvent à la campagne, afin que s'il rencontre leur ennemi, ils le choquent et battent s'ils peuvent, et ne mettent bas les armes qu'ils ne soient battus, ou que quelques amis communs ne soient entrevenus, et ne les aye mis d'accord, et au lieu d'un sabre, ne leur aye mis en main un grand verre plein de la liqueur de Toquaye (Tokai, en Hongrie), pour boire à la santé les uns des autres (Beauplan). On ne s'étonnera donc pas, si le poète a mis dans la bouche du Porte-Glaive des menaces adressées au palatin, plus puissant que lui par ses seules fonctions. [przypis redakcyjny]
novae spes sementis, jugo scandit roseo medii fastigia coeli (łac.) — nadzieja nowego posiewu na różanym wozie wstępuje na szczyt niebios. [przypis redakcyjny]
Novara — pod Novarą Włosi ponieśli w r. 1849 klęskę od Austriaków pod wodzą marszałka Radetzkiego. [przypis redakcyjny]
Novello — syn hrabi Gwidona z Baitifole, zamordowany był przez jednego z członków rodziny Bostoli. [przypis redakcyjny]
Novembris (łac.) — listopada. [przypis redakcyjny]
noviluniorum (łac.) — nowiów. [przypis redakcyjny]
novitatem (łac.) — rzecz nowa, niebywała. [przypis redakcyjny]
noviter (łac.) — świeżo. [przypis redakcyjny]
Nową rzeczpospolitą — dialog Platona Rzeczpospolita był pierwszą w literaturze utopią polityczną. [przypis redakcyjny]
Nowa rózga — syn Achillesa, Neoptolemos. [przypis redakcyjny]
Nowego Napoleona wsadzili do prochowni — zamach stanu Ludwika Napoleona w r. 1840 nie powiódł się. Ludwik Napoleon został wzięty do niewoli, skazany przez Izbę Parów na dożywotnie więzienie i 7 października 1840 r. osadzony w twierdzy Ham (w północnej Francji). Prochownią nazywano więzienie w Warszawie, które mieściło się w dawnej prochowni przy ulicach Rybaki i Boleść. [przypis redakcyjny]
nowe pojęcia zajęły miejsce dawnych, zużytych (…) — Lud polski w emigracji 1835–1846, Jersey 1854, s. 4. [przypis redakcyjny]
nowe zamki — Pasek, posłyszawszy od uczestnika tej wyprawy coś o Nowych Zamkach (Neuhäusel, Érsekújvár), zrobił z tego nowe zamki, pobudowane przez Turków; tymczasem jest to stara forteca, często wspominana w wojnach tureckich, zdobyta przez Turków jeszcze w r. 1663, a odzyskana przez ks. Karola lotaryńskiego w 1685 r. [przypis redakcyjny]
nowicjatu — okresu próby, przygotowania. [przypis redakcyjny]
nowicjusz — człowiek nowy, który niedawno wziął się do jakiejś pracy. [przypis redakcyjny]
Nowinaż to pogaństwu, co w swym interesie — od w. 763 do końca Brückner znów opiera się na autografie. [przypis redakcyjny]
nowocześni autorzy, którzy mieli własne systemy — ksiądz Dubos i ci, którzy przyszli po nim. [przypis redakcyjny]
nowocześni autorzy, którzy mieli własne systemy, (…) wyciągnęli stąd ten wniosek, że nasi królowie z dwóch pierwszych dynastii zajęli miejsce cesarzy rzymskich i nic nie zmienili w ich rządzie — patrzcie słabość argumentów księdza Dubos; zwłaszcza wniosek, jaki wyciąga z Grzegorza z Tours o sprzeczce jego kościoła z królem Charybertem. [przypis redakcyjny]
nowo — po raz pierwszy. [przypis redakcyjny]
nowożenia (daw.) — nowożeniec. [przypis redakcyjny]
Nowydwór — dobra królewskie w pobliżu Grodna. [przypis redakcyjny]
nowy, jeszcze nie wykończony sklep… — nowy sklep Wokulskiego umieścił Prus na Krakowskim Przedmieściu pod nr 7 (tzw. „dom Grodzickiego”). Dom ten, wypalony w 1944 r., obecnie został odbudowany. [przypis redakcyjny]
nowym błazeńskim pomysłem — aluzja do różnych efekciarskich demonstracji wojennych i politycznych pisarza. [przypis redakcyjny]
nowy Tytan — według mitologii starożytnej walczący z Zeusem Olbrzymi (już w starożytności myleni często z Tytanami) spiętrzyli szczyt Pelion na górze Ossie, aby dostać się na Olimp. [przypis redakcyjny]
