Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161219 przypisów.
Prévost, [Antoine (1697–1763)] — autor Manon Lescaut. [przypis tłumacza]
Prévot Charles-Victor, wicehrabia d'Arlincourt (1788–1856) — francuski powieściopisarz, popularny w l. 20. XIX w.; autor m.in. pseudohistorycznej powieści Le Solitaire (Samotnik, 1821), z akcją osadzoną w XV w., mającej kilkanaście wydań w ciągu kilku miesięcy, liczne tłumaczenia, kilka adaptacji operowych, wiele adaptacji teatralnych, parodii itp. [przypis edytorski]
preambula, właśc. praeambula (łac.) — idź przodem. [przypis edytorski]
prebenda — część wynagrodzenia duchownego za sprawowane obowiązki. [przypis edytorski]
prebenda — kościele rzymskokatolickim wynagrodzenie związane z pełnieniem funkcji kościelnej (np. proboszcza). [przypis edytorski]
prebendarz — ksiądz nie prowadzący działalności duszpasterskiej, która by mu zapewniła utrzymanie, żyjący z prebendy, czyli z pensji pochodzącej z dziesięciny lub innych dochodów z dóbr kościelnych. [przypis edytorski]
prebendarz (z łac.) — ksiądz, używający części majątku kościoła katedralnego lub kolegjackiego. [przypis redakcyjny]
prebenda — uposażenie osób duchownych. [przypis redakcyjny]
prebenda — w Kościele rzymskokatolickim: dochody otrzymywane jako wynagrodzenie za pełnienie funkcji kościelnej. [przypis edytorski]
prebendowaną — przydzieloną. [przypis redakcyjny]
precedencją — pierwszeństwo, pierwsze miejsce. [przypis redakcyjny]
precepta (daw.) — wskazówka. [przypis edytorski]
preceptor (daw.) — nauczyciel, wychowawca. [przypis edytorski]
preceptor (daw.) — wychowawca, nauczyciel. [przypis edytorski]
preceptor — nauczyciel. [przypis edytorski]
preceptor (starop.) — nauczyciel. [przypis redakcyjny]
preceptor — wychowawca, nauczyciel. [przypis edytorski]
preceptor (z łac.) — nauczyciel. [przypis edytorski]
preceptor (z łac.) — nauczyciel, wychowawca. [przypis edytorski]
preceptor (z łac.) — wychowawca, nauczyciel. [przypis edytorski]
precieuse (fr.) — wykwintnisia. [przypis edytorski]
precieuse'owaty — lekceważący neologizm od fr. preciéuse (wytworny). [przypis edytorski]
precieux (fr.) — wykwintny. Wyraz ten wiąże się z préciosité, tendencją obyczajową i literacką do szczególnie wyszukanego zachowania i wysławiania się, panującą w salonach arystokratycznych w pierwszej połowie XVII w., wyśmiewaną przez Moliera w Pociesznych wykwintnisiach. [przypis edytorski]
precjoza — kosztowności, klejnoty. [przypis edytorski]
precjoza — kosztowności. [przypis redakcyjny]
Precjoza — tytułowa bohaterka dramatu lirycznego niem. aktora i pisarza Piusa Alexandra Wolffa (1782–1828), z dodatkiem muzyki Carla Marii von Webera (1786–1826). [przypis edytorski]
precjoza (z łac. pretiosa: rzeczy cenne) — kosztowności, klejnoty. [przypis edytorski]
precjozny (z łac.) — cenny. [przypis edytorski]
precyzja — ścisłość. [przypis redakcyjny]
precz bieży (daw.) — odjeżdża (daleko). [przypis edytorski]
precz — ciągle, nieustannie. [przypis edytorski]
precz — daleko. [przypis edytorski]
precz (daw.) — ciągle. [przypis edytorski]
precz (daw., gw.) — ciągle. [przypis edytorski]
precz (daw.) — nadal, wciąż, ciągle. [przypis edytorski]
precz (daw.) — nadal, wciąż, nieustannie, ciągle. [przypis edytorski]
precz (daw.) — zupełnie, całkowicie, doszczętnie. [przypis edytorski]
Precz kundle (…) — Również to zakończenie, w którym Rabelais tak agresywnie występuje przeciw swym potężnym wrogom, dowodzi, do jakiego stopnia musiał się czuć bezpieczny poparciem jeszcze potężniejszych protektorów. [przypis tłumacza]
Precz, precz od nas smutek wszelki — fragment Pieśni filaretów, napisanej przez Adama Mickiewicza (1798–1855) w 1820 roku. [przypis edytorski]
precz się ze sobą darli — ciągle kłócili się między sobą. [przypis edytorski]
Precz, smutki — w oryg. Away with Melancholy, drobny utwór w rytmie menueta, pierwotnie skomponowany przez Mozarta. [przypis edytorski]
precz, to precz (starop.) — pomińmy to, nie mówmy o tym. [przypis redakcyjny]
precz — tu: ciągle, dalej. [przypis edytorski]
precz — tu: daleko. [przypis edytorski]
precz (tu daw., gw.) — wciąż. [przypis edytorski]
Precz, wy pożyczane szaty! — cytat z Króla Leara, tragedii Williama Shakespeare'a (1564–1616). [przypis edytorski]
Precz z książkami! — stoicy byli przeciwni czytaniu książek. Seneka powiada, że badanie samego siebie jest więcej warte od ślęczenia nad księgami. [przypis tłumacza]
Precz z ludzką słabością — Tu, w tym małym zakresie, pokazuje nam Molier, czym mógłby być Orgon w wielkim: człowiek tego typu mógłby być inkwizytorem i posyłać ludzi na stos. [przypis tłumacza]
Precz z mojego serca… — Adam Mickiewicz, Do M***, w. 2 (parafraza). [przypis edytorski]
precz z sercem, z przesądami — Juliusz Kleiner zwraca uwagę, że zestawienie tu „serca” i „przesądów” wskazuje na sięgnięcie do haseł rewolucji francuskiej, która walczyła z przesądami, jako nieopartymi na rozumie, rozum zaś odrzucał postawę uczuciową, „serce”. [przypis redakcyjny]
predella — część ołtarza ponad mensą, a poniżej nastawy. [przypis edytorski]
predestynacja — przeznaczenie, dola; także koncepcja religijna mówiąca o tym, że pośmiertny los człowieka jest już z góry ustalony przez Boga. [przypis edytorski]
predestynacja (z łac.) — przeznaczenie. [przypis edytorski]
predestynacja (z łac.) — przeznaczenie, z góry przeznaczony los; także: koncepcja religijna mówiąca o tym, że pośmiertny los człowieka jest już z góry ustalony przez Boga. [przypis edytorski]
predestynowany — przeznaczony. [przypis edytorski]
predrazsudki (z ros.) — przesądy. [przypis autorski]
predrazsudok (z ros.) — przesąd [przypis autorski]
predykanta — kaznodzieję. [przypis redakcyjny]
predykant — kaznodzieja protestancki. [przypis edytorski]
predykant — kaznodzieja protestancki. [przypis redakcyjny]
predykanty — dziś popr. forma M.lp: predykanci. [przypis edytorski]
predykant (z łac.) — kaznodzieja. [przypis edytorski]
predykat (daw., z łac.) — przydomek; dziś: orzecznik, część zdania, która orzeka o podmiocie. [przypis edytorski]
predylekcja — skłonność do kogoś lub czegoś. [przypis edytorski]
predylekcja — skłonność, predyspozycja. [przypis edytorski]
predylekcja — skłonność, upodobanie. [przypis edytorski]
predylekcja — szczególne upodobanie, skłonność do kogoś lub czegoś. [przypis edytorski]
predylekcja — szczególne upodobanie, zamiłowanie. [przypis edytorski]