Nowy więzień — pieniądze wiezione przez skąpca na pożyczki dla paniczów trwoniących je na balach i redutach. [przypis redakcyjny]
Nowy Zjazd biegł od Placu Zamkowego do żelaznego mostu na Wiśle i tworzył rodzaj wiaduktu na arkadach, w połączeniu z nasypem ziemnym (wiadukt Pancera). Nowy Zjazd był bardzo ruchliwym punktem Warszawy ze wzglądu na most (Kierbedzia) łączący Warszawę z Pragą. Tędy przechodzi obecnie Trasa W-Z i Most Śląsko-Dąbrowski. [przypis redakcyjny]
„Nox erat et coelo fulgebat Luna sereno” — Noc była, księżyc świecił na niebie jasnem. Epod. 15. [przypis redakcyjny]
np.: [przypis redakcyjny]
nu (daw.) — [wykrzyknienie; dziś:] no. [przypis redakcyjny]
nudno — w znaczeniu prowinc: przykro, smutno. [przypis redakcyjny]
nudny a cnotliwy romans… — taką powieścią dydaktyczną jest np. Pan Podstoli Ignacego Krasickiego (1735–1801). [przypis redakcyjny]
nudzić się — mieć nudności. [przypis redakcyjny]
nugator (łac.) — plotkarz, łgarz. [przypis redakcyjny]
nulla dies sine linea (łac.) — dosł.: ani dnia bez kreski (słowa przypisywane słynnemu malarzowi greckiemu Apellesowi, IV w. p.n.e.); potocznie: praca nad określonym dziełem posuwa się każdego dnia naprzód. [przypis redakcyjny]
nulla ex honesto spes, etiam publica mala singulis in occasionem gratiae trahuntur (łac.) — niczego od uczciwości się nie spodziewają; nawet nieszczęścia publiczne dla jednostek sposobnością dla uzyskania wpływu się stają. [przypis redakcyjny]
Nullo i jego towarzysze — K. Firlej-Bielańskiej. Książka ta wyszła w Warszawie w r. 1923. [przypis redakcyjny]
nullum dominium nisi benevolentia tutum est (łac.) — żadna władza bez życzliwości (poddanych) bezpieczna nie jest. [przypis redakcyjny]
nullus arguet (łac.) — nikt nie oskarży. [przypis redakcyjny]
nullus illum amat, qui semper da mihi clamat (łac.) — nikt nie kocha tego, kto zawsze woła: dawaj mi. [przypis redakcyjny]
nullus remedio locus, ubi quae fuerant vitia, iam mores sunt (łac.) — nie ma miejsca dla lekarstwa tam, gdzie to, co było występkiem, stało się już zwyczajem. [przypis redakcyjny]
Numa — główne bóstwo Samojedów, inaczej Wielki Duch. [przypis redakcyjny]
numero (łac.) — z kolei. [przypis redakcyjny]
numerosissime (łac.) — jak najliczniej. [przypis redakcyjny]
numidzki – od: Numidia, dzisiejszy Algier. [przypis redakcyjny]
nummismata (łac.) — monety. [przypis redakcyjny]
nummosus (łac.) — zasobny w pieniądze; bogaty. [przypis redakcyjny]
Nunc erubescit ver — „Właśnie czerwieni się wiosna” [komentatorzy Stendhala nie znajdują tych słów u Wergilego; red. WL]. [przypis redakcyjny]
nundinabantur libertatem nostram (łac.) — frymarczyli wolnością naszą. [przypis redakcyjny]
nunquam respondebat fortuna, semper opinio, quamvis poenituisset, audere libebat (łac.) — nigdy nie odpowiadało szczęście, zawsze mniemanie; chociażby miał żałować, lubił być śmiałkiem. [przypis redakcyjny]
Nuremberk — Norymberga. [przypis redakcyjny]
Nursyński kraj — okolica miasta Nursia, dziś Norcia w środkowych Włoszech; znajdują się tam w górze Monte-Vittore groty, w których czarownicy mieli odbywać swe schadzki. [przypis redakcyjny]
nutare coepit (łac.) — chwiać się poczęła. [przypis redakcyjny]
nuworysz — nowobogacki. [przypis redakcyjny]
nużnieć (daw.) — nędznieć. [przypis redakcyjny]
nużny (daw.) — nędzny. [przypis redakcyjny]
nużny (daw., reg.) — nędzny. [przypis redakcyjny]
Nyköping — miasto na zach. wybrzeżu Zelandii, naprzeciw Ebeltoft. [przypis redakcyjny]
Nysa — miejscowość Eubei. W Nysie ponoć nimfy piastowały młodziutkiego Bakchusa, stąd wyprowadzano jego drugą nazwę: Dionysos. [przypis redakcyjny]