preegzystencja dusz — istnienie duszy ludzkiej przed zaistnieniem ciała. [przypis edytorski]
preeminencja — dostojeństwo. [przypis redakcyjny]
preeminencja (z łac.) — pierwszeństwo. [przypis edytorski]
preeminencyja — stopień. [przypis redakcyjny]
prefacja (z łac.) — wstępna, dziękczynna część chrześcijańskiej modlitwy eucharystycznej w rzymskiej tradycji liturgicznej. [przypis edytorski]
prefacja (z łac.) — wstęp. [przypis edytorski]
prefekt departamentu — naczelny urzędnik departamentu (jednostka administracyjna we Francji). [przypis redakcyjny]
prefekt — naczelnik administracji departamentu we Francji, reprezentant władzy centralnej. [przypis edytorski]
prefekt — tytuł wyższych oficerów i urzędników w starożytnym Rzymie. [przypis edytorski]
prefektura — we Francji: siedziba prefekta, naczelnika administracji departamentu, reprezentanta władzy centralnej. [przypis edytorski]
prefekt — urzędnik administracji francuskiej. [przypis edytorski]
prefekt — urzędnik administracji francuskiej, reprezentant władzy centralnej stojący na czele administracji departamentu; cała wyspa Korsyka tworzyła jeden departament. [przypis edytorski]
prefekt — urzędnik rzymski. [przypis edytorski]
prefekt — we Francji wyższy urzędnik administracji lub naczelnik policji miejskiej. [przypis edytorski]
prefekt Worms-Clavelin administrował powściągliwie, z placem Beauvau korespondował zwięźle — przy placu Beauvau w Paryżu mieściło się ministerstwo spraw wewnętrznych. [przypis tłumacza]
prefekt — wysoki urzędnik rzymski, tu: prefekt Egiptu i jego stolicy, Aleksandrii. Z powodu wyjątkowego znaczenia ekonomicznego i strategicznego, Egipt od początku panowania rzymskiego stanowił osobistą prowincję cesarza; rządził nią specjalny cesarski namiestnik (praefectus Aegypti), zastępujący samego władcę. [przypis edytorski]
preferansa — gra w karty przypominająca brydża brydża, popularna w Polsce w XIX w. i w okresie przedwojennym. [przypis edytorski]
preferans (daw.) — dawanie komuś pierwszeństwa, okazywanie szczególnych względów. [przypis edytorski]
preferans — daw. gra w karty przypominająca brydża. [przypis edytorski]
preferans — dawna gra w 32 karty, przypominająca brydża. [przypis edytorski]
preferans — gra w karty, w którą grano dawniej. Przypomina brydża. [przypis edytorski]
preferans — rodzaj gry w karty na trzy osoby. [przypis redakcyjny]
preferans — rosyjska gra karciana. [przypis edytorski]
preferans — skomplikowana gra w karty dla przynajmniej trzech (zwykle trzech lub czterech) osób, popularna zwłaszcza w XIX w. oraz do dziś w Rosji. [przypis edytorski]
preferans (z fr.) — rodzaj gry w karty. [przypis edytorski]
preferencja — pierwszeństwo. [przypis redakcyjny]
prefesjant — partacz, fuszer. [przypis edytorski]
prefit a. profit — dochód, zysk. [przypis edytorski]
prefix — zapis wdowi oznaczony za wspólnem porozumieniem. [przypis tłumacza]
Pregela, właśc. Pregoła (ros. Преголя) — obecnie najdłuższa rzeka obwodu kaliningradzkiego, przepływa przez Kaliningrad (daw. Królewiec), wpada do Zalewu Wiślanego. [przypis edytorski]
Pregel (niem.) — Pregoła, rzeka przepływająca przez Królewiec (dziś: Kaliningrad). [przypis edytorski]
preghiera (wł.) — modlitwa. [przypis redakcyjny]